Verkamaðurinn - 21.12.1926, Page 2

2
VERKAMAÐURINN
J -----------v
Verkamadurinn
óskar öllum lesendum
sínum nær og fjær
gleðilegra jóla.
------------------------r
Kristnir jafnaðarmenn.
Eitt vopnið, sem beitt er í baráttunni
gegn jafnaðarstefnunni, er það, að
jafnaðarmenn séu vantrúaðir guðleys-
ingjar. Sumt fólk gleypir við þessu, og
ýmsir menn meðal burgeisastéttarinn-
ar íslensku látast vera mestu guðsmenn,
þótt verk þeirra beri þess lítinn vott.
Mig langar til að setja hér kafla úr
grein, sem Sigb. Á. Gíslason cand. theol.
skrifar í 25. tbl. Bjg.rma þ. á. og heitir
»Kristinn jafnaðarmaður«. S. Á. G. er
allra manna hér lendra kunnugastur
um þessi mál, og er þar með talinn í
hópi þröngsýnna kirkjutrúarmanna. En
einmitt vegna þekkingar hans á þess-
um málum hefir hann óbrjálaða útsýn
yfir þau og styðst við staðreyndir. S.
Á. G. hefur fymefnda grein á þessa
leið: ,
»Sumir halda að jafnaðarmenn hljóti
að vera andstæðingar kirkju og krist-
indóms, — en ætli það sé ekki mis-
skilningur?
Þar sem klerkar og aðrir leiðtogar
kristilegra félaga snúast öndverðir gegn
verkalýðsfélögunum, þar hafa verka-
mannaleiðtogarnir að vísu oftast nær
srxúist öndverðir gegn »kirkjunni« og
telja hana vinnukonu auðsafns og aft-\
urhalds, en síst er afturhaldið blíð-
málla um klerka, sem gerast jafnaðar-
menn. Þegar til baráttu hefir komið á
slíkum grundvelli, hefir margur sak-
laus orðið að bergja beiskar dreggjar
af syndum feðra sinna, eins og dæmin
sanna á Rússlandi.
Svipað hefir jafnvel komið í ljós við
suma mannúðarstarfsemi, sem ekkert
þurfti að koma stéttaríg við. Er mér
t. d. minnisstætt, er eg fyrir 20 árum
kom á r.okkra stúkufundi í Gautaborg f
Svíþjóð, hvað templarar þar voru for-
viða á að eg skyldi vera guðfræðingur,
og »þó vinna með templurum«. »Vér
munum ekki eftir að nokkur guðfræð-
ingur hafi komið á stúkufund hjá okk-
ur fyrri,« sögðu þeir. Goodtemplarafé-
lagið í Svíþjóð var þá, sem nú, fjölment
mjög, en klerkastéttin vildi ekki við
því líta, og fyrir bragðið var það frem-
ur lítill .kirkjuvinur. Nú er þetta
breytt orðið. Sænska þjóðkirkjan styð-
ur nú yfirleitt drengilega bindindis- og
bannstefnuna, og er í fullri samvinnu
við templarafélagið sem önnur bind-
indisfélög. Alveg eins voru margir
danskir klerkar um það leyti »gjörsam-
lega forviða« á að við séra Fr. Fr. vor-
um templarar.
Samúð vekur sanngirni. Þar sem
klerkar sýna umbótastarfsemi verka-
manna fulla samúð, mæta þeir sann-
gimi. Enda þótt vantrúarmenn, meir
og minna háværir, kunni samt að vera
í verkamannahóp, þá er það ekki annað
en tíðkast í öllum stjómmálaflokkum,
og afskaplegur misskilningur og hættu-
legur að ætla að afturhaldssamir stór-
efnamenn séu sannir kirkjuvinir, þótt
þeir varpi fé í kristileg félög, er þeir
ætlast til í staðinn, að þeir eigi vís at-
kvæði félagsmanna og geti sigað klerk-
um gegn verkalýðsfélögum.
Ýmsir leiðtogar enskra jafnaðar-
manna eru svo heitir trúmenn of svo
ákveðnir trúvakningaprédikarar að
mörgum »kirkjuvini« hérlendis mundi
finnast nóg um.*
Meðan jafnaðarmenn voru í miklum
minni hluta í Danmörku og alment lít-
ilsvirtir, þá hömuðust þeir gegn öllum
»æðri stéttum« og þar á meðal klerka-
stéttinni. Síðari árin hafa ýmsir dansk-
ir klerkar sýnt verkalýðsfélögunum
fulla samúð; sumir hafa reynt að
efla skipulagsbundna samvinnu meðal
vinnuveitenda og verkamanna (»Kriste-
lig Dansk Fællesforbund«) og nokkrir
aðrir beinlínis starfað í jafnaðar-
mannafélögum«.
* »Svæsnir heimatrúboðsmenn« eða
kann ske »ofsatrúarmenn«, myndu sum-
ir þeirra nefndir hér á landi, færu þeir
hér tmt og prédikuðu svipað og heima.
Á eftir þessu telur S. Á. G. upp
marga af áhrifamönnum meðal jafnað-
armanna í öðrum löndum, sem í orði og
verki sýna hvar þeir standa í trúarefn-
um. Sést á því, að vantrúaðra og guð-
leysingja-nafnið, sem mótstöðumenn
jafnaðarstefnunnar eru að reyna að
sverta jafnaðarmennina með í augum
alþýðu, sem er fáfróð um þessa hluti,
er sleggjudómanafn, sem ekki ber að
taka tillit til.
Sagan mun á sínum tíma fella réttan
dóm í þessu máli. Og eg er ekki hrædd-
ur við hann. Bæði einstaklingar og
flokkar munu dæmdir eftir verkum
þeirra, því af þeim þekkjast þeir best.
Samtíðin villist oft á yfirskini guð-
hræðslunnar, en framtíðin ekki.
Jafnaðarmaður.
A veiðum.
íiialdi-burgeiiarnir eru að Uta ganga
um bseinn þeaaa dagana með undir-
akriftaskjðl, þar sem kjðsendur eru
látnir skora á Jakob Karlsion að gefa
kost á sér við iböndfarandi kosningar. Er
einkum ilseðst eftir að fá verkafólk
til að ikrifa cpp á þeiai skjðl. Er
astluniA að nota sét persónulegar
vinssldir Jakobs til að negla fólkið
fyrirfram. Láti Jakob undan, á svo að
setja á liata með honum einbverja
þá, sem verst koma fram gagnvart
verkafólkinu, og láta hann bera þá
inn f bnjarstjórnina.
Þar sem vitanlegt er að Jakob er
ekki fhaldsmaður, eim og burgeisarnir
vilja vera láta, þá er þetta greinlleg
uppgjöf frá íhaldsins hálfu, og áþreif-
anieg játning um það, að það viti sig
feigt, ef það fnr ekki að láni per-
sónulegt fylgi msnna, og enginn
»gæðingur« þess ié liklagur til að
safna um sig sveit kjósenda.
Verkafólki til athugnnar, skal þess
getið, að feður þessara undirskrifta-
skjala eru þeir vinnukaupsndur, sem
mest hafa reynt undanfarin ár til að
spilla Jakob við verkafólkið; fá hann
til að gjalda jafn lágt kaup og þeir
hafa viljað vera láta. Nú ntla þeir að