Norðurland - 01.07.1905, Blaðsíða 3

Eg var svo heppinn að koma að Ljósa-
vatni, meðan fundur þessi stóð yfir og var
mér sönn ánægja að því, sem eg heyrði
þar og sá. Eg fann þar yl heits áhuga
á einu þýðingarmesta velferðarmáli þjóðar
vorrar: mentun kvenna, og sá fríðan og
hraustlegan flokk ganga með djörfung undir
merki þess. Óskandi er, að þessi flokkur
eflist vel og stækki mjög, að hann fylgi
vel verðugu merki og minnist þess jafnan,
ef illa skyldi fara, að:
„Ef bila hendur,
er bættur galli,
ef merkið stendur,
þó maðurinn falli- “
Við þau kynni, sem eg hafði af þessum
fundi glæddist traust mitt á því, að Þing-
eyingar - hvorki karlar né konur - láti
aldrei hluttöku sína í jafn þýðingarmiklu
máli, sem þetta er, stranda á þröngsýnni
þorphræðslu eða heimastaðri hreppapólitík.
En hver er nú undiraldan, sem ber
þennan fund einmitt upp á þennan dag?
Pað er tilfinning þessara kvenna fyrir
því, að þroskaþörf þeirra hafi ekki verið
gaumur gefinn, að undirbúningur þeirra
undir lífið sé ekki í samræmi við kröfur
þess. Þær finna og skilja, að lífið gerir
miklu stærri kröfur til þeirra, en þær geta
fullnsegt og sanngjarnt er, ef litið er til
þeirra skilyrða, sem þær hafa til að full-
nægja þeim. En þær finna líka, að kröfurn-
ar eru sanngjarnar og nauðsynlegar og
vilja því gjarnan fullnaegja þeim, ef þess
væri nokkur kostur, eða að minsta kosti
stuðla að því, að börn þeirra standi betur
að vigi í bardaganum en þær sjálfar. Þess-
vegna litast þær um - þessvegna leita þær
að leið, sem liggur að því marki, sem þær
áttu að ná eða þyrftu að hafa náð. Og
leiðin er: meiri menning, meiri þroski.
Og þær leggja á stað stefnandi að marki
meiri þroska og fullkomnunar.
Ef Ounna litla kæmi til móður sinnar
og segði við hana: „Góða mamma mín!
Eg veit vel, að eg er ekki eins góð dóttir,
og eg ætti að vera, og rnig langar til að
verða miklu betri, en eg er. Viltu ekki
kenna mér eitthvað gott og hjálpa mér til
að verða góð og fullkomin dóttir?"
Mundum við kalla það góða móður, sem
segði: „Eg veit vel, að þú ert ekki eins
góð, og þú ættir að vera og gætir verið,
ef að þér væri hlúð. En af því hann Jonni
bróðir þinn á að verða góður sonur og
þarf auðvitað hjálpar til þess líka, þá get
eg ekki sint þér nema einn tíma á móti
hverjum tíu, sem honum verður sint. Hinri
tímann verður þú að sjá um þig sjálf, svo
þú getir tekið systurpartinn af starfanuin,
þegar að því kemur?"
Vill íslenzka þjóðin vera slík móðir dætr-
um sínum, þegar hún veit, að þær langar
til að verða góðar dætur?
Eg veit, að hún vill það ekki. En þá
vcrður hún að sýna það í verkinu og sinna
betur sanngjörnum kröfum kvenfólksins
hér eftir en hingað til.
Akureyri 17. júní 1905.
Kcirl Finnbogason.
X
Óskammfeilni.
Fyrir nokkuru flytur Gjh. lygasögu
um mig. Eg átti að hafa haft viss
ummæli um Iærdóm yfirsetukvenna o.
fl., sem eg hvorki hefi sagt eða kom-
ið til hugar.
Ummæli þessi ber eg óðar til baka
í Nl. Segi sem satt var að þetta sé
ranglega eftir mér haft.
Ekki hefði það verið óeðlilegt þó
blaðið eða greinarhöf. hefði afsakað
það að hlaupa með þennan þvætting
út um svcitir, þegar vissa var fengin
fyrir því, að hér var að tala um ó-
satt mál.
í stað þessa tekur blaðið ekkert
tillit til þess,. sem eg hefi sagt, en
kemur með þá hugleiðing í næsta
blaði, að fljótfærnislegt hafi það ver-
ið af mér og heimskulegt að segja
þetta. Þá koma og vottorð sem sanna
það eitt (ef vottorðunum má trúa) að
167
NI
annar maður hafi sagt söguna, en
ekki er borið við að leita upplýsinga
hjá honum.
í Síðasta bl. er að lokum gefið í
skyn að eg sé í miklum vandræðum
með að komast út úr þessu »!eið-
indamáli«, hafi gert mér ferð fram
að Grund til þess að Ieita ásjár hjá
Magnúsi kaupmanni o. s. frv.
Það er bágt að segja, hve langt
óskammfeilnin getur gengið. Væntan-
lega sést það í naesta bl. Gjh.
G. H.
X
Þingmálafundur Seyðfirðinga.
Sökum rúmleysis voru þessar ályktanir
feldar úr er fundargjörðin var birt hér í
blaðinu.
Sveitfestistíminn.
Fundurinn tjáir sig mótfallinn því
atriði í frumvarpi milliþinganefndar-
innar í fátækramálum landsins, að
sveitfestistíminn sé færður úr 10 ár-
um niður í 2, — vill helst láta það
atriði standa óbreytt. — Samþ. í
einu hljóði.
Fjárskoðanir.
Fundurinn skorar á þingmanninn að
hlutast til um, að veitt verði fé úr
landssjóði til endurgjalds á kostnaði
við fjárskoðanir þær, er framkvæmdar
voru í fyrra vetur eftir ráðstöfun for-
stöðumanns fyrir útrýmingu fjárkláðans
hér eystra. Samþykt með öllum atkv.
Amtsráð og' bókasöfn.
Fundurinn er því eindregið með-
mæltur, að amtsráðin verði niðurlögð
og störfum þeirra skift líkt og gert
er ráð fyrir í tillögum milliþinganefnd-
arinnar í sveitarstjórnarmálunum, og
í sambandi við það, að amtsbókasöfn-
in tilfalli þeim kaupstöðum og sýslum
þar sem þau eru, en að Iandssjóður
styrki hinar aðrar sýslur til að koma
upp bókasöfnum hjá sér. -— Samþ.
með öllum atkv.
Kirkjumál.
Fundurinn skorar á alþingi að leggja
allar eignir kirkjunnar undir landssjóð,
setja presta á föst laun úr landssjóði
og fækka þeim sem frekast er fært,
svo að þeir verði sízt fleiri en læknar
í landinu, og að breyta kirkjulöggjöf-
inni eftir því sem breyting þessi og
fækkun prestanna þætti heimta. —
Samþ. með öllum atkv.
Fleiri mál voru ekki rædd.
X
Frá Ljósavatnsfundinum.
Þar kom þetta atvik fyrir 1' fundarlok:
Þegar búið var að lesa upp fundargerðina
benti ritstjóri þessa blaðs fundinum á að
bókunin væri dálítið einkennileg. Nafns
tillögumanna væri ekki getið við fiestallar
tillögurnar, en þeirra að eins getið við
tvær, er feldar höfðu verið og var önnur
þeirra frá Guðmundi Friðjónssyni á Sandi
en hin frá ritstj. Nls. Jafnframt tók hann
það skýrt fram að honum þætti ekki ástæða
til þess að gera tillögu um breytingu á
fundargerðinni, en hann vildi að eins benda
á ósamkvæmnina. Þetta varð til þess að
einn af fundarmönnunum gerði það að til-
lögu sinni að nöfnin væru feld úr fundar-
gerðinni og var það samþykt með meiri
hluta atkvæða.
Frá þessu skýrir nú Gjallarhorn svo, að
ritstj. Norðurlands hafi BEÐIÐ fundinn að
breyta þessu og hnýtir að vanda attan í
það ýmsum illgjarnlegum ummælum um
hann.
Einkennilega hugmynd hafa sumir menn
hér á landi um blaðamensku, telja það
boglegt þjóðinni að fara með ósannindi af
opinberum fundi, beint ofan í fjölda vitna.
Nserri má geta hvað þeir menn segi um
þau mál, er þeir halda að almenningur
eigi örðugra með að átta sig á.
Mannaláf.
Magnás fðnsson úrsmiður andaðist úr
lungnabólgu fyrra Iaugardag. Hann var ef-
laust einn af merkustu borgurum þessa
bæjar og verður hans nánar getið síðar hér
í blaðinu.
Forberg
hinn norski símafræðingur stjórnarinnar
kom hingað til bæjarins í fyrradag. Með
honum Hclgi Valtýsson kennari.
Skipaferðir.
»Botnía< og >MjöInir< komu í þessari
viku. Með »Botníu« var Sighvatur Bjarna-
son bankastjóri.
Skálholt og Botnía fóru í dag, með ýmsa
farþega. Til Reykjavík fór Kolbeinn kaup-
maður Árnason með frú sinni, frk. Mar-
grét Jónsdóttir, frú Halldóra Vigfúsdóttir,
o. fl. Með Skálholt fór héðan til Siglufjarð-
ar konsúll Jóh. Vigfússon til verzlunar sinn-
ar þar, ennfremur síra Bjarni Þorsteinsson
og Chr. Havsteen kaupstjóri. Flensborg
skógfræðingur fór og með skipinu o. fl.
o. fi.
Gróðrarstöðin á Akureyri.
3000 — ekki 300 — eru plöntur þær, er
frá henni hafa verið fengnar á þessu vori.
Fjármark Friðriks Nikulás-
sonar bónda á Flrappstöðum
í Bárðardal er stúfrifað li.
geirstýft v. — Brennimark: F. N.
ýtuglýsing.
Samkvæmt fyrirmælum stjórn-
arráðs íslands verður hin eldri
brú á Glerá fyrir ofan Banda-
gerði seld við opinbert uppboð
mánudaginn hinn 17. júlí n. k.
Uppboðið hefst kl. 12 á há-
degi. Söluskilmálar birtir á upp-
boðsstaðnum.
Skrifstofu Eyjafjarðarsýslu 22. júní 1905.
Jng. Bjarnarson,
settur.
Kennari á Hólum.
2. kennarastaðan við búnaðarskól-
ann á Hólum er laus. Kenslan stendur
yfir frá 14. okt. til 1. rnaí. Laun 350 kr.
og leigulaus bústaður fyrir kennarann.
Umsóknir um stöðu þessa stýlist
til forseta amtsráðs Norðuramtsins
og sendist undirrituðum fyrir Iok
ágústm. n. k.
Akureyri 27. júní 1905.
Sigurður Sigurðsson
skólastjóri
Tilkynning
frá skóggræðslu íslands
Hérmeð gefst almenningi til kynna að landssjóður hefir keypt
og tekið að sér skóginn á prestsetrinu á Hálsi og jörðina Vagli
í Fnjóskadal, og að stjórnin hefir síðan afhent pessar eignir til
Skóggræðslu íslands, sem tekist hefir á hendur að friða skógana,
varðveita pá og rækta pá upp.
Vegna fjárskorts hefir Skóggræðslunni verið pað ómögulegt að
girða skógana á pessu ári og ekki hefir heldur verið hægt að skipa
skógarvörð til pess að gæta peirra og veita skóggræðslunni for-
stöðu framvegis. Skóggræðsla íslands leyfir sér pví að beina peirri
eindregnu ósk til allra peirra er koma í skógana í Fnjóskadalnum,
að peir sjálfir gæti allrar reglu í skógunum. meðan peir dvelja par.
Sérstaklega er varað við pví, að sleppa mörgum lausum hestum í
skógana, án pess að hæfilegt eftirlit sé með peim haft; eru menn
pví beðnir, eftir pví sem pví frekast verður við komið, að skilja
eftir hesta sína fyrir utan skóginn, eða fara með pá að Vöglum
og Iáta gæta peirra paðan. — Ennfremur eru peir, sem skóganna
vitja, beðnir að gæta pess vandlega að enginn skemmi trén, brjóti
eða rífi af stærri greinar, kippi upp ungum plöntum eða flytji
þær í burtu, og eyðileggi rneð pví nýgræðinginn í skóginum.
Heimilt er mönnum að hafast við fyrir innan stóru girðinguna,
en pess eru menn innilega beðnir að gæta, að loka hliðinu á
suðurhlið girðingarinnar.
Ennfremur tilkynnist pað öllum hér með, að öllum er bannað,
nema með sérstöku leyfi undirritaðs, að höggva eða láta höggva
í skógunum hrís, rafta eða heil tré, að taka upp ungar plöntur eða
plokka fræ af trjánum og halda hestum eða öðrum skepnum á beit
í skógunum.
Fyrst um sinn hefir herra Ingólfi Bjarnarsyni í Fjósatungu í
Fnjóskadal verið falið að hafa eftirlit með skógunum með aðstoð
bóndans á Vöglum. Sé pví brotið á móti pessu banni, eða önnur
óregla höfð í frammi í skógunum, eru menn beðnir að tilkynna
pað herra Ingólfi Bjarnarsyni, sem hefir umboð til pess að láta
hlutaðeigendur sæta af pví ábyrgðar að lögum.
p. t. Akureyri 28. júní 1905.
C. F. Flensborg.