Alþýðublaðið - 23.08.1961, Side 2

Kíaíjórar: Gísll J. Astþórsson (áb.) og Benedikt Gröndal. — Fuiltrúi rit-
sgórnar: Indriði G. Þorsteinsson. — Fréttastjóri: Björgvin Guðmundsson. —
femar: 14 900 — 14 90* — 14 90f Aug'ýsingasími 14 906. — Aðsetur: Alþýðu-
fcosið. — Prentsmiðja Alþýðubiaðsins Hverfisgötu 8—10. — Áskriftargjald
fa. 45,00 á mánuði. I lausasölu kr. 3,00 eint. Útgefandi Alþýðuflokkurinn. —
fra væmdastjóri Sverrir Kjartanssnn.
LAGIÐ
SEÐLABANKINN hefur keypt lóð fyrir fram-
fíðar heimili isitt við Lækjargötu .og greitt fyrir 10
milljónir króna eða því sem næst. Hafa þessi kaup
Vakið óskipta athygii. Heldri menn reikna út, hve
-jmikils virði lóðir þeirra kunni nú að vera, en al-
þýða manna undrast, að olnbogarými í bænum
Snennar skuli vera svona dýrt. !
Að sjálfsögðu þarf Seðlabankinn í framtíðinni
að eignast hús á góðum stað, jafnvel þótt almenn
ftngi þyki nóg um hinar miklu byggingafram-
kvæmdir og lóðakaup bankanna og vöxt þeirra.
3fin lóðakaup þessi gefa ástæðu til íhugunar á skipu
’ líagsmálum borgar, þar sem lóðaeigendur geta
íengið svo ofsalegan gróða án þess að hreyfa legg
eða lið. Hér blasir við stórfelld meinloka í þjóð-
skipulagi, sem hefur ,reynt að skapa efnahagslegt
■: 3 éttlæti og hindra óeðlilegan gróða einstakra að-
fila.
Þegar borg vex eins og Reykjavík hefur gert,
hljóta að skapast viðskiptahverfi, þar sem umferð
er mest. Slík hverfi ■ verður að skipuleggja til
þeirra nota, svo og til fegurðar bæjarins, og skipu
liagið kostar bæjarfélagið mikið fé. Þegar lóðir af
þeim sökum hverfa undir götur eða torg, eða rýrna
að verðmæti, þykir öllum sjálfsagt að bæta eig-
endum það tjón. En hækki lóðir stórlega í verði
hirða eigendur gróðann, samkvæmt kokkabókum
auðvaldsskipulagsins.
Hér er hið opinbera — fólkið, sem greiðir út-
íivörin — látið bera allan kostnað af skipulagi, en
einstaklingum leyft að hirða gróða, þar sem hann
verður. Væri ekki réttlátara og eðlilegra, að verð
Jflækkun á lóðum í slíkum bæjarhverfum væri
látin renna til að greiða kostnað við skipulag
þeírra? Bezí væri, að bæjarfélögin eignuðust all
ar lóðir, sem þau standa á, og þeim væri úthlutað
úil hinna ýmsu aðila eftir þörfum viðkomandi
jieksturs og bæjarfélagsins sjálfs. Ef það ekki fæst,
verður bæjarfélagið að fá gróðann af verðhækkun
úóða til að standa undir því skipulagi, sem er skil
yrði þess, að bærinn vaxi eðlilega.
;2 23. ágúst 1961 — Alþýðublaðið
Undanfarin ár hafa verið gerðar tilraunir til að
koma síðarnefndu skipulagi á laggirnar. Nefndir
hafa verið settar til að semja ný skipulagslög og
frumvörp lögð fyrir alþingi árin 1948, 1949 og
1958. En þau hafa aldrei jiáð fram að ganga. Kunn
ugir telja, að höfuðástæða þess, að frumvörpin
hafa ekki orðið að lögum, séu ákvæði þess efnis,
að 50% af verðhækkun lóða skuli greidd í skipu
lagssjóð viðkomandi sveitarfélags.
Lóð sú, sem Seðlabankinn hefur keypt á 10 mill
jónir króna, var í síðasta fasteignamati talin 527
000 króna virði, og til stóreignaskatts því 1,5 mill
jónir. Ef 50% ákvæðið hefði orðið að lögum,
mundi skipulagssjóður Reyltjavíkur fá yfir 4
milljónir króna, sem verja mætti til að kaupa upp
lóðir eða bæta skipulag miðbæjarins á annan
Sátu þing
Framli. af 1. síðu.
ig rædd aðstaða landssamband
anr.a í hinum einstöku lönduia
og afstaða þeirra til annarra
launþegasamtaka í viðkom
andi iöndum.
í verzlunarmannasamtökuni
um á Norðurlöndum eru nú
um 250 þúsund félagar. For-
maður Norræna verzlunar-
mannasambandsins var endur
kjörinn Algot Jönsson frá
Svíþjóð. Fulltrúar LÍV á þing-
inu voru Sverrir Hermannssom
og Björn Þórhallsson.
(Frá LÍV). :
hátt.
Árangurinn af þessu gróðakerfi á lóðaverði í
Reykjavík er augljós. Verð á lóðum í gamla bæn-
um er geysihátt, en bærinn úthlutar ódýrum leigu
lóðum á sínu eigin landi í úthverfunum. Mörg fyr
irtæki, sem ættu að kaupa upp lóðir í gamla hæn
um og bera kostnað af endurbyggingu hans, spara
sér þann kostnað og reisa myndarlegar bygging
ar út um holt og hæðir. Skattþegnar bæjarins
verða að greiða milljónir króna til að gera hin nýju
hverfi byggingahæf, leggja vatn og skolp, götur,
rafmagn, síma og allt, sem til þarf.
í þessu felst stórfelldasti gallinn á málefnum og
stjórn Reykjavíkur xmdanfarna áratugi. Bærinn
hefur með ærnum kostnaði fyrir íbúana verðið
þaninn óeðlilega út, en lóðir gamla bæjarins eru
mjög illa nýttar. Hér virðast peningamenn Reykja
víkur á hljóðlátan hátt hafa varið aðstöðu sína til
að stórgræða á lóðabraski, sem bæjarbúar verða
allir að greiða fyrir.
Það er vissulega kominn tími til að taka skipu
lagsmálin föstum tökum og lækna þessa mein-
semd.
Borgin
mín!
Þú bjarta hlýja borgin mín, \
j ég blessa þína strönd,
sem hefur veitt mér vernd
jl og skjólj
og \rafið móðurhönd.
!i Þú hefur verið heimsbyggð
I mín,
I minn himinn draumablár
■ Og ástargjöfum miðlað mér
um mörg og fögur ár.
Hve sælt er lífsins sigurbros,
er sólin á þig skín
Og fög'ur blómabreiðan öll
við brjóstin ungu þín.
Þig stækka sjónum stórleit tré,
við strætin björt og hrein.
Hve sælt að heyra sumar hvert,
þar söng frá skógargrein.
Sem rós við landsins Ijósa
barm,
Til aðstoðar
kom ekki
BÁTNUM Bjarna Ólafssyni
barst laust fyrir kl. 5 í gær,
hjálparbeiðni frá Sæborginni,
sem var stödd út frá Lóndröng-
um á Snæfellsnesi. Slysavarna
félaginu var gert aðvart oíí varð
skipið Albert var sent á vet-
vang, en til aðstoðar kom ckki.
Um kl. 9 í gærkvöldi var til-
kynnt að báturinn þyrfti ekki
aðstoðar mcð, en hann mun
hafa verið með bilaða vél.
Vont veður var á þessum slóð
um í gær að óttazt var að bát-
inn ræki ört að Svörtuloftum,
en ekki var vitað mgð vissu
hvort Sæborg væri nálægt landi,
enda var báturinn með bilaða
talstöð.
Slysavarnafélagið hafði sam-
band við Malarrifstanga, sem
var næsti staður, en ekkert var
vitað um bátinn þar. Frá Sancíi
voru sendir menn í bíl að huga
að bátnum, en þeim var sagt,
að snúa við begar tilkynningin
barst um að all vær í lagi með
bátinn.
Báturinn mun síðan hafa far-
ið til Ólafsvíkur.
þú ljómar borgin mín.
Og allt sem fegurst fær mig
glatt,
ég finn við brjóstin þín
Við götu þína garða og tjörn,
við geislamerluð sund,
þinn yndisfaðmur mætir mér
í minninganna lund.
Ég fagna í minni frjálsu borg
og fimist Þar allt sé bezt,
því hef ég rnína hjartans tryggð
við hennar auðnu fest.
í sólargleði, þraut og þrá
átt þú mín óskalönd.
Ó, bjarta, fagra borgin mín 1
þig blessi Drottins hönd.
Kjartan Ólafsson.
Svíar sækja
ekki um abild
STOKKHÓLMI, 22. ágúst,
(NTB/TT. Sænska stjórnin
hefur ákvcðið að fylgja ekki
dæmi Dana og sækja um upp
töku í Efnahagsha/idalag Ev
rópu, sagði Erlander, forsætis
ráðherra, í dag, er hann hélt
ræðu á ársþingi járn- og málm
verkama n n asamb andsins.
Hann bætti við, að hvorkl
Framhald á 15. síðu. j