Alþýðublaðið - 09.02.1964, Qupperneq 8

anna, en þangatS flutti hann, er
hann kom alkominn heim fyrir
sex árum. Sigurjón hafði vinnu-
stofu í bragga við hlið íbúðarhúss
ins. En nú hefur hann reist sér í-
búðarhús, fyrir nokkru, og er með
vinnustofu í smíðum. Það er ekki
seinna vænna að þessi ágæti lista-
maður fái sæmandi hú næði til
starfsemi sinnar.
Mér er kunnugt um annan lista-
mann þarna á nesinu, en það er
Einar Baldvinsron, listmá'.ari.
Ef Laugarnesið fær að vera í
friði fyrir tæknimannvirkjum, svo
sem verksmiðjum og malbiki,
þarf hið opinbera að gera gang-
skör að því að skipuleggja nesið
og þrífa það af kofaskriflum og
öðru því rusli sem óprýðir það og
jafnframt að varðveita það sem
líkast sinni upphaflegu mynd-
Þó að væntanleg höfn kæmi til
með að verða samfe'ld allt inn í
Voga, mætti nesið standa óskert.
enda veitir ekki af einni vin í
hverja eyðimörk.
Laugarnes mun vera landnáms-
jörð, þó upphaflega hafi hún til-
heyrt stórbóndanum Ingólfi.
Hallgerður langbrók bjó í Laug
arnesi síðustu ár æfi sinnar og
mun heygð þar. Mér var tjáð að
liún hafi í draumi birzt spökum
manni og skyggnum og beðið hann
að sjá til þess að bautasteinn yrði
árangur í baráttunni við þennan
sjúkdóm, og þegar brunann bar
að höndum voru aðeins fáir sjúkl-
ingar eftir í Laugarnesspítalanum.
Þessir sjúklingar voru fluttir í
Kópavog hæ ið, sem upphaflega
var byggc sem útibú, frá Vifils-
stöðum. Hold„veikraspítalinn stóð
framarlega á ne inu, eða á svip-
uðum stað og biskupsstofan áður.
Laugarnes var stór jörð, átti
land inn að Kleppi, niður að Fúla?
læk, Kringlumýri og meirihlut-
ann af Fossvogi.
Útræði var í Laugarnesi og eru
þar tvær varir, sitt hvorum meg-
in við nesið, nefndar Suðurvör og
Norðurvör.
Margir munu eflaust kannast
við Laugarnesleir og ekki síður
stofnanda þe_s fyrirtækis Gest
Þorgrímsson. Foreldrar Gests
bjuggu í Laugarnesi og var fað-
ir hans Þorgrímur Jónsson, mikill
hagleiksmaður og lagði gjörva
hönd á margt, stundaði m. a. söðla
smíðar og veggfóðrun auk búskap-
arins.
Samkvæmt upplýsingum Gests,
bjó Þorgrímur allscóru búi, hafði
flest 12 kýr. Þorgrímur var mikill
hestamaður og átti marga hesta.
Auk þess annaðist hann hesta’-
gæzlu fyrir Keykjavíkurkaupstað,
Hann hýsti og sá um þá hesta sem
ferðamenn og bændur, sem lögðu
Einn er sá staður meðal fárra
í umdæmi Reykjavíkur, sem enn
er tiltölulega óspilltur af völd-
um tækninnar, en það er Laug-
arnesið.
Samkvæmt venju mun þess várt
langt að bíða að á því verði breyt-
ing og nesinu spillt, vegna „nú-
tímaþarfa".
í ráði mun að halda lagningu
Skúlagötunnar áfram og lengja
hana enn og mun hún skera nes-
ið í sundur. Það má segja að
þetta sé óhj^kvæmilegt, en það
er ekki sama hvar nesið er skorið
í tvennt.
Hvort verksmiðjubyggingar eru
ráðgerðar á nesinu, er mér ekki
kunnugt, en væntanlega er ekki
svo.
Verði slíkar byggingar leyfðar
þar, er búið að eyðileggja
einn sérkennilegasta staðinn í
Reykjavík. Fjaran í Laugarnesi er
ein sú fegursta og „skemmtileg-
asta“ í nágrenninu, enda heillar
hún þá sem vilja komast í snert-
ingu við hafið og þanglyktina . .
Það er ekki ný bóla að láta
,,þarfir“ borgarinnar vera í misk-
unnarlausu fyrirrúmi, þekja hvem
auðan blett köldu malbikinu
hvergi grastó eða óspilltur steinn.
Við hernám var Laugames út-
atað bröggum o öðmm her-
mannvirkjum og sjást þess
merki enn í dag.
Eitthvað rámar mig í blaðaskrif
um örlög Laugamess og tóku
skrifendur upp hanzkann fyxir nes
ið, og vildu friða þennan reit.
Einn skrifenda, minnir mig,
vildi gera Laugarnes að listamanna
nýlendu og finnst mér sú hugmynd
mjög athyg'isverð, að ekki sé
meira sagt.
Sigurjón Ólafsson bjó til
skamms tíma í einu hermannahús-
settur yfir gröf sína og bent hon-
um á staðinn.
Því miður hafði ég ekki tæki-
færi til að grennslazt fyrir um
sannleiksgildi þeirrar sögu áður
en grein þessi birtist í blaðinu og
bíður það betri tíma.
Laugarnes var biskupssetur og
kirkjustaður fyrr á árum. Bærinn
stóð á svipuðum stað og nú, en
biskupsstofan á svipuðum stað og
nú stendur hús Sigurjóns mynd-
höggvara.
Einn síðasti biskupinn sem sat
Laugarnes mun hafa verið Stein-
grímur Johnson. Hann lézt úr
lungnabólgu af völdum ofkæling-
ar, er hann var viðstaddur hval-
dráp í krikanum við Örfirsey.
Það þótti tíðindum sæta er Stein
grímur biskup var jarðaður, að
mun fleiri menn þyrfti til að
bera kistu hans en venjulega,
enda var biskupinn mjög feit-
laginn-
Danskir Oddfellowar reistu
holdsveikraspítala í Laugarnesi
um aldamótin síðustu og gáfu
hann íslenzka ríkinu. Staðurinn
var valinn með það fyrir augum,
hve „afskekktur" hann var.
Bygging . holdsveikraspítalans
var mikið afrek, en svo óheppi-
lega vildi til að hann brann til
kaldra kola nokkrum árum seinna.
En þá þégar hafði náðst ótrúlegur
leið sína til Reykjavíkur, höfðu
með sér, en eins og kunnugt er
höfðu þeir oftast með sér marga
hesta til að flytja á varning þann
er þeir keyptu í Reykjavík, heim.
Þegar Þorgrímur lézt tók Elli-
heimilið jörðina á leigu og rak
þar búskap um hrið. Seinna var
samþykkt að Menntaskólinn fengi
jörðina undir skólahús en horf-
ið var frá því síðar.
Nú býr í Laugarnesi, Sigurður
Ólafs on, sá landskunni söngvari
og hestamaður.
Ég ætlaði að hringja til hans og
fá hjá honum upplýsingar um
búskapinn, en frúin tjáði mér að
Sigurður væri upp á Kjalarnesi.
Þá var ekki um annað að ræða
en spyrja frúna í staðinn og gaf
hún mér eftirfarandi upplýsingar:
— Kúabú hefur ekki verið í
Laugarnesi síðan Elliheimilið
hætti rek tri þar, en það mun
hafa verið 1945 eða ’46. Við flutt-
um í Laugarnes 1947 og höfum
haft kindur lengst af. Nú er þó
svo komið að grundvöllur fyrir
fjárbúi er enginn lengur, þar eð
búið er að þrengja svo að okkur
með byggingum vöruskemma og
fleiri mannvirkja.
Nú er aðeins ein kind eftir,
svona handa börnunum að horfa
á- En hesta eigum við ennþá, alls
-8 9. febrúar 1964 — ALÞÝÐUBLAÐIÐ