Alþýðublaðið - 24.06.1962, Blaðsíða 2
ÍIRI
i
Ritstjórar: Gísli J. Ástþórsson (áb.) og Benedikt Gröndal. — A'ðstoðarritstjóri:
Björgvin Guðmundsson. — Símar: 14 900 — 14 902 — 14 903. Auglýsingasími
14 906. — Aðsetur: Alþýðuhúsið. — Prentcmiöja Alþýðublaðsins, Hverfisgötu
8—10. — Áskriftargjald kr. 55.00 á mánuði. í lausasölu kr. 3,00 eint. Útgef-
andi: Alþýðuflokkurinn. — Framkvæmdastjóri: Ásgeir Jóhannesson.
SÍS og ríkisstjórnin
AÐALFUNDUR Sambands íslenzkra samvinnu-
félaga var haldinn fyrir nokkru. Það er fróðlegt að
bera skýrslu SÍS um sl. starfsár saman við hrak-
spár stjórnarandstöðunnar um atvinnulífið. Tím-
inn og Þjóðviljinn höfðu spáð því að viðreisnin
mundi leiða samdrátt yfir atvinnulífið og jafnvel
atvinnuleysi. En nú segir Samband íslenzkra sam
vinnufélaga að hagur SÍS hafi aldrei verið betri
en á sl. ári. Og Eysteinn Jónsson sem ér varafor-
anaður stjórnar Sambandsins gerir enga athuga-
semd við umsögn SÍS um sl. ár. Eysteinn skrifar
í Tímann að ríkisstjórnin sé allt að drepa með við
reisninni og það sé samdráttur í atvinnulífinu en
í stjórn SÍS samþykkir Eysteinn, að ástandið hafi
aldrei verið betra.
í skýrslu SÍS um árið 1961 segir svo m. a.:
„Árið 1961 var hagstætt fyrir þjóðarbú íslend-
inga. Framleiðsla þjóðarinnar hefur aldrei orðið
aneiri. Uppbygging liðinna ára er ein höfuðástæð-
an fyrir hinni miklu framleiðslu. Jafnframt voru
utanaðkomandi áhrif á framleiðsluna hagstæð.
Sjávaraflinn óx verulega frá árinu áður“. Og síð-
ar segir: „Þessi aukna framleiðsla hafði að sjálf-
sögðu mikil áhrif á rekstur Sambandsins, bæði
beint og óbeint. Mikil söluaukning varð á innlend
um afurðum, þ. á m. á iðnaðarvörum og samvinnu
hreyfingin hefur aldrei fyrr skilað jafnmiklu í þjóð.
arbúið“. Og síðar í skýrslunni segir: „Flestar
greinar starfseminnar sýndu betri afkomu á ár-
inu 1961 en árið áður. Kemur hér til greina auk-
in umsetning í magni og þó enn meira í krónum
vegna gengisbreytingarinnar“.
Það kemur ennfremur fram í skýrslunni, að tekju
afgangur varð árið 1961 8 millj. kr., þegar afskrif
aðar höfðu verið 11 millj. En árið 1958 síðasta ár
vinstri stjórnarinnar varð tekjuafgangur 882 þús.
krónur.
Þessar tölur og skýrsla SÍS tala skýru máli um
árangurinn af viðreisnarráðstöfunum ríkisstjórn-
arinnar. Ráðamenn SÍS vita það enda þótt þeir
vilji ekki viðurkenna það í orði, að efnahagsráð-
Stafanir ríkisstjórnarinnar hafa stórbætt aðstöðu
SIS. Þær hafa gert Sambandinu kleift að auka út-
flutning vegna þess, að ráðstöfunum ríkisstjórnar
innar var m. a. ætlað að bæta hag útflutningsat-
vinnuvegannna, eða réttara sagt þær áttu að leið-
•rétta misræmi sem röng gengisskráning hafi skap
að og það misræmi bitnaði verst á útflutningsat-
vinnuvegunum. Það er þess vegna broslegt er SÍS
herranir læða því inn í skýrslu sína að hið góða
ástand sl. ár sé að þakka upp.byggingu liðinna ára
og mun SÍS líklega þar eiga við afrek vinstri
sfjómarinnar. SÍS mundi svo sannarlega ekki geta
sfátað af góðum hag nú ef óðaverðbólga sú, er var
að skella yfir er vinstri stjórnin hrökklaðist frá
efði fengið að magnast.
HANNES
Á HORNINU
★ Sérsvipmót þjóðarhá-
tíðarhaldanna í höfuð-
staðnum.
★ Gagnrýni á stirðnuð
sjónarmið.
★ Alþjóðlegt svipmót eða
einkasvipur.
★ Tillögur til úrbóta.
REIÐUR REYKVÍKINGUR SKRIF
AR: „Ég er algjörlega sammála
því, sem Gísli Ástþórsson segir um
hátíðahöldin 17. júní. Þau eru fyr-
ir neðan allar liellur og scrstaklega
er þó þáttur Ríkisútvarpsins hörmu
legur Dagskráin hefst snemma
morguns með beljandi karlakórum
sem virðist algjörlega samvaxiff
öllum tyllidögum. Svo kemur gamla
og margþvælda dagskráin frá há-
tíðahöldunum í Reykjavík.
NÚ FINNST IVIÉR ekki ofmikið,
þó að okkar margsundraða þjóð
ætti sér einn — já aðeins einn —
sameiginlegan dag á ári hverju,
þessi dagur er 17. júni. En hvernig
er þetta svo í framkvæmdinm? —
Ekki finnst mér annað sýnna en að
Reykvíkingar og stúdentar séu að
reyna að ræm þessum degi sér til
handa. (Sjálfur er ég bæði Reyk-
vikingur og stúdent)
FÁTT FER ÍUEIR í mínar taugar
en hégómlegur provmcialismus,
hvort heldur hann er kcnndur við
Vesturbæ eða Þingeyjarsýslu. Þjóð
hátíðardagskrá sú, sem útvarpað
er frá Reykjavík er hlaðin slíkum
sjónarmiðum. Framámenn tala þar
um borgina sína og fegurð Esjunn-
ar eins og til stæðu kosnir.gar en
virðast steingleyma öðrum hlutum
landsins. Hjartnæm ástarkvæði til
Reykjavíkur eru ort í skyndingu og
lög samin við þau og svo sungið
fyrir landslýðinn í útvarpið.
ÉG SEGI ÞETTA ekki af fjand-
skap við mína eigin lieimabyggð,
en ég tel þetta grófa ókurteisi við
rúman helming tandsbúa. Reykja-
.vík á sinn afmælisdag og þá getur
svona dagskrá átt vel við en ckki á
sameiginlegum degi allrar þjóðar-
■ innar.
ÞÁ EIGA engir íslendingar að vera
utangarðsmenn hvar svo sem þeir
kunna að búa. Þá eru það blessað-
ir stúdentarnir. Þeir hafa þegar
helgað sér 1. des. og notað þann
dag ósleitilega sér til handa og
ættu því að geta deilt 17. júní með
öðrum landsmönnum.
GÓÐ SAMVINNA milli allra
■ landsmanna, er þjóðarnauðsyn og
; vildi ég minna forráðamenn Reykja
víkur á þetta áður en næsta þjóð-
hátíðardagskrá er samin, en sér-
staklega vil ég þó benda forráða-
. mönniim Ríkisútvarpsins á, að þeir
. hafa sömu skyldur við alla. Jands-
. menn, og með það- í -huga, -eiga
þeir að gera dagskrá útvarpsins
þannig úr garði 17. júní ár hvrrt,
að hún sé dagskrá allra íslendinga
án tillits til þcss hvar þ»h' búa eða
hvaða stétt þeir tilheyra“.
ÞAÐ ER RÉTT, að dagskrá þjóð-
hátíðardagsins hér í Reykjavik er
orðin stirðnuð, líflaus og blóðlaus.
Það er líka satt og rétt, að hún ber
of mikið sérsvip Rcykjavíkur. Það
er að vísu eðlilegt að þjóðhátíðar-
höld á hverjum stað beri nokkurn
svip sinnar byggðar, en Rev'>-|avík
verður að gæta sérstöðu sinn —
Hér er útvarp um landsbyggð alla.
Þess vegna verður þjóðhátiðin í
höfuðstaðnum að hafa sinn sér-
staka alþjóðlega svip.
I GAGNRÝNIN Á ÚTVARPIÐ
, þenna dag, er lika rétt af þessari
i sömu ástæðu. Vel væri að fyrir
'þessu verði hugsað í framtíðinn'.
Hannes á horninu.
LÍU U
EILU
EINS og kunnugt er, hafa að
anförnu fariff fram samningavið- (
ræður milli sjómannafélaganna
víðs vcgar um landiff innan vé- j
banda Alþýðusambands íslands
annars vegar og útvegsmanna
innan LÍÚ hins vegar um kaup |
og kjör sjómanna á síldveiðum.
Forsaga þessa máls er sú, að á
síðustu tveimur árum hafa út- J
vegsmenn tekið í þjónustu sína
við síldveiðar ný og fullkomin
tæki, sem kostað hafa útvegs-
menn mikið fé. Tæki þessi hafa
á hinn bóginn stórkostlega auk-
ið aflamöguleika síldveiðiskip-
apna, og þar mcð opnað mögu-
leika til aukinna tekna hjá sjó-
mönnum, sem síldveiðar stunda.
í fyrsta lagi vegna aukinna afla
möguleika og í öðru lagi vegna
þess, að unnt hefur verið að
fækka mönnum við veiðarnar.
Þegar síðast voru gerðir samn-
ipgar um hlutaskipti sjómanna
á síldveiðum á árinu 1958, hafði
tækni þessi ekki hafið innreið
sína, í síldarútveginn, og því
ekki í huga höfð, þegar þeir
samningar voru gerðir.
Það af leiðandi sögðu útvegs-
menn á sl. ári upp samningum
um síldveiðikjör með það fyrir
augum, að gerður yrði samning-
ur fyrir þau skip, sem útbúin
voru þessari nýju veiðitækni —
(kraftblökk, sjálfvirkum síldar-
leitatæki auk sérstakrar og dýrii
nótar.).
Vorið 1961 hófust svo viðræð-
ur milli fulltrúa útvegsmanna og
sjómannafélaganna um þessi mál
en ekki þótti þá komin nægileg
reynsla á gildi þessara tækja fyr
ir síldveiðarnar og samningaum-
leitunum því frestað til hausts-
ins.
Reynslan af þessum tækjum
sumarið 1961 sýndi, að aflaverð-
mæti þeirra skipa, sem búin voru
tækjunum varð rúmlega tvöfalt
aflaverðmæti hinna, sem engin
tæki höfðu.
Viðræður voru teknar upp á ný
um þessi mál í septcmber og £
október 1961, en án árangurs.
Nú í vor, þegar öllum samn-
ingum um síldveiðikjör hafði ver
ið sagt upp af útvegsmönnum,
voru hafnar viðræður milli aðil-
anna með það í huga, að gera
hcildarsamning fyrir landið allt.
Krafa útvegsmanna nú er, að
gerður sé greinarmunur á hluta-
skiptum á þeim bátum, sem ekki
Framh. á 1Z. síðn
Aðalfundur Tafl-
félags Reykjavíkur
AÐALFUNDUR Taflfélags
Reykjavíkur var nýlega haldinn.
Starfsemi félagsins var þróttmik-
il á s. 1 .ári, þannig að þáttaka í
skákmótum félagsins hefur
aldrei verið meiri, og fjárhagur
þess fór batnandi.
Húsnæðisvandræði hafa mjög
háð allri starfsemi félagsins, því
að í þeim efnum hefur það verið
á algjörum hrakhólum. Á næsta
starfsári hyggst félagið hefja fjár
hagslegt stórátak til að leysa
þetta vandamál, og verður í þvi
sambandi leitað stuðnings allra
unnenda skókíþróttarinnar á fé-
lggssvæðinu. Þá. hyggst félagið
.efla af alhug skákkennslu með-
al nnglinga og verður á þeim
vgttyangi haft samstarf við Æsku
lýðsráð Reykjavíkur.
Þótt skákíþróttin sé eðlilega
höfuðviðfangsefni félagsins, þá
hefur verið ákveðið að gefa með
limunum kost á iðkun annarra
hollra íþrótta. Þannig mun félag
ið í sumar iðka knattspyrnu-
æfingar og keppa við fyr-
irtæki og aðra áhugamannahópa
í þeirri grein, en eðlilega ekkl
taka þátt í opinberum knatt-
spyrnumótum. Vonir standa til,
að hinn landskunni knattspyrnu
maður og skákmaður, Gunnar
Gunnarsson, bankamaður, veiti
forstöðu þessum þætti í félags-
starfseminni.
Jóhann Þórir Jónsson, eftirlits
maður, var endurkjörinn formað
ur félagsins, en með honum £
stjórnina voru kjörnir þeir
hankamennirnir Hilmar Viggós-
son og Jóhann Örn Sigurjónsson,
Tryggvi Arason, rafvirkjameist-
ari,. Jpn P. Emils, lögfræðingur,
Björn Víkingur Þórðarsson,
gjaidkeri og Jónas Þorvaldsson,
hókbindari.
2 24. júní 1962 - ALÞÝÐUBLAÐIÐ