Norðurland - 18.11.1905, Side 1

NORÐURLAND.
Ritstjóri: Sigurður Hjörleifsson, læknir.
10. blað. | Akureyri, 18. qóvember 1905. j V. ár.
Kveðja,
11. november 1905.
Sú stund er góð, er gamlir vinir finnast
og glaðir örfa þreytta hversdagslund;
þá verður oss á margan hlut að minnast,
sem minnið geymdi slíkri heillastund,
þá vakna kraftar, tilfinningar tvinnast
og tíminn yngist, býður gull í mund:
því rís eg upp sem bjarg á móti bárum,
með bros á vör •— að liðnum sjötíu árum!
Eg fæddur var á gömlu Marteins messu,
á miðjum degi átján — þrjátíu og fimm;
og lífið var mér léð að marki þessu,
en Iengi fyrst mér þótti brautin dimm.
Og nú skal þreyta fang við forna skessu,
sem flestum þótti bæði skæð og grimm.
En fyrst um sinn, að fella mig að velli
skal fremur verða leikseigt, kerling Elli!
Hvað hef eg lært á öllum þessum árum —
því æfi manns er sannnefnd skólatíð?
Það fyrst, að gleðin glóir helzt á tárum
og gæfan kostar bæði sorg og stríð.
Og þó að sorgin sofi lífs á bárum
og sólin veki jarðarblómstrin frfð:
er löngum stopult líf og yndi þjóða, —
vér lifum fyrst við yl og kraft hins góða.
Hvað hef eg lært ? Að líf og auðna brey tist;
að lán og ólán snýst um mannsins sök;
að sí og æ vor sálarstyrkur þreytist
er sitjum vér og nemum lífsins rök;
að dýrið móti mannsins viti streytist,
að mitt á leið sé krókur, gildra, vök.
Hvað hef eg lært ? Að líf og heilsa manna
sé leit og stöðug eftirspurn hins sanna.
Hvað hef eg lært? Að dást að Drottins
geimi,
og drekka guðaveig af andans skál;
Embæffisveitingar.
Stjórnin hefir loks veitt embættin
við hinn almenna mentaskóla, rektors-
embættið Steingrími Thorsteinsson,
yfirkennaraembættið Geir T. Zoega og
5- kennaraembættið Jóhannesi Sigfús-
syni.
Þú hefir lesið rétt lesari góður. Geir
Zoega fekk yfirkennaraembættið, þó
hann ekki þætti þess maklegur að
vera settur í það í fyrra. Stjórnin
hefir séð sig um hönd og má gott
heita, þó það sé nokkuð seint.
Nl. óskar kennurunum til hamingju
og þessari gömlu og góðu mentastofn-
un allra heilla.
Ósiður lagður niður.
Stjórnin hefir lagt niður þann ósið,
sem hún tók upp í fyrra, að skipa
ekki lækna í þau embætti, sem laus
urðu og ekki var hægt að fá fastan
lækni í. Nl. benti í fyrra á, hve ó-
heppilegar afleiðingar það gæti haft,
og er vonandi að sú óhæfa verði
ekki tekin upp aftur.
því eg hef lifað tíma hér í heimi,
sem heimsins þjóðir gæddi nýrri sál,
og óminn heyrt af æðri hnatta hreimi,
sem hjarta mínu vakti guðamál.
Hvað hef eg lært? Að landið vort hið
magra
á lífsins brunn hins góða, sanna og fagra.
Hvað hef eg Iært um lífið hinumegin?
Eg lærði fátt, sem barnið ekki veit.
Eg lagðist djúpt, því vita vildi feginn
um veraldir, sem enginn maður leit.
En hvert það sinn, er sannleiks gekk
eg veginn
eg sá í anda miklu stærri reit,
þars hvert það sáð, er svalt í stríði hörðu,
mót sólu hlær á lifandi manna jörðu.
Hvað hef eg unnið? Elsku vinir kæru!
mig angrar sárt, hve það er lítilsvert.
En samt eg þigg með þökkum slfka æru,
sem þér af kærleik til mín hafið gert.
Þótt hundrað mfnir hörpustrengir væru
er hjörtu yðar ljúfast gætu snert
og syngju þeir með tignar-tóna bjarta:
Þeir tæmdu þó ei vinaryl míns hjarta!
»Nú slekk eg ljósið — og svo sloknar
ljósið,«
hann Shakspeare kvað við Desdemónu
lát.
En hvað um það ? Eg kveð það karla ósið,
að kveðja fyrst, þá brott er vit og gát.
Eg kveð — og kveð án sorgar hismið,
hrósið,
alt heimsins stríð, með blekking, synd
og fát.
Hið sanna, góða og fagra finnur veginn!
Farvel, farvel! Og sjáumst hinumegin!
Jfiafth. Joohumsson.
Veift presfakall.
Hvammur í Dölum er veittur presta-
skóiakandidat Ásgeir Ásgeirssyni. Hann
tók biskupvígslu 22. f. m.
Ásgrímur Jónsson
málari hefir haldið sýningu á málverk-
um sínum í Reykjavík nýlega, sýnt um 70
myndir. Sunnanblöðin lúka miklu lofsorði
á hana. »Varia þarf það að efa, að þar
höfum vér eignast iistamann, sem landinu
verður veruleg sæpid að,« segir ísafold.
Jón Jónsson
sagnfræðingur er settur sænsk-norskur
visikonsúll í Reykjavík í stað alþingism.
Björns Kristjánssonar, er ekki gat gegnt
þeim starfa sem þingmaður.
Námssfyrk til firðrifunar
hefir stjórnin veitt 4 mönnum, 1,000 kr.
hverjum. Eiga þeir að vinna í 5 ár í þjón-
ustu landsstjórnarinnar. þessir 4 urðu fyrir
náðinni: Benedikt Sigtryggsson frá Kast-
hvammi í Þingeyjarsýslu, Magnús Thor-
berg ritari í stjórnarráðinu, Gísli J. Ólafs-
son sonur Jóns Ólafssonar ritstjóra og
Halldór Skaftason, sonur Skafta heitins
ritstjóra.
JWarconifélagið.
Ritsímalögiij og Thhhl1
„landráða“undirskriftirnar.
Marconifélagið heldur áfram störf-
um sínum í Reykjavík. Félagið kvaddi
að sönnu heim aftur mann jðann, Mr.
Densham, er veitti stöðvum félagsins
forstöðu í suinar, en sendi nærri sam-
stundis annan mann í hans stað, svo
enn þá fá Reykvíkingar hraðfréttir
daglega, eða því sem næst.
Félagið ætlar að halda áfram að
taka móti hraðskeytum í Reykjavík
og birta þau og þá að sjálfsögðu
eins eftir það að ritsíminn verður
kominn til landsins. Eins og allir
vita, var þetta ekki tilætlun stjórnar-
flokksins á þingi í sumar, en svo
höndulega samdi hann lögin um
ritsíma, talsíma o. fl. — einmitt þessi
sömu lög sem þjóðin hefir með undir-
skriftum til ráðherrans verið að œskja
eftir að frestað vœri samþykt á þangað
til nýjar kosningar gœtu farið fram —
að enginn vafi sýnist vera á því,
að félagið hafi fullan rétt til þess
að halda áfram.
Réttur þessi byggist á eftirfylgj-
andi grein í ritsímalögunum:
>Nú eiga einstakir menn eða félög hrað-
skeytasambönd, sem á stofn eru komin eða
starfrœkt hafa verið fyrir 1. júlí 1905, og
er þá rétt að þeim sé haldið áfram eins og
að undanförnu, ef eigendur óska. . . . Nú
vilja eigendur framhalda starfrœkslu htað-
skeytatœkja og skulu þeir þá innan þriggja
mánaða eftir að lög þessi öölast gildi, skýra
ráðherra fslands frá því og ákveður hann
þá staðartakmörk fyrirtœkisins um leið og
hann veitir viðurkenningu fyrir tilverurétti
þess.<
Orðin virðast vera svo ljós, að
ekki sé hægt að misskilja þau.
Nú leikur enginn efi á því að
Marconifélagið var tekið til starfa í
Reykjavík í sumar nokkurum dög-
um fyrir 1. júlí, og því getur eng-
inn vafi heldur verið á því að það
hefir rétt til þess að halda áfram,
enda hefir það þegar tilkynt þá
fyrirætlun sína á íslenzku stjórnar-
skrifstofunni í Höfn.
Málið er stórmerkilegt. Fái Mar-
conistöðin að standa, er líka brotinn
sá samningur er ráðherrann hefir gert
fyrir hönd landsins við St. n. ritsíma-
félagið. Af því tnundi þá leiða annað
tveggja að félagið þættist ekki lengur
bundið við samninginn og hætti við
að leggja sæþráðinn, eða ráðherrann
neyðist til þess að rífa Marconistöð-
ina niður, og fær þá landssjóður
sjálfsagt mál á hálsinn fyrir það að
lög eru brotin á félaginu.
Eftir öllum aðförum hingað til
sýnist enginn vafi á því að ráð-
herrann muni taka þennan kostinn
og Marconistöðvarnar verði rifnar
niður. Með því verður þá þeim
lögum traðkað, strax þegar þau
koma til framkvæmda, sem stjórn-
arliðið hefir talið mesta gersemi og
landssjóður fær að bera ábyrgðina
arðarför konsúls J6-
hanns Vigfússonar fer
fram frá Hotel Akur-
eyri þriðjudaginn 21.
þ. m. kl. 12 á hádegi.
af því og það svo þunga ábyrgð,
að enginn mun til fullnustu treysta
sér til að sþá um, hve þung hún
kann að verða.
Það er annars ekki að furða, þó
stjórnarliðið sé dríldið af þessum
lögum, ekki furða, þó þeir menn
séu ofsóttir og eltir með óhljóðum,
sem hafa gerst svo djarfir að æskja
þess, að frestað sé að samþykkja
þessi lög þangað tll þjóðinni hefir
gefist tækifæri til þess að segja álit
sitt um þau með nýjum kosningum,
ekki furða, þó að orðin „morð",
„morðkuti", „landráð" og önnur
gæluorð stjórnarliðsins hljómi um
eyru þeirra manna, er reynt hafa til
þess að firra þjóðina þeirri óham-
ingju, er henni hefir staðið, á marg-
an hátt, af ráðstöfunuin þings og
stjórnar í þessu mikla máli.
X
íslenzkir Ijestar
á markaði Dana.
Með því ýmsum íyrirspurnum hefir
verið beint til mín um það, við hvaða
verði megi búast á danska markað-
inum fyrir íslenzka hesta næsta ár,
bið eg yður, herra ritstjóri að tilkynna
í yðar heiðraða blaði, að enn þá er
ekki hægt að gefa neitt ákveðið svar
uppá þetta. Bannið gegn útflutningi á
hestum frá Rússlandi er nú afnumið
og fyrsta sendingin af rússneskum
hestum kom hingað í dag. Verðið á
íslenzku hestunum næsta ár er að
nokkuru leyti undir því komið við
hvaða verði rússnesku hestarnir verða
seldir, en fyrst og fremst er það undir
því komið hvort við því má búast, að
íslenzkir hestar verði aftur næsta ár
sendir til Danmerkur, til þess að seljast
á opinberu uppboði, eins og menn
hafa látið sér henta að gera þetta
árið. Hyggilegast mun þó vera að
búast við því að vantraust það á sann-
virði íslenzku hestanna, sem leitt hefir
af þessari ráðstöfun, muni haldast
fyrst um sinn við lýði hjá dönsku
bændunum og af því muni leiða lægra
verð í öllu falli um nokkurn tíma.
Eg er yður þakklátur fyrir að þér
takið línur þessar í blað yðar.
Með mikilli virðingu
K-höfn 14. okt. 1905.
Fyrir Carl Höepfner
Arthur Sörensen.
Mannalát.
Þórdis Torfadðttir, skólastjóra í Ólafs-
dal, andaðist á Landakotsspítala nýlega,
úr brjósttæringu. Varð að eins 24. ára.