Norðurland - 02.04.1904, Blaðsíða 3

io7
Nl.
og Skefilstaðahreppi 65 kr.; í Hóla-
hreppi, Viðvíkurhreppi og Sauðárhreppi
70 kr.
Kláfdráttur á Jökulsá.
Samþ. að veita 100 kr. styrk til
kláfdráttar á Jökulsá.
Gistihús.
Dýrfinnu Jónasdóttur veittur 200 kr.
styrkur til gistihúshalds á Sauðárkrók
með því skilyrði, að hún geti veitt
alt að 20 mönnum í einu næturgreiða
og tekið á móti jafnmörgum hestum
til hýsingar og heygjafar.
Hólaskóli.
Nefnd, sem kosin var á fundinum
(Ól. Briem, Jósef Björnsson, Jón Jóns-
son, Rögnv. Björnsson, síra Jón Magn-
ússon), lagði fram svo látandi álit:
1. Að því er snertir umbætur á
skólahúsinu í þá átt, sem um er getið
í bréfi amtsins 29. desbr. f. á. og
lagt er til í erindi kennara og til-
sjónarmanns skólans, þá er sýslu-
nefndin eindregið þeirrar skoðunar að
bráða nauðsyn beri til að fá þessum
umbótum komið í framkvsemd sem
allra fyrst. Nefndin leyfir sér því að
bera þá ósk fram við amtsráðið, að
umgetnum umbótum og breytingum
á skólahúsinu á Hólum verði komið
í framkvæmd svo fljótt sem auðið er.
2. Um leikfimishús handa skólanum,
og í sambandi við það teiknisal og
húsrúm fyrir bændaskóla, tekur sýslu-
nefndin fram, að henni virðist svo, að
bændaskólinn muni hafa hina mestu
þýðingu til þess að efla félagsskap og
samvinnu meðal bænda á Norðurlandi.
Þeir kynnast hver öðrum á bænda-
skólanum, bera reynslu sína og hug-
myndir saman innbyrðis og við kenn-
ara skólans, en það er auðsætt, að af
þessu hlýtur að leiða gott eitt. Hús-
rúm fyrir téðan skóla álítur nefndin
óumflýjanlegt að fáist, en jafnframt
verði séð fyrir húsrúmi til leikfimis-
kenslu, sem nú er talin ómissandi
kennslugrein við alla erlenda skóla
sömu tegundar og þessi er. Sýslu-
nefndin mælir því fastlega fram með
því við amtsráðið, að komið sé upp
byggingu á Hólum fyrir bændaskóla
og leikfimiskenslu.
3. Sýslunefndin tekur það fram, að
hún álítur eindregið, að búnaðarskól-
inn á Hólum hafi um þann tíma, sem
hann hefir staðið, unnið bændum í
Norðlendingafjórðungi mjög mikið gagn.
Þetta sést, þegar litið er til áhuga
þess f jarðabótum, sem nú er, miðað
við það, sem var, þegar skólinn var
stofnsettur. Þekking sú og áhugi, sem
fengin er í téðu efni, verður að sjálf-
sögðu að álítast skólanum mikið að
þakka, því þetta breiddist þá fyrst út,
er búnaðarfélög og einstakir menn fóru
að hafa þá til vinnu, er verið höfðu
á skólanum. Sýslunefndin er því í
engum efa um, að gagn það, er skól-
inn gerir, verði framvegis mikið, og
það því fremur, sem skólinn er betur
úr garði gerður.
4. Sýslunefndin álítur eðlilegt, að
allríflegur hluti af því fé, sem til
skólans þarf, fáist úr landssjóði. Vilji
héruð þau, sem skólann hafa og stjórna
honum, leggja á sig gjöld svo að
hann sé vel úr garði gerður, virðist
sýslunefndinni eðlilegt, að landssjóður
fram að minsta kosti 2h af því
fé, sem skólinn fengi árlega, svo að
viðkomandi héruð eigi þyrftu að leggja
fram meira en >/3 þess.
Aðalfundur Ræktunarfélagsins og
BÚFJÁRSYNING.
Amtmaður hafði tilkynt, að Rækt-
unarfélag Norðurlands ætli að halda
aðalfund á Sauðárkrók 3. og 4. júlí
í sumar og óskaði, að viðbúnaður sé
hafður til að taka á móti fundarmönn-
um og til að halda búfjársýningu í
sambandi við fundinn. Kaupmennirnir
V. Classen og Chr. Popp og verzlunar-
stjóri Stephán Jónsson kosnir til að
sjá um móttöku fundarmanna. Jafnframt
samþ. að halda búfjársýningu í sam-
bandi við fundinn og að veita alt að
150 kr. úr sýslusjóði, gegn jafnmiklu
tillagi frá Landsbúnaðarfélaginu, til
sýningar-verðlauna og annars tilkostn-
aðar. Jón Jónsson á Hafsteinsstöðum,
Jósef Björnsson og Jón Guðmundsson
á Sauðárkrók kosnir til að standa fyrir
sýningunni.
Refaeyðing.
Samþ. að fela oddvita að brýna á
ný fyrir hreppsnefndum að gæta ná-
kvæmlega allra ákvæða refaeyðingar-
reglugjörðarinnar, en sérstaklega að
því, er eitrun fyrir refi snertir.
IIeilbrigðissamþykt
var gerð fyrir Sauðárkrók.
Fjárvörbur.
Nákvæmar samþyktir voru gerðar
um fjárvörð við Héraðsvötn á næsta
sumri til þess að tryggja það sem
bezt, að fjárkláði berist eigi austur
yfir Vötnin.
Kynbætur hesta.
Jósef Björnsson, Jón Jónsson og
Rögnv. Björnsson kosnir í millifunda-
nefnd til að endurskoða samþykt um
kynbætur hesta í sýslunni.
Sveini Benediktssyni á Ytribrekkum
og Sigurgeir Sigurðssyni á Hofi veittur
100 kr. styrkur hvorum til að læra
hjá dýralækni M. E. að vana hesta, og
skulu jafnframt læra rétta meðferð á
klumsi, sárum og meiðslum hesta, taka
1 kr. fyrir vönun hvers fola og veita
fræðslu í þessu í sveitunum.
Fjallskilareglugjörð.
Ný fjallskilareglugjörð fyrir sýsluna
var samþykt.
Atvinnu- og, samgöngumÁl.
Bréf hafði komið til sýslunefndar
frá stjórnarráði íslands, þar sem það
æskir eftir umsögn hennar um, hver
almenn fyrirtæki í atvinnu- og sam-
göngumálum séu talin nauðsynlegust
í sýslunni. Eftir að nefnd (Ó. Br.,
Jósef Bj., Rögnv. Bj., Jón Jónsson og
Hallgr. Thorlacius) hafði starfað í mál-
inu og álit hennar hafði verið rætt á
ýmsa vegu, voru samþyktar tillögur,
ítarlega rökstuddar, um 8 framfaramál
sýslunnar:
1. Vatnsvcitingar á eylendinu í Skaga-
firði. Að landstjórnin í samráði við Bún-
aðarfélag íslands hlutist til um að feng-
inn verði hingað til lands um lengri
eða skemmri tíma æfður landbúnaðar-
verkfræðingur (helzt frá Svíþjóð), og
að honum verði meðal annars falið á
hendi að rannsaka nákvæmlega öll skil-
yrði fyrir því, að eylendið í Skagafirði
verði tekið til algerðrar ræktunar með
vatnsveitingum.
2. Hólaskóli. Að landstjórnin hlutist
til um, að fjártillag til skólans úr land-
sjóði verði hækkað, svo að það nemi
að minsta kosti 2/3 af þeirri upphæð,
sem skólanum er árlega veitt af opin-
beru fé.
3. Flutningabraut. Að fjárveiting til
flutningabrautar inn Skagafjörð verði
tekin í næsta fjárlagafrumvarp.
4- Brú á vesturós He'raðsvalna. Að
til bennar verði veittur úr landssjóði
styrkur, er nemi 3/í af kostnaðinum
eða 25,000 kr.
5. Brú á Héraðsvötn á póstleið. Að
lagafrv. um hana verði lagt fyrir næsta
þing.
6. Mótorbátur. Að stjórnin láti verk-
fræðing rannsaka til fullnustu, hvort
mótorbát yrði komið við á Héraðs-
vötnum.
7. Bryggja. Að teknar verði í næstu
fjárlagafrv. að minsta kosti 6500 kr.
til bryggjugjörðar á Sauðárkrók. Og
að landstjórnin láti rannsaka, hvort
ekki mundi unt að bæta svo höfnina
þar, að skipalægi verði örugt.
8. Miðsvetrar-gufuskipsferð. Að land-
stjórnin fái því framgengt, að komið
verði á gufuskipsferð hingað til Norð-
urlands fyrri hluta febrúarmánaðar.
Kvennaskólinn á Blönduósi.
Bréf hafði komið til sýslunefndar-
innar, »ódagsett og óundirritað*, er
fer fram á 200 kr. styrk til kvenna-
skólans úr sýslusjóði Skagfirðinga.
»í tilefni af hinu framlagða bréfi
tekur sýslunefndin fram, að það sé
ástæðulaus aðdróttun, að sýslunefnd
Skagafjarðarsýslu eða Skagfirðingar
beri óvildarhug til kvennaskólans á
Blönduósi, en þar sem sýslunefndin
var algerlega ofurliði borin um umráð
yfir skólanum f Ytriey, álítur hún sig
ekki hafa frekari veg né vanda en
aðrar sýslur í norðuramtinu af Blöndu-
ósskóla. Hins vegar lýsir nefndin því
yfir, að hún sé enn sem fyr hlynt og
muni að sínum hluta styrkja sameig-
inlegan kvennaskóla fyrir Norðurland.
Að því er snertir þá ósk, að veittur
sé 200 kr. styrkur til kvennaskólans
á Blönduósi, finnur sýslunefndin ekki
ástæðu til að verða við þeirri styrk-
veitingu, þar eð skólinn samkvæmt
framlögðum reikningi virðist ekki þurfa
á styrk þessum að halda að svo
stöddu«.
Gönguskarbsárbrú.
Samþykki veitt til, að hreppsnefnd
Sauðárhrepps taki 600 kr. lán til brúar-
lagningar á GÖnguskarðsá, og hrepps-
nefndinni heimilað að lengja minni brú-
arpartinn til að tryggja brúna betur
fyrir hættum af ruðningi árinnar ( leys-
ingum.
Fundarlaun fjár.
Út af kvörtun síra Björns Jónssonar
undan neitun oddvitans í Akrahreppi
um greiðslu fundarlauna fyrir fundið
sauðfé lét sýslunefndin í ljósi það álit
sitt: að fundarlaunin eigi að greiða
úr sveitarsjóði, en ekki af eigendum
kindanna, og að upphæð fundarlaun-
anna eigi að ákveðast af hreppsnefnd-
inni, með því að finnendur kindanna
hafi eigi að öllu leyti hagað sér eftir
því sem ráð er fyrir gert f fjallskila-
reglugjörðinni.
Syslubókasafn.
í tilefni af fjárveiting í síðustu fjár-
lögum til sýslubókasafna var samþykt
að setja á stofn sýslubókasafn og
þessir 3 menn kosnir til að semja
reglugjörð fyrir bókasafnið og annast
bókakaup: síra Árni Björnsson, Ól.
Briem, V. Claessen. 100 kr. veittar
til safnsins gegn jöfnu framlagi úr
landssjóði.
VlÐKOMUR STRANDFERÐASKIPS.
Mælt var með, að Skálholt verði
eftirleiðis látið koma við í Selvík á
norðurleið í júní og á suðurleið í júlf.
Jafnframt óskað, að Skálholt komi við
á Kolkuósi í fyrstu og sfðustu ferð
báðar leiðir.
X
Sparisjóöur Norðuramfsins
hélt aðalfund sinn á þriðjudaginn
var. Sjóðurinn, sem er almennings'
eign, hefir grætt kr. 644.29 síðastl.
ár, enda fara sparisjóðsinnlög vaxandi
að miklum mun. Síðastliðið ár hafa
þau hækkað um 16,000 kr., og síðan
á síðasta nýjári hafa verið lagðar f
sparisjóðinn 20—30 þús. krónur. Vara-
sjóðurinn er nú orðinn kr. 2369.04,
auk þess sem sjóðurinn á dýra pen-
ingahirzlu.
Stjórn sjóðsins réð í vetur póst-
afgreiðslumann H. Schiöth sem fé-
hirði og er nú afgreiðsla daglega í
húsi hans í Aðalstræti. Á aðalfundin-
um var lögunum breytt, til þess að
þau yrðu í fullu samræmi við þetta
fyrirkomulag.
Á fundinum var rætt um hækkun
sparisjóðs vaxta. Mönnum kom sam-
an um, að sjóðurinn væri nú orðinn
svo öflugur, að hann gæti hækkað
innlagsvexti upp í 4>/2°/o, og er í
ráði að gera það frá næsta nýjári.
Á fundinum voru vinnuhjúum, sem
hafa lagt í sparisjóðinn síðastl. ár,
veitt verðlaun. Vinnukonur hafa lagt
í sparisjóðinn miklu fleiri en vinnu-
menn, enda féllu verðlaunin f þeirra
skaut. Verðlaunin fengu:
Anna Halldórsdóttir á Veigastöðum
í Þingeyjarsýslu............kr. 25.00
Margrét Ólafsdóttir á Reykjum í
Skagafirði..................kr. 15.00
Helga Hallgrímsdóttir á Odd-
eyri........................kr. 10.00.
Póstafgreiðslumaður H. Schiöth var
kosinn í stjórn sjóðsins, en að öðru
leyti voru starfsmenn sjóðsins endur-
kosnir.
Rækfunarfélag Norðurlands.
Nýlega var haldinn fundur um Rækt-
unarfélagið á Hólum í Hjaltadal. Gengu
þá 40 manns í félagið. Auk þess hafa
100 nafngreindir menn gengið í fé-
lagið síðan á nýjári; enn fremur hafa
komið fregnir um, að ýmsir fleiri hafa
gengið 1' félagið, svo að félagsmenn
eru nú vafalaust orðnir 8—9 hundruð.
Sfórgjöf
fekk Ræktunarfélagið með síðasta
pósti frá kaupmanni M. Fraenkel í
Gautaborg í Svíþjóð að upphæð 300
kr. Kaupmenn á Norðurlöndum hafa
verið hinir beztu styrktarmenn rækt-
unarfélaganna þar, af því að þeir sjá,
hversu stórkostlega mikilvæg ræktun-
in er fyrir velmegun þjóðarinnar. Herra
Fraenkel kyntist Sigurði skólastjóra
á Hólum fyrir tveimur árum og hefir
fengið frá honum vitneskju um Rækt-
unarfélagið, og þegar hann fekk að
vita um það, vildi hann veita félaginu
stuðning.
Herra Fraenkel segir f bréfi sínu:
»Eg er sannfærður um, að jarð-
ræktin á íslandi getur borgað sig al-
veg eins vel eins og norðan til í Sví-
þjóð og Noregi fyrir norðan heim-
skautabaug, en þar hafa menn haft
mjög góðan hagnað af jarðræktinni,
sérstaklega síðan menn fóru að leggja
verulega stund á kvikfjárrækt. Þar
sem ísland liggur eigi svo norðar-
lega, þá mætti jafnvel búast við því,
að árangurinn yrði þar enn betri. Til-
raunir á ræktunarblettum eru mjög
gagnlegar, því að þegar alþýða manna
sér, hvernig á að bera á blettina og
rækta þá, þá tekur hún sér þetta til
fyrirmyndar. Það hefi eg séð á mörg-
um stöðum.
Eg sendi f bréfi þessu 300 kr. til
þess að styðja Ræktunarfélagið í því
að koma tilraunum á. Það er eigi
mikið, en dálítill stuðningur, og jafn-
framt læt eg f ljósi þá von, að Rækt-
unarfélag Norðurlands megi verða til
hagsmuna og blessunar fyrir landið.
Það væri gaman að fá að vita á sín-
um tíma um árangarinn af tilraunun-
um.
Eg hefi fyrir skömmu heyrt frá
Danmörku að þar sé vaknaður mikill
áhugi fyrir ræktunartilraunum á ís-
landi«.
Morgunguösþjónusfa
verður haldin hér í kirkjunni á morgun
(Páskadag) og hefst kl. 9.
Ufanáskrift.
Magnús Einarsson organisti orti nýlega
ljóðabréf til húsfrú Steinunnar Einarsdóttur
í Kaupangi. Utanáskriftin var svona: