Lögberg-Heimskringla - 05.01.1961, Page 2

2
LÖGBERG-HEIMSKRINGLA, FIMMTUDAGINN 5. JANÚAR 1961
Valentínus Valgardsson
Frá bls. 1.
tímabili útskrifaðist hann frá
kennaraskólanum og um vor-
ið 1923 lauk hann meistara-
prófi í stærðfræði með ágæt-
iseinkunn. Mun þetta fágætt
námsafrek, ekki sízt ef tekið
er tillit til þeirra heilsufars-
og efnahagslegu erfiðleika, er
hann átti samtímis við að
etja.
Hinn 16. júní 1924 kvæntist
Valentínus og gekk að eiga
Þórunni Láru, dóttur Vil-
hjálms Sigurgeirssonar og
Kristínar Helgadóttur Tóm-
assonar, landnámshjóna í
Mikley, og þá um haustið var
hann skipaður kennari við
Moose Jaw Central College
og áttu þau hjónin þar heima
jafnan síðan.
Valentínus var fjölhæfur
maður, en hann var fyrst og
fremst kennari — kennari af
guðs náð, ef svo mætti að orði
kveða. Hann hafði yndi af að
kenna unglingum og þeim
þótti vænt um hann, þótt þeim
fyndist hann stundum nokkuð
kröfuharður, en það var eins
og þeir finndu styrk í því að
haldi, sem hann þannig veitti
þeim. Þeir vissu, að þeir áttu
vin þar sem hann var og leit-
vðu ráða til hans. Þeir munu
ckki fáir, sem hann með for-
tölum sínum og hollum ráðum
beindi á rétta framtíðarbraut.
Eins og títt er með kennara,
sem nemendum þykir vænt
um, gáfu þeir honum sérstakt
nafn — Mr. V. Það var gaman
að sjá hvernig þeir þyrptust
um Mr. V. hvar sem hann
kom í þeirra hóp innan skóla
eða utan. Fyrsta skólablað
sitt eftir andlát hans helguðu
þeir Mr. V. og skrifuðu sjálfir
minningargreinar um hann.
Vegna þess að Valentínus
kaus að gefa sig aðallega að
kennslunni, kærði hann sig
ekki um að taka að sér skóla-
stjórnina, en hann var að
sjálfsögðu formaður Mathe-
matics og Science deildar
skólans, sem náði yfir mið-
skóla og fyrstu tvö ár háskól-
ans í þeim greinum. Hann var
framúrskarandi samvizkusam-
ur og reglusamur í starfi
sínu; á 35 ára kennsluferli
sínum í Moose Jaw Collegiate
hafði hann aðeins misst einn
dag frá skóla sökum lasleika
og daginn fyrir andlátið var
hann í skólanum glaður og
spaugsamur að vanda. Það
kom og í ljós, að hann var eini
kennarinn í skólanum, sem
hafði um áramótin lesið og
markað alla prófpappíra nem-
enda sinna fyrir fyrri hluta
skólaársins og fyllt inn allar
skýrslur fyrir sína deild og
skildi þannig við allt tilheyr-
andi kennslustarfi sínu í stök-
ustu röð og reglu, svo ekki
var þar umbætt.
Valentínus Valgardsson var
fjölhæfur maður, athugull og
framtakssamur; hann hafði
lifandi áhuga á því, sem var
að gerast í umhverfi hans og
í landsmálum yfirleitt. Moose
Jaw borg er staðsett mitt
í hveitiræktarlandi hinnar
miklu kanadísku sléttu. Val-
entínus kynnti sér málefni
bænda og fékk áhuga á hveiti-
ræktinni. Hann bar virðingu
fyrir bændastéttinni og skildi
gjörla, að „bóndi er bústólpi
og bú er landstólpi“. Hann
komst stundum svo að orði, að
hefði hann ekki orðið kenn-
ari, þá hefði hann kosið að
verða bóndi. Vegna þessa
áhugamáls síns, keypti Val-
entínus nokkur lönd og rak
kornrækt á þeim í hjáverk-
um með aðstoð leiguliða og
farnaðist honum vel í því sem
öðru starfi, er hann tók sér
fyrir hendur.
Laghentur var Valentínus
með afbrigðum; hann lag-
færði, málaði og prýddi sjálf-
ur heimili sitt og önnur hús
sín, ef þess þurfti. Hann var
sístarfandi; hann kunni ekki
við iðjuleysi.
Þau hjónin mynduðu fagurt
heimili, þar sem jafnan ríkti
ástríki og eining. Þangað þótti
hinum mörgu vinum þeirra
og skyldmennum gott ‘ að
koma, því þau tóku jafnan á
móti þeim með opnum örm-
um og höfðu sérstakt lag á
því að gleðja þá og láta þeim
líða vel. Margir voru þeir, er
leituðu til Vals, er vanda bar
að höndum, því hann var
jafnan reiðubúinn að gefa
vinum sínum óskiptan og
samúðarríkan hug sinn, þegar
svo bar við og var þeim ráð-
hollur.
Þau hjónin eignuðust þrjú
myndarleg og vel gefin börn:
sonur þeirra, Norman, er
kvæntur Joanne Morrison og
býr í Moose Jaw; dóttir þeirra,
Kristín Joyce (Mrs. Stanley
Walter) á heima í Regina og
yngri dóttirin, Avis Margrét
(Mrs. Dale Clarke) í Moose
Jaw. Barnabörnin eru níu.
Valentínus var ástríkur eigin-
maður, faðir og afi og sam-
bandið innan fjölskyldunnar
allrar náið og kærleiksríkt.
Valentínus tók sér nokkra
vikna frí á sumrin og dvöldu
þau hjónin þá oftast í Mikley;
þau héldu jafnan sterkri
tryggð við átthaga sína á
Gimli og í Mikley og við
skyldfólk sitt allt. Tengda-
systur sinni og tengdabræðr-
um reyndist Valentínus jafn-
an sem bezti bróðir og sakna
þau hans sárt, en vitaskuld er
þyngstur harmur kveðinn að
eiginkonu hans, börnum og
systur hans, Mrs. G. J. John-
son í Winnipeg.
Útförin var gerð frá Zion
United kirkjunni í Moose
Jaw, en þau hjónin höfðu
jafnan verið styrkir meðlimir
þess safnaðar. Kveðjumál
flutti prestur safnaðarins, Dr.
A. W. Ingram, og séra Skúli
Sigurgeirson frá Wauban,
Minn., en hann og Valentínus
MINNING:
Jóhann Eiríkur Peferson
Hann lézt á spítaja í Cava-
lier 5. nóv., aðeins 59 ára gam-
all, eftir rúma sólarhrings
legu á sjúkrahúsinu. Lækn-
arnir sögðu, að það hefði blætt
æð í höfðinu, dó hann þannig
þjáningarlaust.
Jóhann eða Joe eins og hann
var oftast nefndur var ekki
heilsusterkur síðustu 5 árin,
en þó vonuðu ástvinir hans og
fjölmenni vinahópurinn, að
æviárin yrðu fleiri. Nánustu
skyldmenni, sem lifa hann,
eru seinni kona hans, Kristín,
og ung dóttir, Linda Ellen;
tvær móðursystur, Guðrún,
Vancouver, B.C., og Kristín,
Mrs. Árni Helgason, Vilmette,
111., og móðurbróðir, Björn
Jóhannsson, þjónandi prestur
í Cincinnati, Ohio.
Joe var fæddur 18. júlí
1901. Foreldrar: Kristbjörg Jó-
hannsson og Eiríkur Peterson.
Jóhann Eiríkur Peierson
Ólst Joe upp hjá afa sínum,
Jóhanni Jóhannssyni, og móð-
ursystur sinni, Kristínu; unni
hann henni til síðasta dags
lífs síns, enda hefði hún ekki
getað verið honum ástríkari,
þó hún hefði verið hans eigin
móðir.
Joe gekk á barnaskóla sveit-
arinnar, þegar hann hafði ald-
ur til, jafnframt því að byrja
ungur að vinna algenga
sveitavinnu eins og títt var
um flesta unglinga á þeim
árum. Um tvítugsaldur gekk
hann á búnaðarskólann í
Fargo, N. Dak. og brautskráð-
ist þaðan með hárri einkunn.
Árið 1925 kvæntist Joe fyrri
konu sinni, Ellen Sigurðson,
Winnipeg, Man. Settustu ungu
hjónin að á eignarjörð afa
hans, 8 mílur norðvestur frá
voru æskuvinir. Söngflokkur
nemenda Moose Jaw Colle-
giate söng útfararsálmana og
starfsbræður hins látna báru
hann til grafar. Hinn mikli
mannfjöldi, er fyllti kirkjuna,
bar vott um vinsældir þær og
virðingu, er hann naut í borg
sinni.
Með Valentínus Valgards-
son er til grafar genginn sann-
ur íslendingur, mikilhæfur
Kanadamaður og drengur
góður.
Ingibjörg Jónsson
Hensel pósthúsi og bjuggu
þar til ársins 1934 að þau
fluttust til Cavalier. Það var
talað um og dáðst að, hvað
þessi barnunga kona, sem
fædd var og alin upp í fjöl-
mennri borg, tók strax svo
virkan þátt í sveitalífinu og
búskapnum, og hvað hún var
góð við skepnurnar. Munu
þau vera ótalin 1 itlu veik-
burða unglömbin, sem í vor-
næðingum voru stundum nær
dauða en lífi, en sem hún
hlúði að og hjúkraði með
móðurlegri ástúð. Joe og Ellen
eignuðust eina dóttur, Vilma
Hlíf, Mrs. Seth Nockuls, Ham-
ilton, Ohio.
Þau fluttust eins og áður er
minnzt á til Cavalier 1934. —
Fyrstu þrjú árin þar var sól
í heiði og allt virtist leika í
lyndi hjá þessum glæsilegu
ungu hjónum, en svo dró upp
bliku á lofti, sem fór fljótt
yfir. Ellen veiktist hatram-
lega og beztu læknar, sem völ
var á ásamt meðulum, gátu
ekki hjálpað. Það voru erfiðir
1 tímar, sem nú fóru í hönd.
Joe sýndi þá hve mikill mann-
kosta maður hann var, og
sjaldan hafa verið bqtri líkn-
andi hendur við sjúkrabeð,
þar var stöðugt verið á verði
til að hjúkra og lina þjáningar
heitt elskuðu eiginkonunnar,
j sem háði harða en vonlausa
] baráttu svo vikum skipti. Þar
toguðust á um líf hennar ann-
ars vegar veikindin stríðu, en
hins vegar hennar sterki
æskuþróttur og löngunin að
lifa, en harðlyndur dauðinn
sfgraði þar að lokum og tók
hana með sér. Hann heyrir
stundum ekki til „hjartna sem
biðja“.
Þrátt fyrir þennan dýra
missir og þungu sorg 1938, var
Joe gæfumaður. Fimm ár
liðu, þá kvæntist hann í ann-
að sinn og gekk að eiga Krist-
ínu Thorwaldson, hina ágæt-
ustu konu. Þau giftu sig á
Mountain 7. maí 1943. Var
Kristín manni sínum hin ást-
ríkasta og honum mjög sam-
hent í sambúðinni, enda er
hún auðug af þeim kvenkost-
um, sem góða konu prýða.
Einhver hefir sagt, að fögur og
góð kona gefi manni sínum og
börnum gott og farsælt heim-
ili. Þau eignuðust eina dóttur,
Linda Ellen, nú í háskóla.
Árið 1934 voru mynduð
bændasamtök hér í sveitinni
(Farmers Union), að vísu í
smáum stíl fyrstu árin — en
bændunum var orðið ljóst, að
þeir þyrftu að hafa félagsskap,
þar sem þeir gætu rætt sín
áhugamál og þannig staðið
betur að vígi við önnur félög,
sem voru í uppsiglingu og öll
miðuð við að hlynna að sín-
um eigin málum. Joe Peterson
tók mikinn og góðan þátt í
þessari félagsstofnun frá byrj-
un, — og eftir að hann flutt-
ist til Cavalier, var hann kos-
inn forstjóri deildarinnar hér,
varð það því hans ævistarf til
síðasta dags. 1 höndum hans
hefir þessi félagsskapur vaxið
og dafnað ár frá ári, svo undr-
un vekur, þar sem mörg önn-
ur fyrirtæki af sömu tegund
eru rétt við hliðina og sam-
keppnin því mikil. Sem ofur-
lítið sýnishorn af þróun þess-
ara samtaka og öra vexti má
geta þess, að síðustu tvö árin
hafa viðskiptin tvöfaldazt.
Þegar saga bændasamvinn-
unnar í Pembina County verð-
ur skrifuð, verður Joe þar of-
arlega á blaðsíðu; þar munu
verkin tala um það meðal
annars hvað hann rækti
prýðilega ábyrgðarmikla stöðu
í 25 ár.
Joe var vel greindur og
myndarlegur í sjón, kvikur á
fæti og prúðmannlegur; geð-
prýði hans var viðbrugðið,
ekki svo að skilja, að hann
gæti ekki skipt skapi, en þeg-
ar svo var, réði ávallt skyn-
semi og gætni orðum og at-
höfnum. Hann var unnandi
íslenzkar tungu, keypti og las
Lögberg og Heimskringlu, og
eins eftir að þau voru sam-
einuð í eitt. Joe var söngmað-
ur góður og var öll árin í söng-
flokki lútersku kirkjunnar í
Cavalier og sem hann til-
heyrði. Það er erfitt að sjá
á bak svoria manni, manni,
sem var svo þarfur samtíð
sinni, manni, sem var svo lífs-
glaður, þrátt fyrir vissu um
að æviárin væru fá framund-
an, þá var aldrei sagt eitt
æðruorð eða umkvörtun. Sæti
hans verður vandskipað.
Það var gott að eiga þess
kost að kynnast þér um 40 ára
skeið, ég minnist glaða, þýða
viðmótsins, þegar við sáumst
og það var oft — og þú sagðir
stundum „hello", en miklu
oftar: sæll og blessaður. Ég
mun einnig minnast gestrisn-
innar á heimilinu þínu, þar
sem þið hjónin voru svo sam-
taka um að láta gestum ykkar
líða vel.
Eiginkonan ástríka, dæturn-
ar tvær, móðursystur og móð-
urbróðir, og allur vinahópur-
inn mun geyma minninguna
um góðan mann í þakklátum
huga.
Útförin, sem var óvenjulega
fjölmenn, fór fram frá lút-
ersku kirkjunni í Cavalier á
fögrum vetrardegi, 9. nóvem-
ber. Séra Gerald Peterson
flutti kveðjumál.
A. M. A.
ÆTLARÐU
AÐ
FERÐAST?
Hvert sem þú
ferð, spara eg
þ é r peninga
og létti af þér
áhyggjum án
auka kostnað-
ar. Ég er um-
boðsmaður Icelandic Airlines
og allra aðal flug- og skipa-
ferðafélaga; skipulegg ferðir
innanlands og erlendis. Ég
leiðbeini þér varðandi vega-
bréf, visa og hótel, ókeypis, og
með 30 ára reynslu get ég
ábyrgzt ágæta fyrirgreiðslu.
ARTHUR A. ANDERSON
Continenlal Travel Bureau,
31S Horgravs St., Winnipeg 2
Ottice Ph. WH 3-5467 - Roi. GL 2-5446