Á morgun


Á morgun - 30.01.1918, Qupperneq 3

Á morgun - 30.01.1918, Qupperneq 3
3 Skollaleiknrimi vií skip- sijórana í „Sjálfsijöra". Ofboðslegur er sá loddara-leikur, sem þeir Sveinn og steinolíuklíkan hafa leyfl sér að hafa í frammi við skipstjóra þessa bæjar. Fyrst er skipstjórum taiin trú um, að hags- munum þeirra sé bezt borgið með því að sameinast pólitísku skip- brots-klíkunum (langsum, B. K. og Þorláksson-Classen) gegn almenn- ingi þessa bæjar, þeir skjallaðir upp ineð taumlausum fagurgala til þess að styðja þessa »heiðarlegu« og »ráðvöndu« menn, sem »Land- ið« kallar, með fé sínu og fylgi. Og margir þeirra sáu ekki við »heiðarleikanum« og gengu hrönn- um saman í »hvítu lrersveitina«. En hvernig eru svo efndirnar við skipstjórana? Skipstjora-félagið »Aldan« sam- þykkir að slyðja »Sjálfstjórnar«- listann og bendir á tvo skipstjóra, er hún vill koma að ofarlega á listann, eins og lofað liafði verið og telja víst, að þetta gangi fram. En þegar til kemur, er þessum mönnum liafnað og skipstjóra-stétt- in fær hvergi að koina nærri þeim sœtum á íistanum, sem nokkur von er um, að til greina geti komið! Nei. Ónei. Skipstjórunum ætlar »Sjálfstjórn« ekki svo háan sess, að minstu likur geti verið til, að þeir komi nokkruin manni að í bæjarsljórn. I’etta er líka eðlilegl því að skipstjórar gætu haft það lil, að verða þar of-sjálfstæðir í framkomu sinni gagnvart liagsmun- um spekúlantanna. Þessvegna pr skæðasti mútstöðu- maður skipstjóra-stéttarinnar setlur efstnr á listann, annað sætið skip- arungmennafélags-kenslukona, höfð i beitu hauda konum' (fremur en körlum?) — í þriðja sætið kristi- legur ungmannafélags-kaupmaður og svo er loks Jóni skipsljóra Ól- afsyni hoðið fjórða sætið! Fessi hundsun á skipstjóra-stétt- inni lýsir furðulegri frekju, þótt hún sé í fylsta samræmi við fram- komu hr. Sveins gagnvart þeirri stétt fyr og síðar. Sáu skipstjórar þess glöggast dæmið á siðasla bœj- arstjórnar/undi, þar sem hr. Sveini tókst í ftimað sinn að bola skip- stjóra frá yíirmanns-stÖða við höfnina! En pcningar skipstjóranna og atkvæði gela verið góð handa Sjálf- stjórn, þótt þeir sjáiflr sé ekki nógu »fínir« til þess að hafa eflir- lit við Reykjavíkurhöfn né silja í hæj a rstjórn Reykj a vík u r. Sœfari. Alþtjðumenn, karlar o/j konur! Sœkið vel kosninguna! Afrekanefndin, Síðan 1915 hefið hr. Sveinn Björnsson, ásamt K. Zimsen og Sighv. Bjarnasyni, setið í nefnd þeirri, sem kölluð hefir verið dýr- tíðarnefnd bæjarstjórnarinnar. Þegar leið á siðastl. sumar, og sýnt þótti að síldveiðaatvinnan mundi algerlega bregðast, var í blaðinu Dagsbrún og af stjórn Al- þýðuflokksins á fundum hér i Reykjavík sýnt fram á það, hvilíkt voða ástand hlyti að verða hér í bænum í vetur, svo að skjólra að- gerða þyrfti af hálfu hins opinbera til að afstýra hinum sýnilega yfirvof- andi liáska. Fulllrúi alþýðuflokksins á þingi hr. Jörundur Brynnjólfsson harðist og ósleitlega fyrir því, að Alþingi gerði víðtækar ráðstafanir að dæmi annara þjóða til að afstýra yfir- vofandi neyð. Ár angur þeirrar baráttu eru lögin um almenna dýrtíðarhjálp, og þó að þau lög hafl ekki verið eða verðí ekki að öllu leyli svo fram- kvæmd, sem til var ætlast, þá er þó áreiðanlegt að þau hafa orðið að nokkru gagni. Að minsta kosti munu aliir vera sammála um það, að mikil bót hafi verið að því að kol voru seld undir verði. En Sveinn sat í dýrtiðarnefd Rvíkurkaupstaðar, þeirri nefnd, sem sérstaklega var ællað það starf, að vera »forsjón« hæjar- manna í dýrtíðarmálunum, og hafð- ist ekki að. Líklega heíir hann þó haft opin angun fyrir því, sem var að ger- ast, að ofan á dýrtíðina bættist at- vinnubrestur, sem hlaut einkanlega hér í Reykjavík að verða fyrir- boði neyðar og skorts meðal al- mennings. Ehginn heyrði neitt um það getið, að dýrtíðarnefndin, »for- sjónin«, hefði nokkurn viðbúnað til þess, að taka á móti fólkinu, sem með haustinu kom til höfuð- staðarins, allslaust (og margir ineð skuld á baki), heim lil allslausra heimila. Enginn heyrði getið um, að dýrtíðarnefndinni hefði dotlið í hug, að bærinn þyrfti að gera ráð- stafanir til þess, að halda uppi at- vinnu fyrir fólkið, sem þannig var ástatt fyrir. Nú, það var þó alt af hægt að fara á sveitina? Ja. Sveitina? Þing- ið og Jörundur hafði nú gert þann skolla, að lála fólkið ekki missa atkvæðisréttinn, svo það þótti eig- inlega ekkert í það varið lengur, að láta það fara á bæjarsjóð. Það er nú illgirni að geta þess til, að þessar hugsanir hafl lireyft sér hjá nefnd- inni. Hefði Jón Þorláksson verið í djrrtíðarnefndinni, var vandinn auð- vitað enginn, því hann hefði bara skrifað langa grein í Lögrétlu, og skikkað fólkið ti! að lifa á tómu sparisjóðsfé! En dýrtíðarnefndin gerði ekkert. Og þó er það- ekki satt. Hún gerði það, sem hún lrefði betur látið ógert. Þegar Alþýðuflokkurinn á síðast- liðnu hausti hélt fundi, til að krefjast þess, bæði að landssjóður og bæjarsjóður létu byrja vinnu, þá ekki einasta dró dýrtíðarnefnd- in og borgarstjóri það eins lengi og hún gat, að bærinn gerði nokk- uð, heldur var liún með flækjum og vífilengjum, að reyna að koma í veg fyrir að landssjóður léti byrja vinnu. Þelta er svo alkunnugt mál meðal alþýðumanna hér í bæ, sem eitthvað liafa fylgst með því máli, að óþarfi er að rekja það nánar. Mér þykir þetta leiðinlegt, því mér er fremur meinlaust til Sveins, þykir meira að segja vænt um hann bæði af því að hann er son- ur Björns Jónssonar og svo er hann nafni minn. En eg get ekki kosið hann. Mér er það alveg ómögulegt. Eg get það ekki. Eg líýs alþýðulistann. Sveinbjörn. Sauðarg’æran. Tali maður úr Alþýðuflokknum við hr. Finsen, ritstjóra Morgun- blaðsins, selur hann uþp það sunnudags-rjómalogns-andlit, eins og hann rúmi ekki alla þá elsku, sein hann ber í brjósti til þeirra sjálfra og málefna þeirra. En þetta er ekkert annað en sauðargœra, sem fer hr. Finsen að vísu ágætlega, því undir eins og hann snýr við þeim bakinu, fer hann að urra og gera sig líklegan til að bíta í hælinn á þeim. Eilt slíkt hælbit er í Morgun- blaðinu í gær, þar sem blaðið, móli betri vitund þó, er í öðru veifinu að kenna Alþýðuflokknum um það, að C-listinn sé sprengilisti, sem þeir hafi komið af stað. Engan, sem þekkir hr. Finsen, furðar á því, þó hann mæli mec Sjálfstjórnarlistanum — svo ger- samlega scm þeir eiga hann f húi og hár — en lritt heflr sumum ef til vill komið á óvart, að hann reyndi á allan hátt að svívirða alþýðu þessa bæjar (sem heldur uppi blaðsneplinum hans), og þó árás þessi s£ að vanda lævíslega stíluð gegn fulltrúum þeim, sem alþýðan hefir skipað fyrir sig ti fram að halda sínum málstað, þá er tilgangurinn sami. En þelta er ekkert annað en það, sem gerst lrefir áður. Hr. Finsen hefir nú í bili við kosn- ingarnar kastað þeirri sakleysis sauðargæru, sem hann alla jafna hefn yfir sér, og sett upp hrúts- hornin og otar þeim nú gegn al- menningi í þarfir Sjálfstjórnar- klikkunnar. En eftir kosningarnar verðnr sauðargæran komin á hann aftur. Og saiiðkind verður hann altaf. Grimur. Agn fyrir konur. »Sjálfstjórn« hefir úti öll spjót sem vonlegt er, og eilt sérstaklega ætlað okkur konum. Hún hefir sett cvennmann ofarlega á lista sinn í óeirri, von að við kysum þá frem- ur þann listann. Um þetta er ekki að villast, og sízt eftir að hafa verið á Bandalagsfundinum í Báru- )úð í fyrrakvöld. Þar var ekki svo lítið um það talað, að nú yrðu ronur að launa »Sjálfstjórn« ænnan »sóma« með því að kjósa með henni. En má eg spyrja, hvað eigum við að launa? Eg sé elcki betur en að lislinn sé fullsæmdur af ungfrú Ingu Láru Lárusdóttir á Dessum stað, það en. alkunnugt að rún er í fremstu röð kvenna hvað alla hæfileika snertir til þess að vera i bæjarstjórn, og efast eg um þótt leitað sé í mannvali »Sjálf- stjórnarcc að þar finnist nokkur öllu betri kostum búin en einmitt ungfrúin og satt að segja hefði hún vel mátt vera efst á listanum. Það væri því ástæðulítið, að við konur færum að kasta atkvæðum okkar á þennar lista fyrir það eitt að félagið hefir séð sér hag i því, að grípa til ungfrúarinnar. Það er hlutur, sem launar sig alveg af sjálfu sér, því ástæða er til að ætla að »Sjálfstjórn« lcomi þó tveimur mönnum að. Eg er nú að vísu ekki í neinum vafa um það, að »Sjálfstjórn« hefir ekki eingöngu gengist fyrir hæfileik- um ungfrú Ingu þegar henni var slcipað á listann, enda bendir margt til þess, að það félag hugsi um annað fyrst og fremst, heldur mun hitt hafa verið tilgangurinn að fá okkur konur til að bíta á agnið og lifa þannig undir listann i heild sinni. En það þætti mér lýsa hryggilega þróltleysi hjá okkur lconum ef við létnm leika þannig á okkur, og mundum við sizt hafa sóma af. Ungfrú Inga L. Lárusdóttir er góð. Hún lcemst vafalaust í bæjar- stjórn þótt engin kona geri sig selca í þeirri einfeldni að fara að kjósa B-listann eingöngu hennar vegna. Svo mikið er orðið odd- borgarharðfylgið í Reykjavik. Áslaug. Frá fundi kvenna. % Á fundi lcvenna 28. þ. m. flutti ein liúsfreyja tillögu um það að fundurinn skoraði á bæjarstjórn- ina að fjölga mönnum i dýrtíðar- nefndir þær er bæjarstjórn við koma og hún skipar. Benti hús- freyja á það, að nauðsyn bæri til að bæjarstjórnin léli athuga heim- ilisástæður fátæklinga í bænum; mundu margir þannig gerðir að þeir lcvörtuðu eklci við hið opin- bera yfir líðan sinni' fyr en um seinan, svo seint að heimilisfólkið hefði liðið stórkostlega áður en

x

Á morgun

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Á morgun
https://timarit.is/publication/226

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.