Reykjavík - 26.10.1907, Qupperneq 3

REYKJAVlK
249
Sunlight
Blautasápa og aðrar vanalegar sápur skemma
fötin, þessvegna nota allar hag-
sýnar húsmæður „Sunlight” sápu,
sem bætir þvottinn og gerir hann
drifhvítann.
Fylgið fyrirsögninni
sem er á öllum
Sunlight sápu
unibúðum.
Sápa
aÖ Þjóðveijar tókn af henni hertoga-
dæmin.
Hvernig lízt Dönum á slikar hunda-
vaðsályktanir ?
Nei, viiji menn athuga, hvort ísland
hafi haft tjón eða ábata af verzlunar-
frelsinu, þá er að líta á fólksfjölgun
landsins áður en okinu var af létt og
síðan.
1703 var mannfjöldinn hér talinn
50,444, en 1850 — eða 147 árum síð-
ar — var mannfjöldinn 59,157. A
147 einokunarárum fjölgar fólkinu um
einar 8713 sálir. Þ. e. undir verzl-
unarófrelsinu er fólksfjölgunin liðl 17°/0
á 147 árum, en undir verzlunarfrels-
inu 33l/s°lo á 50 árum, þ. e. milli
6 og 7 sinnum meiri á jafnlöngum
tima.
Nei, fólkinu hefir fjölgað vonum
fremur, og höfðum vér þó eitt 10 ára
bil (1880—1890), er fólkinu fækkaði
á (úr 72445 niður í 70927) sakir lang-
vinnra harðæra. En sá er munurinn,
að ekki dó fólk þá af harðrétti, en
meðan Danir einokuðu verzlunina,
hrundi fólkið dautt eins og flugur,.er
óáran kom yfir landið. En nú flutt-
ist fólkið úr landi undan harðærinu.
En hvernig fór, er hallæri komu á
einokunar-tíðinni ? 1527 deyja „af
bjargræðisskorti11 (þ. e. hor og hungri)
2500 manns í Skálholts byskupsdæmi
einu saman, alls er talið á árunum
1752 til 1759 að 9744 menn hafi af
hallæri dáið1).
Danmörk er svo veðursælt land, að
þar hafa menn ekki af hallærum að
segja. Öðru máli er að gegna á ís-
lagdi. En sá er munurinn fyrir og
eftir verzlunarfrelsið, að áður fylgdi
mannfellir hverju hallæri eða óárani,
en síðan aldrei. Það eitt ætti að sýna
hr. Orluff, hvort verzlunarfrelsið, sem
Jón Sigurðsson afrekaði oss með bar-
áttu sinni, hafi orðið íslandi til böls
eða blessunar.
Það sem Orluff segir um verzlunina,
er alveg sama um að segja sem um
manufjöigunina, að framför vor hefir
verið þar feiknamikil, einkum in síðari
árin, og þó að viðskiftaupphæð Dana
hafi aukist þó nokkuð meira, þá er
vor framför eigi minna verð fyrir það.
Pað sem höf. segir um, hvernig
„tillagið" sé til komið, eru hrein ósann-
indi; en vel má vera að hann viti
þar ekki betur.
Hann segir tillagið svo til komið,
að sífelt hafi skort mikið til að tek-
1) Hannes Finnsson: Mannf. af hallær.
á Isl.
000000^300000000000001
O Klukkur. úr og úrfestar,
O sömuleiðis gull og silfurskraut-
O gripi borgar sig bezt að kaupa á
O Laugavegi nr. 12.
g Jóhann Á. Jóuasson.
oooooo oooooooooooooo oocooi
jurnar af íslandi hrykkju fyrir gjöldun-
um, og svo hafi Ríkisþingið og stjórn-
in miðað tillagshæðina við það, sem
á vantaði. [Framh.]
Símskeyti til „Reykjavíkur“.
I. Einka-símskeyti.
Kaupmannahöfn, 22. Okt.
Dómur fallinn í hæstarétti í dag
i máli Lárusar H. Bjarnasonar
sýslumanns gegn Birni Jónssyni
ritstj. »ísafoldar« út af aðdróttun
urn fjárdrátt o. s. frv.
Öll meiðyrði Björns um Lárus
dæmd dauð og marklaus, en
Björn dæmdur í 200 kr. sekt og
300 kr. málskostnað.
II. frá Ritzaus Bureau.
Kaupmannahöfn 22. Okt.
Sltipströnd og manntjón. Gufu-
skipið „Alfred Erlandsen" frá Khöfn
strandaði við Skotland. Skipshöfnin,
15 manns, drukknaði.
Frá Uleáborg á Finnlandi er símað,
að hvolft hafi báti og þar drukknað
21 kvennmaður, er starfað hafi að
laxveiði.
Sænsk íþróttafélög hafa sagt upp
allri samvinnu við Danmörku og Noreg.
Copland & Bcrrie. Hér er þessa
dagana verið að reyna af fremsta
megni að koma í veg fyrir, að Cop-
land & Berrie nái yfirráðum yfir salt-
fisksverzluninni á ísafirði.
Khöfn, 24. Okt. kl. 9 síðd.
Hákon Norcgskonungur erí Khöfn.
Alexandra drottning fór heimleiðis í
kveld og með henni Maud drottning
(dóttir hennar) og sonur Maud, Ólafur
prinz Hákonarson.
Jarðskjálfti að nýju í Kalabríu (á
Ítalíu) og margir menn beðið bana.
Hefir þú borgað „Reykjavik?“
Verzlunarfréttir.
Eftir skýrslu frá verzlunarerindsreka í
Kaupmannahöfn, dags. 5. Sept. síðastl., eru
söluhorfur á íslenzkum varningi, sem hér
segir:
Saltfiskur er í líku verði, sem áður:
mdlfiskur á 7B kr., stndfiskur á 65 kr., og
ýsa á 55'/2 kr.; sennilegt þykir, að fiskur
hækki nokkuð i verði, er fram á haustið
líður, ekki sízt falleg ýsa. —
Lýsi. Þorskalýsi á 33—35 kr. tn., hd-
karlslýsi á 35—36 kr., og sellýsi á 35 kr.
Sundmagi á 82V2 eyri pd. —
Si d. Verðið mismunandi eltir gæðum.
Stór sí/d, átufrí, er þolir geymslu, um 17
kr. tn., eða 20 au. kíló (2 pd.); en lakari
sild, er eigi þolir geymslu, hefir selzt á
7—12 kr. — Milli-síld: Eftir henni hefir
verið mikil eftirspurn, og er hún í háu
verði, alt að 40 kr. tn., sé hún góð og hæfi-
lega stór. —
Ull. Nokkuð af sunnlenzkri ull hefir
selzt á 85 au. pd., vestfirzk á 88 au., og
norðlenzk (úr Húnavatns- og Skagafjarðar-
sýslum) á 90 au. pd. — Mislit ull hefir selzt
á 70 au. Svo nefnd „príma norðlenzk ull“
er óseld, en líklegt talið, að hún seljist á
96 au. —
Lambskinn: Einlit á 60 au., mislit á
30 au., en gölluð lambskinn á 15 au.
Prjónles. Gráir alsokkar á 90 au.,
hvítir á 85 au. — Gráir hálfsokkar á 70 au.,
en hvitir á 60 au. — Sjóvettlingar á 42 au.
parið. —
Saltkjöt. Fyrir vanalegt saltkjöt er
hæzta verð 58 kr. fyrir tunnuna (224 pd.),
en 61 kr. fyrir linsaltað dilkakjöt. — Kjötið
á að vera gott, og stórhöggvið. — Talið
liklegt, að verðið lækki, ef mikið berst á
markaðinn. —
Söltuð leeri á 34 au. pd. —
Rullupilsur á 50 au. pd.
Saltaðar gserur. Verðið verður að
líkindum 7 kr. 50 au. vöndullinn, miðað við
16 punda þyngd. (,,Þjóðv.“)
„Fram“. Fundur 2. og 4. Fimtudag
í hv. mán. kl. 8V2 síðd. í Templara-húsinu.
„Perícct" skilyinflan stórum enduróætt.
In nýja „Perfect" skilvinda með
sjálf-jafnvægi, eða ið svonefnda „Knud-
sens Patent“, sem nú er verið að
smíða í inni nafnkendu verksmiðju
Burmeister & Wains, hefir þegar sýnt
að hún ber af öllum skilvindum, sem
sýndar hafa verið.
Á sýningunni í Lemberg í Finnlandi
í haust, fékk hún heiðursmerki.
Dómurinn var byggður á fjölda
mörgum rannsóknum sem dómnefnd-
in stóð fyrir og varð útfallið svo gott
að það eru einsdæmi, og á inum
tólfta almenna landbúnaðarfundi í
Kristíaníu fékk „Perfect" skilvindan
einu gullmedalíuna sem úthlutað var
fyrir skilvindur. „Alfa Laval“ skil-
vindan dró sig til baka, eftir að dóm-
nefndin var tekin til starfa, þegar það
fréttist að „Perfect" var á sýningunni.
Allar skilvindur, sem yflrleitt tóku
þátt í sýningunni, fengu annaðhvort
lægri verðlaun, eða drógu sig til baka.
Eins og kunnugt er hefir stórkaup-
maður Jakob Gunnlögsson í Kaup-
mannahöfn einkasölu á „Perfect" skil-
vindunni til Islands og Færeyja.
Veðupathuganip
eftir Knud Zimsen.
Okt. 1907 Loftvog j millim. Hiti (C.) *Ö I | 03 > d ■ð 'Cð E *o 03 >
Fö. 18. 7 755.1 1.5 A 2 Hálfsk.
1 754.6 5.1 NNV 4 Smásk.
4 753.0 4.4 ANA 3 Smásk.
10 752.4 4-1.5 Logn 0 Skýjað
Ld. 19. 7 743.2 -f-2.8 Logn 0 Smásk.
1 754.7 4.9 Logn 0 Smásk.
4 755.5 2.5 SSA 2 Smásk.
10 758.1 3.5 NNA 5 Smásk.
GQ to © 761.2 2.6 NNA 6 Smásk.
1 762.2 4.0 NNA 6 Smásk.
4 762.2 3.7 N 4 Skýlaus
10 761.7 -f-2.0 Logn 0 Skýlaus
Má. 21. 7 760.6 0.6 Logn 0 Hálfsk.
1 760.5 4.6 NNV 1 Alsk.
4 759.7 4.0 Logo 0 Skýjað
10 759.3 38 N 1 Hálfsk.
Þd. 22. 7 758.7 3.4 SA 1 Alsk.
1 759.8 5.8 Logn 0 Alsk.
4 759.9 5.0 Logn 0 Alsk.
10 761.4 2.0 Logn 0 Skýjað
Mi. 23. 7 762.3 15 Logn 0 Þoka
1 762.4 2.5 Logn 0 Þoka
4 762.3 1.7 Logn 0 Þoka
10 762.6 0.8 Logn 0 Skýlaus
Fi 24. 7 76L2 4.6 Logn 0 Alsk.
1 760.0 7.2 Logn 0 Skýjað
4 759.6 6.1 Logn 0 Alsk.
10 759.0 4.6 Logn 0 Alsk.
€ggert Claessen,
yfirréttarmálaflutntngsinaður.
Lækjarg. 1 * 11. Talsími 10.
Venjulega heima kl. 10—11 og 4—5.
Smiða-verksteeði og eitt hcrbergi
með forstofu-inngangi til leigu Laugav. 43B.
Dag'bók.
Reykjavík, 26. Okt.
Málmur er nú fundinn hér við boranir,
þær er hlutafélagið „Málmur“ lætur gera
í mýrinni inn við Öskjuhlíð. Laust fyrir
fyrri helgi komst borinn niður í 4 þuml.
þykt lag af zinki, sem var talsvert hreinna
en alment gerist i jörðu. í þessari viku
komst svo borinn, eftir litið millilag, niður
í annað zinklag 6 þuml. þykt. Borholan
er nú yfir 112 feta djúp. Eitthvað á 120
feta dýpi var það vist, að gullvotturinn átti
að hafa fundist i hittiðfyrra.
Slys á Eskifipði. Guðm Guðmunds-
son úr Keflavík varð fyrir tunnu um borð
í „Ceres“ og beið bana af; hafði verið marg-
aðvaraður nm, að standa ekki fyrir tunn-
unum.
„Laura“ kom frá útl. á miðvikudag
eftir 7 daga ferð frá Skotlandi. Vélin í
henni er orðin skrifli.
,Kong Heige‘ kom í gær frá Eskifirði
og útlöndum.
,lsl. Falk‘ náði botnvörpung („Dynarno11
Hull) 21. þ. m. hér suður í landhelgi. Sekt
1000 kr.; afli upptækur (seldur aftur skip-
stjóra fyrir 2700 kr.).
Látinn er í Kaupm höfn A. L. E. Fischer,
sem hér var sýslumaður í Skaftafellssýslum
og síðar i Barðastr.sýslu.
Aðvöpun birtir Magnús dýralæknir i
„Þjóðólfi11 í gær til almennings um það, að
„rauðir þræðir“, sem hafðir eru til bólusetn-
ingar fjár, séu sterkari í ár en áður, og
verði því að láta haftið (sem þráðurinn er
í) verða sem minst, en endana standa sem
lengst út úr.
Mislingapnip mikið að réna, enda nú
búnir að taka meiri hlut þeirra sem á misl-
inga-aldri vóru hér. Einna 6 maimsláta
getið af mislingum hér.
í skóverzlunina
hafa nú komið miklar birgðir af
flókaskóm
og
stíg'vólum
handa körlum, konum og börnum,
sömuleiðis mopjfunsRop, sem alt
er mjög ódýrt.
Enn fremur hefi ég
miklar birg’ðir
af
skóíatnaði
af
flestum tegundum,
og ættu menn því að líta inn til mín
áður en þeir festa kaup annarstaðar.
— Það muu l»oi*,ga s«».
Virðingarf.
cM. Jl. cMaffiiesan.
N^'jar birgðir af Duntlas prjóna-
vélunnin nr. 1—2, eru nú væntan-
legar með hverri næstu ferð frá útl.
Rvík 10/io 1907.
S. B. Jónsson.
•--------------------------------------•
SVEINN BJÖRNSSON
yfirréttarmálaflutningsm., Kyrkjustræti 10
tekur að sér öll rnálfærslustörf, kaup og sölu
[tfl á húsum og lóðum o. s. frv.
Heima kl. lO1/^—II1/2 °9 4—5.
Maður alvanur verzlunarstörfum óskar
eftir atvinnu hér i bænum, eða nærliggj-
andi kaupstöðum. 78, 80, 82.