Verkamaðurinn - 22.12.1950, Blaðsíða 5

VERKAMAÐURINN 22. des. 1950
5
land, sem hefur verið yfirgefið, er
skipt á milli fátækustu bændanna.
Jarðarfarargjöld og vextir af lánum
hafa verið lækkaðir til mikilla
muna, hvort sem greitt er í pening-
um eða afurðum landsins.
„Hlið þekkingarskortsins“
Þrátt fyrir þá erfiðleika, sem
stríðið skapar, vinnur þjóð Viet-
Nam að því með undraverðu þol-
gæði og dugnaði að leysa þýðingar-
mestu vandamálin í sambandi við
almenna menntun íbúanna, kenna
öllum að lesa og skrifa og byggja
upp þjóðlegan iðnað.
í litlum bæ gekk ég ásamt nokkr-
um vinum mínum út á torgið.
Markaðurinn er fyrst opnaður að
kvöldinu, þegar ekki er lengur
hætta á loftárásum. Hann liggur í
úthverfi bæjarins. Að torginu liggja
tvær götur, önnur þröng, hin breið.
Yfir breiðu götunni er áletrun með
stórum bókstöfum. Aðeins þeir, sem
geta lesið það, sem þar stendur fá
að fara í gegn. Þeir, sem ekki geta
lesið áletrunina eru sendir um
þröngu götuna, sem kölluð er
„Hlið þekkingarleysisins,“ og er
farið er eftir henni kemur maður
ekki til torgsins, heldur til staðar,
þar sem hægt er að læra lestur og
Þetta er ein þeirra mörgu aðferða,
sem notaðar eru til þéss, að fá fólk-
ið til að læra lestui og skrift.
Landeigendum er gefin fyrirskip-
un um að kenna verkafólki sínu
lestur og skrift. Ef þeir láta þessa
skyldu undir höfuð leggjast, eru
þeir sviptir vinnukraftinum í marga
daga. Hin þjóðlegu menningarmið-
stöð sendir verkafólkið þá til sér-
stakra skóla og vinnuveitandinn
verður að greiða kostnaðinn.
Fyrir stríðið var 90% þjóðarinn-
ar fullkomlega ólæs og óskrifandi.
Nú þegar eru mörg héruð í landinu,
þar sem allir eru læsir og skrifandi.
Sá er árangur erfiðis stjórnarvald-
anna.
Skólar i skóginum
Hefurðu gert þér ljóst, að á yfir-
ráðasvæði Viet-Nam er háskóli með
öllum venjulegum deildum, og að
í þessum háskóla eru fleiri stúdent-
ar en í háskólanum í Hanoi, þar
sem Frakkar ráða?
Hefurðu gert þér ljóst, að í
hverju þorpi, sem Viet-Nam ræður
yfir er alþýðuskóli?
Eg heimsótti lista- og bókmennta-
skólann. Eins og flestar aðrar menn-
ingarstofnanir er hann langt inni í
skógi.
En hversvegna inni í skógi? spyrð
þú máske. Að sjálfsögðu til varnar
gegn loftárásum og skyndiárásum
vélaherdeilda. Æðri menntastofn-
anir, ráðuneytisaðsetur og aðrar
slíkar stofnanir eru dreifðar víðs-
vegar um skóga Viet-Nam og þann-
ig verndaðir fyrir árásum fjand-
mannanna.
Að sjálfsögðu eru einnig til borg-
ir í landinu. í sumum þeirra, sem
ég heimsótti voru mörg þúsund í-
búar. En steinhúsin eru öll hrunin
til grunna og rústirnar þaktar hita-
beltisgróðri. Húsin hafa verið eyði-
lögð af eigendunum sjálfum, oft vel
stæðu fólki, til þess að Frakkarnir
gætu ekki, ef þeir skyldu hernema
bæinn, notað þau sem vígi.
Fyrrverandi íbúar þessara tiltölu-
lega þægilegu steinhúsa, hafa nú
útbúið sér bambuskofa til að búa
í. Þessi „brenndu jarðar“ stefna var
fullkomlega nauðsynleg í upphafi
styrjaldarinnar, til þess að erlend-
ar hersveitir gætu ekki hreiðrað um
sig í bænum. A þeim tíma átti her
Viet-Nam ekki nein þung hergögn
svo að það hefði verið miklum erf-
iðleikum bundið að gera árásir á
slík virki.
Þjóðlegur iðnaður
í skóginum sá ég einnig starfandi
verksmiðjur.
Já, það eru starfandi iðjuver í
Viet-Nam. Starfsemi þeirra var flutt
úr bæjunum, þegar stríðið blossaði
upp árið 1946.
Eg sá prentsmiðjur, pappírsverk-
smiðjur og efnaverksmiðjur. Þessar
iðngreinar hafa hver um sig meira
en þúsund verkamenn í þjónustu
sinni.
Mesta undrunarefnið er án efa
hergagnaiðnaðurinn, sem veitir tug-
um þúsunda verkamanna atvinnu.
Ungir drengir og stúlkur standa við
vélarnar við hlið gamalla faglærðra
og þjálfaðra verkmanna, sem hafa
komið til verksmiðjanna í skógin-
um frá hersetnum bæjum. Þærfram
leiða vopn og skotfæri handa hern-
um, og framleiðslan eykst stöðugt,
þrátt fyrir erfið lífskjör og slitnar
vélar, þrátt fyrir slæm flutningaskil-
yrði og skort á hráefni.
Dugnaður og orka verkafólksins
og verkfræðinganna í Viet-Nam,
hugmyndaauðgi þeirra og áhugi
sigrast á öllum erfiðleikum. Verk-
smiðjurnar í skóginum framleiða
ekki aðeins skotfæri, fallbyssukúlur
og kúlur í skriðdregabyssur, heldur
einnig fallbyssur af mörgum stærð-
um og gerðum.
Sannleikurinn um her Viet-Nam
Fólk, sem er illa að sér í þessum
málum, heldur að her Viet-Nam sé
safn af illa vopnuðum og óskipu-
lögðum skæruliðasveitum, sem að-
eins stunda skæruhernað.
Vissulega var þetta einnig svo, fvrst
eftir að frönsku stjórnarvöldin
hættu skyndilega samningum þann
12. des. 1946 og neyddu stjórnendur
Viet-Nam til þess að gefa út fyrir-
skipun um almenna mótspyrnu. Þá
var meginhluti hers Viet-Nam
„sjálfsvarnarsveitir.“ En frá þeim
tíma hafa hlutirnir gerbreytzt.
Einnig nú eru til staðar ekki svo
fáir skæruliðahópar. Eg var svo
heppinn að vera viðstaddur þing
slíkra hópa, þar sem árangur skæru-
hernaðarins í öllu landinu var at-
hugaður. I herteknum bæjum, þar