Frækorn - 14.04.1905, Blaðsíða 8
64 FRÆKORN
Tíundarskyldan.
(Eftir dr. Trumbull. „Sameiningin''.)
Sumar eru þær skyldur, sem biblían virð-
ist kannast við að legið hafi mönnum í aug-
um uppi frá öndverðu. Það er ekkert minsf
þar á upphaf þeirra eða það, er þær fyrst
voru gjörðar mönnum kunnar. í’ess er öðru
hverju getið í hinni helgu sögu, að á móti
þeim hafi verið brotið, eða að þær hafi verið
ræktar, löngu áður en frá því er skýrt, að
þær hafi sérstaklega verið fyrirskipaðaðar,
Þ?ð lítur svo út, sem það sé gengið að því
vísu, að mönnum hafi verið kunnugt um það,
að slíkt væru skyldur, frá því fyrst er mann-
kynssagan hér í heimi hófst.
í>að er þannig t. a. rp. ekki skýrt frá neinu
lögmáli gegn manndrápi fyr en eftir flóðið;
en ekki var Ka;n sýknaður af glæp sínum
fyrir það, að honum hafi aldiei verið sagt, að
hann mætti ekki lífláta bróður sinn. Ekki er
neitt boðorð til í neinni af hinum fyrri eða
eldri bókum ritningarinnar um bænina—hvorki
opinbera bæn né bæn í einrúmi; en skýrt
sést það, að flestir forfeðranna, sem nákvæmar
sögur fara af, hafa haft þann sið að biðja.
Og þó að ekki sé sérstaklega brýnd fyrir
mönnum bænarskyldan í hinum tíu boðorðum,
þá var og er þó sú skylda viðurkend sem
hafandi almennt gildi. Ein skyldna þeirra,
sem óþarft sýnist hafa þótt að skýra frá að
fyrirskipaður hafi verið í upphafi, er tíundar-
skyldan — sú skylda manna að gefa drotni
tíunda part af öllum tekjum sínum. Eins og
bænarskyldunni var tíundarskyldunni verklega
framfylgt af forfeðrunum löngu áður en lög-
málið, sem kent er við Móses, var út gefið
Og þó að tíundarskyldan, alveg eins og bæna-
skyldan, sé ekki sérstaklega tekin fram í
boðorðunum tfu, þá hefir tíundarskyldan þó
víða í heiminum verið viðurkend og er enn víða
viðurkend, og hún myndi hafa fengið nálega
eins almenna viðurkenning eins og bænar-
skyldan, ef hún ekki heimtaði svo miklu
meiri útlát en bænarskyldan.
l>að er í fjórtánda kapítula fyrstu Móses'
bókar, að fyrst er í biblíunni getið um tíund, 1
sögunni um Abraham, er hann snéri aftur
heimleiðis eftir að hann hafði unnið á konungun-
um. f>á er því sagt, að Melkísedek, »prestur
guðs hins æðsta«, hafi gengið á móti honum,
og þá hafi Abraham gefið honum tíund af
öllu herfangi sínu. Ekki verður séð á þeirri
frásögu, að það, sem Abraham gjörði þá, hafi
að néinu leyti verið frábrugðið því, er hann
átti vanda til áður. f>vert á móti er auð-
sætt, að það, sem hann í þetta skifti gjörði,
þetta framlag af hans hálfu, sem átti svo
einkar vel við, varð honum nálega ósjálfrátt,
eða eins og sjálfsagt skylduverk; því Abra-
ham leit ekki svo á, að þetta sérstaka her-
fang, sem hann hafði með sér úr bardaganum,
gæti talist heyra honum til; hann leit svo á,
að það heyrði að réttu lagi konunginum í
Sódóma til; en án tillits til þess, hvers eign
það væri, heyrði tíundi parturinn af því drotni
til með fullum rétti, og þeim hluta yrði að'
skila fulltrúa drottins. ífann afhenti herfangið
hinum rétta eigandi eftir að *tollgjaIdið til
stjórnarinnar var borgað*. Má því virðast, að
tíundarskyldan eigi rót sína að rekja til hinnar
sameiginlegu undirstöð i boðorðanna í lög-
máli guðs rikis fremur en til nokkurs sér-
staks laga-ákvæðis.
Ekki vantar það þó, að sérstakar fyrirskip-
anir séu í biblíunni um tíund, eða að lofi sé
þar leikið á menn fyrir það að hafa rækt þá
skyldu, og menn víttir fyrir vanrækslu hennar.
A það er þegar bent að skylda þessi er
viðurkend í fyrstu bók gamla testamentisins
Seinna verða þar fyrir oss sérstök og marg-
endurtekin boð um að gæta hennar í verkinu.
í síðastu bók gamla testament.sins tökum vér
eftir því, að um vanrækslu tíundarskyldunnar
er farið eins hörðum orðum og um rán. — »Á
maðurinn að pretta guð ?« — er þnr spurt.
Er nokkur svo vondur, að hann af ásettu
ráði steli frá guði? Guð sjálfur spyr svo, og
svarar síðan upp á þáspurningu: »Mig hafið
þér prettað. þ>ér spyrjið: í hverju prettum
vér þig ? — í tíundum og lyftingárfórnumc.
Með öðrum orðum: Ef einhverjir yðar, sem
játið því að þér séuð börn drottins, hafið
brugðist þeirri skyldu að greiða drotni tíunda
part af tekjum yðar, þá eruð þér þjófar f>að
er skýlaus kenning biblíunnar á þessum stað.
Víst getur nú sá maður, sem er iærisveinn
Krists, haldið því hiklaust fram, að hann sé
ekki framar bundinn við bókstaf lögmálsins í
þessum greinum, svo framarlega sem hann
ómótmælanlega hlýðir þessu lögmáli eftir
anda þess. Ef kri ,tinn maður í raun og veru
telur og notar alla daga og allar tekjur sínar
sem drotni tilheyrandi, þá þarf hann auðvitað
ekki að vera að hugsa um það að hnitmiða
gjafir sínar til guðs þakka við tíunda partinn
af tekjum sínum, né guðrækilega hvíld sína
og tilbeiðslu við sjöunda part vikunnar. En
ef hann ætlarsér að nota kristilegt frjálsræði
sitt sér til afsökunar frá því að gefa drotni
eins stóran hluta tíma síns og tekna sinna
eins og lögmál Gyðinga og hið almenna lögmál
guðs á öllum öldum hefir heimtað af hverjum
manni, þá er hann samkvæmt guðs orði ekki
að eins ræningií hjúpi kristinnar trúar—heldur
lika hræsnandi ræningi. Ekkjan, sem lagði »al-
eigu« sínaífjárhirzlu musterisins,var úr sökinni,
þó að hún væri þá ekkert að hugsa um að
fullnægja tíundaskyldu sinni á bókstafiegan
hátt. En annars má íiú telja víst, að hún
hafi goldið tíund sína áður en hún bar það
offur fram. Eins myndi hver sá maður vera
úr sök, sem væri þess fullviss, að hann hefði
aldrei lagt minna en fjórða part af tekjum
sínum í fjárhirzlu drottins. Einmitt hér skal
það tekið fram, að þegar vér tölum um gjafir
drotni til handa á þe°sum tíma, þá eigum
vér við það að leggja fé fram upp á áskorun