Kvennablaðið - 30.07.1910, Blaðsíða 4

52
KVENNABLAÐIÐ
arinnar, og réttinda hennar, sem Ivate Bernard
hefir átt og mun eiga framvegis svo stóran pátt.
Enginn í Oklahama kallar hana annaö en
»Kate«. Ef útlendingur spyr einhvern borgarann
i Guttric, höfuðstaðnum í Oklahama, hvar skrif-
stofan hennar »Miss Bernard« sé, þá verður
honum fyrst orðfall. En eftir litla umhugsun
lifnar yfir honum, og hann segir glaðlega: »0,
þér eigið við hana Kate!« Ogirómnum liggur
bæði aðdáum og stolt. fví Kate Bernard er í
augum Oklahamabúa hinn góði engill nýju
höfuðborgarinnar þeirra.
Hún fæddist i Nebraska fyrir 28 árum. For-
eldrar heunar voru frá Suðurríkjunum. Móðir
hennar dó, þegar hún fæddist svo barnæska
litlu stúlkunnar varð gleðisnauð. Pegar hún var
hálfvaxin var henni falið að sjá um jörðina,
sem faðir hennar hafði fengið sér i Oklahama.
Hún var 160 ekrur. En sjálfur fór hann i vinnu
í borg þar nálægt. Seinna var hún um tima í
klaustri og kendi svo í alþýðuskóla þar á eftir,
en flutti svo til föður sins, þegar ástæður hans
bötnuðu. Oft trúði hún skriftaföður sínum, sem
góður katólskur trúmaður, fyrir því, hvað mikið
sig langaði til að vinna landi sínu og meðbræðr-
um gagn. En hann sagði jafnan að hennar
sæti og skyldustarf væri á heimili föður síns.
Pað var á heimssýningunni í St. Louis,
þegar hún var fyrir Oklahama deildinni að fyrst
var tekið eftir stjórnarhæfileikum hennar.
Eftir ráðum eins af löndum hennar, tók hún
við heimkomu sína að rannsaka alt, sem Iaut
aðástæðum og vinnulaunum verkamanna. Lýs-
ing hennar á þessu ástandi í blöðunum, var
svo skýr og lifandi, að árangurinn varð sá að
henni var sent á einum degi 10,000 flíkur, og
auk þess heilir haugar af húsmunum, og búsá-
höldum. Hún fann 400 munaðarlaus börn í
tjöldum og úthýsum, sem hún klæddi, heypti
handa þeim bækur og sendi þau í skóla!
Nú var hún kjörin til nokkurskonar fram-
kvæmdarstjóra, og yfirmanns fátækrastjórnar-
innar, og henni vóru fengnir 600 dollarar um
mánuðinn til þess að bæta úr bágindunum.
Aðferð hennar við þetta var eftir vissum regl-
um. Hún kom t. d. á fót sérvinnufélögum með-
al verkleysingjanna og á þenna liátt fengu hundr-
uð manna atvinnu, sem þakklátlega var viður-
kent af mönnum með þvi t. d. að veita henni
sæti í »atvinnuráði« höfuðstaðarins, og kjósa
hana sem fulltrúa í verkalýðsstjórn ríkisins.
Pessi frami gjörði Kate brátt mikilsmegnandi
í þjóðmálum Oklahamaríkisins, og höfuðborg-
arinnar þar. Hún var sú eina, sem gat fengið
lægsta verkalýðinn til þess að kjósa, án þess
að fara eftir vifja veitingamannanna, og jafnvel
móti veitingaholunum. Hvað þetta gildir skilja
að eins þeir, sem þekkja hvílíkan voðalegan
þátt veitinginaholurnar eiga í öllum kosningum
í Ameriku. Bar er það, sem atkvæðin eru seld
og keypt. Með þær til aðstoðar, vinna kænir
misindis stjórnmálamenn að þjóðarspillingunni.
»Halló, hvert ætlið þið drengir«, var Kate vön
að segja við hópa af rifnusiu ræflunum, sem
veítingamaðurinn var að reka inn til að kjósa.
Og svo minti hún þá á, að hún hefði sent litlu
telpuna hans Jóns í skólann, hjúkrað konunni
hansToms.þegarhúnvar veik af lungnabólgunni,
gefið Jim falleg föt, og útvegað þeim öllum
vinnu. — Já hafði það ekki verið hún, sem
hafði fengið daglaunin þeirra hækkuð frá doll.
1,25, upp i dollars 2,25. Og svo skýrði hún fyrir
þeim, að þeir yrðu að kjósa móti vonda borg-
arstjóraefninu, og með hinum, sem góður maður
og vinur hennar. Ogþarna stóð veitingamaðurinn
og varð sér til gremju að horfa á að »drengirnir«
fylgdu henni allir eins og lömb móður sinni,
að atkvæðakassanum. Á þenna hátt hefir hún
ráðið tveimur borgarstjóra kosningum, þrátt
fyrir öll brögð og undirferli vínmannanna.
Hálfböð.
Eftir H. P. Lund, baðlæknir við Horreskov.
H.
TJndir eins og sá sem baðar sig kemur, ofan í
vatnið, finnur hann venjulega talsverðan kuldahroll
leggja um sig. En hrollurinn hverfur fljótt, og
breytist í þægilegan hita og hressingartilfinningu;
að minsta kosti þegar farið er að þerra líkamann,
eða á eftir baðinu, ef sá, sem baðar tekur sér dá-
litla leikfimisæfingu eða gengur hratt. spottakorn.
Ef kuldahrollurinn kemur aftur, meðan á baðinu
stendur, eða hverfur alls ekki, þá hefir annaðhvort
baðið staðið of lengi, eða ekki verið farið rétt að,
ellegar sá sem baðar hefir verið lasinn, eða böð
eiga alls ekki við hann.
Ef engin hitabreyting hefir átt sér stað hjá hin-
um baðandi, þá kemur það af þvi, að blóðkerin í
hörundinu sem dragast ósjálfrátt saman, við að
maðurinn fer ofan : kalda vatnið, víkka ekki nægi-
lega út, svo að heita blóðið geti runnið með næg-
um hraða í gegnum þau. Ytri merki þess að góð
hitahreyfing hafi orðið er að hörundið verði fagur-
rauðleitt, en sé hún of lítil, þá verður hörundið
annaðhvort gráleitt og nubbótt, eða bláflekkótt.
Til þess að stuðla að því, að hitabreyting verði
eðlileg og blóðhreyfingin örvist, má hjálpa til á
ýmsan hátt. T. d. geta menn séð um að þeir séu
vel heitir þegar þeir fara í baðið, dúðað sig í heit-