Kvennablaðið - 15.07.1917, Side 6
46
KVENNABLAÐIi)
bæjarins. Hér, sem menn skyldu ætla að
nægar færar konur mætti finna, til að
ráðgast við um þessi mál. Er það ekki
kynlegt, að í nefnd, sem kölluð er matvæla-
nefnd skuli kosnir karlar einir. En konurn-
ar, sem vanastar eru að skamta matinn,
og eiga það fyrir höndum nú, eins og
áður, þœr mega hvergi koma þar nærri.
Karlmennirnir skipa þeim að eins fyrir:
þelta verðið þið að láta ykkur duga til 3
vikna, t. d. 75 kv. af smjörlíki handa
hverjum manni í allar máltíðir, o. s. frv.
og það í kaupstöðum, þar sem viðbit þarf
með öllum mat, að heita má.
En því segja þessir menn þá ekki einnig
fyrir um hvernig matarhæfið skuli vera til
þess að unt sé að komast af með hina
tilteknu slcamta? Það ættu þeir að gera
og geta að sjálfsögðu. Fyrst þeir taka að
sér að vera einir um matarskamtana, ættu
þeir líka að vera einir og sjálfum sér
nægir um matreiðsluua.
Já, hvers vegna er þessu hagað svona?
Fað er vegna þess að konurnar hér á
landi hafa aldrei haft einurð á að minna
karlmennina á að þær œttu að sjálfsögðu
að vera þeim samhliða hvar sem væri í
lífinu. Þær hafa altaf gleymt að gera sig
gildandi þannig að ekki yrði fram hjá
þeim gengið. Mörg konan hefir að vísu
verið óánægð þegar ráðríkir eiginmenn
hafa skamtað þeim öll efni til heimilisins
upp í hendurnar, en — þær hafa sjaldn-
ast gert neitt annað en að nöldra um það
innan Jjögra veggja heimilisins, en ekki
mótmælt því svo kröftuglega í orði og
verki að ástandið breytist frá rótum.
Og nú — þegar við höfum nýfengið
okkar stjórnarfarslegu réttindi, þegar kon-
ur hafa verið með til að velja þá, sem
fara með landsins lög og rélt á alþingi, —
því mótmæla þær þá ekki allar sem ein,
þegar í stað, í hvert sinn, sem gengið var
fram hjá konum í þeim málum, sem
snerta þeirra ætið viðurkenda vafdsvið:
heimilin, sem karhnennirnir' segja jafnan
að sé þeirra riki. Par séu þær sjálfkjörnir
stjórnarar. — þar séu þær drotningar og
gyðjur, sem með veldissprota húsmóður-
innar stjórni þaðan öllum heiminum. Því
leggja þeir þá ekki kvennanna eigin al-
ríkismál undir þeirra dóm? Eða því dirf-
ast þeir að taka þau út úr sjálfra hús-
mæðranna eigin höndum án þess að taka
þær með sér til ráðagerða, þegar um
önnur eins óvenjuvandkvæði er að ræða
og nú er?
Því verður þó ekki neitað að á engum
bitnar dýrtíðin jafn tilfinnanlega og á hús-
mæðrunum. Þær eiga nú að ráða fram úr
því, hvernig unt sé að komast af með þau
fáu og dýru efni, sem við höfum nú ráð
á. Þess vegna finst oss að húsmæðurnar,
sem hafa svo margvíslega og langa reynslu
um heimilisfærslu, matarhæfi og matar-
kaup, bæði í góðárum og dýrtið, að þær
ættu einmitt allra helzt heima í dýrtíðar-
nefndunum; þær hafa margar orðið að
ráða fyrri fram úr ýmsum vandkvæðum
á heimilum sinum, þær munu þvi nú geta
verið karlmönnunum góð meðhjálp, ef
samvinnan við þær væri einlæg og full
tillit tekið til þeirra.
Þetta sjá nú líka mjög margir hygnir
menn og játa fúslega. Þeir munu yfirleitt
fúsir til að taka húsmæðurnar með í sam-
vinnuna. Þessi vinna er og verður sannarlega
enginn leikur, heldur bláköld alvara, þar
sem er að ræða um hvernig þjóð vor geli
staðist þessa neyðartíma. Hingað lil höf-
unl vér íslendingar lítið haft af neyð eða
vandræðum að segja. Vér höfum svo að
segja baðað í rósum. Nú er alvaran að
berja hér líka að dyrum. Og vér erum
þess fullvissar að konurnar bæði vilja og
geta lagt fram góðan skerf til þess að
hjálpa til bæði með ráðum og dáð að
koma oss ölllum sem óskemdustum út úr
þessum hörmungatímum.
Það er félagstilfinningin sem þarf að
vakna og eflast hjá oss konunum. Vér
verðum að fmna að nú, þegar vér höfum
fengið full borgaraleg réltindi þá höfum
vér líka borgaralegum skgldum að gegna.
Pess vegna viljum vér ekki sitja hfutfaus-
ar hjá, þar sem vér finnum að vér gætum