19. júní - 01.11.1919, Side 6

38
19. J ÚN í
Frækornið.
Eftir Leo Tolstoj.
Einu sinni enda fyrir löngu fundu
börn nokkur í klettaskoru, dálítinn
linullung, sem þau hugðu að væri
egg, en er þau athuguðu nánar sáu
þau, að dæld var í hnullunginn, og
hún benti til þess, að þetta kynni
að vera frækorn. Vegfarandi einn, er
sá hnullunginn í höndum harnanna,
falaði hann tii kaups, galt þeim tí-
eyring fyrir, fór síðan með hann lil
borgarinnar og seldi keisaranum hann,
sem eilthvert fágæti.
Keisarinn gerði boð eftir vitringum
sínum, skipaði þeim að rannsaka
fyrirbrigði þetta og segja sér hvort
það væri egg eða frækorn. Vitring-
arnir rýndu og rýndu, veltu vöngum
og settu á sig spekingssvip, en gát-
una fengu þeir eigi ráðið.
En í ógáti hafði einhver skilið
hnullunginn eftir í gluggakistunni og
hæna flaug inn um gluggann, gogg-
aði í hnullunginn, svo að ofurlítið
gat kom á skurnið, og nú gátu allir
séð, að þetta var frækorn. Vilring-
arnir flýttu sér á fund keisarans og
skýrðu honum frá því, að hlutur sá,
sem hér var um að ræða, væri alveg
áreiðanlega ekkert annað en frækorn.
Keisarinn varð mjög forviða og
skipaði vilringunuin að leiða þegar í
ljós hvenær fræ þetta hefði þroskast.
Vitringarnir brulu heilann, flettu upp
í bókum sínum, en komust ekki að
neinni niðurstöðu. Þeir sneru því aftur
til keisarans og sögðu:
»Vér getum eigi leyst úr þessari
spurningu, vér íinnum ekkert um
þetta efni skráð í bókum vorum. En
mætti yðar keisaralegu hátign þókn-
ast, að láta gera fyrirspurn meðal
bændalýðs landsins, ef ske kynni að
einhver öldungur úr þeirra hóp hefði
i æsku heyrt um það talað, hvar og
hvenær þessu frækorni hefði verið
sáð«.
Keisarinn varð við ósk þeirra, lét
sendiboða sína fara út um alt ríkið
og skipaði þeim að leiða fyrir sig
elsta bónda landsins. Sendimennirnir
gerðu sem þeim var skipað og færðu
konungi gamalmenni eitt hrumt og
tannlaust, er drógst áfram á tveimur
hækjum.
Keisarinn sýndi honum frækornið,
en það var ekki líkt neinu því, er
karl hafði áður séð. Að vísu gat hann
tæpast dæmt um það, því hann sá
svo illa, varð að þreifa á því og
þukla.
»Veist þú, faðir sæll«, sagði keis-
arinn »hvar korn þetla hefir þroskast.
Hefir þú nokkru sinni sáð þess háttar
fræi í akur þinn, eða keypt það á
markaði«.
Gamli maðurinn var orðinn heyrn-
ardaufur og skilningssljór og var því
seinn til svara.
»Nei«, sagði hann að lokum. »Eg
hef aldrei sáð þessari korntegund í
akur minn, né skorið upp og eigi
keypt það. En reynandi væri að
spyrja föður minn um það. Má vera
hann hafi heyrt um þessa korntegund
talað, þá er hann var ungur«.
Keisarinn sendi nú karlfauskinn
af stað og skipaði honum að sækja
föðurinn, hið bráðasta. Leið eigi á