Fréttir - 27.07.1918, Blaðsíða 7

FRETTIR
7
stridt ílnansielt Mellemværende mellem Danmark
og Island bör bringes til Ophör, saaledes som det
ogsaa tilsigtedes ved Kommissions-Forslaget af
1908, hvorfor det foreslaas, at det af den danske
Statskasse hidtil udredede aarlige Belöb af 60,000
Kr. bortfalder.
Ligeledes bortfalder Danmarks Udgifter til Is-
lands Ministeriums Kontor i Köbenhavn og de
islandske Studerendes fortrinsvise Adgang til Bene-
fieier ved Köbenhavns Universitet.
Samtidig foreslaas det, at Danmark udreder 2
Millioner Kroner til Formaal, som tilsigter at
befæste den aandelige Samvirken mellem Landene,
at fremme islandsk Forskning og Yidenskab og at
stö{te islandske Studerende.
Til § 15.
Det er nödvendigt, at hvert af Landene er re-
præsenteret i det andet Land ved et Organ, der
— i Lighed med det islandske Ministeriums allerede
nu bestaaende Kontor i Köbenbavn — har til Op-
gave at sikre Samarbejdet mellem Regeringerne og
at varetage de egne Borgeres Interesser. Det stilles
itnidlertid hvert af Landene frit for at bestemme,
hvilken Form det maatte önske at give denne sin
Repræsentation.
Til §§ 16 og 17.
Der er opnaaet fuld Enighed om Oprettelsen og
Sammensætningen dels af et raadgivende Nævn,
hvis Opgave er at fremme Samvirken mellem Lan-
dene, tilstræbe Ensartethed i deres Lovgivninger
og vaage over, at der ikke vedtages Foranstalt-
ninger, som kunde være til Skade for det andet
Land, — dels af et Voldgiftsnævn til Afgörelse af
nmlig opstaaende Uenigheder om Forbundslovens
Forstaaelse.
Til § 19.
Islands Erklæring af stedsevarende Neutralitet
lorudsætter i Overensstemmelse med denne For-
bundslovs Karakter, at den ene af de to Stater
han forblive neutral, selv om den anden indvikles i
Krig.
Til § 20.
Ved at bestemme, at Loven træder i Kraft den
1. December d. A., formenes det, at der vil være
givet rundelig Tid til, at den kan blive vedtaget af
Althinget, godkendt af de islandske Vælgere og
vedtaget af Rigsdagen.
Reykjavik,
C. Hage.
Erik Arup. Bjarni Jónsson
frá Vogi.
Einar Arnórsson.
milli Danmerkur og íslands, sem menn hefir
greint á um, hvernig væru til komin, eigi að vera
á enda kljáð, eins og lika var tilætlunin í nefnd-
arfrumvarpinu frá 1908, og því er lagt til, að fjár-
hæð sú, að upphæð 60,000 kr., sem ríkissjóður
Danmerkur hefir undanfarið árlega greitt, .skuli
falla niður.
Sömuleiðis fellur niður kostnaður Danmerkur
af skrifstofu sljórnarráðs Islands i Kaupmanna-
höfn og forrjeltindi islenskra námsmanna til
lilunninda við Kaupmannahafnarháskóla.
Jafnframt er lagt til, að Danmörk greiði 2 mil-
jónir króna, er verja skal til að efla andlega sam-
vinnu milli landanna, styðja islenskar vísinda-
rannsóknir og aðra visindastarfsemi og styrkja
íslenska námsmenn.
Um 15. gr.
Það er nauðsynlegt, að hvort landið um sig hafi
í hinu landinu málsvara — i líkingu við núver-
andi skrifstofu stjórnarráðs íslands í Kaupmanna-
höfn, — sem hafi það hlutverk að tryggja sam-
vinnu milli stjórnanna og gæta hagsmuna borgara
sins lands. En hvort land er látið sjálfrátt um að
ákveða, hvernig það kynni að viJja haga þessu
fyrirsvari.
Um 16. og 17. gr.
Það hefir náðst fullkomið samkomulag um stofn-
un og skipun tveggja nefnda, annarar ráðgjafar-
nefndar, sem hefir það hlutverk að efla samvinnu
milli landanna, stuðla að samræmi í löggjöf þeirra
og hafa gætur á þvi, að engar ráðstafanir sjeu
gerðar af öðru landinu, sem geti orðið til tjóns
fyrir hitt landið, — hinnar gerðardómsnefndar til
þess að skera úr ágreiningi, er rísa kynni um
skilning sambandslaganna. ,
Um 19. gr.
Yfirlýsing íslands um ævarandi hlutleysi hvílir á
því, að samkvæmt eðli þessara sambandslaga get-
ur annað rikið verið hlutlaust, þó að hitt lendi í
ófriði.
Um 20. gr.
Þar sem ákveðið er að lögin gangi i gildi 1. des-
ember þ. á., er búist við, að nægur tími verði til
þess, að lögin geti orðið samþykt í tæka tið af
alþingi og íslenskum kjósendum og af ríkisþingi
Danmerkur.
8. Juli 1918.
\
Jóh. Jóhannesson.
F. J. Borgbjerg. J. C. Christensen.
Þojrsteinn Jónsson.
^lvenstaaende Forslag tiltrædes af Islands Mini- Ráðuneyti íslands felst á framanskráð frumvarp.
stefiom.
Reykjavik, 18. Juli 1918.
Jón Magnússon. Sig. Eggerz. Sigurður Jónsson.
Vegna hjarta-harðýðgi mannanna
lætur hann viðgangast að þessir
síðustu dagar komi yfir þjóðirnar.
Dimmasta næturstundin er rétt
fyrir dögun, og þegar mannkynið
hefur laugað sig hreint í þessu
hræðilega blóðbaði, þá mun byrja
líf og siðmenning sem verða skal
meira í anda hans sem sagði:
»Það sem þér viljið að mennirnir
geri yður, það skuluð þér og þeim
gera«.
Frá upphafi vega hefur sú verið
saga kynflokka og þjóða, að hafa
sjálf orðið að koma frain frelsun
sinni. Þegar græðgi og spilling
hafa náð eignarhaldi á hjörtum
valdhafa og þjóðflokka, þá er glöt-
un þeirra i aðsigi, annaðhvort
innan frá eða utan að.
. Þetta er einmitt það sem nú ber
við í veröldinni, og það hefur við
borið »sökum synda mannanna«.
Mannkjmið er að vaða gegnum
hreinsunareld.
Hreinsunareldur þessarar ver-
aldar-rómu mun lil ösku brenna
úrganginn og sorann, og »leif-
arnar« sem eftir verða skildar,
munu reisa riki þjóðanna úr rúst-
um af nýju.
Það sem mannkynið metur æðst
hefur verið keypt með þjáningum
og blóði hinna göfugustu sona
þess og dætra.
Milljónir helgra manna hafa út-
helt blóði sínu til þess að trú og
frelsi mætti rótgróa og þroskast á
þessari jörðu.
Nízkan hefur fóstrast upp í fá-
tækt, bágindum og sorg, Og jafn-
vel um veginn sem liggur til tím-
anlegra valda og vegsemdar, er
stráð örbjarga lífsflökum þúsund-
anna er skipbrot liðu, á móts við
hvern einn, sem takmarkinu náði
farsællega og komst i heila
höfn.
Maðurinn hefur aflað sér brauðs-
ins í sveita sins andlitis, og með
hjartablóði sínu hefur hann keypt
frelsi það, er hann hefur notið.
Og þessi hin< stærsta og síðasta
allra styrjalda mun reynast mesta
skrefið, sem mannkynnið hefur
nokkru sinni tekið í áttina til alls-
herjar frelsis.
Það er banvænasti bardaginn,
sem nokkru sinni var háður.
Það er hræðilegasti hildarleik-
urinn sem sagan segir frá.
Ef vér ætt#m eingöngu að dæma
hann eftir hinu óskeikula endur-
gjaldslögmáli náttúrunnar, þá hlýt-
ur þó góður ávinningur að sam-
svara hinu illa, er ófriðurinn hef-
ur af stað komið.
En náttúran á líka annað lög-
mál, og það er lögmálið sem ræð-
ur við sáningu og uppskeru; og
samjívæmt því lögmáli hljóía líf
þeirra, sem nú er fórnað f þjón-
ustu mannkynsins, og þjáningarn-
ar, sem bornar eru af blæðandi
múgnum, að gefa þessum heimi
svo mikinn og góðan ávöxt, að
enginn slíkur sást áður.
En ofar og æðra öllu þessu er
ekki aðeins lögmál, heldur sann-
reynd, og sú sannreynd er: að
hversu skugga-dimm sem skýin