Kvennablaðið - 30.09.1918, Blaðsíða 1

KvennhbUSið koit-
ar 3 kr.innanlanda
eriendia kr. 8 60
(1 dollar veetan-
hafs) */• ▼orðaint
borgiat fyrfram, en
*/« fyrir 16. júli.
Uppaögn akrlfleg
bnndin rið ire-
mót, óglld ncmt
komin a6 til út-
get. fyrir 1. okt
og kaupandi hafl
borgað að fullu.
24. ár.
Reykjavík, 31. sept. 1918.
M 9.
Launakjör kvenna.
i.
Hvarvetna í heiminum, þar sem konur
hafa fengið pólitískan kosningarrétt verða
launakjör kvennanna fyrsta málið, sem
þessir nýju kjósendur fara að beita sér
fyrir að breyta. — Alstaðar segjum vér,
nema á íslandi. Hér eru konurnar svo ó-
eigingjarnar og göfuglyndar að þeirra eigin
lifskjör skifta þær ekki neinu. Að minsta
kosti gera »foringjarnir« ekki mikið til að
bæta þau fyrir heildina af konum.
Öðruvísi fara enskar konur að. Þrátt
fyrir styrjöld og stríð, og allskonar áhyggj-
ur, sorgir og vandræði í landinu þar af
leiðandi, þá hefja þær þó baráttuna fyrir
bættum lífskjörum sínum. Konurnar, sem
vinna í vopnaverksmiðjunum heimta sömu
laun og karlmenn fyrir sömu störf. Og þær
halda kröfum sínum svo fast áfram, með
tilstyrk kvenfélaga og leiðandi kvenna, að
þær hafa mál sitt fram.
Sama er að segja um konur, sem gengið
hafa inn í aðrar atvinnugreinar. Þær koma
frá öllu landinu, frá hinum ólíku heimil-
um, jafnt æöri sem lægri, auðugar kon-
ur, blásnauðar konur, — þessi »kærleiks
her kvenna«, sem Englendingar sjáifir segja
að standi bak við vopnaða herinn og
vinni með sinni ósérplægnu þjónustu í
þarfir fósturlandsins að fullnaðar sigrum
á orustusvæðinu, ekki síður en karlmenn-
irnir.
En þrátt fyrir það þó tiliinningar ensku
kvennanna ekki síður en kvenna annara
þjóða, eigi sinn stóra þátt í fórnfýsi þeirra
og aðstoð, á þeim hörmunga timum, sem
nú hafa dunið yflr þjóðirnar, þá gleyma
þær þó aldrei skyldum sinum við sjálfar
sig og kynsystur sínar. Þær gleypa ekki
við öllum þeim atvinnugreinum, sem þeim
hafa opnast með einhverjum auðvirðileg-
um lágmarks launum. Nei þær heimta
sömu laun fgrir sömu vinnu og karlmenn-
irnir höfðu. Og þær heimta að launin
hækki jafnt við þær, eins og þá.
Og ensku karlmennirnir hafa nú tekið
þessum kröfum sem góðir félagar. þegar
t. d. kvensporvagnstjórar, og járnbrautar-
vagnstjórar, bílstjórar o. s. frv. gerðu sam-
tök um verkfall, ef þær fengu ekki jöfn
laun og sttétarbræður þeirra, þá stóðu
karlmennirnir sem góðir félagar við hlið
þeirra. Þeir gerðu kröfur stéttarsystra þeirra
að sínum kröfum og hótuðu að leggja
niður vinnuna ef launin yrðu ekki jöfn
fyrir alla í þessari stétt, sem höfðu sömu
störfum að gegna, hvort sem það væru
konur eða karlar. Og á þann hátt fengu
þær kröfum sínum fullnægt.
Þá hafa ensku kenslukonurnar hafist
handa til að bæta sín launakjör. Eins og
víðar í heiminum hafa þær átt því að
venjast að vinna sömu störf og karl-
mennirnir, en fá þó ekki nema litinn hluta
af launum móts við þá, sem þær ekki
gátu lifað á. Þær hafa eitt stórt sambands
kenslukvennafélag fyrir alt landið, og það
hefir hafið baráttuna fyrir því að bæta
laun kenslukvenna. Stefnuskrá þeirra og
krafa er sú sama og annara kvenna:
»Sömu laun fyrir sömu vinnu handa bæði
konum og körlum«.
Hið stóra félag þeirra, »National Union of
Teachers«. valdi í vor konu þá, er miss Conway
heitir fyrir formann, og hún hefir einskis
látið ófreistað að fá bætt kjör stéltarsystra
sinna. Nefnd hafði verið áður, sem fékst
við að búa til frumvarp um laun alþýðu-
kennara, og þar var þeirri grundvallar-