Lögrétta - 04.12.1912, Side 3

L0GRJETTA
229
Fyrsta útsalan á árinu
hjá okkur.
Til þess að fólk geti fengið okkar góðu
vörur sem ákjósanlegastar fyrir jólin,
gefum við mikinn afslátt
frá föstudeginum 6. des.
T. d. ALKLÆÐI áður 4,50 nú 3,95
—»«— — 3,50 — 2,95
—»«— — 3,30 — 2,85
—»«— — 2,50 — 2,20
Dömuklœðin gódu, einnig mikill afsláttur.
Fatnaður allur 100/°~200/°.
Okkar viðurkendu taurullur, áður 22,00,
nú aðeins 19,50.
IVotið tækifærið!
Virðingarfylst.
yísg. 6. Gunnlaugsson 8 Co.,
Austurstrœti 1

á Hótel ísland
hefur nú opnað sína nýju búð.
Stærstu birgðir og1 ódýrustu
af jtærjatnaði og jKarlmannajatnaði
eru i
V0RUHÚSINU.

Gefið börnum yðar
mín vatnsheldu og hlýu
hlaup astígvj el;
með því má komast hjá mörgum sjúkdómum.
cBrauns varsfun ^CamBorg, Aðalstr. 9.

Sveinbjörn Björnsson skáld og kona
hans Þórkatla Sigvaldadóttir.
Slys. Jón Hermannsson skifstofu-
stjóri datt í fyrra kvöld ofan í skurð,
sem opin er á Laufásvegi meðan
lagðar eru þar pípur í götuna, og
meiddi sig allmikið, brotnaði eitt rif
og annar fóturinn vatst.
Það er ótækt hve illa er sjeð hjer
fyrir hættunni, sem stendur af slíkum
skurðum á vegunum inni í bænum
þegar dimt er orðið, — þarf auðvit-
að að girða fyrir umferð í myrkri
þar sem svo stendur á, eða þá að
setja þar ljós til leiðbeiningar.
Maður druknaði síðastl. mánudag
við Viðey. Þeir voru fjórir á báti
að losa um strengi á skipi, sem lá
þar við bryggjuna, og hvolfdi bátn-
um. Þremur mönnum var bjargað,
en einn fórst. Hann hjet Kristján
Benediktsson, ungur maður ókvæntur.
ftí íjaláJi til fjskiiDÍða.
Dáin er nýlega merkiskonan hús-
frú Gróa Þorsteinsdóttir á Drumboðs-
stöðum í Biskupstungum, ekkja eftir
Þórarinn Þórarinsson, er þar bjó og
dáinn er fyrir 12 árum. Verður
hennar nánar minst síðar.
Afli við Vestflrði er nú sagður
góður. Botnvörpungarnir hjeðan eru
þar og hafa lagt þar upp afla sinn.
Vjelarbátur fórst frá ísafirði síð-
astl. langardag, brotnaði gat á hann
undan vjelinni og fjell inn sjór. Báts-
mönnum var bjargað af öðrum vjelar-
bát, en báturinn sökk. Hann hjet
„Export", eign Norðmanns á ísa-
firði.
Hólmaprestakall. Um það sækja
síra Árni á Skútustöðum, síra Bene-
dikt í Bjarnanesi, síra Haraldur í
Hófteigi, síra Ólafur í Grundarfirði,
síra Sigurður á Ljósavatni, síra Þórð-
ur aðstoðarprestur á Sauðanesi og
síra Vigfús á Hjaltastað.
Leikhúsið.
Eins og áður hefur verið getið
um, var Ieikárið í þetta sinn byrjað
með því að sýna „Fjalla-Eyvind".
Hann var nokkrum sinnum leikinn
og vel sóttur. Margir höfðu gaman
af að sjá nýjan enda á leiknum. En
áhrifameiri er sá endinn, sem sýndur
var hjer í fyrra.
Nú hefur verið tekinn fyrir nýr
leikur og sýndur nokkrum sinnum.
Hann er kallaður hjer „Verkfallið"
og er eftir danskan höfund, Edgar
Höjer, en danska nafnið er „Bröd-
rene Hansen". Höf. hefur samið
mörg leikrit, sem mjög hafa verið
leikin á leikhúsunum í Khöfn. Hann
er fæddur 1859. Þetta leikrit var
fyrst sýnt á Dagmarleikhúsinu 1908.
Gömul hjón, Hansen og kona hans,
hafa dyravarðarstöðu og matreiðslu-
forstöðu í stórri verksmiðju. Sonur
þeirra er verkstjóri þar. Annar son-
ur þeirra hefur vetingakrá þar skamt
frá. Dóttir þeirra er veik og móður-
Pappírsversiun
¥. 6. R.
selur ýmsa heppilega hluti til
cQóíagjqfa.
Munið fyrir áraskiftin, að
^JarslunarBœRur
eru hvergi betri í bænum.
Verslunin Björn Kristjánsson.
Kvölískemtun
heldur „Lestrarfjelag kvenna í Rvík“
sunnudaginn 8. des. kl. 8'A í Báru-
búð. — Ágóðinn til stuðnings Barna-
lesstofunni.
Nánara á götuauglýsingum.
Stjórnin.
sjúk. Verksmiðjueigandinn, Brandt,
gamall maður, hefur lengi haft miklar
mætur á þessu Hansens-fólki og hef-
ur komið syni þeirra hjónanna til
manns, sem nú er verkstjóri hjá
honum. En nú kemur það upp, að
þessi maður er að gangast fyrir
verkfalli; honum er kunnugt um, að
sjerstaklega illa stendur þá á fyrir
Brandt og að hann muni verða gjald-
þrota, ef verkfallið komist á. Hann
hefur drukkið inn í sig skoðanir jafn-
aðarmanna og það er orðin trú hjá
honum, að hann eigi að hatast við
auðvaldið, og þá einnig við hús-
bónda sinn, þótt hann viðurkenni
hins vegar, að hann eigi honum
margt gott upp að unna. En stjórn
verkmannafjelaganna vill ekki viður-
kenna ástæður hans til þess að byrja
þarna verkfallið og ekki styrkja hann,
þegar út í stríðið er komið, og loks
snúa verkmennirnir einnig baki við
honum og taka aftur til vinnu, þvert
á móti ráðum hans. Foreldrar hans
ganga þar í broddi fylkingar, og
bróðir hans, veitingamaðurinn, hefur
líka snúist gegn honum. En sá
maður, sem öllu snýr til falls verk-
stjóranum, er auðugur konsúll, sem
dvalið hefur lengi í Englandi og nú
biðlar til dóttur Brandts verksmiðju-
eiganda. Sonur Brandts, sem er
prestur, reynir að miðla málum, en
annar sonur hans, yfirmaður í lög-
regluliðinu, dregur fast taum föður
síns gegn verkamönnum.
Leikurinn gerist ýmist hjá Han-
sens-fólkinu eðaBrandts-fólkinu. Hann
er yfir höfuð vel leikinn og auðsjeð,
að vandað hefur verið til hans. Ekk-
ert hlutverk er illa leikið. Vanda-
mesta hlutverkið er veitingamaður-
inn, og hann er vel leikinn af Árna
Eiríkssyni. Andrjes Björnsson leikar
verkstjórann og Vilh. Knudsen kon-
súlinn, og er leikur þeirra beggja
góður. Frú Stefanía Guðmundsdóttir
leikur dóttur Brandts og frk. Guðrún
lndriðadóttir dóttur Hansens. Báðar
fara þær, sem vænta má, vel með
þau hlutverk. Brandtshjónin eru
leikin af Herbert Sigmundssyni og
frú Efemíu Waage. Hansenshjónin
af Jónasi H. Jónssyni og frú Þóru
Möller. Presturinn af Helga Helga-
syni, lögreglumaðurinn af J. Möller.
Frk. Marta Indriðadóttir leikur unn-
ustu veitingamannsins, Friðf. Guð-
jónsson Gyðing, sem er mjög skringi-
legur og fjörgar vel upp þar sem
hann kemur fram, Bjarni Björns-
son verkamannaleiðtoga og ungan
drykkjuslarkara, Stefán Runólfsson
o. fl. verkmennina. Um leik hvers
einstaks er óþarfi að fjölyrða. En
yfirleitt er vel með Ieikinn farið.
Stórfengilegur er hann ekki. En hann
fer vel á leiksviði.
Pess ber að geta sei jert er.
Fyrir nokkrum dögum var þess
farið á leit við kennara Mentaskól-
ans að þeir leyfðu nemendum leik-
fimishúsið til þess að halda þar dans-
æfingar.
Rjett er að taka það fram, að
Pálmi kennari Pálsson hefur 'óll um-
ráð yfir húsinu einn, og aðeins sök-
um venju er leitað samþykkis rekt-
ors til þess að húsið sje notað, eftir
að Pálmi hefur leyft það.
Pálmi gaf engan kost á húsinu og
hvað margar ástæður liggja til þess
að hann synjaði þess. Fyrst og
fremst það, að húsið væri notað alla
virka daga. En það er býsna undar-
legt að kennari skuli heldur vilja, að
nemendur hans skemti sjer á virkum
dögum, heldur en á sunnudögum,
þegar þeir hafa frí.
Enn fremur færði hann þá ástæðu
fyrir neitun sinni, að því skilyrði,
sem sett hefði verið í fyrravetur,
nefnilega að allir skyldu dansa á leik-
fimisskóm, heiði eigi verið vel fylgt.
Þetta var sú eina mótbára, sem
hafði við nokkuð að styðjast, en þó
var hún gerð að engu með því, að
nefnd sú, sem kosin hafði verið til
að tala þessu máli við Pálma, lofaði
fyrir hönd nemenda, að ef einn ein-
asti maður kæmi öðruvísi en á leik-
fimisskóm, skyldu allir sætta sig við
að húsið yrði eigi opnað fyrir þeim
í það skifti. En alt kom fyrir ekki.
Pálmi sagði að nemendur gætu al-
veg eins vel dansað úti í bæ.
Rjett er að geta þess, að hin-
ir kennararnir voru því fylgj-
andi, að nemendur fengju húsið
til þessara afnota, og buðust jafnvel
til að skiftast á um að vera við
dansæfingarnar til þess að líta eftir,
hvernig væri gengið um húsið, en
það starf mun Pálmi hafa haft á
hendi, þegar dansað hefur verið und-
anfarna vetur.
Það er óneitanlega illa til fallið, að
keppa að því af ölluni mætti að nem-
endur geti sem allra minst notað
skólann og hús hans, og koma öllu
fyrirkomulagi hans í það horf, að
þeir geti ómögulega skoðað hann
sém heimili sitt.
Loks vil jeg beina þeirri spurn-
ingu til hinna annara kennara Menta-
skólans, hvort þeim finnist ekki mál
til komið, að einvaldsstjórn Pálma
kennara yfir leikfimishúsinu fari bráð-
um að enda, og þeir fái hlutdeild
nokkra í stjórn þess, og mun þá bet-
ur fara, því af framkomu þeirra í
þessu máli er sjeð, að þeir vilja
koma í veg fyrir óánægju milli kenn-
ara og nemenda. x
Næsta blað á laugardag.
Gunnar Gunnarsson:
26
Sáttin.
27
28
29
3°
afsakanir, sem hann hingað til hafði
haft á reiðum höndum gagnvart ásök-
unum samviskunnar, eyddust eins og
vorsnjór í sólbráð. Brot hans sýndist
honum svo stórt og ófyrirgefanlegt,
að hann kveið fyrir að hitta móður
sína.
Hvað átti hann til bragðs að taka,
ef hún vildi ekki fyrirgefa honumf
Lífið yrði honum óbærilegt. Hann
mundi aldrei framar sjá glaðan dag.
En var það ekki óhugsanlegt að
hún neitaði honum um fyrirgefningu
— jafnvel þó brot hans væri svona
stórtf — Hún var svo hjartagóð.
Erlingur gekk og gekk.
Og smámsaman skýrðist honum
sú hugsun, að hann væri í hættu
staddur.
Á hvaða leið var hannf
Hvað lengi mundi honum endast
þol til göngunnar?
Hann þorði ekki að gera sjer það
ljóst. En hann mintist þess alt í
einu, að fjöldi manna hafði orðið úti
á fjallgarði þessum.
Hörkumenni gat gengið sex mllna
veg f einni stryklotu, þó að vetrar-
lagi væri og frost og kuldi. En ef
þessar sex mílur lengdust við villu
og yrðu — hvað margar? Ja, hver
gat giskað á það? Ef til vill gekk
hann í tóma hringi eða króka. Svangur
hlaut hann að verða, fyr eða síðar.
Og sultinn elti þreyta og magnleysi.
Og svefnlöngun, sem var hættuleg-
ust af öllu f stórhríð á fjöllum uppi.
Ef hann legðist fyrir og sofnaði,
mundi hann ekki framar vakna til
þessa lífs.
Annaðhvort sneri svengdin huga
hans að sulti og þreytu, eða hann
varð svangur við umhugsunina, því
hann fann alt í einu, að hann var
orðinn innantómur. Fæturnir urðu
svo undarlega þungir og þrjótskir
til göngunnar.
Meðan þessu fór fram, urðu hugs-
anirnar um móðurina aðeins óljós
draumkend meðvitund um einhvern
alda-fjailægan framtíðarfund.
Honum fanst tungan verða að
þurrum kökk f munni sínum og það
setti að honum ákafan þorsta. Með
hálfopnum munni svalg hann fskalt
loftið, — það sveið kokið og bark-
ann, en var honum aðeins stundar-
svölun.
Freistingin til að eta snjó óx og
varð sterk og næstum óbærileg. Hann
greip handfylli sína fleirum sinnum,
— en kastaði henni í hvert skifti
frá sjer með þungu andvarpi. Hann
vissi af eigin reynslu, hvað snjóát
er hættulegt undir svona kringum-
stæðum. Og hann stóðst freisting-
una.
Hann hjelt áfram göngunni.
Að lokum var sem þreytan deyfði
sultinn og þorstann. Hann var ekki
eins sár-þyrstur og svangur og hann
hafði verið um eina hrfð. En aftur
á móti varð honum ljóst, eins og
gegn um meðvitund annars manns,
að hann með hverju spori gekk af
sjer styrkinn gegn magnleysinu og
svefnsókninni. Hann vissi, að hann
var að þrotum kominn. Hann hlaut
bráðum að láta fallast f mjúkan og
kaldan snjófaðminn, ssm mundi læsa
sig um hann og bera hann inn í
dimman dauðann.
Þá skrapp honum fótur, og hann
fjell endilangur, — valt niður bratta
brekku. Hann fann, að annar upp-
handleggurinn lenti á steini og heyrð-
ist bresta í honum, — hugsaði með
sjer, að nú hefði vfst handleggurinn
brotnað. Hann valt enn nokkra
stund, og staðnæmdist að lokum við
hæð einhverja.
Hann lá á bakinu — grafkyr.
Stundarkorn lá hann með opin aug-
un og starði upp í kófrokið. Svo
lagði hann aftur augun og fann und-
urværa svefnró líða um allan líkam-
ann.
Þá fanst honum alt í einu sem
bitið væri hvassri tönn í hægra hand-
legginn á sjer. Hann hvæsti þungu
andvarpi fram milli tannanna.
Svo fann hann sáran verk læsast um
allan handlegginn, eins og hægan
loga, og kom til sjálfs sín.
Hann mundi um leið eftir því, að
hann var á ferð til fundar við móð-
ur sfna. Hann varð nokkra stund
að safna öllum vilja sínum um þann
eina ásetning, að taka á öllum kröft-
um og setjast upp.
Hann leit umhverfis sig.
Hann sá, að hæðin, sem hann
hafði staðnæmst við, var grjótgarður.
Honum ljetti fyrir brjósti, og þreyt-
an rann af honum eins og nývökn-
uðum manni, því hann þekti stein-
ana í garðinum, — hann var kom-
inn heim.
Hann stóð seinlega á fætur og
hjelt til bæjar.
1 hugsunarleysi reiddi hann staf-
inn og ætlaði að kveðja dyra, •—
mundi svo eftir þvf, að það var
draugaháttur að berja að dyrum eftir
sólarlag, gekk upp f bæjarsundið og
kallaði inn um baðstofugluggann:
„Hjer sje guðP'
Það lýsti yfir gömlu, hrukkóttu
andliti, sem lá á kodda undir glugg-
anum, þegar þessi kveðja braut bað-
stofufriðinn. Og þegar Erlingur sett-
ist á rúmbríkina, var allur mæðu- og
kvíðasvipur horfinn af því. En göm-