Verkamaðurinn - 21.11.1942, Blaðsíða 1
XXV. árg. Laugardaginn 21. nóvember 1942. 51. tbl.
FRÁ ALÞÝÐUSAMBANDSÞINGINU.
ALGERT SAMKOMULAG UM
STJÖRN SAMBANDSINS
ALÞÝÐUSAMBANDIÐ TELUR NÚ 116 FÉLÖG
MEÐ 17693 MEÐLIMUM
Þinginu var slitið í gærkvöldi.
17. þing Alþýðusambands íslands t lög: Verkamnnafélagið
Hafnarfirði, Verklýðsfélag Norð-
RAUÐI HERINN YINNUR MIKINN
SIGUR í MIÐ-KÁKASUS
Þýskar úrvalssveitir á hröðu og skipulags-
lausu undanhaldi.
Þetta er aðeins upphafið á víðtækri sókn Rauða
hersins, segir hlaðið Isvestija.
var sett sl. sunnudag.
Forseti þingsins var kosinn Þór-
oddur Guðmundsson, hlaut hann
90 atkv. (en Finnur Jónsson 84).
1. varaförseti var kosinn Guðgeir
Jónsson og 2. varaforseti Hermann
Guðmundsson.
Forseti sambandsins og fram-
kvæmdastjóri fluttu skýrslur um
störf sambandsins á tímabilinu frá
því að síðasta sambandsþing var
háð.
Þingið hefir rætt og gert álykt-
anir í mörgum þýðingarmiklum
málúm og má þar nefna dýrtfðar-
málin, skipulagsmál sambandsins
og atvinnumál.
Allmikil átök urðu um kjörbréf
Erlings Friðjónssonar og Svanlaugs
Jónassonar, og var að lokum sam-
þykkt að taka það gilt með 88 atkv.
gegn 66, en margir fulltrúar sátu
hjá.
í Alþýðusambandinu eru nú 116
félög með samtals 17693 meðlim-
um 18 félögum voru 9 tekin inn
bandið síðan síðasta þing þess var
báð 1940, en'meðlimum þess hefir
fjölgað samtals um 4010. Af þess-
um 1 8félögum voru 9 tekin inn
nú á þinginu og telja þau samtals
1180 meðlimi. Voru það þessi fé-
ÖXULHERIRNIR
YFIRGEFA BENG-
HAZI0G HÖRFA
UNDAN VIÐ TUNIS
Um hádegi í gær tilkynti þýska
útvarpið, að hersveitir möndulríkj-
anna hefðu yfirgefið Benghazi og
hefði áður verið eyðilagt þar alt,
sem komið gat bretska hernum að
notum. F.r þetta í fimta skifti, sem
þessi mikilvæga borg er tekin í
styrjöldinni, en luin mun nú ekki
vera annað en rústir einar. Það eru
nú 4 vikur síðan 8. bretski herinn
hóf sóknina við F.l Alamein og hef-
ir hann sótt fram um 800 km. síðan.
Sækir 8. herinn nú suður og vestur
á bóginn frá Benghazi, einnig sækir
8. herinn fram sunnar.
Bretskar vélhersveitir eru nú
komnar yfir landaríæri Algeríu og
Túnis og sækja hratt fram austur á
bóginn. Herma síðustu fregnir, að
Framhald á 4. aiðu.
firðinga, Vélstjórafélag Wstmanna-
eyinga, vélastjórafélagið „Geysir",
Norðfirði, verkakvennafélagið
,,Stj arnan“, Norðf irði, verkakvenna-
félagið „Framtíðin", Eskifirði,
Alþingi var sett kl. 2 síðastl. laug-
ardag.
Ríkisstjóri, Sveinn Björnsson,
setti þingið, og flutti í því tilefni
stutta ræðu.
Ekki ber á því enn að meirihluti
þingsins telji nauðsyn bera til að
stöðva sem fyrst dýrtíðarflóðið, og
leysa önnur mikilvægustu vanda-
mál þjóðarinnar, því tveim dögurn
var eytt í rifrildi um kjörbréi
Gunnars Thoroddsen. Var tilefnið
það, að Kristján Jósefsson, form.
Verklýðsfélags Ólafsvíkur, hefir
birt vottorð um óheiðarlegan kosn-
ingaáróður frambjóðanda Sjálf
stæðisflokksins í Snæfellsness- og
Hnappadalssýslu.
Var að lokum samþykkt með 32
atkv. gegn 1 að taka kjörbréf Gunn
ars gilt, en jafnframt samþykkt að
láta fara fram rannsókn í málinu.
til þess að fá úr því skorið hvort
sakargiftir Kristjáns Jósefssonar
væru á rökum bygðar eða ekki.
Kosningar á forsetum og skrifur-
Samningamakkið við
Darlan vekur mikla
andúð
Undanfarið hafa staðið yfir
samningar milli franska fasistans
Darlan og herstjórnar Banda-
manna í Marokko og Algier. Hefir
þetta samningamakk vakið megn-
ustu andúð stríðandi Frakka og
annara andstæðinga fasismans og
virðist mörgum þetta grunsamlegt
og ekki spá góðu.
í fyrrakröld var gefin lit aukatil-
kynning í Moskva, þar sem skýrt
var Irá þ\ í, að Rauði herinn hefði
unnið mikinn sigur á hersveitum
öxulríkjanna hjá Ordjonikidse í
Mið-Kákasus.
Um síðustu mánaðamót horfði
þarna mjög ískyggilega fyrir Rúss-
unr, og hafði þýskum hersve'itum
um í sameinuðu þingi og báðum
deildum fóru svo fram í fyrradag.
Forseti sameinaðs þings var kjör-
inn Haraldur Guðmundsson, 1.
varaforseti Gísli Sveinsson, 2. vara-
forseti Bjarni Benediktsson. Gekk
forsetakosningin í sameinuðu þingi
svo erfiðlega, að gera varð þrjár
atrennur.
Forseti efri deildar var kjörinn
Steingrímur Aðalsteinsson, 1. vara-
forseti Þorsteinn Þorsteinsson, 2.
varaforseti Gísli Jónsson. í fyrri at-
rennu hlaut Steingrímur 5 atkv..,
Ingvar Pálmason 4, Guðm. I. Guð-
mundsson 2, en 5 seðlar voru auðir.
(Framh. á 4. síðu).
tekist að komast alveg að hinni
mikilvægu borg Ordjonikidse, en
ef öxulherjunum lvefði hepnast að
taka lvana voru leiðirnar til Grozny-
olíulindanna og til Tiflis stórum
auðveldari. F.n frá 3. jr. m. í'óru
liorfurnar að batna fyrir Rússum.
Stóð meginorustan á þessum slóð-
um í 6 daga og brast þó flótti í lið
öxulherjanna og eru þýskar úrvals-
sveitir nú á hröðu, skipulagslausu
undanhaldi og flýja í skelfingu
norður á bóginn um fjöll og skóga,
en manntjón Þjóðverja þarna er
talið minsta kosti um 20 þús. falln-
ir, særðir og handteknir. Geysimik-
ið herfang hefir fallið í hendur
Rauða hernum, svo sem 140 skrið-
drekar, 70 fallbyssur, á 3. þúsund
bifreiðir og bifhjól, 95 spreng’u-
vörpur og 1 miljón rifla- og vél-
byssuskot.
Blaðið Isvestija segir, að mcð
(Framh. á 4. síðu).
Laval fær einræðis-
vald
Petain hefir veitt Laval einræðis-
vald i Frakklandi, og hefir Laval nú
vald til þess að láta Frakkland segja
Bandamönnum stríð á hendur eða
gefa út hverjar þær fyrirskipanir,
er þýsku stjórninni eru þóknan-
legar.
I KaliioTníu eru stór landsvæði ræktuð með áveitu úr Coloradofljóti. Er flóð-
garðurinn geisi-mikið mannvirki. í sambandi við hann eru orkuver, sem knýja
fjölmaréar verksmiðjur, er nú starfa að hergagnaframleiðslu. Verkfræðingur sá,
sem bygði þetta mannvirki, Henry J. Kaiser, hafði einnig yfirumsjón með by££-
ingu Grand Coulee stíflunnar, sem er stærsta stífla í heimi. Kaiser hefir undan-
faríð urmið að smíðum skipa otf stórra flutniniafluivéla fyrir heri Bandamanna,
Verklýðsfélag Svalbarðsstrandar-
(Framh. á 4. síðu).
FRÁ ALÞINGI:
Steingr. Aðalsteinsson kjörinn forseti E. d.
Þóroddur Guðmundsson tekur sæti á þingi í stað
Þórðar Benediktssonar.