Norðurland - 11.07.1908, Blaðsíða 3

193
Nl.
og styðja að því að þau verði til
Þeir eru auðvitað, með sínum stjórn-
mála og hringiðu vaðli, svo langt fyrir
ofan dýrin, að þeir koma ekki sínum
hugsjónum svo neðarlega, með öðrum
orðum, þeir vita ekki hvar þeir standa.
Akureyri, io. júlí 1908.
Magnús Einarsson
(organisti).
X
Eftirmæli.
Hinn 8. ágúst f. á. andaðist ekkjan
Valgerður Þorvaldsdóttir að Þöngla-
skála á Höfðaströnd. Hún var fædd
að Dölum í fljótum árið 1830. For-
eldrar hennar, Þorvaldur Sigfússon
hinn ríki og kona hans Guðrún Þor-
finsdóttir, hin mestu sæmdarhjón,
bjuggu öll búskapar ár sín að Dölum,
og ólst Valgerður sál. upp hjá þeim,
unz hún 23 ára að aldri, giftist Arna
Þorleifssyni bónda á Yzta-Mói, hinum
mesta sæmdar- og atorkumanni í hví-
vetna. Á Yzta-Mói, bjuggu þau hjón
allan sinn búskap við hinn mesta höfð-
ingsskap og risnu, enda var Árni sál.
talinn fjáðastur bóndi þar um slóðir
og jafnan mikils metinn. Hreppstjóra-
störfum gengdi hann í Fljótum um
nær 20 ára skeið með miklum dugn-
aði og var jafnan talinn bjargvættur
sveitar sinnar. Árið 1890, hinn 5 sept.
varð Valgerður sál. ekkja, og bjó eft-
ir það 2 ár á Yzta-Mói með Páli syni
sínum. Eftir það dvaldi hún lengst af
hjá tengdasyni sfnum Jóni hreppstjóra
Jónssyni á Hafsteinsstöðum. Með manni
sínum átti hún 9 börn; af þeim dóu
4 í æsku, en 5 eru á lífi, og eru þau
þessi: Páll hreppstjóri á Yzta-Mói,
Sveinn hreppstjóri í Felli, Steinunn
gift Jóni hreppstjóra Jónssyni á Haf-
steinsstöðum, Jórunn gift Birni bónda
Pálssyni á Þönglaskála, og Guðrún
ógift.
Valgerður sál. var hin mesta atgerfis-
kona að sýn og reynd og stóð jafn
snildarlega í stöðu sinni sem eigin-
kona, móðir og húsmóðir. Hús hennar
stóðu jafnan gestum og gangandi op-
in, — ekki síður fátækum en ríkum,
enda munu engir óskildir hafa tregað
lát hennar meir en þeir. Valgerður
sál. var trygglynd og vinföst og vildi
allra mein bæta. Velferð barna sinna
og vina bar hún fyrir brjósti til dauða-
dags. í dagfari var hún jafnan stilt,
en glaðvær í viðmóti, og á heimili
sínu Iíktist hún góðum engli, því hverju
hennar spori fylgdi friður og sátt.
Valgerður sál. var valkvendi og bar
því nafn sitt með rentu. Minning henn-
ar mun verða geymd í heiðri af háum
sem lágum. Betri og hreinni sál hefi
eg naumast þekt,
H. Thorl.
X
Skírn trúaðra.
Eg leyfi mér að benda á grein, sem stóð
í síðasta blaði Norðurlands, sem í fjarveru
ritstjórans hefir verið skrifuð um skírnar-
athöfnina, sem fór fram þ. 30. júní. Hefði
sá, sem ritaði hana, haft betra uppeldi, þá
hefði hann ekki leyft sér að skrifa léttúð-
lega um þá hluti, sem honum eru ofvaxnir,
og hefði hann haft meiri þekkingu, þá hefði
hann vitað að biblíuleg skírn er framkvæmd
í gagnólíkum tilgangi og Mormónaskírn.
En það, sem mig langar sérstaklega til að
leiðrétta er það, að hann segir að við Mr.
Nisbet höfum haldið endurskírn. Okkur
hefir aldrei dottið til hugar að skíra nokk-
urn mann, sem héfir áður verið skírður.
Þær manneskjur, sem við höfum skírt, hafa
aldrei gengið undir kristilega skírn; að eins
hefir verið framkvæmd einhver athöfn við
þær, þeim óafvitandi, sem hvorki Kristur né
postularnir hafa nokkurn tíina getið um
jafnvel svo mikið sem með einu orði. Eg
skora hér með á alla prófasta, presta eða
Ieikmenn að sanna, að þetta sé ekki svo. Eg
get sýnt þeim marga kafla í Nýja Testa-
mentinu, sem kenna fortakslaust trúaðra
skírn, en ef að þeir geta sýnt mér eitt orð
í Nýja Testamentinu, sem mælir með ung-
barnaskirn, eða eitt orð, sem mótmælir
þeirri skírn, sem við framkvæmdum þ. 30.
júní, skal eg hætta við trúboðsstarf mitt og
fara til Euglands með næsta skipi, en ann-
ars ætla eg, ef Guð leyfir, að haida áfram
að kenna mönnum, sem vilja vera krislnir,
að gjöra eins og Kristur kendi, í þessu og
öðrum atriðum.
Arthur Gook.
X
*
Ur ýmsum áttum.
Hiti sðlar- Sennilega er það öllum kunn-
innar. ugt, nú orðið, á landi voru, að
sólin er glóandi hnöttur, miklu
stærri en jörðin, er svífur í lausu loftleysi
himingeymsins. Geta má því nærri að hiti
sólarinnar sé afskaplegur eftir hitanum að
dæma, sem leggur af henni margar millj-
ónir mílna á yfirborð jarðarinnar. Það hafa
menn séð með sjónaukum og litsjám að
málmar og steinefni eru í gufulíki i gufu-
hvolfi sólarinnar og sýnir það út af fyrir
sig hve afskaplegur hitinn er.
Síðastliðið ár var sólarhitinn mældur,
með ailri þeirri nákvæmni sem nýtízku-
verkfærin Ieyfa. Það gerði frakkneskur
stjörnufræðingur Millochau að nafni. Hann
gekk í því augnamiði efst upp á Mont
Blancs jökulinn, hæsta fjall Norðurálfunn-
ar og flutti öll mælingaáhöld með sér.
En þessvegna voru mælingarnar gerðar
þar, að þær verða því nákvæmari sem
hærra kemur upp í gufuhvolfið. Honum
mældist að hítinn á yfirborði sólarinnar
væru 5480 stig á hitamæli Celsiusar, en
eftir þeim mæli sýður vatn við 100 stiga
hita. Sólin er því liðlega 50 sinnum heitari.
X
Húnvetninsar
héldu pólitíska samkomu á Sveins-
stöðum í Þingi 4. þ. m. Var stofnað
til fundarins með kosnum fulltrúum,
einum fyrir hvern hrepp sýslunnar.
Var mótið þvf fáment, enda hafði eigi
verið vel boðað til fundarins og eigi
kosnir fulltrúar í öllum hreppum; voru
þar þó saman komnir merkir bændur
úr mestallri sýslunni. Samkomu þessa
sótti og Stefán kennari Stefánsson á
Akureyri. Voru gerðar til hans marg-
ar fyrirspurnir um skilning á sambands-
laganefndaruppkastinu. Allir ræðumenn,
að Stefáni undanskildum, voru upp-
kastinu andvígir — vildu breyta því
og orða það skýrar, en gert er. —
Ákveðið var að halda pólitískan fund
á Sveinsstöðum sunnudaginn 26. júlí,
sameiginlegan fyrir alla sýsluna. —
Þá var og haldinn pólitískur fundur á
Blönduósi 5. þ. m., með sólarhrings
fyrirvara. Komu þar um 20 kjósendur,
flestir af Blönduósi. Þar töluðu, meðal
annara, Stetán kennari og Jón í Múla.
— Samþyktir voru eigi gerðar á fund-
um þessum um nefndaruppkastið.
Húnvetningur.
Bók
um íslenzkar glímur (Icelandic Wrest-
Iing) hefir Jóhannes Jósefsson skrifað á
ensku, en Þórhaliur prentari Bjarnason,
hinn fyrsti hvatamaður Lundúnafararinnar,
hefir prentað og gefið út. Bókin er 48 bls.
í átta blaða broti, með 38 myndum, fyrst
af glímukappanum sjálfum, glímubrögðum
og vörnum. Bókin kostar 1 kr. Um inni-
hald bókarinnar verður ekki sagt að sinni,
en frágangur á prentuninni er ekki svo
góður sem skyldi.
Snyrpinótaveiðar
eru nú í byrjun. >Reidar«, skip Tuliniusar,
kom inn í gær með 120 tn. af vænni haf-
síld, sem aflast hafði úti f fjarðarmynninu.
Stefón Stefánsson kennari
kom heim með »Vestu« 9. þ. mánaðar.
VERZLUN
Sig. Sigurðssonar
/Vkureyri
kaupir allar íslenzkar vörur
háu verði.
Vönduð vinna.
(T—
w.
ss
c;*
1
Q
‘ft!
F-
S CO
UJ
>
■<
< =3
<
bjo co
'co
<0
CO
£
3
co
eo
ed
c
c
CtJ
c
N
1-
<u
>
3
j—1
*o
>
1—
eö
XO
a
c
2
Fljót afgreiðsla.
Húsmæðurnar
ættu að reyna hin nýju óviðjafnanlegu
/1 vahrísgrjón
sem kosta 22 aura pundið í
Edinborg.
168
En nú, þegar efinn vaknaði og hún lagði fyrir hann
þessa litlu snöru, þá kom hann óðara upp um sjg. Það
heyrðist glögt á málróm hans, að honum var mikill
Iéttir að heyra, að þetta væri ekki neitt sérlega alvar-
legt, — bara orðið sundurorða við manninn; og frú
Wenche varð það ljóst þegar í stað, að hún hafði verið
komin á fremsta hlunn með að fleygja sér út í iðuna,
— ganga frá ragmensku og hræsni beint í klærnar á
fláasta fláræði.
Hún stóð á fætur og horfði í augu honum. Hann
stóð upp líka, reyndi að tala en vafðist tunga um
tönn og varðist þessum augum svo vel sem hann gat,
er stungu hann svo djúpt án þess hann gæti að því
gert.
Nokkur augnablik stóðst hann mátið, en svo gafst
hann upp og leit undan. Og þegar hann leit upp aftur,
fölnaði andlit hans enn þá meir, og hann brá upp hönd-
unum eins og hann væri hræddur um að eitthvað mundi
hrynja og merja hann sundur.
En nú hafði frú Wenche séð nóg. Hún rétti fram
höndina í því skyni að grfpa vínglasið, er stóð á þorð-
inu; á þessari kveljandi stundu varð hún gagntekin af
ótta yfir því, að hún mundi hníga þarna í ómegin —
þarna inni hjá honum! En hún harkaði af sér með
öllu afli vilja síns, hratt þessu af sér og fór.
— Hún var komin svo langt gegnum steinhljóðar,
mannlausar göturnar, að gasljós sást þar ekki lengur;
eftir þessu tók hún fyrst þegar hún rasaði og gat ekki
séð veginn fyrir myrkri.
Meðfram vegbrúninni höfðu verið settir stórir stein-
ar, og djúpt niðri heyrði hún þungt brimsogið, þar
sem bylgjurnar féllu að berginu og skutust svo til
165
Svo rétti hún úr sér og gekk inn til að finna stúlk-
urnar; hún sagði, að prófessorinn mundi víst ekki koma
heim um kvöldið, hún ætlaði sjálf að fara út og tæki
útidyralykilinn með sér; skyldi því enginn hafa fyrir
því að vaka eftir sér.
Abraham sat að spilum hjá Broch. Hana hafði nú
reyndar langað til að sjá hann, en það var þó kannske
bezt að láta hann alveg ótruflaðan. Hún fór í loðkápu,
setti á sig hattinn og gekk út á götuna.
Frú Wenche fór rakleitt til Mordtmanns. Vegurinn
var ekki mjög langur, og meðan hún var á leiðinni
hugsaði hún um það eitt, að nú væri hún leyst — ger-
samlega leyst frá manni sínum; nú fór hún til Mordt-
manns til að segja honum frá öllu; svo yrði birta —
sannleiki loksins í lífi hennar eins og áður; hún átti
ekkí von á því að öðlast mikla sælu.
Hún hafði aldrei komið þangað, sem Mordtmann átti
heima, en hún þekti gluggana hjá honum; þeir sneru
út að götunni og í þeim var nú Ijós. Húsið var eins
og flest önnur hús í bænum.
Götudyrnar opnar, ekkert lokað anddyri. Hún gekk
rakleitt að herberginu hans, drap á dyr og gekk inn.
• Michel Mordtmann stóð á miðju gólfinu með hatt og
yfirfrakka og nýkveiktan vindil. Hann var í þann veg-
inn að slökkva á lampanum og ætlaði á gildaskálann.
I stofunni var dauf matarlykt eftir heitan kvöldverð
blandin þeim þægilega ilm, sem jafnan er af nýkveikt-
um vindli.
»Gott kvöld, Mordtmann!« mælti hún og brosti dap-
urlega; »hér kem eg nú til yðar. Bíðið að eins andar-
tak þangað til eg hefi náð að jafna mig.«