Lögberg-Heimskringla - 19.11.1970, Blaðsíða 5

LÖGBERG-HEIMSKRINGLA, FIMMTUDAGINN 19. NÓVEMBER 1970
5
Mrs. Slefan (Lilly) Melslod,
Edinburg, N.D., lézt 4. okto-
ber 1970. Hún var dóttir Mr.
og Mrs. Jóhannes Anderson;
fædd 25. des. 1911. Hún giftist
27. des., 1934. Eftirlifandi eru
eiginmaður hennar; þrjár
dætur, Ann — Mrs. George
Bliven í Grafton, Irene —
Mrs. David Levang í Edmore
og Marie — Mrs. Wayne Lev-
ang í Chokia, Minn; þrjú
barnabörn.
* * *
Guðrún (Bena) Thordarson,
íyrrum búsett í Edinburg —
Garðar byggðinni lézt 19. okt.
1970. Hún var fædd að Garð-
ar 12. marz 1885, dóttir Björns
og Önnu Thordarson og
dvaldi mestan hluta ævinnar
hjá þeim. Auk foreldra henn-
ar voru til grafar gengin öll
systkini hennar — ein systir
og fjórir bræður. Fjöldi syst-
kinabarna syrgja hana. Hún
hvílir í Garðar grafreit.
* * *
Magnús (Matt) Hjálmarsson,
Hensel, N. D. lézt 2. ágúst,
1970, 64 ára að aldri. Hann var
fæddur á íslandi 13. febrúar
1906, sonur Hjálmars Thor-
geirssonar og Guðrúnar
Magnúsdóttur; f 1 u 11 i s t til
Bandaríkjanna með afa sín-
um og ömmu, sjö ára að aldri
og átti síðan heima í Hensel,
þar sem hann hlaut skóla-
göngu og síðan nám í búfræði
við North Dakota Agricul-
tural College. — Hann kvænt-
ist eftirlifandi konu sinni,
K a t r í n u ólafsdóttur 1948.
Fjórar dætur og tveir synir
þeirra eru Margrét Rose og
Esther Katrín, báðar í Grand
Forks, Helen Sólveig og Linda
Marie, báðar heima; Harold
Paul Hjálmarson í Grand
Forks og E r 1 i n g Magnús
Hjálmarsson heima.
* * *
Helga, ekkja Einars Snydal
hefir nýlega safnast til feðra
sinna. Hún var síðust af ell-
efu börnum hinna merku
landnámshjóna, Guðbrands
Erlendssonar og Sigríðar Há-
varðardóttur. Guðbrandur og
Sigríður fluttu vestur um haf
árið 1875 og settust fyrst að
í Nova Scotia og reit Guð-
brandur bókina Markland, um
líf íslendinga í Nýja Skot-
landi. Þaðan fluttu þau til
Bandaríkjanna og námu land
í grennd við Hallson, N. D.
Þar gegndi Guðbrandur ljós-
fóðursstörfum og öðrum
læknisstörfum á frumbýlings-
árunum og þótti heppnast vel,
þótt ekki væri hann skóla-
lærður.
Helga dó í East Lake, Col-
orado, níræð að aldri. Hana
lifa fimm dætur og tveir syn-
ir og fjöldi systkinabarna, þar
á meðal Mrs. Matt Björnson,
Mrs. T h o m a s Schurman,
Brandur and K. D. Dinusson.
r
* * *
Lynn Gunlogson. Westmin-
ister, California, fyrrum að
Akra og Walhalla, N. D. lézt
þar, þegar hann var í heim-
sókn til vina. Hann var fædd-
ur að Akra 10. febr. 1918 og
kvæntist Cecelia Vandal frá
Walhalla 2. apríl 1941. Hann
þjónaði í síðari heimsstyrjöld-
inni. Hann var smiður að
iðn. Eftirlifendur: kona hans;
þrjár dætur, Margrét — Mrs.
G o r d o n Rysary, Houston,
Texas, Marjorie — Mrs. R. W.
Pullen, Marlee — Mrs. Clyde
Miller; tveir synir, Mark með
herliðinu í Þýzkalandi og
Marvin í Westminister, átta
barnabörn; ein systir Mabel
Ilmschael, í Westminister og
fimm bræður, William, Frank
og Marvin í Cavalier, Alvin í
Lansing, 1111. og Carl í Chi-
cago.
* * *
Mrs. Hjálmar (Kristín) Björn-
son andaðist 6. sept. 1970. Hún
var fædd að Garðar 26. sept.
1896; foreldrar hennar voru
Jón Bergman og kona hans
og átti hún lengst af heima
í Garðarbyggð. Hún og Ágúst
Einarsson giftust 24. júlí 1917.
Hann lézt árið 1931. Nokkrum
árum síðar — 14. júní 1939 —
giftist hún í annað sinn —
Hjálmari Björnson. Hann dó
3. október 1965. Eftirlifandi
eru tvær dætur hennar, Mur-
iel — Mrs. John Brandenburg
í Medford Ore. og Rosemary
— Mrs. Garry Johannesson í
California; tveir synir, Barney
Einarson að Garðar og Marv-
in, í Mexico; ein systir Sophie
— Mrs. Einar J. Myrdal í
Edinburg; tíu barnabörn og
eitt barna-barnabarn.
* * *
Sigurbjörn (Barney) Krisljan-
son áttræður, til heimilis að
Mountain, N. D. lézt 3. ágúst
1970. Hann var fæddur í Pem-
bina héraðinu 7. marz 1890;
foreldrar hans voru Kristján
Kristjánsson, ættaður úr
Skagafirði og Svanfríður Sig-
urðardóttir, ættuð úr Eyja-
firði og N. Þingeyjarsýslu.
Þau fluttust vestur um haf
til Nýja íslands 1878 en þar
var erfitt uppdráttar og fóru
þau fótgangandi suður til
Pembina og voru 3 vikur á
leiðinni.
Sigurbjörn, s o n u r þessa
rösku hjóna, kvæntist Krist-
björgu Jónsdóttur Arnasonar
og stunduðu þau búskap í
Þingvalla héraðinu þar til þau
lögðu niður störf 1951 og
fluttu til Mountain.
Eftirlifandi eru Kristbjörg
kona hans; fjórar dætur,
Margrét — Mrs. Richard
Thomasson í Grafton, Anna
— Mrs. Norman Brorson í
Grand Forks, Lára — Mrs.
Bernard Stanton í Ithaca N.Y.
og Rósa — Mrs. Richard Thor-
finnson að Mountain; þrír
synir, Vilmar að Mountain,
Hannes í Grand Forks og
Sibbie í Seattle; ein systir,
Mrs. Soffía Thomasson að
Garðar og tveir bræður, Kris
og Joe Kristjanson í Edin-
burg.
Bamabörnin eru 25 og
barna-barnabörnin 3.
* * *
Björn K. (Barney) Ander-
son, 81 árs, Garðar, lézt 12.
ágúst, 1970. Hann var fæddur
að Hallson, N. D. 16. janúar
1889; foreldrar hans voru
Björn og Kristrún Anderson.
Hann missti annan handlegg-
inn þegar hann var 18 ára en
gat samt tekið þátt í ýmsum
íþróttaleikjum og unnið við
smíðar og aðra vinnu.
Hann kvæntist Elvinu Gutt-
ormson 15. sept. 1913 og missti
hana 22. marz 1966. Eftirlif-
andi eru 7 dætur: Guðrún —
Mrs. Gísli Davidson, Milton,
N. D., Mrs. Ellen Johannesson
að Garðar, Beatrice — Mrs.
Kenneth Thomasson í Chi-
cago, Ethel — Mrs. A1 Stauss,
í East Grand Forks, Alice —
Mrs. Harvey Ulmer í Ohio,
Joyce — Mrs. James Rochest-
er í Aberdeen, Wash, og Ruth
— Mrs. Gordon Aldrich í
Wash. Sonur þeirra Elton
Anderson er í Reading, Calif.;
tveir bræður, Henry Björn-
sop og Paul Brim. Barnabörn-
in eru 38 og barna-barnabörn-
in 24.
* * *
John J. Myres fyrrum bú-
settur í Pembina County,
N. D. lézt að heimili sínu í
Chula Vista, California 8.
sept. 1970, 67 ára. Hann var
fæddur nálægt Svold, N. D.,
stundaði nám við Mountain
skólann og North Dakota há-
skólann og lauk þar Coyne
Eletrical School, sem master
electrician.
DR. RICHARD BECK:
„Minni íslands" eftir séra
Lárus Thorarensen
Séra Lárus Thorarensen, er lézt á skipsfjöl á leið til
íslands frá Vesturheimi snemma sumars 1912, aðeins 34 ára
að aldri, var skáld gott, eins og kunnugt er. Þeim ummæl-
um til staðfestingar þurfa menn eigi annað en lesa Kvæði
hans, er út kom á vegum Helgafells 1948, og Arngrímur
Fr. Bjarnason, kaupmaður og ritstjóri á ísafirði, hafði búið
til prentunar, en hann var gagnkunnugur séra Lárusi. Fylgdi
Arngrímur kvæðunum úr hlaði með prýðisgóðri inngangs-
grein um skáldið sjálft, náms- og æviferli hans og skáldskap;
ber greinin því vitni, að hún er rituð bæði af miklum kunn-
ugleika og glöggum skilningi á viðfangsefninu.
Séra Lárus brautskráðist af Prestaskólanum í Reykjavík
1905, var síðan um fimm ára skeið kennari á ísafirði, en
tók þá kalli sem prestur íslendinga í Norður-Dakota; vígðist
þvínæst haustið 1910 og hélt vestur um haf til safnaða sinna
og var búsettur að Garðar, N. Dakota. Naut hans þó stutt
við í prestsstarfinu vegna heilsubrests; vildi hann þá, er
svo var komið, óvægur komast heim til ættlandins til þess
að bera þar beinin, og lagði á haf fárvekur, en hann andað-
ist á skipsfjöl eins og fyrr getur, og varð hafið honum hinzti
hvílustaður, því að líki hans var sökkt í sæ.
Hann var maður vinsæll beggja megin hafsins, og varð
því mörgum harmdauði, er hann féll að velli ekki hálffertug-
ur. Hann hafði einnig dregið að sér athygli með skáldskap
sínum. í hópi aðdáenda hans og velunnara voru tvö íslenzk
öndvegisskáld samtíðarinnar, sinn hvorum megin hafsins,
þeir séra Matthías Jochumsson og Stepan G. Stephansson,
sem báðir kvöddu hann eftirminnilega með fögrum kvæðum
og snilldarlegum; eru þau bæði, eins og ágætlega sæmdi,
tekin upp í innganginn að kvæðasafni hans.
Fleiri kunn skáld urðu einnig til þess að minnast séra
Lárusar fagurlega í ljóði, svo sem góðvinur hans Guðmundur
Guðmundsson, og Kristján N. Júlíus (K. N.), er sendi hon-
um þessa hýyrtu heillaósk, sem mér þykir líklegt að ort
hafi verið, þegar séra Lárus kvaddi landa sína í N. Dakota
og lagði af stað heimleiðis til ættjarðarstranda (Kviðlingar
og kvæði bls. 76):
\
Heilög bið ég hamingjan
honum lið ei spari;
orðasmið ég aldrei fann
annan viðkvæmari.
Síðastliðin 30 ár átti hann
heima í Californíu, þar var
hann í mörgum menningar-
félögum.
Eftirlifandi eru: Emily kona
hans; dóttir þ e i r r a Mrs.
Shirley Sims, Chula Vista;
þrír synir, J. Vernon í San
Diego, Dennis K. í Sunnyside
Calif. og Gerald L., í Bonita;
faðir hans Joseph J. Myres í
National City; tvær systur,
Mrs. Ted Vatnsdal, Cavalier,
N. D., Mrs. James Innes,
Grand Forks; einn bróðir, A.
S. Dinuson, Akra, N.D. og 12
barnabörn.
* * *
Mrs. Brandur (Nibbs) Sny-
dal varð bráðkvödd 27. okt.
1970 í Fairfield, California.
Maður hennar átti fyrrum
heima að Garðar, N. D. og
fóru systkinin hans vestur til
að vera við útförina.
* * #
Mrs. Rosemary Kristjanson.
eiginkona L. George Kristjan-
son, Cedar Rapids, Iowa lézt
29. sept, 1970. Þau giftust 8.
júlí 1967. Auk manns hennar,
lifa hana tvær dætur, Sherry
Lynn og Julie Ellen; foreldr-
ar hennar, tveir bræður og
ein systir.
En þeir voru sveitungar í Norður-Dakota K. N. og séra
Lárus, og hefir fundum þeirra vafalaust ósjaldan borið sam-
an á þeim slóðum. Lýsing K. N. á séra Lárusi, eins langt og
hún nær, kemur alveg heim við þessi ummæli Arngríms um
hann í inngangsritgerðinni að kvæðum hans: „Lárus Thor-
arensen var svo næmur og fíngerður um skaphöfn alla, að
fátítt er.“
Hann sór sig beint í ætt um skáldgáfuna, því að hann
var sonar-sonur þjóðskáldsins Bjarna Thorarensen, en gjör-
ólíkur var hann afa sínum í skáldskapnum, eins og Arn-
grímur bendir réttilega á í inngangsgrein sinni, léttstígur
og ljóðrænn, og því miklu skyldari Jónasi Hallgrímssyni en
Bjarna afa sínum.
Séra Lárus unni ættjörð sinni heitt og fölskvalaust, og
það var honum engin uppgerð, að hann vildi bera þar bein-
in. Ættjarðarkvæði og átthagaljóð skipa einnig mikið rúm
í kvæðum hans. Tvö hin kunnustu þeirra, og í flokki vinsæl-
ustu kvæða skáldsins, eru „Minni íslands“ („Vort ættarland
með ís og glóð, þú undraland!“) og „ísland“ („Þér skýla fjöll,
þig faðmar haf.“). Islandskvæði skáldsins bera því vitni, hve
vel honum létu náttúrulýsingar, enda eru þær meginþáttur
í skáldskap hans. Ekki er það þó ætlunin að ræða ljóðagerð
hans frekar hér, og skal nú horfið að hinu sérstaka tilefni
þessa greinarkorns.
Arngrímur Bjarnason gerði sér mikið far um það að
safna öllum ljóðum séra Lárusar, er náðist til, fyrir útgáfuna
af kvæðum hans, og varð vel til fanga. Sló hann þó jafnframt
þennan varnagla: „Þrátt fyrir þetta hafa þó ekki öll kvæði
séra Lárusar komið í leitirnar.“
Á þetta var ég minntur nýlega, þegar ég var-að blaða
í ýmsu smáprenti, sem mér hafði borizt úr mörgum áttum
vestan hafs fyrr og síðar. Meðal þess var „íslendingadags
prógram“ frá hátíðahaldi Islendinga 2. ágúst 1911 að
Wynyard, Saskatchewan, en vestur þar í Vatnabyggðum, eins
Framhald á bls. 7.