Fréttir - 28.11.1918, Blaðsíða 1
DAGBLAÐ
190. blað.
Reykjayík, flmtudaginn 28. nóvember 1918.
2. árgangur.
Ijinn 1. ðecember.
Sj ómannavísur.
Vér búumst við því, að 1. dec-
ember verði nú loks viðurkent, að
ísland sé fullvalda ríki. Viðurkenn-
lngin er oss ný, en rétturinn er
frá þvi á landnámsöld. Þá verður
það heyrin kunnugt, að vér séum
eigi í öðru sambandi við Dan-
mörku en konungssambandi. Þetta
verður heiminum ný frétt, en vér
vitum sjálfir að vér höfum verið
í konungssambandi við Noreg og
Danmörku síðan 1262.
En þótt oss sé eigi veittur neinn
nýr réttur með þessu, þá er viður-
kenning hans ný og svo mikils
virði, að flestar aðrar þjóðir mundu
telja sér skylt að fagna slíkum degi.
En hvað gerum vér? Biskup hefur
lagt svo fyrir að þessa atburðar
verði minnst í öllum kirkjum Iands-
ins. Er það vel fallið og all-hátíðlegt
og á biskup þakkir skildar fyrir.
En hvað verður annað gert?
Vér vitum það eigi, en sennilegt
er að stjórnin láti einhvern veg
sómasamlega koma fram, að mönn-
um standi eigi alveg á sama, hvort
þeir mega njóta réttar síns eður
eigi.
Búast má við að hún auglýsi
dagskrá þess hátíðahalds, er hún
stofnar til.
Vafalaust má búast við að ís-
landi verði ákveðinn siglingafáni
ekki siðar en 1. december, og
mundi þá einn liður hátíðarinnar
verða helgaður fánanum.
Fréttir munu senda mann á há-
tíðina til frásagna, því að geta má
nærri að frá muni bera við slíkt
tækifæri.
Pað dreg’ur úr
fögnuði manna 1. december, að
menningarfrömuðir vorir hafa eigi
allir fengið ráðrúm til þess, að
skreyta sig með sér samboðnum
nöfnum. Er þar mikill harmur
kveðinn að þessari vesölu þjóð, er
mörg ágætisnöfn bíða manns síns,
eins og ófæddar sálir, er bíða eftir
likama til þess að búa í, svo sem:
Héraðsvatnon, Skraumon, Sogon,
Markarfljóton, Blöndon og mörg
fleiri ágætisnöfn, sem vatnadísirnar
hafa á takteinum fyrir upprennandi
afarmenni. Þá mun og hagsælda-
Bárurnar risu brattar ótt og tiðum,
byrvindur leikur dátt í seglum þöndum,
utan af miði upp að björtum ströndum
öldurnar hlægja dátt að báðum síðum.
Lágum frá bæ und grasi grónum hliðum
grátfegin lítur konan upp að söndum
örskreiðan bát í himinglæfu höndum
hátt vera borinn djúps af geimi víðum.
Heilsar hún bónda glöð á svölum sandi,
sínum með kossi hlúir vöngum köldum.
Hugljúf í augum gleðin brosir bjarta.
Röðulsins geislar orna lá og laudi,
leika í úðanum á báruföldum,
boðarnir leggjast landsins upp að hjarta.
Bjarni Jónsson
frá Vogi
Loftskeyti.
Brezk blaðaskeyti 27. nóv.
Framsal keisarans.
Engin ákvörðun er tekin enn um það, hvort krafist
skuli að Hollendingar framselji keisarann, en brezkir
lögfræðingar eru að athuga málið. Álit þeirra væntan-
legt bráðlega.
Stríðssökin.
Siðan Bayarar uppljóstruðu stríðssökinni á hendur
Pýzkalandi, hefur þess verið krafist þar syðra, að Beth-
mann Hollweg og aðrir ráðherrar, er ábyrgðina bera,
verði teknir fastir. — Ludendorff og aðrir mikils ráð-
andi menn undir gömlu stjórninni, eru sagðir flúnir. —
Vorwárts hefir nú þau orð um keisarann, að
hann sé einlægur, ósvifmn og blygðunarlaus lygari!
%
Krönprinzinn.
Hollenskt blað hefur haft tal af þýzka krónprinzin-
um og heiur eftir honum að nú þegar sé farið að bera
á straumhvörfum í stjórnbyltingunni þýzku. Pegar hann
var spurður hvort hann mundi snúa heim, ef alt sner-
ist við, þá svaraði hann: »Já, ef öllu er óhætt, — en
hvenær verður það?« —
(Frh, á 4. síðu.)
guðinn eiga til nokkur stórhöfð-
ingjanöfn, svo sem Sýrublandon,
Draflon, Áfagrauton og Vatnsbland-
on. Þá munu og fleiri goðmögn
vilja styðja að nafnadýrð menning-
arkappa hins fullvalda konungs-
ríkis vors, og veita þeim slík nöfn
sem Skarfakletton, Heimaklelton,
Kolbeinsáron, eða samandregið
Kolkon, Hólkon, Tólkon, Skolkon
eða Skolkó, og margt fleira mun
á boðstólum svo andríkt, að það
minnir á botn Hannesar stutta við
þenna fyrrihluta:
Handa fólki hefur tólk,
hræring, mjólk og drafla.
Hannes botnaði svo:
Tróð sá smólk í Hítar-Hólk,
sem herra Skólk réð afla.
En því miður getur eigi öll þessi
þjóðarprýði sýnt sig við fullveldis-
hátíðina.
Pestar/réttir
utan af landi.
í gær bárust hingað fréttir frá
Vestmannaeyjum. Hefur símafólkið
alt legið veikt. Liggja */* eyjabúa
sjúkir. Fjórtán menn hafa dáið.
Læknarnir eru báðir hressir og
næg meðul fyrir hendi. Framvegis
munu berast þaðan fregnir, því að
simafólk var sent þangað. Mun
stöðin starfa sem 2. flokks stöð,
en er 1. flokks stöð A.
Frá Þingeyri hafa þær fregnir
borist, að 200 manna liggi sjúkir,
nokkrir menn hætt staddir og einn
dáinn. Þar er veikin að byrja að
breiðast út um sveitirnar.
í hreppunum eystra er pestin
mjög illvíg. Verður sendur hið
bráðasta einn læknir enn austur.
í gær talaði fjármálaráðherránn
við Jörund Brynjólfsson. Kvað
hann veikina vera fremur væga í
Borgarfirðinum og enn eigi komna
þar i allar sveitir.
Héraðslæknirinn á Siglufirði hef-
ur beðið blöðin að geta þess, að
pestarinnar hafi eigi orðið vart þar.
Er þessi beiðni til orðin fyrir þær
sakir, að sagt hefur verið hér í
borginni, að pestin væri komin
þangað.