Norðurland - 06.06.1908, Blaðsíða 3

173
Nl.
Fundir í Reykjavík
um nefndarfrumvarpið.
Tveir almennir fundir hafa verið
haldnir í Reykjavík um nefndarfrum-
varpið í þessari viku, annar á mánu-
daginn, hinn á þriðjudaginn er var.
Fyrri fundurinn var haldinn í Bárubúð.
Þar var samþykt að heita nefndar-
frumvarpinu fylgi með 139 atkvæðum
gegn 85. — Síðari fundurinn var hald-
inn undir beru lofti í barnaskóla-garð-
inum. Þar var saman kominn múgur
og margmenni, 800—1000 manns.
Ræður fluttu þar Björn Jónsson Guð-
mundur Hannesson, Stefán Stefáns-
son, Einar Hjörleifsson. Kristján Jóns-
son, Ari Jónsson og Steingrímur Jóns-
son. Fundurinn hafði farið mjög rólega
fram og skipulega og ræðumönnum
sagst vel. Fundi þessum lauk um
miðnætti og fór þar ekki fram at-
kvæðagreiðsia um frumvarpið.
X
Kátbroslegur gorgeir.
Fyrir nokkrum mánuðum síðan var Magn-
ús nokkur Thorberg, símritari í Reykjavík,
ráðinn til þess að senda Akureyrarblöðun-
um símskeyti þau, er bærust til blaðanna
frá útlöndum, og jafnframt til þess að
senda þeim markverðustu tíðindi að sunn-
an. Var hann ráðinn til þessa starfs fyrir
eindregin tilmæli ritstjóra Norðra. Nafns
hans var að sjálfsögðu hvergi getið við
þetta starf og bar hann því enga ábyrgð
á því, nema gagnvart þeim blöðum, sem
hann var þjónn fyrir. Tekið var það cnn-
fremur skýrt fram við hann af ritstjóra
þessa blaðs, sem líka var sjálfsagt, að
hann sendi Norðra þær fréttir er til féllu
milli laugardags og þriðjudags, (Norðri á
að koma út á þriðjudögum) en Norður-
land þær fréttir er til féllu frá þriðjudegi
til laugardags. Þessu starfi gegndi hann
með þeirri trúmensku, að hann hagaði
skeytasendingunum eftir því sem Norðra
var hentugast; þó þriðjudagsblaðið kæmi
ekki út fyr en á fimtudag flutti það nýj-
ustu fregnirnar frá símritaranum, en þó
sendar á kostnað Norðurlands jafnt sem
Norðra.
En svo er að sjá sem piltinum þyki
þetta ekki nóg; hann vill líka fara að
ráða því, hvernig Norðurland orði þaer
fréttir, er hann sendir því, og af því að
Norðurland þykist ekki þurfa hjálpar hans
við í því efni, hleypur hann úr vistinni.
Nú er það sannast að segja að, málsins
vegna, hefir Norðurland orðið að orða ná-
lega hvert skeyti frá honum og mætti
því segja að þau væru öll >fölsuð«, ef
skeytið um átveizluna í síðasta blaði hefir
verið falsað. Þó hefir Norðri notað sér
þessar >falsanir« Norðurlands, flutt skeytin
hvað eftir annað eins og þau voru orðuð
af Norðurlandi. Hvað skyldi annars vera
falsað um átveizluna ? Var mönnunum ekki
haldin veizla? Og var þar ekki matur á
borð borinn?
Milli sviga hefir NI. hinsvegar flutt skýr-
ingar blaðsins á fréttunum, þegar þörf
hefir þótt, eða því orðið komið við, eftir
atvikum. Engir menn með sæmilega ó-
brjáiaðri skynsemi munu hafa haldið að
þær svigagreinir væru annað en skýringar
blaðsins.
Ummæli Norðra um þetta eru því ekki
annað en sama bullið, sem hann flytur í
hvert skifti er hann minnist á Norðurland
— eða ritstjóra þess.
Norðra hefir tekist að hafa símritarann
reykvíkska að fífli sínu út af þessu, en
það tejþst líklega ekki við neinn annan.
X
Bréfkafli úr Þingeyjarsýslu.
Ávextir menninffarinnar.
Þjóðin er búin að hljóða og jarma
eftir samgöngum — auknum og bætt-
um samgöngum í heilan mannsaldur.
— Nú eru samgöngur fengnar sæmi-
lega góðar. En hverir eru helztu á-
vextir þeirra ? — Landplágur og vand-
ræði. Fimm landplágur hafa nú geng-
ið hér um sýsluna á einni árslengd.
Kvefsótt mjög ítæk (inflúenza) geysað
í fyrrasumar í júlí og kom það sér
illa í sláttarbyrjun. Næsta plágan var
dílasóttin (misl.) á öndverðum vetri,
sem reyndar var þó stöðvuð að sjálfs-
dáðum almennings við endimörk Húsa-
víkurþorps. Henni fylgdi blóðkreppu-
sótt, afar illkynjuð veiki og þrálát.
Barnaveiki kemur svo næst og geng-
ur enn. Hún hefir látið á sér bóla
víðsvegar og í mörgum sveitum. Og
nú síðast kemur kvefsóttin aftur (inflú-
enza). — Allar þessar plágur koma
og berast með ferðarokkum og flökku-
mönnum. Og er nú enginn heimilis-
faðir né húsfreyja óhult um sig né
sína, þótt heima sitji, fyrir þessu far-
aldri; því altaf eru einhverir á ferð-
inni landshornanna á milli og bera
pestnæmi og ólyfjan frá einum lands-
enda á annan.
Þetta er nú það sem hefst af >hin-
um bættu samgöngum* auk verkatjóns-
ins sem af þeim stafar. — Manndauði
hefir lítill orðið af þessum plágum
hér í sýslu. enda er læknirinn altaf á
ferðinni og er furða hvað hann endist
í svo víðlendu veikindalandi. Hann
hefir forðað fjölda barna frá dauða,
þeirra sem barnaveiki hafa tekið, með
blóðvatni og einu með barkaskurði.
X
JVierkileg sönnurj fyrir
ódauðleiK sálarinnar.
Merkur borgari, Mr. L. White, í Boston
hefir sent helztu spíritista-blöðum í Ev-
rópu, þar á meðal hinu fræga blaði >Light<
(d: Ljósinu) í Lundúnum, frásögu þá er
hér fylgir:
»Áður en eg tók mér ferð á hendur aust-
ur til Englands, sagði mér miðill nokkur
í Boston, að merkileg sönnunarvísbending
(test proof) mundi bíða mín á Englandi.
Eg dvaldi 4 mánuði um kyrt á Englandi,
og kom víða, einkum í Lundúnum, þar
sem tilraunir spíritista fóru fram. En eng-
in sú vísbending, sem spáð hafði verið
fyrir um, var mér gefin. Síðast dvaldi eg
nokkura daga í Liverpool. Þar frétti eg
að maður nokkur, vel »skygn«, gerði til-
raunir og byði almenningi að sjá og heyra.
Hann birti engar sýnir, heldur lýsti þeim
verum, er birtust honum og bar svör í
milli þeirra og ýmsra karla og kvenna,
sem við voru staddir. Óðara varð miðill-
inn mín var og fór að skýra mér frá ýms-
um hlutum, sem mér komu við. Stóð það
alt vel heima. En svo sagði hann: »Eg á
að gefa yður sönnunar-vísbendingu, sem
yður var lofuð, áður en þér fóruð ferð yð-
ar, vísbendingu frá andaheiminum.« Síðan
gaf hann mér nákvæma Iýsingu af móður
minni, sem Iátin er fyrir þremur árum
síðan.
Eg skal geta þess, að móðir mín sál. var
spíritisti, og að hún fekk mér lokað um-
slag, áður en hún dó og bað mig að geyma
það og opna aldrei fyr en einhver miðill
skoraði á mig að opna bréfið. Nú þegar
miðitlinn var búinn að lýsa móður minni,
bætti hann þessu við: »Frúin móðir yðar
segir mér að geta þess, að áður en hún
hafi dáið, hafi hún ritað nokkuð á seðil
og lokað hann í umslagi. Þér hafið á yður
bréfið.< Eg játaði því. Þá mælti miðillinn:
>Hún býður mér að tilkynna yður þessi
orð: »Eg hefi nú efnt heitorð það, sem eg
gaf þér áður en eg dó. Louise. Það er satt:
eg er lifandi, og hefi efnt loforðið. Móðir
þtti.« Þá spurði miðillinn mig hvort eg
kannaðist við þessi orð frá móður minni.
Eg gat hvorki játað þvi né neitað, því
eg hafði ekki opnað bréfið og beið þess
að miðillinn skoraði á mig að gera það,
eins og móðir mín hafði fyrir mig lagt.
Þá sagði miðillinn, að mín andlega vin-
kona rétti út báðar hendur, og virtist mér
það vera vísbending um, að eg skyldi
opna bréfið. Óðara en eg gerði það, og
sá hvað á seðlinum stóð, varð eg yfir-
kominn af undrun, því að orðin sem mér
voru kunngerð af miðlinum, voru nákvœm-
lega samhljóða þeim orðum, sem mín ást-
kœra móðir hafði skrifað á seðilinn.
Fyrir þessa fögru og óyggjandi próf-
sönnun á eg að þakka miðlinum j. B.
jones í Liverpool.
Óðara en eg kem heim, mun eg ekki
láta hjá líða að gera þennan atburð hver-
vetna heyrin-kunnan; skýrslu þessa sendi
eg nú þegar blaðinu >Light«.
Eg og Mr. Jones höfðum aldrei áður
s^zt,< M. J. þýddi.
Fálkinn
kom hingað í morgun, með ráðherra
Hannes Hafstein og Stefán kennara
Stefánsson. Ennfremur flutti skipið
Steingrfm Jónsson sýslumann til Húsa-
víkur.
HrossafræOi
fyrir hestamenn hefir Englendingur einn
ritað nýlega. Bókin heitir >The Horse< eftir
professor Wortley Axe. Þessi hrossafræði
hlýtur að segja frá flestu um hesta kyn
þeirra, meðferð og alt er að því lýtur, því
bókin er ekkert smásmíði. Hún er í 9 afar-
stórum bindum og kostar 72 krónur. Þetta
er meðalhestverð, en sennilegt er að hesta-
menn vorir er ensku skilja gætu grætt
meira en því nemur, ef þeir hagnýttu sér
leiðbeiningar ritsins. Að minsta kosti væri
líklegt að búnaðarskólar vorir eignuðust
kverið. Sem dæmi þess hve til bókarinnar
er vandað má geta þess að höfundurinn
hefir setið með sveittan skallann í 13 ár
við samningu bókarinnar.
X
Úr ýmsum áttum.
Nýr veður- Misjafnt er það hve veður-
viti. glöggir menn eru. Fara sum-
ir alþýðumenn furðu nærri um
veðrið dag frá degi. Þeir ráða veðurfarið
af skýjum, lit á lofti, háttalagi skepnanna
og mörgu þvílíku. Lærðu mennirnir þykj-
ast ekki komast af með svo óbreyttar
upplýsingar. Þeir nota loftvog og ýms á-
höld önnur, en til þess að geta spáð hversu
veðrið verði næsta daginn þurfa þeir í til-
bót að fá veðurfréttir úr öllum nærliggj-
andi Iöndum. Með öllum þessum útbúnaði
tekst veðurfræðisstofnununum að sjá fram
í tímann 1—2 daga eða svo.
Nýlega hefir enskur vísindamaður pró-
fessor Novack komist uppá að sjá veðrið
fyrir á líkan hátt og alþýðan. Hann at-
hugar jurtir í því augnamiði, sérstaklega
eina jurt af baunaættinni. Blöðin á jurt
þessari eru margskift og mynduð úr mörg-
um smáblöðum, sem breyta allmikið stell-
ingum sfnum eftir veðri. Þau breiðast út,
reisast upp, slapa niður, snúa upp á sig
o. þvíl. alt eftir því hvert veður er í nánd
og það jafnvel 3—4 dögum áður en veður-
breytingin kemur. Að þetta sé annað en
hjátrú eða hugarburður sézt bezt á því
að prófessor Novack hefir gefið út dag-
lega veðurspá (veðurkort) í nokkurn tíma
eftir þessum athugunum og reynast þær
að öllu verulegu hinar sömu og veðurspár
veðurfræðisstofnananna í Lundúnum en þó
með þeim mismun að þær sjá lengra fram
í tímann. Enska blaðið »111. London News«
hefir flutt myndir af jurtunum og öllum
þessum athugunum Novacks og telur þetta
sannað mál. Virðist þetta benda á að ein-
faldar athuganir alþýðumanna kunni að vera
á góðum grundvelli bygðar.
Vígbúnaður Þess hefir verið nýle«a 2et'
Þjóðverja. ið * N1- hve ákaít Þjóðverj-
ar vígbúast. Svo er ráð fyiir
gert að 1914 eigi þeir:
13 bryndreka
10 —
4 —
s -
1 —
2 — Iakari
5 — -
19,000 lestir að stærð.
11,800 — - —
10,000 — - —
18,000 — - —
15,ooo — - —
11,000 — - —
9,500 — - —
10,700 — - —
1907 var lestatala alls flotans 350,000 en
1914 er áætlað að hún hafi tvöfaldast, sé
þá orðin 717,000 lestir.
X
X
Veðurathuganir
á Möðruvöllum í Hörgárdal. Eftir Sigtr. Þorsteinsson.
1908. Apríl. Maí. Um miðjan dag (kl. 2). Minstur h. (C) á sólar-' hringnum.|
Loftvog (þuml.) Hiti (C.) 3S Æ u a cS £ § 1 Úrkoma 1
Þd. 14. 76.3 10.0 S 2 10 0.o
Md.15. 76.7 8.5 s 2 7 4.5
Fd. 16. 76.9 10.5 ssv 2 10 R 3.9
Fd. 17. 77.4 9.5 0 2 4.5
Ld. 18. 77.5 6.5 0 6 - 1.0
Sd. 19. 76.6 lO.o s 2 0 - 2.0
Md.20. 76.o 10.5 0 2 -1.0
Þd. 21. 76.9 -f- 1.5 NV 2 8 - 2.0
Md.22. 77.2 4.0 NV 1 10 - 6.2
Fd. 23. 77.2 -T- 2.5 NV 2 4 - 8.0
Fd. 24. 77.1 -7- 0.5 0 2 - 7.5
Ld.25. 76.7 1.0 NV 1 7 - 8.0
Sd. 26. 76.9 1.5 0 7 - 8.0
Md.27. 77.0 0.5 0 6 - 6.0
Þd. 28. 76.6 7.5 0 8 - 0.5
Md.29. 76.6 7.5 0 8 - 0.5
Fd. 30. 76.8 7.2 0 8 0.5
Fd. 1. 77.2 6.8 0 8 - 3.0
Ld. 2. 77.4 3.o 0 10 - 2.0
Sd. 3. 77.2 -f- 0.5 0 10 - 3.5
Md. 4. 76.8 -f- 0.5 N 1 8 - 4.9
Þd. 5. 76.4 0.5 N 2 10 S - 3.8
Md. 6. 76.o 2.8 NAU 2 10 - 2.0
Fd. 7. 76.o 2.4 0 10 -l.o
Fd. 8. 75.9 1.5 0 5 - 4.8
Ld. 9. 75.7 2.5 0 10 - 3.0
Sd. 10. 75.s 7.0 0 6 -1.0
Md.ll. 76.o 8.5 0 0 - 4.5
Þd. 12. 75.9 10.5 0 9 - 1.5
Md.13. 75.3 1.6 0 10 0.6
t-4 iiUUHáánti rrr
Rjórni
—ekki mjólk
— niðursoð-
inn fæst f
KJÖTB ÚÐINNI.
Karlm. Boxcalfstigv. frá . . 9.45
— Spalt- og Hestal.-
stigv. frá..........7.80
— Skalt- og Hestl.skór
frá ................5.85
Kvenm. Boxcalfstigv. frá. . 8.45
— Hestal.stigv. frá . . 7.15
— Cheoreauxstigv. frá 7.80
— Skór með bandi frá 4.25
— Skór reimaðir og hneptir
mjög ódýrir.
— Brúnelskór frá 2.30—3.60
Dregjavatnsstígvél frá 6.25.
— sæt —
í */2 flöskum fæst f
Kjötbúðinnu