Norðurland - 19.11.1904, Blaðsíða 3

3i
Nl.
Utanferðir.
Sýnilegur menningarvottur er það
hve margir fara utan til þess að leita
sér mentunar ( ýmsum greinum. I haust
hafa ýmsir íarið héðan úr nágrenninu,
og er NI. kunnugt um þessa: Jónas
Jónasson frá Hrafnagili, Pál Jónsson
frá Reykhúsum og Pórhall BJarnarson
af Oddeyri. Allir munu þeir hafa ætlað
á Askov-háskóla á Jótlandi. Kristján
Pálsson frá Möðrufelli fór til Hafnar
til þess að fullkomna sig í húsa- og
húsgagnamáli, Hallgrímur K.i'istinsson,
formaður pöntunarfélags Eyfirðinga, til
þess að kynna sér verzlunarmál og sér-
staklega kaupfélögin dönsku, Hannes
Jónsson úr Þingeyjarsýslu til landbún-
aðarháskólans í Höfn, Ingimar Sigurðs-
Son frá Draflastöðum á landbúnaðar-
skóla í Svíþjóð Óii Björnsson frá Hrísey
til Noregs, til þess að kynna sér stjórn
og notkun mótorbáta og Halldór Qunn-
laugsson frá Akureyri til þess að nema
verzlunarfræði. Nl. óskar öllum þessum
ungu og efnilegu mönnum til hamingju.
t
Eftirmæli.
Jóhann Steján Thorarensen, óðalsbóndi
að Lönguhlíð í Hörgirdal, lézt úr lungna-
bólgu að heimili sínu 13. október s. 1.
Hann fæddist að Hofi í Hörgárdal 26.
júní, árið 1832. Faðir hans var Olafur
læknir á Hofi Stefánsson konferensráðs
og amtmanns á Möðruvöllum, Þórarins-
sonar sýslumanns á Grund.
Móðir Stefáns sál., og kona Ólafs á Hofi,
var Halldóra dóttir Þorláks dbrm. að Skriðu
í Hörgárdal, Hallgrímssonar. En Þorlákur í
Skriðu var bróðir síra Gunnars Hallgríms-
sonar í Laufási.
Ættir Stefáns sál. eru með hinum göf-
ugustu hér norðanlands, enda bar hann
þess glögg merki.
Árið 1856 kvæntist Stefán sál. ungfrú
Margrétu Pétursdóttur Hjaltested, mestu
fríðleiks og gáfu konu, og bjuggu þau að
Litlu-Brekku. Þau hjón eignuðust 2 syni,
Ólaf er lézt á þrítugsaldri, gerfilegasta
mannsefni, og Þórð gullsmið, sem nú býr á
Akureyri. Margrétu konu sína misti Stefán
sál. eftir 8 ára sambúð. Hafði hún tekið
vanheilsu 3 vetrum eftir giftingu þeirra,
og lifði við þjáningar, það sem eftir var
æfinnar. Eftir missi konu sinnar bjó Stef-
án sál. enn um nokkur ár að Litlu-Brekku.
Árið 1869 kvænist Stefán sál. í annað
sinn. Gekk að eiga Rósu Jónsdóttur Bergs-
sonar ríka, er þá bjó í Lönguhlíð, mestu
ráðdeildarkonu, og lifir hún mann sinn.
Fluttist hann þá að Lönguhlíð og bjó þar
síðan til dauðadags. Með síðari konu sinni
átti hann 7 börn; dóu 2 þeirra í æsku, en
5 lifa, 2 synir og 3 dætur. Synir Stefáns
og Rósu eru Jón bóndi í Lönguhlíð, og
Lúter, ókvæntur hjá móðir sinni þar. Dæt-
ur: Margrét, gift Lúðvík stúdent Sigur-
jónssyni frá Laxamýri, Steinunn, gift Árna
bónda í Lönguhlíð Jónssyni frá Skriðu og
Ragnheiður, ógift hjá móður sinni.
Öll eru börn Stefáns sál. hin mannvæn-
legustu.
Stefán sál. var hár meðalmaður á vöxt
réttvaxinn og fagurlimaður, og að öllu hinn
prúðmannlegasti, fríður sýnum, bláeygur
fagureygur, ennið hátt og hvelft; lýsti alt
yfirbragð hans gáfumensku og höfðingslund.
Hann var sérlega hagur maður, lærði tré-
smíði ungur, og smíðaði jöfnum höndum
við önnur bústörf. Það, sem einkum ein-
kendi smíði hans og öll störf, var framúr-
skarandi vandvirkni og fegurðarsmekkur.
Hann var starfsmaður mikill, og hinn reglu-
samasti búmaður og féll aldrei verk úr
hendi, þegar við mátti komu. Hann húsaði
ábýlisjörð sína svo vel, að fyrirmynd var,
byggði hlöður við hvert hús, og var nálega
búinn að algirða túnið, er hann varð blind-
ur fyrir 6 árum síðan.
Stefán sál. var óhlutdeilinn um annarra
hag, og gaf sig ekki opinberlega við al-
menningsmálum, fylgdist þó með öllu, sem
fram fór, og var áhugamaður um hag sveitar-
og lands. Hann var að lunderni fremur fá-
látur; má vera, að fyrri harmar hans hafi
átt mikinn þátt í því. Við kunningja sína
var hann hinn skemtilegasti, en þó alvar-
legur, og eigi lét hann hlut sinn, ef til
kapps kom í viðræðum.
Við snauða menn og landseta sína var
hann mildur og Iíðunarsamur, og sérlega
ósérplæginn í öllum viðskiftum.
Hann var manna trygglyndastur við vini
sína og vandamenn, og lét þá eigi áskorta
risnu og höfðingsskap; hann var sannnefnd-
ur sómi stéttar sinnar og valmenni, sem
ekki vildi vamm sitt vita.
Hann var jarðsunginn að Möðruvöllum
28. október, að viðstöddu fjölmcnni og
hvílir þar í reit liðinna ástvina og ættmanna
s’nna' Guðm. Guðmundsson.
8. þ. m. andaðist að Húsavík eftir 8 daga
legu húsfrú Katrín Jónsdðttir, móðir síra
Jóns Arasonar. Hún var fædd 24. okt. 1824
að Höliustöðum á Reykjanesi vestra; voru
foreldrar hennar Jón Magnússon og Þór-
anna Jónsdóttir, góðkunn hjón, sem þar
bjuggu langa æfi. Var það almæli, að forn-
íslenzkari bændur í beztu merkingu, en
þcir föðurfrændur Katrínar væri sjaldhittir.
Á þrítugsaldri fór Katrín úr foreldrahús-
um sem þjónustustúlka að Stað til síra
Ólafs prófasts Jóhnsens og hans góðfrægu
konu. Þar giftist hún manni sínum Ara
Jochumssyni, sem lifir hana. Þau eignuðust
saman 7 börn og náði síra Jón einn af
þeim þroskaaldri. Fluttust þau hjón hing-
að norður skjótt eftir að sonur þeirra varð
prestur að Stað ( Kinn og dvöldu úr því
hjá honum.
Katrín sál. var mjög lík föðurfrændum
sínum: en mikilhæf, fáskiftin og frómlund-
uð. Síra Matthías bróðir Ara segir um
hana í vísum þeim, er hann sendi þeim
hjónum á 40. hjúskaparafmæli þeirra:
»Enga veit ég verk og orð
vandað hafa betur.«
Muti þar bæði vel og rétt að orði komist.
SiguröurJðnsson skipstjóri í Ólafsfjarðar-
horni er nýlega dáinn. Bjó lengi á Sjöunda-
stöðum í Flókadal. Var talinn góður skip-
stjóri og dugnaðarmaður.
%
Mjaltakenslan.
Eins og auglýst hefir vcrið hér í
blaðinu fer mjaltakensla fram á Möðru-
völlum í vetur að tilhlutun »Búnaðar-
félags ísland* og eftir því, sem auglýst
er í »Austra« á samskonar kensla að
fara fram í Vallanesi. Stjórn búnaðar-
félagsins á mikla þökk skilið fyrir, að
hún hcfir gefið mönnum kost á þessari
kenslu með svo afarvægum kjörum.
Mjaltaaðferð sú, sem kenna á og
kend er við Hegelund, danskan dýra-
lækni, sem fann hana upp, hefir rutt
sér til rúms um öll Norðurlönd og
víðar, og hvervetna þótt taka eldri
aðferðum mjög fram, einkum að því
leyti að feitasta og bezta mjólkin
næst betur með henni, en nokkurri
annari aðferð. Útlend tímarit flytja
margar skýrslur frá bændum, sem
telja hag þann, er þeir hafi haft af
þessari mjaltaaðferð, í hundruðum króna.
Almenningur hér í nærsveitunum ætti
nú að nota tækifærið og láta sem
flestar mjaltakonur Iæra þessa aðferð.
A Suðurlandi hafa mjaltaskólar þeir,
sem búnaðarfélagið hefir haldið uppi
síðastliðna vetur verið vel sóttir og
ættu Norðlendingar ekki að verða
eftirbátar Sunnlendinga í þessu, eins
og svo mörgu öðru, sem að búnaðar-
framförum lýtur. Næsta námsskeið byrj-
ar 1. des. n. k. og ættu þeir, sem njóta
vilja kenslunnar, að tilkynna það kennar-
anum, Sigtryggi Þorsteinssyni á Möðru-
völlum, sem allra fyrst.
Bergsteinn Björnsson
kaupmaður, sem nú hefir lengi dvalið
( Danmörku, hefir lagt þar stund á raf-
magnsfræði og hefir hinn frægi la Cour
við Askov verið kennari hans. — Nú
hefir hann, fyrir skömmu, sent hingað
áætlun um raflýsingu á Akureyrarbæ.
Fossinn í Glerá vill hann nota til þess
að framleiða aflið og gerir hann ráð
fyrir að raflýsing bæjarins með öllum
áhöldum kosti rúmlega 70 þúsund kr.
Væntanlega kemur málið til umræðu á
bæjarstjórnarfundi mjög bráðlega.
Sjálfsagt má búast við því að stjórn
bæjarins athugi málið vandlega. Óneit-
anlega væri það stórkostleg framför að
fá bæinn raflýstan, ljósið miklu bjartara
og hollara en steinolíuljós og er það
hvorttveggja næsta þýðingarmikið hér
á þessum norðurhjara veraldar. Þá
mundi og eldsvoðahættan verða minni
í bænum og er það heldur ekki lítils-
vert, jafn eldfimt og efni það er, sem
bærinn er bygður úr og væntanlega
mundi það stuðla til þess að vátrygg-
ingargjald húsa verði fært niður.
Bæjarsfjórnarfundir.
Þriðjudaginn 1. nóvember.
Oddviti bæjarstjórnarinnar tilkynti skip-
unarbréf sitt sem sýslumanns í Eyjafjarð-
arsýslu og bæjarfógeta á Akureyri.
Oddviti tilkynti bréf stjórnarráðsins um
umsjón bæjarstjórnarinnar með byggingar-
málefnum kaupstaðarins.
Beiðnum um crfðafestulönd og lóðarkaup
frá Gunnlaugi Gunnlaugssyni, Valdimar
Gunnlaugssyni, Birni Jðnssyni og M. B.
Blöndal, Magnúsi Bjðrnssyni, Stefdni Niku-
lássyni og Einarí Jónssyni og MagnúsiJóns-
syni vísað til Eyrarlandsnefndar,
Framlögð beiðni frá H. J. Olsen um að
útsvar fiskiveiðafélagsins „Danmark“ að
upphæð 50 kr. sé látið falla niður, en sam-
þykt að það skyldi standa óbreytt.
Kosnir í skattanefnd Krístján Sigurðsson,
aðalmaður en M. B. Blöndal varamaður.
Eggert Laxdal kosinn í verðlagsskrár-
ncfnd.
Lagt fram bréf frá vatnsleiðslunefnd
Oddeyrar og tillögur hennar samþyktar,
með þeirri nánari ákvörðun að Albert Jóns-
syni voru veittar 25 kr. fyrir árið, frá 1.
okt. 1904 til i. okt. 1905.
Þriðjudaginn 15. nóvember.
Framlagt bréf frá Hanncsi Jónassyni á
Oddeyri. Býðst hann til að taka að sér
löggæzlustarf fyrir 700 kr. á ári. Ákvörð-
unum um það mál frestað til næsta fundar.
Ákvarðanir teknar um erfðafestulönd
handa ýmsum.
Framlagt tilboð frá timburmeisturum J.
Gunnarssyni og S. Jóhannessyni um bygg-
ingu á hafnarbryggju á Torfunefi. Afráðið
að byggja hana á næsta vori, en nánari
ályktunum um þetta efni frestað til þess
eftir komu »Kong Inge«, síðast í þessum
mánuði og skorað á hafnarnefndina að
undirbúa málið sem bezt tll þess tíma.
Samþykt sala á lóðum til Aðalsteins
Flalldórssonar og verksmiðjufélagsins, fyrir
15. aura ferfaðmurinn.
Egg oS smjör
kaupir HÖEPFNERS VERZLUN
fyrir peninga.
Joh. Christensen.
Danskar
Kartöflur
fást í
Höepfners verzlun.
Rjúpur o,
hausfull
kaupir liæsta verði
Jóh- Vigfússon.
góðir fiskimenn
geta komist , að g 6 ð u m
kjörum á fiskiskipum undirritaðs
með því að semja sem allra fyrst
við
Sigoa/da fiórsteinsson
á Akureyri.
slenzkar kartöflur, saltaður smá-
fiskur, íslenzkt smjör og norsk-
ur kavringur fæst við
verzlun H. Schiðths.
Jfaustu// og prjónasaum
kaupir háu verði verzlun
H. SCHIÖTHS.
Skariatssótt hefir komið upp á Oddeyri í Lundargötu nr. 6. — Samgönguvarúð hefir verið fyrirskipuð. — Mjög áríðandi er það að gera lækni
tafarlaust aðvart, ef nokkur grunur er um veiki þessa. Helztu einkenni hennar eru, eins og fyr hefir verið getið, hálsbólga með hitaveiki og rautt \útpot
um líkatnann, sem skinnflagningur fylgir.