Lögberg-Heimskringla - 06.02.1975, Page 6
e
LÖGBERG-HETMSKRINGLA, FIMMTUDAGINN 6. FEBRÚAR 1975
INGIBJÖRG SIGURÐARDÓTTIR
1 BYLGJUR
SKÁLDSAGA
BÓKAFORLAG ODDS BJÖRNSSONAR
— Nei.
— Ertu hættur að dansa?
— Getur verið, ég veit það ekki almennilega.
Að minnsta kosti ætla ég ekki á dansleikinn í
kvöld.
— Er áfengið kannske þegar úr sögunni líka?
— Já, áfengi bragða ég aldrei framar, — segir
hann og gengur út úr eldhúsinu.
Frú Unnur er lostin djúpri undrun, en þessi yfir
lýsing Ævars gleður hana jafnframt. Hún hefir
alltaf viljað honum vel, þó það hafi sjaldan kom-
ið fram í verki. En hvað hefir gerst í lífi óreglu-
manns? Það hlýtur að vera eitthvað stórkostlegt,
ef hann er allt í einu hættur að neyta áfengis. —
Ýmsar getgátur leita fram í hug frú Unnar, sem
hún reynir að leysa, og hún vill vera ein með
hugsanir sínar.
— Þér megið fara upp í herbergi yðar, ég Skal
gefa Steinari kvöldkaffið, segir hún við Huldu.
— Eg þakka yður fyrir, það er ágætt.
Hulda hraðar sér burtu úr eldhúsinu, og frú
Unnur er þar ein eftir.
Ævar Bergmann stendur við gluggann í herbergi
sínu og horfir á fólkið, sem streymir upp að sam-
komuhúsinu. I kvöld finnur hann enga löngim
hjá sér til að fyigjast með því. Allt hans fyrra
ógæfusama líf líður eins og leifturmynd um huga
hans. Flest laugardagskvöld um þetta leyti mörg
undanfarin ár var hann vanur að falla fyrir eitur-
vegum Bakkusar, drekka frá sér vitið, liggja ó-
sjálfbjarga í saumum. Vakna síðan að morgni
kvalinn af samviskubiti og viðbjóði á sjálfum
sér.
Nú er sem hiekkir hafi fallið af honum ,hann
er frjáls maður. — Og ósegjanlega heit og djúp
sigurgleði fyllir sál hans. — Hann snýr sér frá
glugganum aftur og gengur um gólf nokkra stund.
í einu horni herbergisins stendur kista með bók-
um móðu rhans. Þær hefir hann ekki hreyft í
mörg ár. Nú grípur hann sterk löngun til að kanna
þennan vanrækta fjársjóð- Hann gengur að kist-
unni og opnar hana og tekur bækurnar upp úr
henni, hverja fyrir sig. Þar er úr mörgu að velja,
bæði innlendar og erlendar sögur- og fræðibækur.
Móðir hans var gáfuð kona og víðlesin.
Neðst í kistunni finnur hann biblíu móður sinn-
ar. Enga bók hafði hann séð móður sána handleika
oftar. Hann flettir upp í biblíunni. Víða eru undir-
strikaðar heilar setningar, og hann nemur staðar
við eina slíka og les.
— Komið til mín allir þér, sem erfiði og þunga
eru hlaðnir, ég mun veita yður hvíld.
Ævar ies þessa dásamlegu setningu upp aftur og
aftur, og sál hans drekkur hvert orð hennar eins
og þyrstur maður tæra svalalind. Hann veit það
nú, að hingað hefir móðir hans sótt svölun og
hvíld í sinni þungu lífsbaráttu. Ef til vill hefir
hennar góða ástríka hönd undirstrikað orð meistar
ans mikla í þeim tilgangi, að drengurinn hennar
veitti þeim frekari athygli, ef hann einhvemtíma
fletti hinni helgu bók-
Ævar gengur með biblíuna að náttborðinu, þar
sem myndin af móður hans stendur, og leggur
bókina þar. Hér eftir skal hann sækja svölun og
þrótt í þá sömu lífsins lind og móðir hans hafði
gert. Hann raðar hinum bókunum niður í kistuna
aftur og iæsir henni. í kvöld hefir hann fundið
þann dýrmætasta fjársjóð sem m'annlífið á. Hann
gengur að legubekknum sínum, leggst upp í hann
og tekur biblíuna og gleymir sér við lesturinn.
Steinar kemur spariklæddur niður úr herbergi
sínu. Hann opnar eldhúshurðina og lítur þar inn
af gömlum vana. Frú Unnur situr þar ein. Hún
vaknar úr djúpum hugleiðingum við komu sonar
síns og rís á fætur.
— Hvað ert þú að fara, góði minn, spyr hún.
óvenju blíð í máli-
— Á ballið, auðvitað.
— Viltu ekki kaffi, áður en þú ferð?
— Jú, ef þú hefir það til á hitabrúsanum. Það
vottar fyrir háði í rödd hans. Frú Unnur roðnar,
og svipur hennar þyngist.
— Þár væri kannske sama, þó ég hellti því
beint úr könnunni, hún stendur héma heit á élda-
vélinni. Steinar brosti kalt.
— Já, mér er víst sama, hvaðan gott kemur, seg
ir hann og sest við borðið. Frú Unnur framreiðir
kaffið handa honum. Nýjar freistandi hugsanir
vakna í hug hennar, en hún fyrirverður sig fyrir
að láta þær í ljós með orðum. Hún hefir alltaf
haft skömrn á ósannindum — En samt — hún
verður að tefla djarft og sigra, hvað sem það kost-
ar. Hún tekur sér sæti við borðið á móti syni sín-
um og segir:
— Þú ert þá ekki hættur að dansa — eins og
frændi þinn?
— Hvaða frændi?
— Hann Ævar.
— Er hann hættur að dansa?
—- Já, og það sem meira er, hann segist aldrei
ætla að bragða áfengi framar.
Steinar lítur undrandi á móður sína. — Hér
gerast stór tíðindi, án þess að maður fylgist nokk-
ið með því. Þetta eru gleðilegar fréttir.
Frú Unnur brosir kalt og dularfullt: — Honum
hefir nú kannske verið sett það Skilyrði, að hann
hætti að drekka.
— Sett það skilyrði? Og af hverjum?
— En ef hann væri búinn að velja sér lífsföru-
naut.
— Er hann nú trúlofaður líka?
— Margt er ólíklegra.
— Og hverri?
Frú Unnur hikar við að svara, en svo segir hún:
— Mér þykir það sennilegt, að um trúlofun sé
að ræða, þegar stúlkur eru að drösla dauðadrukkn
um mönnum upp í herbergi þeirra og sitja svo hjá
þeim langt fram á nætur.
— Hvaða stúlka hefir verið svo hugulsöm við
Ævar?
— Vinnukonan héma- Eg hefi oft komist að því
í vetur, að hún hefir gert það.
— Svo! — Steinar ýtir bollanum óþyrmilega frá
sér, stendur snöggt á fætur og fer út.
Frú Unnur horfir á eftir syni sínum, og harð-
neskjulegu brosi bregður fyrir á andliti hennar.
Samtalið snerti hana svo óþægilega. Henni er það
fullljóst, hvert hugur hans stefndi. En hún skal
herða sóknina enn betur, hvað sem það kostar. —
Hún gengur síðan upp í herbergi sitt og leggst til
hvíldar ,en svefninn flýr hana. Áleitin kveljandi
innri rödd rænir hana ró og friði.
Steinar gengur hratt upp að samkomuhúsinu.
Blóðið ólgar í æðum hans. Á hann að trúa móður
sinni? Er það sannleikur, að Ævar sé hættur að
neyta áfengis, og Hulda trúlofuð honum? Hann
getur ekki trúað því, en kemur honum þetta ann-
ars nokkuð við? Hulda er búin að hrinda bonum
frá sér, ást hans er djúpt særð, en hún er jafnheit
og áður- Og hann er fús að fyrirgefa allt. Sann-
leikann í þessu máli verður hann að fá að vita af-
dráttarlaust. Reynist það rétt, sem móðir hans
segir, skal hann ekki standa í vegi fyrir hamingju
frænda síns. Þá ætlar hann að hverfa burt frá
æskustöðvunum, sigla til útlanda, út um öll heims
ins höf og koma aldrei heim aftur.
Steinar er kominn upp að samkomuhúsinu, fyrr
en hann varir. Háværir hljómar hinnar villtu gleði
streyma á móti honum, er han gengur inn í veit-
ingasalinn. Sjómenn hans og félagar sitja þar að
víndrykkju. Steinar tekur sér sæti við borðið hjá
þeim. Þeir blanda áfengi í glas og bjóða honum. —
Hann horfir á glasið án þess að snerta það. Ef
hann drykki nú úr því, myndi það sennilega deyfa
sárustu kvöl hans. En hann hefir aldrei bragðað
áfengi og heitið því að gera það aldrei- En nú?
— Hann horfir nokkur andartök á rautt og girni-
legt vínið. Á hann að drekkja sál sinni í gullnum
eiturveigum þess? — Nei, það reynist aðeins tál.
Steinar ýtir glasinu frá sér, stendur upp frá
borðinu og kveður félaga sína. Gleðin svellur í
rökkvuðum danssalnum. Steinar gengur þangað
og svipast um eftir Ævari, en árangurslaust. Hann
verður að trúa því, að frændi hans sé ekki mættur
á þessum vettvangi gleðinnar í kvöld. Eru þá orð
móður hans virkilega sönn?
Hjartað þýtur í barmi Steinars, heitt og ólgandi.
Hann býður í dans þeirri stúlkuni, sem næst hon-
um situr, og dansar eins og óður maður, en finnur
hvorki ánægju né svölun í dansinum. Æstur hug-
ur hans kallar fram aftur og aftur mynd Ævars og
Huldu í faðmi hans. Danslagið hljóðnar. Steinar
leiðir stúlkuna til sætis og gengur út úr salnum-
Hann verður að kæla blóð sitt í nætursvalanum.
Hann reikar burt frá samkomuhúsinu, og spor
hans liggja heim á leið.
Steinar sér Ijós í glugga Ævars, — frændi hans
er þá ekki sofnaður enn. Steinar lítur á úrið sitt,
klukkan er orðin tólf. Það er víst ekki vel viðeig-
andi að koma í heimsókn á þessum tíma sólar-
hringsins, en hann má til. Óvissuna þolir harm
ekki lengur. Enginn skuggi skai falla á hamingju
Ævars af hans völdum, því heitir hann.
Steinar gengur inn í húsið og fer rakleitt upp á
loft. Hann drepur létt á dyr frænda síns. Ævar
opnar dyrnar og horfir undrandi á gestinn.
— Fyrirgefðu frændi, að ég ónáða þig á þessum
tíma dags- •
— Það er ekkert að fyrirgefa, gerðu svo vel og
komdu inn fyrir.
Steinar gengur inn í herbergið, og Ævar býður
honum sæti. Það fyrsta sem dregur að sér athygli
Steinar, er Bitolian á náttborðinu hjá honum. Þá
bók hefir hann aldrei séð þar fyrr.
— Eyðir þú kvöldinu við lestur heilagrar ritn-
ingar, meðan ég og aðrir teygum bikar léttúðugrar
gleði í dansi og söng?
— I þetta sinn gerði ég það.
— Ertu kannske hættu rað sækja skemmtistaði?
— Það veit ég nú ekki, að minnsta kosti lang-
aði mig ekkert að heiman í kvöld.
— Er það satt, að þú sért búinn að afneita áfeng
inu með öllu?
— Já loksins! Orðin hljóma sem feginsandvarp
frá brjósti Ævars.
Steinar starir þögull fram fyrir sig nökkur
augnablik, — svo er þá rétt, að Ævar sé hættur að
neyta áfengis, og eru þá orð móður hans að öllu
leyti sönn? Næsta spuming biýst fram af vörum
Steinars:
— Hvað veldur slíkum straumhvörfum í lífi
þínu, frændi?
— Ung og saklaus stúlka.
THE LÖGBERG-HEIMSKRINGLA WISHES TO
OBTAIN AS MANY NEW SUBCRIBERS
AS POSSIBLE.
LÖGBERG-HEIMSKRINGLA Subacrlplion Fonn
Name: ---------------
Address:_________________
Enclosed find $10.00 in paymeni for subscriptíon
for one year.
Make cheques payable to:
LÖGBERG-HEIMSKRINGLA,
512-265 Portage Ave.
Winnipeg, Man. R3B2B2
Telephoœ 943-8831