Dagskrá

Issue

Dagskrá - 04.02.1897, Page 4

Dagskrá - 04.02.1897, Page 4
2l6 lagaframkvæmd í þessu með nýjum skýlausum ákvæðum, heldur en að halda fram öðrum meginsetningum hinnar nýju stjórnarskipunar, er ekki fmnst skráð í þeirri fyrri löggjöf. Það sem höf. að öðru leyti segir um þetta mál, í hinni síðustu Isafoldargrein fer algerlega fyrir otan garða og neðan. Þessi atriði greinarinnar sem eru tekin fram hjer, eru hið eina af þ\ í, sem sagt verður að komi málinu við. Höf. ritar ekki líkt því sem vænta skyldi af honum. Hefði nokkur löglærður þingmaður Dana leyft sjer að láta slíkt birtast eptir sig í opinberu blaði, mundi hann hafa átt erfitt uppdráttar frá þeim degi, að fá orð sín tekin til greina í samkyns málum. Höf. fer mjög ókurteisum orðum um »Dagskrá« og það sem hún hefur lagt til þessa máls. En dettur höf. í hug að halda að þeir rnenn sem um stjórnarmálið eiga að fjalla iáti freimtr leiðast.til þess að trúa á »stjórnarráðsfundina« hans fyrir það? — Verður ekki jafnómögulegt eptir sem áður að koma fram ábyrgð á hendur ríkisráði Dana fyrir gjörðir þess og verður ekki »ráðaneyti ráðgjafans«, sem höf. mælir með, jafn nýstár- leg og furðuleg stofnun eptir sem áður? En úr því að höf. vill fara út í þá sálma á annað borð, finnst oss rjett að taka það fram, að hann fer ekki einasta með rangt mál í þetta sinn, heldur er öll framsetning hans svo vafningsleg, og misskilningur hans á alira einföldustu grundvallarsetningum þingbundinnar konungsstjórnar svo hraparlegur, að það hlýtur að vekja mikinn efa um að hann gjöri sitt besta ti'I, að skilja rjett það sem hann fer með. En sje svo að hann geti ekki betur gjört, ætti höf. heldur ekki að taka þátt í umræðum um þetta mál, og viljum vjer fela höf. sjálf- um að skera úr, hvoru af þessu tvennu það er að kenna að þessar greinir um stjórnarskrármálið liggja eptir hann í Isafold. Útlendar frjettir, I Danmörk skeður fátt frásagnavert um þessar mundir. Menn hljóta að vera orðnir saddir a pólitíkinni þar í landi, bæði Danir sjálfir og útlendingar, og skal ekki fjölyrt hjer um ómerkileg lagafrumvörp er lögð eru við og við fyrir ríkisdaginn, til sárra leiðinda fyrir hvern sem um það heyrir getið. Danmörk verður ekki gott »frjettaland« fyr en í evrópiska ófriðnum, sem allir spá og aldrei kemur, — þá kæmi ef til vill margt fróðlegt upp úr kafinu um hina leynilegu utanríkispólitik Dana, sem ýmsir þykjast hafa fengið veður af að væri alls ekki svo friðsamleg sem Danir vilja láta; einkum hafa til- gátur heyrst um rússnesku rúblurnar og víggirðing Hafnar, sem enginn þorir þó að staðhæfa að sannar sje. Öllum þykir það aptur á nióti hinum mestu tíðind- um sæta að Svíinn Alfred Nobel, er frægur varð fyrir j>msar uppgötvanir til endurbóta á sprengiefnum sem höfð eru til hernaðar, hefur ráðstafað c. 35 milj. króna þannig eptir sinn dag, að Vöxtunum skuli varið til verð- launa fyrir vísindalegar uppgötvanir í læknisfræði, lífíæra- fræði, eðlisfræði og efnafræði, ogfyrirfagurfræðisritog fram- úrskarandi aðgjörðirí »friðarmálum«. Það þykiralleinkenni- legt tákn tímanna að slíkur frömuður víga og herdrápa sem Nobel sálugi var, skyldi nefna postula friðarins til svo höfðinglegra launa í erfðaskrá sinni, og finnst mörg- um sem ekki nafi verið lypt öllu merkilegri friðarfána en þessum. Með Svíum og Norðmönnum má nú allt heita kyrrt og friðsamlegt. Frá hinum enskumcelandi þjóðum, Englum og Ame- ríkumönnum, er sú merkisfregn flutt, að Venezuela-þrætan er nú sett í gerð, og síðan svo ákveðið að þannig skuli skera úr öllum ágreiningsmálum milli þessara þjóða er kynnu að koma upp hjer eptir. Skulu tveir valdir í gerðina, einn af hverri þjóð, og síðan valinn oddamaður. af þeim báðum, velti þrætan ekki á meiri fjárupphæð en 100,000 pd. st.; annars skulu gerðarmenn valdir 4, 2 enskir og 2 amerískir, en þeir nefni oddamann. Sje þrætan risin út af landeignum skulu dómendur 6 lög- fræðingar, 3 af hverri þjóð. Þetta eru hin helstu atriði samningsins. Geta má þess að eitt ákvæði samningsins skýtur vali oddamannsins til Svíakonungs, þegar svo ber undir að ekki verður valið um hann samkvæmt öðrum samningsákvæðum. Þess skal einnig getið að England hefur viðurkennt Monroe-kenninguna (»Ameríka fyrir Ameríkumenn«) við úrslit Venezuela-þrætunnar, og má telja það hinn þýð- ingarmesta viðburð sem orðið hefur í utanríkismalum Ame- ríkumanna um langan tíma. Jameson hefur verið látinn laus úr varðhaldinu sök- um sjúkleika, en Cecil Rhodes, sá er bestan þáttinn átti í Transvaal-róstunum, er nú hafður í miklum hávegum fyrir frammistöðu sína og sigurvinningar á Matabela- landi. Friðurinn milli Italíu og Meneliks, »konungs kon- unganna«, er undirskrifaður (26. nóv.). Landamæri skulu síðar sett og fjárgjald ekki ákveðið hátt á hendur Itölum. Virðist öllum að Abyssiningum hafa farið viturlega,að setja svo væga kosti-. Frá viðureign Spánverja og Cubeyinga er það að segja, að foringinn Maceo er fallinn, og að margir hyggja að uppreistarmenn muni nú fara að linast í vörninni. Yms ensk og amerísk blöð fullyrða, að Maceo hafi verið veginn undir »hvíta merkinu«, og að Cerujeda nokkur, spánverskur foringi, sje sekur í því níðingsverki. Ilafa verið miklar æsingar út af þessu í Bandaríkjunum, og jafnvel látið í veðri vaka aö Ameríkumenn muni sker- ast í leikinn, en ekkert verður með vissu ráðið af glamri Ameríkumanna um þetta jnál; hefðu þeir ætlað sjer að

x

Dagskrá

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Dagskrá
https://timarit.is/publication/153

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.