Frækorn - 14.04.1905, Blaðsíða 2
58
FRÆKORN
að komast að því, hvaða andi það
sérstaklega er.«
Einhver helzti andatrúarmaður í
Evrópu, Allan Kardec, segir:
»Rað er eitt af frumatriðum anda-
trúarinnar, að andarnir eru svo mis-
munandi, hvað siði og menningu
snertir, sem hægt er að hugsa sér;
andarnir eru ýmist göfugir eða vondir,
fróðir eða heimskir, góðir eða mjög
spiltir, iéttúðlegir, frekir, lygnir, stoltir
og illir. Nokkurir styrkja oss í því,
sem gott er, aðrir leitast við að leiða
oss afvega til hins illa. Milli and-
anna eru líka þeir, sem miklast með
fölskum lærdómum, koma fram sem
heimspekingar eða bakbítarar og
lærðir bjánar. Allar stjórnfræðislegar
og trúarbragðalegar skoðanir eiga
fylgismenn í andaheiminum. Pegar
tal er um kreddur, kaþólskar, gyðing-
legar eða muhammedanskar eins og
hvað annað, lastar einn það, sem
annar lofar. Maður á þess vegna
ekki beint að trúa öllu því, sem and-
arnir koma með. Ef ekki menn gæta
allrar varúðar, geta menn hæglega
orðið sviknir af þeim, og þeir eru
nógu slungnir til þess að gera það«.
Pað fer óneitanlega að verða grátt,
gamanið, þegar »andarnir« að dómi
sjálfra andatrúarmannanna fara þannig
að ráði sínu, að þeir ómótmælanlega
»sýna aðra anda«, og »gjöra það einnig
oft með slíkum dugnaði, að þeir geta
boðið sérhverri rannsóknartilraun byrg-
in, sem gerð er til þess að afhjúpa
svikin«, Helzti spámaður andatrúar-
manna í Ameríku, A ndrew Jackson
Davis, maður, sem kallaður hefir
veriðSwedenborg Vesturheims, segir:
»Það er kunnugt, að ýmsar per-
sónur í anda'neiminum, sem eru mikl-
um andans hæfileikum gæddir, geta
sýnt mönnum nákvæma líkingu eða
mynd að líkamanum eins og hann
var fyrir dauðann. Pessi sýning er
oft svo nákvæm, að veran oft birt-
ist í samskonar ídæðum og sýnir, að
hún hefir sömu hæfileika, sem voru
sérkennilegir manninum, meðan hann
dvaldi hér á jörðu«.
Swedenborg er talinn mikill heim-
ildarmaður, þegar um þessi »dular
fullu fyrirbrigði« eru að ræða. Hann
segir:
Pegar andar byrja að tala við
mann, þá verður hann að gæta vel
að, hvað þeir segja, þvf næstum alt,
sem þeir segja, hafa þeir sjálfir búið
til, og þeir ljúga; fá þeir- leyfi til að
segja nokkuð um, hvað himininn er,
og hvernig skoða beri himneska hluti,
þá munu þeir segja svo margar lygar,
að maður verður hissa«.
Pað er eftir þessu að dæma alls
ekki sjálfsagt, heldur þvert á móti
mjög vafasamt, hvort andar þeir, sem
birtast spíritistunutn, séu andar fram-
liðinna Það geta líka verið aðrir and-
ar heldur en tnannsandar.
Hið margnefnda brezka sálfræðis-
rannsókna-félag (Society of Psychical
Research) staðhæfir heldur ekki einu
sinni, að verur þær, sem vitrast spírit-
istunum, séu andarframliðinna tnanna.
Félagið er jafnvel ekki alt satndóma
um það, hvort tyrirburðirnir í yfir-
leitt séu annað en tál og prettir, en
margir og merkir félagar halda því
þó fram og álíta, að rannsaka beri
efnið, en þeir staðhæfa engan veginn
sem vísindalega sannað, að andar fram-
liðinna séu valdir að fyrirburðunum.
Pegar »ísafold > hér um daginn var
að bera það fram, að slíkt samtal við
framliðna væri eins áreiðanlega sannað
eins og »flóð og fjara,« »umskifti
dags og nætur« o. s. frv., þá er víst
nokkuð mikið sagt!
Ekki er það heldur svo áþreifanlega
víst, að hægt sé að tala við framliðna
hér í Reykjavík, eins og »ísafold« vildi
gefa í skyn hérna um daginn. Aðal-
maður andatrúarinnar íslenzku, hr.
Einar Hjörleifsson, segir um tilraun-
irnar hér í Reykjavík, að »skoðana-
munur geti að sjálfsögðu verið um
það, hvernig á því standi, sem fyrir
hefir komið, enda fj arri því, að allir
þeir, sem tekið hafa þátt í þessum
tilraunum, hafi gengið úr skugga um,
að hér sé að tefla um áhrif úr and-
ans heimi,«