Alþýðublaðið - 23.03.1965, Blaðsíða 5

1
íslenzka sjónvarpib...
Framhald. af 16. síðn.
Ummæli mín voru svo fáorð, að
það kann að hafa gefið tilefni til
misskilnings, sem unnt hefði verið
að komast hjá, ef ég hefði rætt nán
ar þau atriði, sem um var spurt.
En ég vil ekki að neinn vafi sé á
því, að það, sem ég sagði, er sann-
leikanum samkvæmt.
Ummæli min voru þessi orðrétt:
„Að síðustu vil ég svo segja þetta
1 tilefni af fyrirspurn, sem hátt-
virtur þingmaður beindi til mín i
lok ræðu sinnar varðandi kvik-
myndaeftirlit með Keflavíkursjón-
varpinu. Sjónvarpið í Keflavík
heyrir ekki undir menntamálaráðu
neytið á sama hátt og Ríkisútvarp-
íð heyrir undir menntamálaráðu-
neytið eða kvikmyndasýningar
heyra imdir menntamálaráðuneyt-
ið. Keflavíkursjónvarpið heyrir
undir utanríkisráðuneytið og sú
löggjöf, sem um það mundi fjalla,
er varnarsamningurinn og reglu-
gerðir settar á grundvelli laga til
fitaðfestingar á varnarsamningn-
um. Hitt er annað mál, að ég tel
það tvímælalaust vera á valdi ís-
lenzkra stjórnvalda að hafa full-
komið eftirlit með þeim kvikmynd
um, sem birtast í Keflavíkursjón-
varpinu. Mér hefur aldrei verið
greint frá því, og kvikmvndaeftir-
litsmönnum ekki heldur, að f
Keflavíkursjónvarpinu hafi verið
sýndar kvikmyndir, sem íslenzkt
kvikmyndaeftirlit myndi hafa bann
að, og þangað til ég fregna — eða
kvikmyndaeftirlitsmenn hafa fregn
Njósnari
Framh. af bls. 1.
hring. En í fyrra skýrði fyrrver-
andi klefafélagi hans í fangelsinu
bvo frá, að Lonsdale hefði sagt
sér, að hann hefði ferðast mikið
um Bandaríkin og búið bæði í
Kaliforníu og á Florida.
í greininni segir Lonsdale frá
hvernig hann hefði komið Þjóð-
verja nokkrum til að gerast njósn
ari fyrir kommúnista, eftir að
þeir höfðu sétið að tafli í New
York. Hann skýrir einnig frá einu
ferðalagi sínu til San Fransiseo,
sem hann fór til að leggja „ag-
ent m-212” lífsreglurnar um það,
hvernig hann ætti að skyggja 3
menn, sem höfðu góða þekkingu
á hernaðaráætlunum Bandaríkj-
anna, og að safna ýmsum upplýs-
ingum um eldflaugarannsóknir og
iðnaðar og verzlunarleyndarmál.
Þá segir Lonsdale frá, að hann
hafi öðru hvoru ekið nokkra kiló-
metra frá New Ýork borg til að
senda 30 sekúntna dulmálssend-
ingar til annarra njósnara. Dul-
málið var hann áður búinn að
taka upp á segulband og sendi
hann þær með hjálp lítillar sendi
stöðvar, sem hann hafði í bíl sín-
um og gerði enga tilraun til að
fela.
— Ef ég hefði sagt frá einhverj
um hluta þeirra upplýsinga, sem
Við náðum í, er ég viss um, að
þær myndu koma af stað sárs-
aukafullum rannsóknum innan
bandaríska utanríkisráðuneytis-
ins, skrifar Lonsdale.
ir — af slíku, hef ég ekki talið
og tel ekki ástæðu til neinna af-
skipta af minni hálfu um þetta
efni. En jafnskjótt og ég fæ um
það áreiðanlegar fregnir. sem yfir
maður kvikmyndaeftirlitsins, að
sýndar séu í bandaríska sjónvarp-
inu kvikmyndir, sem íslenzka kvik-
myndaeftirlitið hefði bannað eða
mundi vilja banna, þá mun ég taka
það mál til þeirrar athugunar og
þeirra afskipta, sem ég tel rétt og
heimilt“.
Það er kunnugra en að frá þurfi
að segja. að kvikmyndaeftirlit ým-
issa landa hefur bannað sýningu
kvikmynda alveg og bannað að
sýna aðrar myndir óstyttar, þ. e.
a. s. krafizt þess, að þær væ'ru
styttar, áður en þær væru sýndár.
Er þess t. d. skemmzt að minnast,
að ein af nýjustu myndum hins
heimsfræga sænska leikstjóra, Ing
mars Bergmans, „Tystanden", mun
hafa verið bönnuð óstytt í ýmsum
löndum, m a. í Noregi og Þýzka-
landi. Fyrir skömmu varð mikil
deila um það í Svíþjóð, hvort yfir
höfuð ætti að leyfa sýningu sænskr
ar myndar, sem ber heitið „491“,
þar í landi. Sýning hennar mun
bafa verið leyfð þar, en var bönn-
uð sums staðar annars staðar.
Þetta nefni ég aðeins sem dæmi.
Það, sem ég átti við, v*r, að mér
væri ekki kunnugt um, að i Kefla-
víkursjónvarpinu hefðu verið sýnd
ar kvikmyndir, sem talin hefði ver-
ið ástæða tii þess að banna hér,
annað hvort algjörlega eða nema
að áskilinni styttingu.
Ég var ekki að ræða þá spurn-
ingu, hvort í Keflavíkursiónvarp-
inu hefðu verið sýndar kvikmynd-
ir, sem hefðu verið eða mundu
vera bannaðar börnum i kvik-
myndahúsum hér, né heldur þá
spurningu, hvort gera ætti sýn-
ingu mynda í Keflavíkursjónvarp-
inu háða íslenzkri kvikmyndaskoð-
un með þeim hætti að þar mætti
ekki sýna neina þá kvikmynd, sem
bönnuð myndi vera börnum í ís-
lenzkum kvikmyndahúsum. Ég
hafði að vísu ekki séð og hef ekki
enn séð þann lista, sem annar
hinna tveggja kvikmyndaeftirlits-
manna hér i Reykjavík mun hafa
látið formann menntamálanefndar
neðri deildar fá um kvikmyndir,
Hafnarfirði, 22. marz. — SÞ.
KLUKKAN 4.25 aðfaranótt
sunnudags var Slökkvilið Hafnar-
fjarðar kvatt út að fjárhúsum
Gunnlaugs Stefánssonar, fyrrver-
andi kaupmanns, sem eru í hraun-
inu norður af Bílaverkstæði Hafn-
arf jarðar. Þegar varðmaður slökkvi
liðsins kom á vettvang, stóðu hús-
in tvö í björtu báli og byrjað að
loga í því þriðja, en því tókst að
bjarga lítt brunnu. Hin tvö brunnu
til kaldra kola. 1
Börn liafa verið að kveikja í
sem sýndar hefðu verið í Kefla-
víkursjónvarpinu, en hefðu verið
bannað börnum í kvikmyndahús-
um hér. En það skiptir engu máli
í þessu sambandi. Ég hef hins veg-
ar talið, að íslenzkt sjónvarp eigi
ekki að vera háð kvikmyndaeftir-
liti með sama hætti og kvikmynda
hús. Menntamálanefnd neðri deild-
ar var á sömu skoðun, ágreinings-
laust, því að hún gerði til-
lögu um að taka ákvæði um það
í frumvarpið, að væntanlegt ís-
lenzkt sjónvarp skyldi sjálft bera
ábyrgð á þeim myndum, sem það
sýndi, þ. e. a. s. að myndir þess
skyldu ekki vera háðar skoðun
kvikmyndaeftirlitsmanna. Var
þetta samþykkt samhljóða 1 neðri
deild. Virðist þá varla koma til
greina að láta aðrar reglur gilda
um Keflavikursjónvarpið, þó að
það haggi auðvitað ekki þeirri stað
reynd, sem ég undirstrikaði í orð-
um mínum á fimmtudaginn. að auð
vitað hafa íslenzk stjórnvöld full-
an rétt til allra þeirra afskipta af
því, sem sýnt er í Keflavíkursjón-
varpinu, er þau kæra sig tim. Ná-
kvæmlega sama reglan gildir t. d.
í Danmörku, Noregr og Svíþjóð.
í engu bessara landa er sjónvarpið
háð kvikmyndaeftirlitinu. Sjön-
varpsstöðvarnar bera sjálfar á-
byrgð á því efni, sem þær sýna.
í öllum þessum löndum eru oft
sýndar í sjónvarpi kvikmyndir,
sem almenna kvikmyndaeftirlitið
hefur bannað börnum aðgang að í
kvikmyndaliúsum, en yfirleitt er
það þá venjan að láta þess getið í
dagskrá og jafnvel á undan mynd-
inni, að hún sé ekki heppileg fyrir
börn. Hliðstæðri reglu tel ég, að
væntanlegt íslenzkt sjónvarp ætti
að fylgia, og ég fyrir mitt leyti
teldi. rétt, að slíkar reglúr yrðu
settar. um Keflavíkursjónvarpið
þótt það sé ekki í mínum verka-
hring að setia þær. Hins vegar tel
ég ekki unnt að láta þær reglur
gilda um sjónvarp, fremur en raun
ar um útvarp eða blöð og bækur,
að þar megi ekkert birtast, sem
börnum er ekki ætlað. Slíkri reglu
er og livergi fylgt, þar sem ég hef
fengið fréttir af. Húsráðendur á
þeim heimilum, sem liafa sjónvarp
og raunar útvarp, verða að gæta
þess svo sem kostur er, að börn
sinu þarna í hrauninu og er stórt
svæði svart yfir að líta. Talið er
að eldsupptök hafi verið af völd-
um sinubrunans. Gunnlaugur Stef
ánsson hætti fjárbúskap fyrir 2
árum, en húsin rúmuðu 30 fjár.
í þeirn var nú geymt byggingar-
efni og var það óvátryggt, en hús-
in, sem voru járnvarin timburhús,
voru eitthvað tryggð. Slökkvistarf-
ið var erfiðleikum háð, því að allt
vatn varð að flytja að, og eldur
var í gólfskán og taði undir gólf-
rimlurn, sem erfitt var að komast
að.
i-iriF
'1iJÍ
Fjárhús brenna
í Hafnarfirði
horfi ekki á og hlusti ekki á það
efni, sem þeim er talið óholt með
sama hætti og sú skylda hvílir á
þeim að gæta þeirra t. d. fyrir
óhollu lestrarefni.
Með þessum orðum vona ég, að
mér hafi tekizt að skýra pau at-
riði varðandi Keflvaikursjónvarp-
ið og kvikmyndaeftirlitið, sem laus
lega var að vikið hér í þessari hátt
virtu deild s. 1. fimmtudag og virð-
ist hafa valdið nokkrum misskiln-
ingi.
Starfsfræðsla
Framhald. af 16. síðu.
spurðu 52, hjúkrúnarnám 180,
fóstrunám 175, fóstrustörf 115,
garðyrkju 63 og um 200 sáu
kvikmyndina „Bóndi er bú-
stólpi". Lögreglan var að vanda
mjög vinsæl og til hennar leit-
uðu 460, þar af 60 sérstaklega
um störf rannsóknarlögreglu.
Þá voru einnig i hópnum 135
stúlkur, sem áhuga höfðu fyrir
að fræðast um störf kvenlög-
reglu. Um tollþjónustu spurðu
62, og um slökkvistörf 40. Um
störf hjá Landsímanum spurðu
61, og 170 sóttu vinnustaði stofn
unarinnar. Þá spurðu 109 um
almenn skrifstofustörf. Stál-
skipasmíði dró til sín 90, járn-
iðnaður 70 og tæknifræði 200.
Um ferðamál spurðu 150, söng
og tónlistarnám 92 og brauða-
og kökugerð 50. Flugið heillar
jafnan marga, og spurðu nú
350 um flugfreyjustörf, 300 um
flugmannastörf, 60 um flug-
virkjastörf, 40 um störf flug-
umferðarstjóra og milli 400 og
500 heimsóttu Verkstæði Flug-
félags íslands.
Starfsfræðsludegi þessum var;
sem öðrum stjórnað af Ólafi
Gunnarssyni, sálfræðingi. sem
óþreytandi hefur verið i bar-
áttu fyrir þeim, og undirbún-
ingi þeirra. Á hann V'ssulega
mikla þökk skilið, og einnig
þeir leiðbeinendur, sem gefa
tíma sinn til þess að gera dag-
inn sem beztan. Gagnsemi hans
verður vart metin til fulls.
Iðnrekendur
Framhajd af 1. síðu
á stofn innlend fyrirtæki, sem
framleiddu iðnvarning úr alumini-
um.
Að loknu.m umræðum bar stjórn
félagsins fram tillögu, og var hún
samþykkt samhljóða. Að síðustu
þakkaði formaður FÍI starfsfólki,
fundarstjórum og nefndum fyrir
störf sín og fundarmönnum funda
setu og sleit síðan ársþinginu. —
Fundarstjóri var Sveinn B. Val-
fells.
Tillagan, sem samþykkt var, er
svohljóðandi:
Ársþing iðnrekenda 1965 lýsir
stuðningi sínum við fram komnar
huginyndir um stórvirkjanir. —
Telur ársþingið eðlilegt að í því
sambandi þurfi að tryggja sölu
væntanlcgrar orku og að ástæðu-
laust sé að ætla, að sjálfstæði
bjóðárinnar þurfi að stafa hætta
af því. þó að erlendu fyrirtæki
verði heimilað að reisa aluminium
verksmiðju á íslandi.
Bílaeign
Framh. af bls. 1.
taka fleiri en átta farþega eru
417, vörubifreiðir eru alls 6279.
Af fólksbifreiðum eru 112 teg.
Sú tegund sem mest er af er
Ford, eða 3124. Volkswagen er
næstur i röðinni, af þeirri ger9
eru 3074 bifreiðir, þá koma Willys
jeppar næstir, eða 2401.
Af vörubifreiðum eru 109 teg.
20,2% þeirra eru af Chevrolet-
gerð eða 1268, næst mest er til
af Ford vörubifreiðum eða 120H
og þriðja tegundin í röðinni er
Dodge, af þeirri gerð eru 427
vörubifreiðir.
Á síðustu tíu árum hefur bif-
reiðaeign landsmanna rösklega
tvöfaldazt. Árið 1955 voru skrá-
settar alls 15611 bifreiðir, — og
hefur þeim fjölgað á hverju ári,
en aldrei jafn mikið og á síðusttl
þremur árunum. Aftur á móti lief-
ur bifhjólum fækkað nokkuð á
fyrrgreindu tímabili.
Elzti skrásetti bíllinn hér á
landi er af árgerðinni 1923, tvær
bifreiðar eru frá árinu 1926. Sli
árgerð sem mest er til af er frá
árinu 1963, eða 3392 bifreiðir, frá
1964 eru 3008 bifreiðir og 610 af
árgerð 1965.
Fiskböllin
Framhald af síðu 16.
er allt að verða búið. Ýsu áttí
ég alveg til klukkan 4, nú gr
það mest þorskur og reyktpr
fiskur. Allir sem koma inn, fá
eitthvað.
— Eg var að velta því fyrir
mér, hvort ég ætti að stofna
einhvern sjóð í tilefni dags-
ins, en svo fannst mér bezt
að fólkið, sem verzlar hjá
mér, fengi að njóta þess.
— Jæja, vinurinn. Þetta
skeður nú ekki nema einu sinni
á öld — og ég býzt ekki við,
að geta haldið upp á aldar-
afmælið, — svo segi ég ekki
meira.
Steingrímur var kátur og
hress og ekki á honum að
heyra, að fisksalar hafi bar-
izt við fiskleysi og óáran frá
því fyrir áramót, enda hefur
nú ræzt úr. Það fyrirtæki, sem
hóf göngu sina klukkan 4 að
morgni þann 21. marz áiiið
1913, fcr heldur ekki pð
leggja upp laupana, þó að eitt
hvað blási á móti í bili.
i
Hi^barðeviðQcrðfir
G&mjóvimHsctof«aM
tttatMld 3S; tUytdMfk,
OPfO AtXA DAOA
(U3CA LAUÚAftDACA
OQ BUNNUDAGA)
FRAKL.aTU.32.
ALÞÝÐUBLAÐIÐ - 23. marz 1965 '5