Kvennablaðið - 19.04.1913, Blaðsíða 2

26
KVENN A.BLAÐIB
Mr. Asquith heitir létti 1911.
Næsta ár kom frumvarpið aftur fyrir
Parlamentið, dálítið breytt, var samþykt
við fyrstu og aðra umræðu ^með 255 atkv.
gegn 88. Um 200 staðleg félög sendu
stjórninni fundarsamþyktir, sem skoruðu
á hana að greiða fyrir frumvarpinu, og
ekkert einasta félag greiddi atkvæði móti
því. Stjórnin þorði nú ekki að neita því
allri hjálp; en þótt hún þættist ekki geta
það við meðferð þess 1911, þá lofaði hún
því 1912. Þetta loforð sagði Mr. Asquith
að yrði efnt »bæði eftir andanum og bók-
stafnum«. í trausti til þessa heits héldu
Suffragetturnar áfram vopnahléinu, og gerðu
heldur ekkert móti þessari óvinveittu stjórn
í pólitískri agitation á meðan.
i
Hvernig lóforðin voru rofin.
Ekki leið á löngu áður en »andi«
loforðsins var rofinn. Aðalatriðið í miðl-
unarfrumvarpinu var það, að það nálgað-
ist karlmanna-kosningarlögin. Pví þótt
það veitti ekki nema hér um bil einni
miljón kvenna kosningarrétt, en llh milj.
karlmanna, þá var með því að veita
kosningarrétt öllum búandi sjálfstæðum
konum, sett sömu skilyrði fyrir karla og
konur. Þegar því Asquith í nóvbr. 1911,
eftir uppástungu Mr. Loyd George, aug-
lýsti, að hann ætlaði að leggja fram á
næsta þingtíma frumvarp um hér um bil
almennan kosningarrétt karimanna, þá var
grundvöllurinn undan miðlunarfrumvarpinu
hruninn. Það gerði ekki körlum og kon-
um jafnt undir liöfði, og nýtt loforð hans
um að möguleiki skyldí fást til að bæta
breytingartillögu við þetta frumvarp, um
kosningarrétt kvenna, og deildin skyldi
frjáls að greiða atkvæði um það, var ó-
fullnægjandi af ýmsum ástæðum. Konur
vissu, að þetta loforð var gagnslaust og
hikuðu sér ekki við að segja það. Mót-
mælafundur var haldinn af W. S. P. U.
þegar í nóvember, gegn þessari aðferð.
En sama daginn sem þetta nýja frum-
varp stjórnarinnar var lagt fram, þá álitu
konur sig Iausar allra mála. Mr. Loyd
George hafði sjálfur sagt, að miðlunar-
frumvarpið væri með þessu »torpedoed«.
í marz 1912 héldu konur annan mótmæla-
fund, og með því að þær vildu eftirminni-
lega mótmæla þessum margendurteknu
svikum, og sömuleiðis harðýðgislegri með-
ferð á konum við fyrri tækifæri, þá byrj-
uðu þær nú á þeirri aðferð, að brjóta
rúður, sem kostuðu nokkur þúsund pd.st.
Hundruð kvenna voru þá teknar og settar í
fangelsi, þar á meðal félagsstjórnin: Mrs. og
Miss Pankhurst og Mr. og Mrs. Pelhick Law-
rence, sem voru sökuð um uppreist, og að
þau fengju konur til að gera slíkt hið
sama. Til allrar ógæfu fyrir málstað
kvenna, þá tóku stiltari kvenréttindafélögin
loforð Asquith’s gild og trúðu honum;
því varð mótstaðan ekki eindregin, og því
skildu ekki allir ástæður æstari kvenn-
anna fyrir mótstöðu þeirra, sem allir hefðu
skilið, ef kvenréttindafélögin hefðu öll
neitað að taka þessi loforð gild eða trúa
þeim.
Ráðherrarnir hvetja til nppreistar.
Skömmu áður var einn af ráðherrun-
um, C. E. H. Hochause, á fundi á Bristol
16. febr. 1912. Þar sagði hann, að alt
það, sem konur hefðu gert, bæði ræðu-
höld, skrúðgöngur og rólegir mótmæla-
fundir, hefðu engin áhrif á sig, eða neitt
annað, sem konur hefðu gert. Annað mál
væri það, þegar borgararnir hefðu sýnt
mótmæli sin 1832 með því að brenna
Nottingham kastala, eða þegar þeir hefðu
rifið upp járnbrautarteinana í Hyde-Park.
Það hefðu allir getað skilið. Þessi eggj-
unarorð hafa haft ósegjanlega þýðingu
fyrir bardaga-aðferð kvenna og við ýms
tækifæri hefir beinlínis verið farið eftir
þeim. — Og þetta segir stjórnmálamaður
og ráðherra með ábyrgð fyrir þingi og
þjóð!