Frækorn - 14.04.1905, Blaðsíða 5

FRÆKORN
61
viðgang. Ekki þurfti annað er. einhver teg-
undin hefði alt í einu fengið víðar-i höfuðkúpu
og heila að því skapi stærri. Þá er nú mað-
urinn kominn, eins og hann er. Hann hefir
engan anda, ekkert ódauðlegt í honum nema
það, sem heldur kynslóðinni við. Skynsemin
eða meðvitundin vaknar hjá honum á fyrstu
mánuðum ársins, án þess nokkur viti, hvernig
á því stendur, og hverfur svo aftur við æfilok-
iU á sama hátt. Gáfurnar eru misjafnar hjá
mönnum; fer það mest eftir því, hvað mikill
fosfór er í heilanum. Alt þetta, sem kallað
er andlegt líf mannsins, er ekkert annað en
starf líffæranna, einkum heilans, og orsakast af
efnabreytingu.
Trúarbrögðin eru ekki annað en heilaspuni;
enginn getur sannað neitt í þá átt, að maðurinn
hafi nokkura tilverd eftir dauðann; en á því
byggjast trúarbrögðin.
Eins og nú standa sakir, þá er það ekki kyn,
þó að menn vilji ekki ala börn sín upp á
vísíndalegan hátt eingöngu. Vísindin eyða
trúarbrögðunum, segja menn; vísindin hafa
ekkert að bjóða til huggunar við aðkomu dauð-
ans. En þetta er ekki annað en fjarstæða.
Otti manna fyrir dauðanum kemur til af því,
að maðurinn nær ekki þeim aldri, sem hann
ætti að ná, og getur náð en það er 140 ár.
Vísindin ein geta hjálpað mannkyninu að því
marki. Þaö -þarf aö breyta líkama mannsins
og lifnaðarháttunum. Líkaminn er mesti galla-
gripur. í honum eru ein 15 líffæri fullkomnari en
í apanum, 17 svonaþrúkleg til sinna starfa, en
þó að hnigna og rýrna, (vöðvarnir í fótleggj-
unum og fótunum, 11. og 12. parið af rifjun-
um, tærnar, langinn o. s. frv.) og ekki færri en
107, sem eru handónýt og til ills eins, leifar
af gömlum apalíffærum (rófubeinið, botnlang-
inn o. fl.)
Dauðanum valda smáagnir í blóðinu, „æt-
urnar" (phagocytes) svo nefndu. Reyndar eiga
þær að halda líkamanum við, og gleypa í sig
allar sóttkveikjur, þegar þærgjöra vart við sig.
En ef þær bíða ósigur fyrir sóttkveikjunum,
þá leggjast þær á líffærin og eta þau upp. Tá
er dauðiun vís. En læknafræðin getur stutt þær
í viðhaldi líkamans, með því að laga líkamann:
taka burtu botnlangann, vísdómstennurnar,
magann, þykkvaþarminn, skipa fyrir, að menn
neyti enskis ósoðins matar og drekki drjúgum
sfirmjólk. Ef svo væri hægt að útrýma sára-
sótt og nautn áfengra drykkja, þá gæti menn
alment náð 140 ára aldri. Lifðu menn þá fyr-
ir sjálfan sig og heimilin til 50 ára aldurs, frá
50- 100 ára fyrir vísindin og mannúðina/ en
frá 100- 150 ára fyrir ríkið. Fá eru fnenn
ekki lengur hræddir við dauðann, heldur er
þá vöknuð hjá þeim löngun eftir honum. sem
menn hafa nú ekki, og þá deyja þeir með
hjartanlegri gleði. Þetta er fagnaðarboðskap-
ur vísindanna.
Þessi vísindi eru runnin upp í því landi,-
þar sem kensla í kristindómi er afnumin i
skólunum. Hver veit, nema sama forditdin
komi iþi bráðum fram hérna líka.
Bjarni Jónsson.
Á vetrardag votan og kaldan.
Útsynningurinn æðir og þeytir skýjaflyksun-
um uin regnbólginn himininn. Sólin nær ekki
að skína. Skýin hanga grámygluleg og þung-
búin skamt fyrir ofan höfuðin á oss. Þau
grúfa yfir fjöllunum og byrgja þau. Sjálfsól-
in er hulin, henni er bannað að skína, geislar
liennar fá eigi að koma niður til vor; alt er
dimt og dapurt. Regnið streymir í fossum,
lemur alt utan, rúðurnar svo áfergislega, að
þær standast naumast, og hvern þann, sem liætt-
ir sér út, lemur það svo, að engar verjur duga,
liver dropi berst alla leið inn að bjórnum. All-
staðar þar sem þau vindurinn og regnið nátil,
er alt í uppnámi. Sjáfaröldunum þeyta þau af
afli á land, svo að brimið sleikir svo að segja
alt, sem fyrir því verður, burtu. I djúpinugeig-
væniega grimdin sýður. — jörðin hleypur öll
i svell TTg svitnar af ógnum uppheiina —
himnanna.
Það er hrygð á himnum yfir synd og spill-
ingu vor hér neðra. Himininn hár grætur,
þetta eru hans tár, yfir jörðinni lágri og börn-
um hennar. En jafnframt vill hann með tár-
straumum sínum þvo blettina; fyrir því leitast
regnið við að brjóta rúðurnar og ná til þeirra,
sem láta húsin geyma sig-ennær þeimekki.
Þeir eiga því enn eltir að þvost, áður en þeir
koma fyrir dómarann allra dómara. — Vatns-
karlar, vinnukonur og bágstaddasti lýður borg-
arinnar, sein ekki hefir efni á að eyða dögun-
um öðruvísi en úti við hina eríiðu, lítilsvirtu
en þó illa launuðu vinnu sina, verður fyrir
regninu, bleytunni, storminum, kuldanum, tár-
unum, þvoltinum, — enda mun sá lýður koma
inörgum auðkýfingnum, embættismanninum
eða býlífismanninum hreinni fyrir drottins aug-
lit og verða settur hærra þar í eih'fðinni.
Corax.