19. júní - 01.09.1920, Síða 2

18
19. JÚNÍ
þess. Eftir núgildandi lögum erfir
óskiigetið barn ekki föður né föður-
frændur nema sérstaklega standi á,
aðallega ef faðirinn annaðhvort hefir
arfleitt barnið eða lýst það sitt barn
á þingi. Annars má geta þess að
stjórnin breytti þessu ákvæði frum-
varpsins nokkuð frá því sem var í
frumvarpi Lárusar H. Bjarnasonar.
Þar var barninu líka veittur erfða-
réttur þegar barnsföðurnum hafði
orðið eiðfall í málinu eða eiður fallið
á hann. Þetta feldi stjórnin niður og
verður því sjaldnar um erfðarétt
barnsins að ræða eftir frumvarpi
stjórnarinnar en eftir frumvarpi L.
H. B. Meðal annars nýtur barnið
ekki erfðaréttar eftir stjórnarfrum-
varpinu í þeim ekki fátíðu tilfellum
að málinu lýkur með eiði barns-
móður. Þessi breyting stjórnarinnar
á frumvarpinu er því vafalaust til
lýta. — Ósanngirnin að neita óskil-
getnum börnum um erfðarétt eftir
föður sinn, kemur aldrei berar í ljós,
en þá er karl og kona hafa búið
ógift saman, máske fjölda ára, og
átt börn saman. Þegar maðurinn svo
fellur frá fá börnin engan arf eftir
hann, heldur gefa sig þá fram ein-
hverjir fjarskyldir útarfar, sem ef til
vill litla eða enga rækt hafa sýnt
hinum látna í lifanda lífi, og hirða
allar eignir hans. Dæmi þessa hafa
ekki verið fá hér á landi á síðari
árum. Frumvarpið hefir ákvæði að
geyma sem væntanlega bætir úr þessu
Oslitin sambúð karls og konu frá
því 6 vikum fyrir getnað barnsins og
þangað til 3 árum eftir fæðingu þess
er Iátin jafngilda játningu föðursins
um faðerni þess, er um erfðarétt
eftir föður og föðurfrændur er að
ræða. Barnið nýtur því þá erfðarétt-
ar þó engin formleg faðernisjátning
sé fyrir hendi, en slík játning þarf
annars að vera skrifleg og vottföst
eða gefin presti eða valdsmanni og
færð í bækur þeirra. Frh.
Móðurmálið
á heimilunum.
Eftir því sem vér höfum færst nær
heiminum, samgöngur við önnur lönd
og verslun aukist, lifnaðarhættir og
klæðnaður breyst hafa, ný hugtök, ný
áhöld, ný störf orðið tíðari. Á öllum
sviðum hafa ruðst inn í málið fjöldi
erlendra orða án þess að þess hafi
verið gælt, hvort þau væru málinu
samboðin, eða hvort eigi væru til
gömul heiti er nota mætti um þessa
nýju hluti, eða auðfundin ný orð, er
við ættu, og af íslenskri rót væru
runnin. Erlend orð hafa því verið
höfð um ótal margt, aðeins með
þeirri breytingu er framburður og
áhersla gera. Um flest þeirra má
segja að þau hvorki fegri málið né
fullkomni. Það er byrjað að nota
þau í hugsunarleysi, af skeytingar-
leysi fyrir okkar fögru tungu og ættu
þau því að eiga lítinn rétt á sér. En
»auðlærð er ill danska«, flest þessara
orða hafa náð mikilli og skjótri út-
breiðslu, sum hafa þau því nær út-
rýmt góðum og gildum íslenskum
heitum.