Kvennablaðið - 31.05.1919, Qupperneq 1
KT*nn*M»fliðko»t-
»r S kr.innanlandt
flrleudis kr. S 60
(1 dolUr rvttftn-
hftfc) '/• rerðflini
korfiflt fyrftftra,
*/• íyrir U. júlí.
t>enna6laí>tb.
UppiÖRU flkriflflR
bundin tí<5 k r»-
möt, ögild uera*
komin fli til út-
get. fyrir 1. okt
og kftup»ndi hftfl
borgað að fullu.
25. ár.
Reykjavík. 31. maí 1919.
M 5.
Næstu verkefnin.
Nti er farið að styttast þaugað til Alþingi
kemur saman í fyrsta sinni eftir að ísland
ér orðið fullvalda riki. En undarlega hljótt
or um þetta þing okkar. Hvorki frá pólitisk-
um flokkum né stjórninni heyrast eiginlega
neinar ráðagerðir um nein sérstök lagasmíði,
nema um stjómarskrárbreytinguna og hjóna-
bands- og barnalöggjöfina, sem þó er sagt
að ekki muni lögð fyrir þingið að þessu
sinni.
Konurnar hafa ekki heldur iátið neitt til
sin heyra um neitt, sem þær viiji leggja
þingmönnum sínum fyrir að flytja eða styrkja.
Hér 1 lteykjavík gæti þá verið tækifæri til
þess, þvi svo margt er það, sem vel færi á
að konurnar beittu sér fyrir. Og þingmenn-
ina eiga þær hægt með að tala við.
Eitt mál hafa konur hór oft talað um að
nauðsynlegt væri að fá inn á þingið. Það
eru kosningarlögin til bæjastjórna og sveita-
stjórna. Þeim er mjög nauðsynlegt að breytt
sé í þá átt, að konur séu að lögum jafn-
skyldar að taka við kosningu í bæjastjórnir
og sveitastjórnir, sýslunefndir o. s. frv., sem
karlmenn. Yið viljum engar undantekningar
hafa frá borgaralegum skyldum fyrir kon-
urnar. Sömu réttindi og sömu skyldur fyrir
karla og konur.
Afleiðingarnar frá þessari undanþágu kvenna
frá þessum skyldum, verður sú, að ómögu-
legt verður oft og tíðum að fá þær konur
til þessara starfa, sem flestir bera traust til.
Af því leiðir þá einnig, að þá verða oft þær
konur fyrir vali, sem margir vildu siður, og
spillir það fyrir kosningunum, ef -mikið er
,,agii,erað“, því þá er venjulega ekki verið að
taka fram beztu kosti mótkandidatanna. 'Þá
nota menn alt, sem þeim getur verið tii
falls, satt og ósatt, því er bezt, ef unt væri,
að fylkja sér um þá, sem almennasta eiga
tiltrú manna.
Sú grýla, að væri þessi undantekning num-
in úr lögunum, þá mundu konur verða neydd-
ar í hópum inn í þessar stöður, jafnvel þótt
þær væru einyrkja barnakonur, á ekki við
nein rök að styðjast. Það er mjög sjaldgæft,
að þeir karlmenn, sam alvarlega skorast
undan kosningu, séu neyddir til að taka við
henni, og kemur víst aldrei fyrir, ef þeir
færa gildar ástæður.
En þessi skýlausa lagaskylda er aðhald
fyrir alla til að gegna þessum sjálfsögðu
borgavalegu skyldum, ef verulegar hömiur
eru ekki í vegi fyrir því.
Þess vegna ætti nú kvenfólkið, að minsta
kosti hér í. höfuðstaðnum, að gera sitt til að
fá þetta ákvæði burt numið úr þessum lög-
um. Næsta ár standa bæjarstjórnarkosningar
hér fyrir dyrum, og lítil likindi eru þá til að
konur fáist til að gefa kost á sér, ef þetta
ákvæði er óbveytt, eftir þeirri reynslu, sem
við höfum _haft hingað til. Og þess er þó
full þörf, að fá fleiri konur inn í bæjarstjórn-
ina en hingað til, einkum síðustu árin. En
eigi þær að geta gert sig gildandi þar og
koma nokkru til leiðar, þá verða þær fyrst
og fremst að vinna saman, en ekki potast
hver út af fyrir sig, og þar af leiðandi oft
hver á móti annari. Þeirra sérstaka verksvið
er alt, sem snertir heimili, börn og konur,
heilbrigði o. s. frv. í þær nefndir, sem um
þessi mál fjalla aðallega, verða þær að sjá
um að þær verði kosnar. Og það geta þær
aðeins með samtökum, ef þær eru svo marg-
ar, að atkvæði þeirra geti ráðið úrslitum.
Hingað til hafa karlmennirnir í bæjarstjórn-
inni ekki haldið konunum mikið fram eða
gert mikið úr þeim. Þeir hafa kosið þær í
einhverja málamyndarnefnd, en sjaldnast geflð