Kvennablaðið - 30.11.1918, Blaðsíða 5
KVENNABLAÐIÐ
85
þeim ekki rétt að prestsembættum, sem
hún taldi þær mjög vel fallnar til.
Önnur þingkona, málaflutningsmaður
frk. Matthildur Hauschulst, tók fyrir hjóna-
bandslöggjöfina, spurði forsætisráðherrann,
þvi frumvarpið um stofnun hjónabands, og
hjónaskilnað, sem tilbúið hefði verið 1913
frá nefnd þeirri, sem hjónabandslöggjöfina
endurskoðar, væri nú ekki lagt fyrir þing-
ið. Taldi hún svo upp ýmsa aðalgalla
þeirra laga, sem væru bæði ranglát og úr-
elt orðin, og sýndi með dæmum frá sinni
eigin lögfræðislegu reynslu, hve ranglát
þau væru, og hve illa bæði lögreglan og
dómstólarnir færu oft með konur og börn
eftir þeim lögum, eða með vernd þeirra.
Um sjálfa hjónabands-löggjöfina höfðu
þær margt að athuga. Frú Elna Munch
kvað ekki hægt að saka karlmennina
núna um það, að þetta lagafrumvarp
þeirra væri eingöngu miðað við þeirra
hagsmuni. En auðséð væri þó enn á mörgu
i því, að það væri einungis karlmenn, sem
hér væru löggjafar. í öllum skýrum at-
riðum hefðu þeir reynt að gera báðum
pörtum jafn hátt undir höfði. En þar sem
einhver vandi væri að skera úr, hefðu þeir
ætíð látið konuna biða lægra hlut og karl-
manninn hafa forréttindin. Þetta yrði auð-
vitað að breytast. Það sem sér þætti mestu
varða, væri að upphefja allan mismun á
ráðum hjónanna yfir félagsbúinu, og for-
eldra valdinu yfir börnunum . . . Og svo
sýndi hún fram á, að enn þá hefðu kon-
urnar eftir þessum nýju lögum ekki sama
rétt í þessum efnum og karimennirnir . . .
Sömuleiðis skoraði hún á forsætisráðherr-
ann að flýta hinum ýmsu köflum þessa
lagabálks, svo hann gæti sem fyrst orðið
endurbættur allur i heild og orðið að lög-
um.
Friðja þingkonan tók fyrir málið um
verndun barna og uppeldi þeirra. Lagði
hún sérstaka áherzlu á, að foreldrunum
væri hjálpað til að ala börnin upp, eink-
um þeim, sem verða að vinna utanhúss !
og skilja börnin eftir heima. Vildi hún láta
stofna frítímahæli og dagheimili fyrir börn
frá þeim heimilum. Yfir höfuð ekki taka
ábyrgðina af foreldrunum, nema nauðsyn
krefði. Væri nauðsyn að koma upp barna-
hælum, þá að liafa þau’lítil, ekki stærri en
fyrir 10 — 12 börn hvert. Reynslan hefði
sýnt að stór barnahæli væru óheppileg.
Litlu barnahælin líktust mest góðum heim-
ilum, ef þeim væri vel stjórnað. Eftir þeim
myndu börnin jafnan síðar, og ættu ætíð
að eiga þar athvarf, þótt þau væru farin
þaðan, eins og í foreldrahúsum. — Barna-
hæli væri ekki annað en neyðarúrræði
fyrir regluleg heimili þeirra.
Sú Qórða tók fyrir varnarskyldu kvenna,
sem erlendar konur viðsvegar hafa mikið
ritað um. Hún spurðist fyrir um það hjá
ráðherrunum, hvað orðið hefði af erindi
frá Kvenfélagi einu í Kaupm.höfn; sem sendi
stjórninni fyrir 11/2 ári óskir sínar og tilboð
um að vinna fríviljuglega skylduþjónustu
eða landvarnarvinuu um ákveðinn tíma í
þarfir landsins að sjúkrahjúkrun og hús-
stjórnarstörfum. Vildu þær að stjómin
styrkti þetla með meðmælum sínum, og
rikissjóður kostaði fullkomna kenslu i
þessum greinum, svo konur stæðu þar til-
húnar, ef stór-sóttir bæri að höndum. Á
þann hátt yrðu þær líka færar um að
uppfylla skyldur sínar á heimilunum.
Þessu máli hefði ekki verið sint af stjórn-
inni. En nú færi ein af mannskæðustu
stór-sóttum um landið, og sæist nú bezt
hvað heimilin væru varbúin við þeirri
hættu, hvað hjúkrun og meðferð sjúk-
linga snerti. Væri tillögum kvenna sint,
stæðu þau betur að vigi í þeim efnum«.
Á þessum litla útdrætti má sjá, að fyrst
og fremst leggja danskar konur áherzlu á,
að bæta kjör kvennanna bæði réttarfars-
lega og efnalega, og að afla þeim þeirrar
þekkingar sem nauðsynleg er, til þess að
þær geti notið sín til fullnustu, og leyst
störf sín óaðfinnanlega af hendi, bæði á
heimilunum og í allri starfsemi sinni utan
þeirra.