Verkamaðurinn - 30.07.1954, Page 1
VERKfltnnÐURi nn
XXXII. árg.
Akureyri, föstudaginn 30. júlí 1954
24. tbl.
VERKAMAÐURINN
kemur ekki út næsta
föstudag. — Næsti út-
komudagur verður 13.
ágúst.
Merk nýjung í samgöngumálum
og góður vifnisburður íslenzkum
iðnaðarmönnum
Norðurleið h.f. hefur tekið í
notkun nýjan farþegavagn, sem
ganga á framvegis á leiðinni Ak-
ureyri—Reykjavík. Var frétta-
mönnum og nokkrum öðrum
gestum boðið að skoða bílinn í
sl. viku og reyna hann.
Það sem fyrst vekur athygli er
það hve yfirbygging bflsins öll er
vönduð og smekkleg og er öllum,
sem kynnzt hafa hliðstæðum bfl-
um erlendis, augljóst að bflasmið-
ir okkar íslendinga skila verki,
sem hvergi stendur að baki því
bézta sem annars staðar þekkizt,
og virðist það þó eiga sérstaklega
við Bflasmiðjuna í Reykjavk, en
þar er yfirbygging þessa bfls
smíðuð.
Þegar inn er komið er bfllinn
mikið rýmri en við höfum átt að
venjast, gangur eftir miðju en 2
sætaraðir til beggja handa og
sætin rúmgóð og veita hina beztu
hvfld. Þá þarf ekki að opna
glugga til loftræstingar, því að
fullkomið loftræstingarkerfi er í
bflnum. Einnig er þar hátalara-
kerfi, svo að bflstjórinn getur tal-
að við farþegana, ef þörf gerist,
án erfiðismuna.
Undirvagninn er framleiddur
hjá Daimer Benz verksmiðjun-
um í Stuttgart. Er bfllinn knúinn
145 ha. dieselvél og eyðir hún að-
eins um 150 ltr. af hráolíu milli
Akureyrar og Rvíkur. Svarar það
til 1/3 að magni móti benzínvél
og er aðeins um 1/6 hluti þess
benzínsverðs sem eyðast mundi.
Verksmiðjur Benz framleiða
einnig minni bifreiðar með die-
selvélum. Hefur Þórshamar h.f.
söluumboð fyrir þessa bflategund
hér á Norðurlandi.
Bifreið Norðurleiða, sem hér
um ræðir, fór í „reynzluför“ sína
út fyrir landsteinana. Var henni
ekið víðs' vegar um Evrópu og allt
til Rómaborgar með ferðamanna-
hóp á vegur ferðaskrifstofunn-
ar Orlofs h.f. Reyndist hún vel í
ferðinni og vakti víða mikla at-
hygli fyrir glæsilega yfirbygg-
ingu.
í ræðu stjómarformanns Norð-
urleiða, Ingimundar Gestssonar,
kom fram, að það hve margar
brýr (og vegir) eru mjóar ér senn
að verða hinn versti þröskuldur í
vegi fyrir æskilegri og nauðsyn-
legri framför í fólks- og vöru-
flutningum á landleiðum. Skor-
aði hann á viðstadda þingmenn
stjórnarflokkanna að beita sér
fyrir nauðsynlegum umbótum á
þessu sviði.
Enda þótt hin nýja bifreið
rúmi 41 farþega má hann ekki
flytja nema 34 og takmarkast far-
þegatalan af burðarþoli nokkurra
brúa á leiðinni.
Mokafli af karfa við Grænland
■ ■niiiiiiiiiiuiiiimiiniiiii
i ■ ■ n 111 ■ 11 ■ ■ i ■ i ■ i n • ■ • 11111 n i, (^
Dýr friður - fyrir \
Jakob
Islendingur 28. þ. m. getur =
I ekki leynt því, að honum líkar 1
1 hvergi nærri vel friðargerðin =
j á Genfarfundinum. Segir j
I blaðið „að friðurinn. . . . hafi =
j verið keyptur all-dýru verði“ j
I og á þar við að veðurkennt er j
j sjálfstæði Viet-nam-þjóðar- 1
i innar, innan eins ríkis, að af- j
j loknum kosningum eftir tvö i
1 ár. Kallar Jakob það að íbúar j
j Viet-nam séu „leiddir undir i
i ógnarstjóm kommúnista“, en j
j bætir 'svo við mæddur í anda i
i „en að sjálfsögðu vilja flestir j
j einhverju til kosta, að friður i
j geti ríkt.“ Ritstjóri Islendings j
j vil lsýnilega ekki, ef dæma má \
j eftir þessari grein, vera talinn j
i meðal þeirra, sem vilja i
j „fóma“ því að veita undirok- j
i aðri nýlenduþjóð lýðréttindi j
j og sjálfsákvörðunarrétt.
i Er manntötrið að puða fyrir j
1 Ameríkureisu?
: E
?iiiniiiiiiiiiiiMiniiiniiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiininniinnn‘
Betri þjónusta við óbreyttu gjaldi.
Þótt reksturinn verði erfiðari
vegna þessara takmarkana verða
fargjöld þó óbreytt frá því sem
áður var og er það allra þakka
vert af Norðurleiðum að hafa
þannig komið á stórbættri þjón
ustu með framtaki sínu — ái
aukinna gjalda almennings.
Síldarafiinn líkur og í tyrra en verðminni
Stöðug illviðri hafa hamlað veiðum það sem af er
vikunni, en góðar aflavonir þegar upp styttir
■nniHinifiiin
j 20 milljón ára hvalur I
með níu fótum
1 í Esashi á eyjunni Hokkaido §
j hafa fundizt steingerfingar af j
| Ieifum forsögulegum hval, sem =
j gizkað er á a, hafi lifað fyrir j
j 20 milljón árum. Fundurinn j
j vekur geysiathygli, vegna þess j
I að hvalurinn hefur níu fætur. j
E •
j Það er í fyrsta skipti, sem j
j menn hafa fundið hval með j
j fótum. Fundurinn staðfestir j
j gömlu kenninguna um að j
j hvalurinn, sem er spendýr, j
I hafi upprunalega verið láðs- j
I og lagardýr, sem smám saman |
j vandist meir og meir lífinu í j
= sjónum. Steingerfinga á að =
j sýna á hinni alþjóðlegu hval- j
= veiðiráðstefnu, sem haldin er í j
j lok þessa mánaðar.
?ll |t MI Mtlt III llll I**M1I MIIMIIMMI lllll IIIIIIMIMIIllllll lllI■•
Creiðið blaðið!
Tveir togarar, Skúli Magn-
ússon, togari Bæjarútgerðar
Rvíkur, og Ágúst, togari Bæj-
arútgerðar Hafnarfj., hafa ný-
lega fengið afburða veiði af
karfa á Grænlandsmiðum og
fyllt sig á 3—4 dögum. Tveir
garar eru þaf aðrir á
karfaveiðum, Vilborg Her-
jólfsdóttir og Fylkir. Karfinn
aflast nú mun norðar en í
fyrra, er sigling því lengri á
miðin.
Kaldbakur landaði um 200
tonnum af fiski í frystihús í
Rvík sl. þriðjudag, en fór á
veiðar í fyrradag og var för-
inni heitið til Grænlands, á
karfaveiðar. Er þetta þriðja
veiðiferð skipsins frá þvi að
flestir togaranna stöðvuðust.
Ekkert heyrist enn frá rík-
féstjórninni um lausn togára-
stöðvunarinnar.
VlSINDAMENN hafa reiknað
út að hið fræga cypres-tré í
Oxaca í Mexiko sé 6000 ára gam-
alt. Það er að segja tréð var orðið
æfagamalt þegar pýramidamir
voru byggðir í Egyptalandi. — í
Kaliforniu eru mörg risatré, sem
eru um 4—5000 ára gömul.
Samþykktir fundar norðlenzkra kvenna:
Fegurðarsamkeppnir niðurlægjandi
skrípaleikur - Gegn eyðileggingu og
okri á matvælum - Heilsuhæli fyrir
drykkjusjúklinga og afvegaleiddar
stúlkur - Gæðamat á heimilistækjum
neita með öllu að taka þátt í slík-
um skrípaleik.
3. Fundur S. N. K., haldinn á
Akureyri dagana 1.—4. júlí 1954,
mótmælir þeirri stefnu, sem all-
mikið hefur borið á hérlendis
síðastliðin ár, að láta matvæli
safnast fyrir, eyðileggjast eða
skemmast, fremur en að lækka
verð þeirra. Fundurinn lítur svo
á, að aukin sala myndi bæta upp
lækkað verð, og skorar því á
Framleiðsluráð landbúnaðarins
og neytendasamtökin í landinu að
koma sér saman um skynsamleg-
ar leiðir til úrbóta í þessum efn-
um.
Fundur Samb. norðlenzkra
kvenna var haldinn hér í bænum
í byrjun þessa mánaðar. Blaðinu
hafa borizt samþykktir fundarins
og fara þær hér á eftir. Eru sam-
þykktimar fullrar athygli verðar
og bomar fram af fullri einurð.
1. Fundur Samb. norðlenzkra
kvenna, haldinn á Akureyri dag-
ana 1.—4. júlí 1954, harmar það,
að felld skyldi vera á Alþingi til-
laga um að Húsmæðrakennara-
skóli íslands yrði fluttur og fengi
aðsetur í Húsmæðraskóla
Akureyrar. Þar eð kunnugt er, að
Húsmæðrakennaraskóli íslands
er enn húsnæðislaus, endurtekur
S. N. K. tillögu sína frá fyrra ári
Síðastliðinn laugardag, 24. júlí, með 2.389. — Tveir aðrir bátar og skorar á rfldsstjórnina að láta
á miðnætti hafði sfldveiðiflotinn eru með yfir 2 þús., Súlan, Akur- hana koma til framkvæmda þeg-
fyrir Norðurlandi lagt á land afla eyri með 2.089 og Bára, Flateyri, ar á þessu hausti, með því að
sem hér segir: (í svigum eru sam- með 2.079. ákveða skólanum stað í Hús-
anburðartölur frá fyrra ári) Þrír togarar eru komnir á skrá mæðraskóla Akureyrar.
í bræðslu 107.673 (45.176) og af þeim er Jörundur hæstur 2. Fundur Sambands norð-
í salt 33.856 (99.047) með 3.274 mál og tunnur. lenzkra kvenna, haldinn á Akur-
I frystingu 7.341 ( 4.666) Ey j af j arðarbátarnir voru með eyri dagana 1.—4. júlí 1954,
Aflamagnið nú er því nær hið þennan afla: átelur harðlega þann ósið og eft-
sama og það var á sama tíma í iröpun á erlendum háttum, sem
fyrra, en miklu minna að verð- Auður 1.233 fram hefur komið í því að taka
mæti, þar sem saltsfldin nú er að- Bjarmi 1.315 upp fegurðarsamkeppni meðal
eins þriðjungur þess sem búið Björgvin 1.206 ungra stúlkna hérlendis. Lítur
var að salta á sama tíma í fyrra. Garðar 1.367 fundurinn svo á, að ekki beri að
Fiskifélaginu er kunnugt um Gylfi 1.083 verðlauna meðfædda fegurð,
190 skip, sem farin eru norður til Hannes Hafstein 1.441 heldur það eitt, sem áunnizt hefur
veiða. 181 þessara skipa hafa Ingvar Guðjónsson 1.187 fyrir ástundun, þjálfun og dyggð.
fengið einhverja veiði, en 122 Kristján 1.654 — Ennfremur telur fundurinn, að
þeirra hafa aflað 500 mál og Njörður 706 það sé niðurlæging fyrir konuna
tunnur samanlagt og þar yfir. Súlan 2.089
Snæfell á Akureyri er hæst af Sæfinnur 813 að vera leidd fram til sýningar og
bátunum með 3.709 mál og tunn- Von 867 mats eins og ambáttir þrælasölu
ur, næst er Baldur, Dalvík, með Vörður 1.633 fyrri daga. Skorar fundurinn á
2.568 og 3. Sigurður, Siglufirði, Þorsteinn 1.178 allar íslenzkar ungar stúlkur að
4. Fundur S. N. K., haldinn á
Akureyri dagana 1.—4. júlí 1954,
(Framhald á 4. síðu).
i iii ••>111111111 iii i iii iiiiiiin n iiin
| 10-20 ár í sjúkra- j
I húsum vegna vetnis- j
j sprengjulitrauna |
E :
Bandaríkjanna
I Nokkrir af hinum 23 jap- j
j önsku sjómönnum, sem urðu j
j fyrir „dauðaöskunni“ eftir j
j vetnissprengjutilraun á Bikini =
= í sl. marz, þurfa sennilega að j
j dvelja 10—20 ár í sjúkrahús- =
= um, að því er japönsk lækna- j
j yfirvöld telja. Geislaverkunin =
= hefur einkum skaðað liðamót, j
j lifur og nýru, og ástand j
j sjúklinganna hefur ekkert j
| breytzt í seinni tíð.
••iimiiiMiiiiiiMiiuiuiiiiiiiiHuiiiinMimMiHHunnmu?