Verslunarblað Íslands - 01.09.1908, Page 3
VERZLUNARBLAÐ ISLANDS
37
um og skulum vér þá fyrst athuga hvernig ferm-
ing og afferming á vörum er.
Það eru eins og menn vita margar bryggjur
hér í borginni, víst einar 9 eða fO, og allar hinar
stærri verzlanir eiga bryggju og ilestar eiga líka
uppskipunarbáta, en allur fjöldinn af kaupmönn-
unum eiga hvorki bryggju né uppskipunarbát,
verða þeir því að vera upp á hina komnir sem
bátana eiga að koma vörum sínum í land úr
skipunum.
Yenjulega er bátunum röið (stundum dregnir
af vélarbát) á milli skips og lands og oftast 4—
6 menn í hverjum l)át. Tekur það oft mjög
langan tíma að komast fram og aftur, einkum
ef noklcur vindblær er. Sé regn eða hvassviðri
er ómögulegt að hafast nokkuð að, nema að eiga
það á hættu aði vörurnar skemist, eða jafnvel
ónýtist á leiðinni. Þegar bátarnir lenda við
bryggj urnar, verður oftast að bæta fólki í þá til
þess að hjálpa til að ná upp úr þeim og þá vör-
unum oft og tíðum demt á sjóblauta bryggju
eða þeim er strax komið upp fyrir bryggjuna
og kastað þar á jörðina — en það er öllum vit-
anlegt að götur og torg bæjarins eru, ol't og tíð-
alt annað en þrifaleg. Oft ber það við að skip-
að er upp á mörgum bryggjnm í senn og verða
þá vörueigendur að leita uppi vörur sínar oft og
tíðum með mikilli fyrirhöfn, og kunnugt er oss
um það, að eigi kemur það ósjaldan fvrir að
vörueigendur annaðhvort missa algerlega eitthvað
af vörum sínum í þessum flækingi eða þó þeir
finna þær, þá eru þær venjulega stórskemdar.
Fiskflutningsskip verða oft að liggja hér vik-
um saman því eigi er hægt að skipa fiskinum
út ef nokkuð er að veðri.
Að ógleymdri þeirri ógeðslegu sjón er fyrir
augun ber er maður gengur hér frarn á bryggj-
urnar og sér raðirnar af oft og einatf lúnum eða
hálförvasa gamalmennum körlum og konum
dragnast hálfuppgefið með kola- eða saltpoka á
liryggnum, svo útatað af svita og óhreinindum
að naumast sér mannsmynd á þvi, þá getur
maður ekki annað enfundið til gremjublandinn-
ar meðaumkvunar yfir því hversu sorglega langt
vér erum á eftir tímanum — því forfeður vorir —
steinaldarmennirnir báru það sem þeir þörfnuð-
ust á hryggnum heim að kofunum sínum — þeir
þektu ekki annað betra — en við. sem lifum á
20. öldinni við höfum enga afsökun.
Farþegaflutningur milli skips og lands hér í
höfuðstaðnum, er í sYo miklu aílagi að undrum
sætir að stórtjón hefir eigi afhlotist fyrir löngu.
Ekkert eftirlit með því hvort bátarnir, sem
fólkið er flutt á, séu sjófærir eða ekki — og því
siður með því, þótt menn ofhlaði bátana og alls
ekki skift sér af þvi þótt bátarnir séu svo út-
aðir af slori og öðrum óhreinindum að menn
hálf eða aleyðileggi föt sín. Og þó það hafi oft-
ar en einusinni komið fyrir, að menn hafi fail-
ið útbyrðis við skipshliðina sökum troðnings, þá
hefir oss vitanlega, engin farið fram á það, að
nokkurt ettirlit væri haft með því hvernig fólks-
flutningsbátar legðu að skipunnm.
Yegna þess hve torveldlega gengur hér með
ferming og a'fferming skipa, er það nærfelt frá-
gangssök að liafa hér vöruforðahús. Þó væri
slíkt ekki óhugsandi með útlendan varning —
en afleiðingarnar af því, að forðabúr eru ekki
hér á staðnum eru mjög margar og allar til hins
verra fyrir verztunarstarf okkar. Til dæmis eru
allir smákaupmenn neyddir til þess að eiga við
útlenda umboðsmenn og er það ærið óhagstætt
fyrir margan hvern, að verða að kosta dýrar
ferðir til útlanda og það sem verst er, að oft og
tíðum verða ferðirnar að litlum notum. Ber
margt til þess, ókunnugleiki, vankunnátta í mál-
um og 5rmislegt fleira, — að því ógleymdu, að
arðurinn af verzluninni lendir að miklu levti í
hjá hinnm útlendu umboðsmönnum.
Þeir fiskikaupmenn hér i Reykjavik sem
kaupa fisk út um landið, verða oftast nær að
senda skip til þess að tína saman á höfnum sitt
lítið í hvorum staðnum. Gengur oft mjög lang-
ur tími til þess að smala saman svo miklu af
flski að heill skipsfarmur fáist. Við þetta legst
mikill kostnaður á fiskinn og þar að auki getur
það oft komið fyrir að markaðurinn breytist
talsvert til hins verra allan þann tíma sem skipið
er í ferðinni — ef til vill marga mánuði. —
Hvað strandferðirnar hér við land snertir,
þá er það auðsætt, að þær geta ekki komið að
fullum notum á meðan höfnin og uppskipunar-
aðferðin er eins og enn þá sér stað.
Vérhöfum nú reynt, auðvitað í mjög stuttu
máli — að sýna fram á hversu algjörlega óvíð-
unandi það fyrirkomulag er sem við eigum nú
við að búa, og eg veit að margir munu veiða
oss samdóma um það, að fullkomin stórskipa-
höfn hér í höfuðstaðnum sé hin mesta nauðsyn,
ekki einungis fyrir verzlunarlíf þessa bæjar, vöxt