Baldur - 08.06.1903, Síða 1
BALDUR.
I. ÁR.
GIMLI, MANITOBA, 8. JTJNÍ 1903.
Nr. 22.
Að verða að notum.
Eftir
Hjört Leó.
II.
,,Eftir stfiðuga áreynzlu um 40
ára tíma,“ sagðistórskáldið Goethe,
,,hefi jeg nfi loksins lært að rita
þýzka tungu“, Hann mátti trútt
vim tala, þvf það er viðurkennt, að
hann muni hafa liaft frá náttúrunn-
ar hendi meiri krafta til starfa, og ;
meiri skarpskyggni en flcstir aðrir j
menn, Sem skáíd er hann viður- j
kcnndur sniliingur, og hugmyndir
hans hafa náð þcirri viðurkenning
um allan menntaðan heim, og sjcr- |
staklega á ættlandi hans, að óvíst j
■er að nokkur annar þýzkur atgerv-
ismaður hafi gjört tneira að þvf að
setja sinn stimpil á hugsjónalíf og
fram'kvænvJir þjóðar sinnar,
Hann er viðurkenndur ifiskabarn I
þjóðar sinnar, Gáfum hans cr við
brugðið, og einnig gíífuglyndi hans 1
og mannúð. Ln það sem Ollu frcm- j
ur er virðandi við hann, það sem j
einkennir lrann mcst af ollu virðist
mjcr v®ra stefnufesta hans og þol-
Jyndi,
Hann, sem var fágætur gáfu- j
maður, og hefði þvf eigi þurft að
icggja hart 4 sig til að ,,lifa,“ hann
skýrir frá þvf eins og ósjálfrátt þcg-
ar hann er orðinn gamall, að nú
fyrst, eftir 40 ára fireynzlu, sje
hann loks búinn að jæra að rita
móðurmál sitt. Hann var lfka
sannarlcga búinn að þvf,
Var það nokkuð einkennílegt
að hann, á banasænginni, bað ekki
um Jengra líf, heldur að eíns um
;,meira ljós“,
Alls ekki, Það var hugsjón hans,
þroskuð hjcrnainegin vel og dyggi-
lega, sem bað ujp framhald sjálfrar
sfn. Það var f s^mrœmi við œvi-
feril hans, En gijra mest var það
samt í samrœtni við það, sem jeg
hcfi þcgar l.áti.ð í ijósi, að jeg áliti
hann meira virðingarverðan fyrir,
en nokkuð annað, Hann hafði
þroskast alla ævi og bað nú um
möguleika til að halda áfram að
þroskast.
Þetta er fagurt doemi. Og vfst
cr um það, að þegar svona menn
hnfga f valinn er ástæða til að þegar þeir lfta fram sjá þcir ckkert
syrgja. j takmark til að keppa að, sem yngí
aá vjer berjumst ekki fyrir lffinu,
og margir gjöra það svo dyggilega
að þcir sem miðaldra menn, líta út
eins og þeir væru sjötugir, en Iffið
er þessum mfinnum samt ekki ncma
lftils virði; þegar þeir lfta aftur
sjá J>cir naumast sfn eigin spor,
En það eru ekki einungis skáld,
stjórnvitringar og vfsindamenn,
þá og hvetji.
James Watt,
aðaluppfinn'ari
asti maður hefir f sjer möguleika
til hins sama. Jafnvel hinir minnstu
hæfileikar geta orðið að notum.
Sarnuel Smiles, sem mörgum
Islendirjgum er kunnur sem rithöf-
undur, segir um sjálfan sig, að jafn-
vel mcðan liann var að borða, hafi
hann verið að lcsa einhverja upp-
byggilega bók. Enda var lff hans
sannarlega mikils virði. Svona
mætti telja marga menn, þúsundir
þeirra, scm „skilið hafa eftir spor
á saudi tfmans“.
Ut úr þessum hugfeiðingum vil
jeg leyfa mjer að spyrja : Hvað
er það sem gjörir manninn að
manni ? Það fyrst af öllu að hafa
ákveðna hugsjón, og verja öllu lífi
sínu f þarfir hennar,
S/i maður, sem hefir ákveðna
hugsjón, hann hefir sannarlega
mikla auðlegð, Þeim manni er
ekki unnt að vera sorgbjtinn og
volandi; vonin um sigur heldur
hugsun hans í jafnvægi.
Hann hefir ekki tfma til að vera
að eiga við hitt og þetta, scm ekki
kcimjr hugsjón Ixans við. Tfminn
er honum dýrmætur vegna þess,
að Itann veitir mðguleika til starfa.
Eignir eru dýrmætar ; þær eru afl
þcss cr gjöra skal. Jafnvel mót-
spyrna er honum nauðsynleg, hún
kennir honum að draga ekki af
sjer.
Hið sorglegasta f lffi mannanna,
en um leið hið algengasta, er, að
vilja ekki neitt, Ekki svo að skilja
sem hafa möguleika til að láta œvi j gufuvjelarinnar, bauðst oft og ein-
sfna hafa þjóðlegt gildi. Hver ein- latt álitlcg staða. Hann var fátækur
og vann fyrir sjer í hjáverkum.
Samt sagði hann ætfð, þégar hon-
um bauðst betri staða: , Jeg vil
það ckki. Það fer með tíma minn
og krafta mína, það fcr með gufu-
vjelina mfna“.
Hann hafði ákveðna hugsjón að
lifa fyrir. Hann hefir lílra brcytt
útliti heimsins svo, að hann er lftt
þekkjanlegur við það sem áður var.
Hann hefir gjört gufuna að þræl
mannanna.
Fyrir nokkru sfðan minntist jeg
á hœttuna sem í þvf felst, að gjfVra
sjer alla hluti að atvinnu. Það
gjörir mennina ófæra til að gjöra
nokkuð virkilega vel. En þetta er
ekki nema cðlilcg aflciðing af því,
að hafa aldrei sett sjer neitt víst
starfssvið, hafa enga ákveðna hug-
sjón til að lifa fyrir.
(Framh.)
Hósmóbirin (við eldastúlkuna):
„Þú auðvitað ræður þvf sjálf hvort-
þú giftir þig eða ekki, en mundu
eftir þvf að gifting er alvarlcgt spor.
ELDASTÚLKAN : Jeg veit það,
en jeg get ef til vill orðið heppnari
en þjer“.
fi
ULIU
SPECIAL
CLUBBING OFFER
WEEKLY FREE PRESS
with BALDUR for
35
(JENTS ,
Mailcd to any adress from receipt of
order until election resnlts are announ- _
% ced, including m
8 Attractive Pictures
The pictures are reproductions in colors of the work of ^
world famo«s paintcrs and are all gems. ^