Norðurland - 25.07.1903, Síða 3

175
Nl.
eftir var æfinnar, enda var henni sá staður
kærari öllum öðruni. Mann sinn misti hún
á sóttarsæng árið 1875, og af 9 börnum(
sem þau eignuðust, voru 3 dáin á undan
henni, 2 nokkuð á fót komin, og einn sonur
fullorðinn (er drukknaði). Börn hennar, sem
lifa, eru: Árni próf. á Skútustöðuin, Sigurður
sýslunefndarmaður í Yztafelli, Helgi bóndi á
Orænavatni, Hjálmar búfræðingur á Ljóts-
stöðum, Quðrún gift kona á sama stað, Hólm-
fríður gift kona í Skóguni í Reykjahverfi.
Þuríður sál. var vel greind, minnug, ættfróð,
hóglát, óhlutdeilin, vinsæl, vinföst, guðhrædd,
góðgjörðasöm, börnum sfnutn bezta móðir,
elskaði sínar æskustöðvar og bar breytingar
lífsins með þolgæ&i, trausti og trúarstyrk.
Hún hafði góða heilsu fram á síðari árin,
óskerta sjón og heyrn til dauðadags, og
vann vel og trúlega dagsverk sitt.
Blessuð sé hennar minning.
Sonur hennar, Árni prófastur, mælti eftir-
farandi erindi fram við gröf hennar:
Nú ertu sofnuð, elsku mamma mfn,
og andi þinn til drottins hæða liðinn,
og nú er komin kyrð um hvílu þín
með hvíld og ró og þreyða hjartans friðinn.
Þú feldir áður hérna höfug tár,
er harmi þrungin stóðst á grafarbarmi.
Nú eru læknuð öll þín sáru sár,
því svefninn lokað hefir þreyttum hvarmi.
Það er svo tómlegt auða rúmið þitt,
svo undra þögull brostinn lífsins strengur,
sú hrygðin læsir sig um hjartað initt
að heyra aldrei, aldrei til þín lengur.
Þótt komi eg heim, og hitta vildi þig,
og heyra spakleg orð af þínum vörum,
þú kveður eigi oftar frétta mig,
né eftir hlustar mínum til þín svörum.
Þótt raeði eg enn í huga hljótt við þig,
og hafi sömu löngun þig að inna
um fyrri tíma, er þú fræddir mig,
og feður okkar, hvað þeir gjörðu vinna.
Þótt árin væri orðin mörg og þung,
og ekki bæri fóturinn þig víða,
þá fanst mér samt þú altaf vera ung
og um þig skína ljósið fyrri tíða.
Þvf sálarþrekið sama var og fyr,
og sjónin hvöss - þótt yrði þrátt að vaka —
og svona var það fram við dauðans dyr,
þér duldist fátt, er horfðir þú til baka.
Það ljómar enn þá þessi sama sól
um sveitina, er kær var hjarta þínu,
og enn þá koma blíð og blessuð jól,
en — byrgir moldin þig í skauti sínu.
Þú fær nú samt að finna börnin þín,
sem fagna þér, og við þig máske segja:
„Nú komdu sæl og blessuð mainma mín,
við mundum þig, þótt yrðum fyr að deyja,
og hérna er góði pabbi okkar, en
við aldrei framar reynum nokkuru vanda,
en biðum þess, að börnin komi senn,
er búa kyr, og hinum megin standa."
*
* *
Svo tekur þögnin fyrir málið mitt,
er moldin fellur yfir kistu þína,
en drottinn láti ljósið blíða sitt
á leiðið þitt um alla daga skína.
í Jesú friði sofðu sætt og rótt,
en sálin þín við drottins fótskör vaki.
Við segjum hljóðir: helga, góða nótt
og hjartans þökk að síðsta andartaki.
Árni Jónsson.
22. júlí lézt á spítalanum á Akureyri Friðrik
Sigurðsson frá Reistará á Oálmaströnd eftir
langa legu og stranga. Friðrik heitinn var
fæddur 30. maí 1879, og gekk í Möðruvalla-
skóla. Vorið 1897 útskrifaðist hann þaðan
með ágætiseinkunn, en hann vildi afla sér
meiri mentunar, og gekk í latínuskólann. Þar
settist hann í annan bekk, og var þar efstur,
en heilsan leyfði ekki, að hann lyki námi
sínu í skólanum. Sumarið eftir, að hann
gekk upp í þriðja bekk, tók hann veiki þá,
sem dró hann til dauða, berklaveiki bæði
að utan og innan, og lá hann í henni í full
tvö ár.
Friðrik heitinn var mesti námsmaður og
jafnvígur á náttúrufræði og tungumál. Mestar
mætur mun hann hafa haft á dýrafræði, en
svo hefir líka Jón A. Hjaltalín skólastjóri,
sem kendi Friðriki latínu undir skóla, sagt,
að aldrei hafi hann þekt efnilegri inálamann.
Sjávarafli.
í þessari viku hafa komið hákailaskipin
„Anna" ineð 58 tunnur, „Brúni" með 20
tnr. og „Erik" með 70 tnr.
Fiskiskipin „Otto Jakob" með 7000 og
„Geysir" með 16,500 fiskjar.
' Drifsíldarveiði Norðmanna er nú byrjuð
hér úti fyrir. „Albatros" sagði að alls væri
búið að leggja upp á Siglufirði, þar sem
flest þeirra hafa aðalstöð sína, um 1000 tnr.
Síldin úti fyrir óvenjumikil, að sagt er, og
alt seni veiðist stór hafsíld.—Frézt hefir, að
Stefán Th. Jónsson, hafi fengið 200 tnr. af
síld á einum sólarhring á drifsíldarskip sitt.
Aflabrögð hér úti á firðinum altaf treg,
vantar beitu, en talsvert í aðra hönd, þegar
beita fæst.
Sparisjóóirnir á Akureyri.
Þess er getið í 41. nr. Norðurlands, að
sparisjóður Norðuramtsins sé runninn sam-
an við sparisjóðinn á Akureyri. Tilraunir
voru gerðar í þessa átt, en ekkert hefir orðið
úr þeim og verður víst ekki í bráðina.
Siglingar.
19. þ. m. kom „Marz", vöruskip Gránu-
félagsins frá Englandi með kol til pöntunar-
félagsins hér i bænum.
20. Seglskipið „Danmark", gert út af
fiskifél. „Danmark", sem stofnað var í Höfn
í vetur. Skip þetta á að gefa sig við drif-
síldarveiði, og hefir auk þess konar áhalda
pokanót og almennar nætur. Olsen, stofn-
andi félagsins var með skipinu.
21. „Hermes", gufuskip með trjávið frá
Noregi tilj.OunnarssonarogSigtr.Jóhannes-
sonar. Með skipinu kom Jónas Ounnarsson
kaupm.
22. „Familien", kúttari með trjávið frá
Noregi til Snorra Jónssonar.
23. „Albatros" frá Siglufirði, til þess að
sækja fólk á uppboðið á Siglufirði þ. 24.
Tíðarfar
sæmilegt um þetta leyti, eins og veður-
skýrslan ber með sér. Allir bændur byrjaðir
á túnum. Einstaka menn heyjað dáiítið fyrir
völl, með minsta móti samt.
Alþingi.
Alt var þar með friði og spekt 17. júlí,
og allar fregnir, sem þaðan hafa borist um
ósamlyndi milli flokkanna, uppspuni einn.
Fjárkláðamálið á alþingi.
Samkvæmt bréfi úr Reykjavík 17. júlí er
talið víst, að iögskipuð verði algerð útrým-
ing fjárkláðans, og að Myklestad verði ráð-
inn framkvæmdarstjóri um land alt. Búið
var. að panta tóbak til baðlyfja I Norður-
og Austuranitinu, og verður því víst byrjað
á útrýmingunni þar þegar næsta vetur.
X
Veðurathuzanir
á Möðruvöllum I Hörgárdal. Eftir Valtý Stefa'nsson.
1903. Júlí. Um miðjan dag (kl. 2). Minstur h. (C) á sólar- hringnum.
Loftvog (þuml.) Hiti (C.) ti i •3 *0 & nj é s- ■jj | Úrkoma
Fd. 17. 75.7 18.5 0 10 7.9
Ld. 18. 75.8 14.5 0 3 8.o
Sd. 19. 75.7 16.o 0 9 R 6.2
Md.20. 75.8 18.4 S 1 7 R 8.9
Þd.21. 75.5 17.6 0 9 IR 9.o
Md.22. 75.8 15.o NAU 1 9 9.2
Fd.23. 75.9 10.6 NAU 1 10 R 9.o
X
Spæjarinn.
Skáldsaga eftir Max Pemberton.
[Framhald.]
»Hersirinn, herra herforingi.<
Stefanovitch kinkaði kolli tvisvar eða
þrisvar sinnum.
»Sendi hann yður yfir um til þess að
hafa tal af þessari ensku stúlku?«
»Honum kom til hugar, að hún myndi
segja mér ýmislegt, sem óvíst væri, að
hún vildi segja öðrum« svaraði Páll ein-
beittlega. »Eg hefi verið vinur hennar,
eða Iézt vera það réttara sagt.«
Stefanovitch brosti, þegar hann heyrði
þetta. Hann kinkaði aftur kolli, eins og
honum væri fullljóst, hvað Páll átti við.
»Þér hafið þózt vera vinur hennar,« tók
hann upp eftir Páli, eins og hann væri
að velta því fyrir sér, hvað lá f orðunum
í raun og veru, »en þér eruð það vonandi
ekki lengur, herra höfuðsmaður.«
»Eg er ekki vinur nokkurs manns, sem
er óvinur lands míns« svaraði Páll, og dró
niður í honum. »Eg er kominn hingað, af
því að eg held, að fröken Best sé ekki ó-
vinur okkar.«
>En skjölin, en uppdrátturinn, sem hún
sendi til Lundúna!< mælti Stefanovitch
með ólundarlegum róm.
»Hún ber ekkert skynbragð á slíkt. Hún
vissi ekki, hvað hún gerði, herra herfor-
ingi. Hún bjó til uppdráttinn, af því að
frændi hennar í Lundúnum bauð henni
fé. Henni kom ekki til hugar, að slíkt
væri glæpur. Eg hefi spurt hana spjörun-
um úr, og eg veit, að hún hefir sagt yður
alt um þetta mál. Nú er ekki eftir meiru
að grenslast. Sá, sem refsingin á að bytna
á, er maðurinn, sem fekk kvenmann til
þess að takast slíkt verk á hendur. Ef
hann væri staddur á Rússlandi —.«
Stefanovitch hló kuldahlátur. Hendin á
Páli hafði alveg ósjálfrátt krefst að hand-
fanginu á korða hans, og yfirmaður hans
hafði tekið eftir því.
>En hann er ekki í Rússlandi, og hann
er of hygginn til þess að koma hingað.
Ef þér viljið skera hann á háls, þá verðið
þér að fara til Lundúna, og svo verðið
þér hengdur eftir á. Þar bíða þau Iaun
þess, sem ver sóma sinn, og okkur kalla
þeir skrælingja. En mig langar til þess að
frétta meira um för yðar til Alexanders-
vígisins. Sagði hún yður nokkuð markvert ?
Játaði hún nokkru á sig?«
»Hún sagði mér ekki annað en það, sem
hún sagði við yður, herra herforingi. Það
var alveg auðséð, að hún sagði dagsatt.
Eg set líf mitt í veð fyrir því.«
Stefanovitch leit á Pál, og honum þótti
auðsjáanlega hálfgaman að honum. Hann
vissi út í æsar, hvers vegna Páll var
svona alvarlegur. Það var föst regla hjá
Nikolaj Stefanovitch að unna öllum konum,
en aftur gat hann ekki skilið í því, að
mögulegt væri að unna nokkurri konu
hugástum. Honum hafði þótt gaman að
Marian, meðan hún átti heima hjá honum.
Ný kenslukona átti að fara til hans að
nokkurum dögum liðnum, og viðbúið var,
að honum myndi líka þykja gaman að
henni, en það var blátt áfram hlægilegt
að láta sér koma til hugar, að breyting
þessi hefði nokkur óþægindi í för með
sér fyrir hann.
>Þér metið ekki lif yðar mikils, mælti
herforinginn, ef þér viljið hætta því vegna
kvenmannahjals.«
»Það er hverju orði sannara, herra hér-
foringi, að eg vil ekki eiga líf mitt undir
orðum allra kvenmanna, en eg vil fúslega
Ieggja það að veði gegn því, að fröken
Best segir satt. Það eru ekki aðrir en
heimskingar, sem geta ekki séð, þegar
kvenfólk lýgur að þeim. Þessi kvenmaður
hefir aldrei logið. Sannsöglin skín út úr
augunum á henni.«
>Og þar hafið þér lesið sannleikann, ha,
ha, ha. Eg verð að senda ritverðinum
þetta rit. Hann getur borið um, hvort það
sé holt fyrir foringjana mína að lesa slíkar
bækur.«
Stefanovitch Ieit til Páls með gleðibragði.
Það var auðséð, að honum þótti gaman
að fáti því, sem kom á hinn unga mann.
Samt voru spurningar hans og forvitni
þýðingarlausar í raun réttri. í Krónstað
þektu menn mál Marian Best’s út í æsar,
en þeir áttu erfitt með að varna því, að
fregnir bærust um hana til St. Pétursborgar,
og auk þess var hægt að kæra þá fyrir
hirðuleysi, en alls ekki auðvelt að hrinda
slíkum kærum af sér. Bótin í þessu vand-
ræðamáli var sú, að bandinginn var geymd-
ur í Alexandersvfginu. Herforingjarnir í
Krónstað hikuðu við að senda hana til
höfuðborgarinnar. Þeir óttuðust, að ein-
hver enskur ferðalangur kæmi sögunni
um mál hennar fyrir almenningssjónir, og
að þá kæmi ýmislegt upp úr kafinu, sem
kynni að geta komið þeim í bobba. Stef-
anovitch hafði þetta í huganum, um leið
og hann spurði Pál, hvort hann hefði
skýrt Bonzo nokkuð frá því, sem hann
hefði sagt sér.
»Nei, herra herforingi!<
»Því þá ekki?«
»Af því, að eg vildi fyrst tala við yður.
Mig Iangaði til þess að láta yður vita, að
bandinginn er sjúkur. Þér hafið sett hana
inn í suðurklefann, og látið hana eta rúg-
brauð. Guð veit, að mér þótti óskemtilegt
að sjá það, þegar eg kom til hennar. Hún
faldi brauðið bak við diskinn sinn, herra
herforingi. Hún kvartaði ekki, en eg varð
samt margra hluta vísari. Hún er svelt.
Hún lifir ekki lengi með þessu móti. Og
hún er svo lítil og varnarlaus, og hún
hefir ekki ætlað að gera neitt, sem miður
má fara. Eg sagði, að eg skyldi tala við
yður, þvf að þér gætuð ekki haft neina
vitneskju um, hvað fram færi. Eg sagði,
að þér munduð hlýða á mig og hafa það
hugfast, að hún er ensk, að þér munduð
láta fara með hana til Katrínarvígsins. Eg
vissi, að hersirinn myndi ekki skilja mig,
og að ekki væri til neins að tala við hann,
en eg get vel talað við yður um þetta mál.
Þér getið ekki gleymt því, að hún hefir
verið vinveitt börnum yðar. Krónstaður
græðir ekkert á því, að þessi stúlka bíði
bana. Það yrði til eilífðar smánar fyrir borg-
ina, ef fregnir bærust um mál hennar til
Englands, og eg er viss um, að alt kemst
upp. Enskir njósnarmenn eru á hverju strii.
Einhver verður til þess að segja þeim, að
enskur bandingi sé í Alexandersvíginu, og
að hún sé dauðans matur. Svo verður sagt,
að þetta sé yður að kenna, yður, sem eruð
faðir borgarinnar, og sem hafið áunnið yður
ást barna yðar. Þér sendið hana til Kat-
rínarvígsins, herra hershöfðingi. Eg vona,
að þér neitið mér ekki um bón mína.
Stefanovitch hafði ávalt komið alúðlega
fram við Pál, og hafði mismunur sá, sem
var á tign þeirra engin áhrif haft á samvistir
þeirra, en nú var Páll svo alvarlegur, að
jafnvel Stefanovitch varð forviða. Öll þau
ár, sem hershöfðinginn hafði kynzt Páli,
hafði hann aldrei séð hann svona viðkvæm-
an, eða heyrt til hans slíka mælsku. Hon-
um var sjálfum lítið gefið um mælsku, og
hann sneiddi hjá öllu því, sem truflaði
hversdagsfrið hans, en nú gat hann ekki
að því gert, að mætur þær, sem hann hafði
á Páli, höfðu áhrif á hann og aðvörunarorð
þau, sem Bonzo hafði gleymt að segja, urðu
ekki til þess að draga úr því góða skapi,
sem hann var í. Stefanovitch sagði við sjálf-
an sig, að Páll hefði rétt að mæla. Það var
ensk stúlka, sem um var að ræða, og póli-
tískir vinir enskra kvenna gátu stundum
verið erfiðir viðfangs.
»Páll minn góður,« sagði hann. >Þér tal-
ið, alveg eins og þér væruð bróðir þessarar
stúlku eða unnusti hennar.«
Páll sótroðnaði.
»Eg heimta ekkert handa sjálfum mér,
herra herforingi,« mælti hann. >Það er alt
um garð gengið. En eg tala, eins og hver
heiðvirður maður talar, þegar hann sér, að
kvenfólk á bágt.«
»Og' þér haldið, að þessi kona hætti að
eiga bágt, þcgar hún er komin í Katrínar-
vígið.«
»Hún hættir ekki að eiga bágt, en hún
lifir ekki lengur í myrkri. Hún fær ekki
lengur þetta ógeðslega, svarta brauð. Hún
sér skipin, og hún heyrir mannamál. Getur
þetta haft nokkuð tjón í för með sér fyrir
Kronstadt, herra hershöfðingi? Nei, þér
vitið vel, að það getur ekki átt sér stað.<
Augnaglerin féllu af nefinu á Stefanóvitch,
og hann hugsaði málið stundarkorn.
Páli kom til hugar, að sér kynni að hafa
tekist að tala herforingjanum hughvarf, og
kom á hann óstyrkur. Loksins tók Stefanó-
vitch til máls.
X