Norðurland - 08.08.1908, Side 3
209
MI.
»Með ánægju. Eg er fullkomlega
sannfærnur um, að þau fyrirbrigði, sem
Evsapia hjálpar til að framleiða, eru
sönn og svikalaus. Þó hættir henni
við, þegar henni tekst miður en hún
heldur að vonast sé eftir, að hafa dá-
lítil brögð í tafli. Eg er lfka sannfærð-
ur um, að eftir að nokkur ár eru lið-
in, verður búinn hinn mikli miðilskraft-
ur hennar; að vísu sloknar hinn andlegi
kraftur hennar mjög seint og sígandi,
en þó sf og æ. Nú þegar hepnast
henni sjaldan að sýna skarpar rendur
eða jaðra á myndum þeim, sem birt-
ast<
»Megna vísindin að þýða þá leynd-
ardóma, sem fylgja fyrirbrigðunum?<
»Já, hvað nokkur þeirra snertir, en
ekki önnur. Ekki þarf lengur að efast
um, að heil borð eru hafin hátt á loft,
og að allskonar hlutir eru hreytðir
og færðir til, án þess nokkuð sýnilegt
komi við þá. Ljósmynd hefir verið
tekin, þegar borðið var á lofti, en menn
héldu höndum og fótum Evsapiu —
lítið þér á! En nú kemur nokkuð enn.
Einn dag horfði eg á blómker 30—40
punda þungt, fara um í lausu lofti.
Skálin stóð nokkrar álnir frá okkur,
hófst svo upp, sveif síðan fyrir ofan
höfuðin á okkur, og seig með hægð
niður á borðið.<
í Feneyjum horfði eg á merkilega
sjón. Þar sátu ásamt mér 5 e^a 6
lærðir menn. Þá birtist okkur, fyrir
áhrif miðilsins, er þar var, andi greif-
innunnar M. Svipurinn hikaði lengi áð-
ur en hann vildi sýna sig; loksins fund-
um við eftir hann á borðinu þessi orð
rituð á latínu: »Hér er svín inni<.
Okkur varð ilt við þetta, og báð-
um svipinn að sýna sig. Hann svaraði:
»Eg birtist ekki fyrri en hann er
farinn.< Við þögðum, því enginn vildi
kannast við, að hann sjálfur væri svín.
Þá nefndi andinn nafn eins þeirra er
við voru. Honum var vfsað á dyr, en
þó tókst okkur áður að komast að
því, að í vasa hans var bók, alkunn-
ug, en full af óþverra og klámi.
í öðru sinni — svo eg tilfæri nýtt
dæmi, hefi eg notið þeirrar gleði að
sjá svip móður minnar; og mér var
auðið að faðma hana að mér og skifta
orðum við hana — áður en hún hvarf.
Hvað lyfting borðsins snertir, hefir
verið sýnt og sannað, að þungi Evsa-
píu breytist með þyngd borðsins, án
þess hún komi nærri því.
Einkum þykir kynlegt þegar Evsa-
pfa, með bundnar hendur og fætur,
er hafin á loft og sett niður á borðið.
Undan handkrikum hennar sjást ein-
ungis tvær andahendm, er styðja hana.
Eftir þessu hefir verið nákvœmlega tek-
ið.«
»Þér trúið þvf fastlega á þessi fyrir-
brigði, herra prófessor?«
»Já, fastlega. Eg vil ábyrgjast yð-
ur, að bæði lyfting borðsins og færsla
hluta, án þess nokkuð sýnilegt komi
við þá, fer fram svo að engin brögð
eru í tafli. Samt sem áður ítreka eg
það, að úr þessu má enginn framar
reiða sig til fulls á hreinskilni Evsa-
píu. Henni fer óðum aftur, og þá fer
henni sjálfrátt eða ósjálfrátt að finnast
óhjákvæmilegt, að hún, ef svo ber
undir, brúki blekkingar, einkum séu
fyrirbrigði heimtuð af henni.«
M.J.
4
Sundpróf
var haldið sunnudaginn næst síðasta fyrir
nemendur þá hér í bænum, sem lært
hafa að synda í vor. Tóku 35 karlar
þátt f því. Syntu hinir óæfðari fyrri
hluta dagsins í sundpollinum, en hinir
æfðari léku á sundi hér við hafnar-
bryggjuna fyrir fjölda áhorfenda, er
skemtu sér mæta vel við að horfa á.
Sérstaklega vakti það aðdáun manna
að sjá suma drengina, frá 10—13 ára,
leika öll hin algengu sund, bjarga
hvorir öðrum í fötum, og afklæða sig
að fullu á sundinu. A kappsundi reynd-
ist Jóhann Ólafsson snjallastur, hann
synti 100 metra á 2 mínútum og 1
sek. með því þó að snúa einu sinni
við á sundinu. — Nýtt var það hér,
að sjá einn nemanda bregða fyrir sig
þrifsundi, »Haand over Haand«, af
talsverði list.
Sundpróf hið sama sem sundkenn-
arar í nágrannalöndunum verða að
standast, til þess að fá að hafa sund-
kenslu á hendi í opinberum skólum og
hernum, stóðust þrír nemendur, þeir:
Arngrímur Ólafsson. Kristján Þorgils-
son og Jóhann Ólafsson.
Stúlkur hafa og f vor lært hér sund
og var próf þeirra fyrra miðvikudag
og sundkenslunni lokið þann dag.
Alls nutu kenslunnar 61 karlmaður
og 10 stúlkur, er voru sundfærar að
loknu kenslutímabilinu, sem var sex
vikur. Almennur áhugi virðist vera
vaknaður fyrir þessari ágætu og fögru
fþrótt og nauðsyn hennar.
4
Spekingurinrj Svedenborg
(1688—1772).
Eftir 136 ára hvíld í enakri jörð
hafa nú bein þessa fræga sasnska vís-
indamanns, er kallaður er »s^ekingur
Norðurlanda«, verið flutt heim til aett-
jarðar hans á veglegu herskipi bg jarð-
sett í Stockhólmi með miklím veg
og sóma — rétt eins og gtrt var
við helgra manna bein á miðöldunum.
Um Emanuel Svedenborg segir blaðið
Inqirer 23. maí síðast liðinn.
»Loksins var maklegur heiður sýnd-
ur þessum mikla manni, af þjóð hans,
þar sem andi hans og rit hafa vakið
stórmikla eftirtekt á síðustu árum.
Enda er það mjög eftirtektavett að
áhrif hans á bókmentir og vlgindi
Norðurlanda virðast hingað til hafa
orðið nálega engin í samanburði við
þýðing þessa djúpvitra manns á hugi
vísindamanna Þýzkalands, Frakklands,
Englands og Ameríku.«
Tilefnið til þess að beinin %ru
hreyfð var það, að kirkja sú í Lund-
únum, sem Sv. hafði verið jarðagur
við, var tekin ofan, og varð þá d?jla
um hvort færa skyldi leifar hins' natfl-
togaða manns. En er það fréttist til
Svíþjóðar, kom þaðan það svar fiá
konungi og þjóð að sent skyldi skip
á ríkiskostnað eftir þeim. Var viðhötn
mikil viðhöfð bæði í Lundúnum Og
einkum í Stockhólmi.
Sérstaklega hefir Sv. verið minst
við þetta tækifæri af theósofum (duK
spekismönnum) og spíritúalistum dl
um allan heim.
Hann ritaði fjölda bóka, fyrst um
náttúrufræðisieg og stærðfræðisleg efni,
en síðan nær eingöngu guðfræðis- og
heimspekisbækur. Kirkja hinnar nýju
Jerúsalem er af honum stofnuð, og á-
hangendur hans í ýmsum löndum eru
enn þá margir, svo og söfnuðir, sem
við hann eru kendir. Þykja Sveden-
borgarar hvervetna góðir og velmetnir
kristnir menn, en að mestu kreddu-
lausir og frjálslyndir.
M.J.
4
Héraðssamkoma í Skagafirði.
Hinn 20. júní s. I. hélt Ungmennafélagið
„Tindastóll" á Sauðárkrók almenna samkomu,
á eyrunum utan við kauptúnið Sauðárkrók.
Samkomuna setti, formaður félagsins, Sig-
urður Björnsson á Veðramóti með tölu.
Sungið: Heilir og sælir.
Fór samkoman síðan fram á þessa leið:
1. Ræðuhöld: a. Minni íslands; ræðumað-
ur sr. Arnór Árnason. Sungið: Ó fögur er
vor fósturjörð. b. Minni Skagafjarðar; ræðu-
maður Árni prófastur Björnsson. Sungið:
Blessuð sértu sveitin mín.*
2. Kappreiðar. Verðlaun voru veitt að
upphæð 5 kr. fyrir gangtegund hverja, þann-
ig fyrir stökk, vekurð og tölt.
Þessir hlutu verðlaun: a. Fyrir stökk:
Brúnn hestur, eign Jóhannesar Guðmunds-
sonar, Ytra-Vallholti. b. Fyrir vekurð:Jarp-
ur hestur, eign Pálma Péturssonar, kaup-
félagsstjóra, Sauðárkrók. c. Fyrir tölt: Jarpur
hestur, eign P. P. kaupfélagsstjóra, Sauðár-
krók og grár hestur, eign Páls V. Bjarna-
sonar, sýslumanns á Sauðárkrók. Hvor þess-
ara tveggja hesta. fekk kr. 2.50 í verðlaun,
o: verðlaunum skift.
3. Glímur. Mestir glfmumenn voru þeir:
Sigurður Björnsson á Veðramóti og Árni
J. Hafstað í Vík. Verðlaun, heiðurspening
úr silfri, hlaut Sig. Björnsson. Glímdu þeir
S. B. og Á. J. H. báðir rösklega og fimlega,
en lasleiki bagaði hinn síðarnefnda, svo hann
gat eigi fyllilega notið sín í glímunni. Verð-
launapeninginn afhenti P. Pétursson, kaup-
félagsstjóri, sigurvegaranum, með nokkurum
velvöldum orðum og hvatti unga menn til
að Ieggja stund á hina íslenzku glímuíþrótt.
4. Hlaup. Sigurvegari Sig. Björnsson. Næst-
ir honum gengu: Jón Árnason, frá Reykj-
um og Eggert Jónsson, frá Nautabúi.
5. Stökk. a. Jafnfætis yfir \3/t al. vann
Páll Sigurðsson, Brenniborg. b. Með til-
hlaupi yfir 2V2 al. vann sami maður. Næst
stökk jafnfætis og með tilhlaupi, Sig. Björns-
son.
6. Höfrungshlaup. a. Yfir 3. ál. háan mann
Andrés Björnsson, stud. mag., frá Brekku.
b. Yfir marga í röð vann sami maður. Næst
hlupu yfir einn og fleiri: Sig. Björnsson og
Páll Sigurðsson.
7. Minni bænda, ræðumaður Flóvent bóndi
Jóhannsson. Sungið: Bændurogbúalið. Pessu
næst skrúðganga undir islenzka fánanum
(studentafánanum) inn að húsi Góðtemplara.
Eftir þetta fór samkoman fram þar, eins
og hér segir:
8. Kveðskapur þríraddaður. Þessir kváðu:
Sig. Björnsson, Þorbjörn Björnsson, Krist-
ján Árnason og Kristján Sigurðsson.
9. „Solo" söngur. „Soloisti" Kr. Möller,
verzlunarmaður á Sauðárkrók.
10. Dans.
Samkomunni slitið með ræðu af samkomu-
stjóra.
Fjöldi manna sótti samkomuna. Veður
allgott mestan hluta dagsins, og skemtu
menn sér hið bezta.
Félagið hafði ekki notið neins styrks til
þessa samkomuhalds. Mega Skagfirðingar
vera „Tindastól* þakklátir fyrir skemtunina
dag þenna.
í forstöðunefnd sainkomunnar sátu: Guð-
rún Björnsdóttir, Veðramóti, Kristján Sig-
urðsson, búfr., Sauðárkrók, og þeir bræður:
Stefán gagnfræðingur, Þorbjörn og Sigurður
búfræðingar, Björnssynir, frá Veðramóti. —
í dómnefndum voru: Geirf. Tr. Friðfinns-
son, Hólum, Þorv. Arason, póstafgrm., Víði-
mýri, sr. Hallgrímur Thorlacíus, Glaumbæ,
P. V. Bjarnason, sýslum. og Pálmi Péturs-
son, kaupfélagsstj.
Vér hyggjum, að sýslufélögin gerðu happa-
verk með því að styrkja efnisgóðan ung-
mennafélagsskap, bæði til meiri starfsemi
inn á við og til að gera áhrifin út á við
fjölbreyttari og heillavænlegri.
Til þess að samkoman veiti reglulegan
unað, þurfa allir þátttakendur að leggja
fram sinn skerf í sem fylstUm mæli til
sameiginlegs fagnaðar með samkomulýðn-
um. Tilgangurinn með samfundum og sam-
komum er sá, að fræða, gleðja og vekja.
„Glaðr og reifr skyli gumma hverr,
unz sinn bíður bana."
B. T.
4
Fundir.
' Ennþá berast fréttir af fundum um
sambandsmálið en ekki eru það nein
stórtíðindi. í Strandasýslu hafa þing-
mannsefnin haldið fundi á Óspakseyri
og Prestbakka, en ekki hefir heyrst
að atkvæðagreiðsla hafi farið þar fram.
Þá berst hingað sú fregn að ráð-
herrann hafi laumast vestur í Dali
úr Strandasýslunni, eftir ferð sína á
Sveinsstaðafundinn og haldið þar 2
fundi að minsta kosti. Hafði hann þó
að sögn neitað því á Sveinsstöðum,
að hann færi í Dalina.
En fremur hafði verið fundur á
Blönduósi á sunnudaginn var. Til hans
höfðu þeir boðað síra Hafsteinn Pét-
urssson og Arni í Höfðahólum.
f Mýrasýslu
verða að eins tveir í kjöri til þing-
menskunnar, tveir bændur innan hér-
aðs, þeir Jóhann bóndi Eyjólfsson í
Sveinatungu, fyrir hönd Uppkastsmanna
og Jón Sigurðsson bóndi á Haukagili,
fyrir hönd Uppkastsbreytenda. — Jón
Jensson yfirdómari hafði hætt við að
bjóða sig fram.
Hitinn.
Sumarið hefir verið óvenju heitt það
sem af því er hér á landi, einkum hér
norðanlands. Oss íslendingum hefir
hitinn fært björg og blessun, en svo
er ekki alls staðar í heiminum, að
hitinn hafi verið til blessunar.
í austurhluta Bandaríkjanaa var hjt-
inn ógurlegur fyrri hluta júlímánaðar
og var talið að hann hefði orðið 30
mönnum að bana í New York á 2—3
dögum. Sjöunda júlí var t. d. hitinn
þar f borginni 38 stig á Celsius í
skugganum.
í þessum afskaplega hita sváfu menn
helzt uppi á húsaþökum, eða í skemti-
görðum borgarinnar, en á daginn gengu
konur og menn svo fáklædd sem frek-
ast þótti gerlegt. Þó hrundu bæði menn
og málleysingjar lémagna niður á göt-
unum, vegna hitans.
Mylius Ericksen,
sá sem ferðast hefir um Grænland
og ritar þaðan mikið og margt gott,
er dáinn á Grænlandi.
Alls staðar nálœstur.
Ráðherrann hafði brugðið sér með
Hólum f gær austur á land og haft
með sér hesta og fylgdarmann.
Ársrit Ræktunarfélassins
er að vanda eigulegt og fróðlegt
rit, sem félagsmenn ættu að kynna sér
sem bezt. í því eru þessar ritgerðir:
Urn rófnarœkt eftir Sigurð skólastjóra
Sigurðsson, Púfnasléttun eftir Jósef J.
Björnsson. Báðar þessar ritgerðir eru
allangar og ítarlegar. Þá eru 2 smá-
ritgerðir eftir Ingimar Sigurðsson frá
Draflastöðum, sem heita Grasrœkt í
Norðurbotnum og Frystistofa í Luleá.
og loks Útdrdttur úr skýrslum um unn-
ar jarðabœtur d íslandi 1904 eftir Jón
Guðlaugsson.
Auk þess flytur ritið ýmsan nauð-
synlegan fróðleik um starfsemi félags-
ins og hag þess.
Ólíkiesrt
sýnist það að Húnvetningar láti það
spyrjast, að þeir geti ekki komið sér
saman um það hverja þeir vilja hafa