Breiðablik - 01.04.1909, Page 6

BREIÐALBIK
166
um tókst að rySja sér til rúms i
landinu. Hún er eigá nærri því eins
stórbrotin og söguleg, en hún er senni-
legri miklu. Eftir henni virðast smá-
hópar ísraelsmanna koma inn í landiö
utan úr eyðimörkinni smám saman á
löngum tíma. Þeir eru of fámennir og
máttvana til að reka þjóðina burt, sem
fyrir er í landinu, og henni er um megn
að banna þeitn að taka þar bólfestu. Þeir
gjöra því samninga milli sín, að
búa óáreittir hver við annars hlið og
færa sér gæði landsins í nyt eins og
frændur, sem þeir líka voru. En ísra-
elsmenn eru ung þjóð, upprennandi.
Kanaanmenn eru gömul þjóð, sem aftur-
för og hnignan er komin í. Þess vegna
tekst ísraelsmönnum á Iöngum tíma,
einum þrem öldutn, að verða herrar í
landinu og ráða þar lögum og lofum,sem
þó ekki verður fullkomlega fvrr en á dög-
um Salómós.
Vér lesum í Dómarabók (i281”1): En
sem ísraelslýður efldist, lagði hann skatt
á Kanaaníta, en útrýmdi þeim ei öldung-
is. Eigi heldur útrýmdi Efraim Kana-
anítum, sem bjuggu í Geser, en Kanaan-
ítarnir bjuggu á nteðal þeirra í Geser.
Sebúlon lit rak og ekki innbyggjendurna
í Kítron eður innbyggjendurna í Nahalól,
heldurbjuggu Kanaanítar meðal þeirraog
voru þeim vinnuskyldir. Og svona áfrani,
löng runa. Mynd alt önnur rís hér upp
í huga manns af því, hvernig Kanaan-
land var unnið en í Jósúabók. Bæði er
hún í sjálfu sér miklu sennilegri og svo
styðst húnviðsvo mörg atriði önnur, sem
menn vita,að hér þarf enginn að veraí vafa.
Fleygrúna-töflurnar, sem fundust í
Tell-el-Amarna á Egiptalandi og þýddar
voru af Winckler 1896, sýna ástandið
eins og það var kring um i4oo f. Kr.
þá lýtur Kanaanland yfirráðum Egipta.
Óspektir allmiklar eru í landi; konungur
Babýlóníumanna kvartar um, að lesta-
menn sínir sé rændir á leið þeirra gegn
um landið. Ymsir kynflokkar eru að
brjótast þar inn. Er einn þeirra nefndur
Chabiri, sem menn halda að sé Hebrear,
þó eigi sé það fullsannað. En það vita
menn, að á'tt er við sama fólksflutninga-
strautninn og þann, er bar ísraelsmenn
inn í landið. Töflurnar sýna, að borgir á
Kanaanlandi eru að biðja Egipta um
hjálp og taka fram,að eigi þitrfi nema ör-
fáa egipzka hermenn, svo nóg sé til
varnar, 50, 40, jafnvel 20 muni geta var-
ið bæina þessum smáhópum. Sýnir þetta
fyrst og fremst, hve landið er varnarlaust
og ósjálfbjarga, þar tiæst hve aðsækj-
endur eru fáliða og máttvana. Vartiar-
garðar munu hafa verið um margar borg-
ir. Þegar þeir voru traustir, voru þær
nokkurn vegitin óhultar, ef engin svik
voru höfð í frammi af bæjarbúum sjálfum.
Aðsækjendur brustu þá öll tæki til að
koma nokkuru fram, yrði þar eigi vista-
skortur. En hann gat eins komið fram
hjá aðsóknarliðinu, sem rak að eins smá
hjarðir með sér, er þutu óðar frá því
langar leiðir, ef eigi var gott beitiland í
grend. Stundum ná þeir einni og einni
borg fyrir svik einhverra bæjarbúa eða
vanrækslu. Þá er alt, lifandi og dautt,
bannfært. Guðdónutr sá, sem flokkur-
inn trúir á, er álitinn hinn eiginlegi for-
ingi hans. Með hátíðlegu heiti er hon-
um lofað fyrirfram borginni allri og íbú-
um hennar, ef hann hjálpi, og þá verður
glæpuraðdraga tiokkuð undan. Sagan um
fall Jeríkóborgar sýnir, hve rækilega slík
heit kunna að hafa verið efnd við smá-
þorp í byrjan herferðar.
Að Kanaanland hefir verið unnið smám
saman á löngttm tíma af ísraelsmönnum
sést af íjðlmörgum dæmum. Um Jerú-
salem vita menn, að hún féll eigi í hend-
ur þeirra fyr en á dögum Davíðs. Geser
var í höndum Kanaaníta, þangað til á
dögum Salómós (1K916). Betsan var í
höndum þeirra á dögum Sáls (iS3i‘°).
Jabín, Hasorskotiungur, er ekki samtím-
ismaður Jósúa, en uppi miklu síðar
(Dóm^2) á dögum dómaranna. Sikkem