Dagskrá - 07.01.1897, Blaðsíða 4
176
hólmi naumast hver fimmtándi. Á íslandi og Lapplandi
er veikin næstum óþekkt«.
Jeg hef lesið þetta og önnur iík rit með ánægju,
af því jeg hef fundið þar staðfesta svo marga grunsemd
mína um skeikulleik lyfjabjóðanna sem lifa á veikleik
mannfólksins. Og jeg hef nú lengi verið á þeirri skoð-
un að þessi nýmóðins útbreiðsla berklasýkinnar á Is-
landi sje mest að þakka bókvísi hinna nýjustu lækna,
og þeirri fræðslu sem þeir hafa breitt út meðal íslenskra
sjúklinga. En hefur ekki frægur læknir sagt: »Það eru
engir sjúkdómar til, heldur að eins sjúklingar?« Er ekki
rjett að menn íhugi sjálfir hvað þessir góðu herrar segja
um berklaveikina, áður en maður fer að panta líkkist-
una, — eða þá að minnsta kosti að bera saman það
sem þeir segja hver um sig, og einkunt gæta þesshvað
hinir eldri og reyndari læknar segja um málið? Þeir
munu naumast vera á því að Islendingar sjeu berkla-
sjúkari. nú en áður.
Kári.
*
>}■’
Þó Kári þessi sje nokkuð skorinorður umhina »ný-
móðins« berklasýki, höfum vjer ekki viljað neita þessari
grein upptöku í blaðið, af því að oss virðist að hún
geti færst til sanns vegar að aðalefninu til. Vjer erum
og meðal þeirra sem þykir heldur lítið koma til þessa
írafárs í sumum yngri læknum vorum, og vildum frem-
ur stuðla til þess heldur en hitt, að almenningur fengi
að komast af með þann krankleik sem hjer hefur áður
legið í landi — án þess að læknarnir sjálfir æsi upp
farald ímyndana og ótta fyrir sjúkdómum, sem hafa áð-
ur verið »næstum óþekktir á Islandi«.
Ritstj.
V esta.
(Aðscnt).
Landsskipið hetur nú gjört sína síðustu ferðáþessu
ári, og er það vert þess, að þess sje minnst nú að
lokum.
Jeg er einn af gjaldendum til allra stjetta, og jeg
alít að jeg hafi rjett til þess, að segja álit mitt um
hvernig peningum landsmanna er varið; hvort heldur
er að ræða um »landsskip» eða önnur opinber fyrir-
tæki. -
Vesta er ársitis vesta hneyksli. Hvenær hefur verra
fjárglæfrafyrirtæki lógað tje landsmanna - í sjóinn, og
hvenær hafa menn betur vitandi fleygt fjentt burt.
Þó jeg sje fastheldinn á það litla sem jeg hef milli
handa, rýni jeg þó aldrei súrum augum á eptir pening-
um sem varið er til verulega þarflegra fyrirtækja, sem
jeg sje að stofnað er til með ráði og góðum huga, en
þegar á að »botnverpa« pyngjuna mína til þess að rjetta
tekjuhallan á inn- og útgjaldadálki annars eins flónsku-
flans, eins og «eimskipaútgerð hinnar íslensku landsstjórn-
ar« var fyrirsjáanlega öllum augum sem sjá vildu, frá
byrjun, — þá er ekki laust við að mjer renni til rifja.—
Jeg er orðinn gamall maður, og alvara lífsins hefur
með árunum tekið frá mjer alla Þá nýjttngafýsn og
hugsunarleysi sem útheimtist til þess, að jeg geti haft
gaman af að standa út við strönd og góna með golu-
tár í augunum út á hafið eptir eimskipi hinnar íslensku
landstjórnar, sem á að koma inn á höfnina hjer.
Þessa. eins og hinar. — En aptur á móti kann jeg vel
að meta á niinn mælikvarða, hvað það kostar mig og
hvern einstakan mann í landinu, biðin, þangað til vissan
er fengin um að landskipið ekki kemur. Jeg á hægra
með að meta þann skaða sem jeg verð fyrir beinlínis
sjálfur, með því að telja í buddunni, heldur en það tjón
sem óbeinlÍ7iis hefst af líku áætlunarrofi og því, sem
»Vesta« gerði sig seka í á seinustu terð sinni kringum
landið í haust.
Jeg vildi óska að jeg væri því vaxinn, að sýna
með ljósum tölum hvaða peningatjón hver einstakur
| maður hefur liðið, sem hefur beðið eptir »Vestu« og
! orðið hefur eptir af hennni á þessum túr hennar kring um
j land íhaust, meðöllum þeim afleiðingum, sem tap einstakl-
| ingsins hefur fyrir fjöldann í heild sinni, og gæti
jeg það, er jeg viss um að allir myndu með einum
munni óska henni niður til þess neðsta og versta.
Jeg ætla engum manni, sem kominn er til vits og ára,
og vill með alvöru íhuga samgöngur vorar, og hvað það
j vill segja, að hafa sjálfur haft viðbúnað til að fara frá
I þessum stað og á þennan, með þann farangur, hvort
sem hann er mikill eða lítill, sem menn eru vanir að
hafa meðferðis undir líkum kringum stæðum, ofvaxiðað
sjá hvað er í húfi ef út af bregður. — Það þarf ekki
stóran heila til þess.
Hver maður sem er nokkurn veginn kunnugur kring
um land, verður að sönnu að viðurkenna, að suntir við-
komustaðir strandferða-gufuskipanna, jafnt »Vestu« sem
hinna, eru orðnir svo illkunnir, að það er fásinna að
treysta því nokkurntíma, úr því haust er komið, að
skip geti fermt þar eða affermt.
En hvers vegna er þá vcrið að »punta« áætlunina
með þessum stöðum ár eptir ár?
Hvað sem sagt er um skip »sameinaða fjelagsins«,
þá hafa þau enn þá ekki siglt frani hjá neittni höfn hjer
á Islandi, af því þau hafi kostað 300 krónur eptir
einhvern vissan dag, einsog »Vesta« varð að geraíhaust.
En livað skal segja? Skipið fjekkst ekki með öðru
móti og »Vesta« lausir gátum vjer ekki verið. — Það
mátti til að fá hjer auknar strandferðir, þörfm var þeg-
ar svo mikil sumstaðar, og þar sem engin þörf var fyr-
ir hlaut þörf að verða, undir eins og siglingin var
fengin.
Það er að vísu satt að þjóðmegunarhagnaðurinn
af ferð skipsins inn á einhverja höfn, verður ekki met-
inn einungis eptir því fje sem kemur inn á tekjudálk
útgerðarinnar fyrir ferðina. Það getur verið margra