Vísir - 13.07.1959, Qupperneq 3

3^ánudaginn-13. júlt 1959 -
VlSIR
Stytt grein úr „Wall Street
Jourrial“, eftir Gene Bylensky.
Kastaöi Gaspar „Hot Horse“
Trammel í rann og veru tveggja
milljón dala virði af gulli og
silfri í Hendricksvatnið, fallegt
stöðuvatn 20 mílur fyrir norðan
borgina Carthage í Texas?
Sagan segir, að Trammel, sem
var 19,-aldar bardagamaður og
ævintýrahetja, hafi verið ráð-
Jnn af Jean Lafitté, sjóræningja,
til að ílytja nokkur vagnhlöss
af gulli og silfri frá strönd
Mexikóflóa til St. Louis árið
1816. Spænskt riddaralið frá
San Antonio, sat fyrir Trammel
og mönnum hans og stráfelldi
þá alla, — en þó ekki fyrr en
Trammel tókst að sökkva sex
vögnum með ækjum og öllu í
Hendricksvatnið. Alla tíð síðan
hafa leiðangi-ar áhugasamra
fjárleitarmenna leitað árangurs-
laust að þessum munnmæla-
fjársjóði.
Ýmislegt bendir til ....
Einungis munnmæli? Ef til
vill, en olíuleitarmaður einn frá
Houston, Andrew C. SoRelle
heldur ekki. Hann hefur fjóra
menn í vinnu á stórurft pramma
með öllum tækjum, er fram-
kvæma sprengingar á vatns-
botninum í leit að fjársjóðnum.
Fyrir nokkrum vikum náðu leit-
armennirnir sex feta háu járn-
hjóli af vagni úr vatninu. Síð-
asta uppástunga um að ná mark-
inu, er að þurrdæla vatnið. „Ég
vil ekki fullyrða, að vatnið sé
fullt af gulli og silfri,“ segir hr.
SoRelle varlega, „en það bendir
ýmislegt til þess að við finn-
tim eitthvað að lokum.“
En hvort sem vonir SoRelles
í þessu efni rætast eða ekki——
'svo og max-gra annarra fjár-
sjóðaleitenda' — þá er hann að
efla áhuga manna fyrir nýju
viðhorfi og viðskiptum við hina
ævafornu atvinnugrein fjár-
sjóðaleitandans. Þótt hinir á-
hugasömu leitax’menn finni
sjaldan sjálfir það, sem þeir
leita, hafa þeir samt skapað
tekjulind fyrir aði'a — þá, sem
búa til og selja tæki og útbún-
að fyrir fjársjóðaleitendur.
F jársjóðaleitendur
skattlagðir.
Mislitur hópur framkvæmda-
manna skapar sér atvinnu af
viðskiptum við hinn sívaxandi
skara fólks, sem fæst við fjái'-
sjóðaleit, Þeir selja þeim bækur
um falda fjársjóði, fjársjóða-
uppdi'ætti, málmleitunartæki,
köfunarbúninga, og fjölda ann-
arra hluta, sem velútbúnum
fjárleitarmanni kemur ekki til
hugar að láta sig vanta. Ríkis-
stjórnir Flórída og Costa Ríka,
og ýmsar aðrar, auka ríkistekj-
ui-nar með því að skattleggja
vissar tegundir fjársjóðaleita.
Jafnvel heppnir fjársjóðaleit-
endur hafa hætt þessari „at-
vinnu“ fyrir hinar öruggari
tekjur af þessari nýju atvinnu-
grein.
í þessu sambandi má nefna
. George O. Maher, frá Baton
. Rouge. Hann og faðir hans
; röktu’ feril gamalla munnmæla
um að Jim Copland, x-æningi,
hefði falið gull í mýri einni ná-
Jægt Passagoula í Mississippi-
fylki, skömmu áður en hann
var hengdur, árið 1854. Með þvi
að nota heimagerðan málmleit-
, ara, tókst þeim að finna fjár-
sjóð þennan — kút, sem í voru
gullpeningar, að verðmæti 22
þúsund dalir.
Nú á tímum gefur Maher sér
engan tíma til þess háttar
starfa. í stað þess býr hann til
og selur málmleitartæki í
smiðjú áfastri við hús sitt. „Ég
er sannfæi'ður um,“ segir hinn
grannvaxni Maher í trúnáði,
„að fi'amleiðandi málmleitar-
tækja græðir meira á því starfi
en fjársjóðaleit.“
Leitað í
miklu dýpi.
Sams konar álit hafa aðrir
þeir, sem fást við að fullnægja
þörfum fjái’sjóðaleitenda. „Sala
okkar er 30% hæri'i en á síð-
asta ári,“ segir W. C. Blaisdell,
sölustjóri 'hjá fyrirtæki einu í
^Gold), bóka.vörður. PauLAnchor
Archives, New York, leiðir at-
hygli að því, að þótt sumir við-
skiptamenn hans hafi verið at-
•vinnulaúsir, „virðist þeir kaupa
meira af bókum og uppdrátt-
um“.
Framleiðsla og sala á „fjár-
sjóða-uppdráttum“ er arðvæn-
j leg atvinnugrein í sambandi við
upþganginn í atvinnugrein fjár-
sjóðaleitenda. Ralph Odlum,
lögfræðingur í Tampa, Flórída,
hefur framleitt litskrúðugt
landabréf af Flórída, er á að
sýna staði þá, er fjársjóðir hafa
verið faldir á —- sökkt í sjó eða
grafnir í jörð. Á einu ári seldi j
hann 20 þúsund eintök af upp-
di'ættinum á einn dal hvert.
Um 10 þúsund eintök af korta-
sannleikur og enn aðrar hi'einn
uppspuni.
Meðfi'-am ströndum Flórída,
til dæmis, feru sögusagnir um
heil tylft sokkinúa spænskra
skipa, sem eru hlaðin gulli.
Hátt uppi í Klettafjöllunum
í Coloradofylki, er vitað með
vissu um týndar gullnámur,
sumar þeirra frá dögum Spán-
vex'ja þar í landi.
Fjársjóðasögur
ganga um allt.
Um átta mílur frá Times-torgi
í New York, liggja leifar brezka
herskipsins ,,Hussar“ í leðjunni
á botni Austurfljóts. Skipið
sökk 1780 og hafði m. a. með-
ferðis 4,8 milljónir dala í gulli
— upp í mála þeirra brezku her-
Þaö tntí
GRÆÐA
Clifton, New York, er framleið- bók einni, „Átlas of Treasure
ir neðansjávar málmleitartæki
(á 545 dali hvert) og ilanga
„ki'aftkafara11 (á 350 dali), sem
nota má hvort heldur til köf-
unar eða sunds á yfii'borðinu.
Kraftkafarar hafa litla skrúfu
í afturendanum og tvö hand-
föng á hinum. Sundmaðurinn
heldur um handföngin og stýi'ir
þanxrig tækinu í þá átt, sem
hann óskar. Málmleitartækið,
sem líkist jarðsprengjuleitara,
er þannig gert, að það verkar
hvort heldur er í sjó eða fersku
vatni á allt að 180 feta dýpi.
Blaisdell sölustjóri segir, að það
finni lítinn silfui'pening í eins
fets fjarlægð, eða stói’an málm-
klump í fjögra feta fjarlægð.
Þótt málmui'inn sé grafinn í
leðju eða kóral, gerir það lítinn
mismun á nákvæmní tækisins."
„Á þessu ári varð snögg aukn-
ing á eftirspurn, exnkanlega að
því er snerti tæki handa þeim
viðskiptavinum okkar, er fást
við fjársjóðaleit,“ sagði Gerhard
E. Fisher, frá Palo Alto í Kali-
forníur er framleiðir málmleit-
artæki. Og hann bætir við:
„Sala okkar á fjársjóða-málm-
leitartækjum stendur í öfugu
hlutfalli við hagfelldan þjóðar-
búskap. Það lítur út fyrir, að
áhugi manna fyrir að leita
faldra fjársjóða vaxi, þegar
menn eru avinnulausir." Ger-
ir hann ráð fyrir, að milli 3000
og 5000 málmleitartæki séu seld
ái'lega, hvert að vei'ðmæti frá
100 til 2000 dala.
Maps“ (á 10 dali hvfer) er sagt
að hafi selzt á síðasta ári.
Áfjáðir fjái'sjóðaleitendur
þreyttu svo stai'fsmenn Library
of' Congress (Bókas. þjóðþings-
ins) með beiðnum um fjársjóða-
uppdx-ætti, að bókasafnið gaf út
um 60 fjársjóðakort, til þess að
spara tíma starfsmannanna, og
seldi pésann á 25 sent. Fyrsta
útgáfan seldist upp á nokkrum
vikum. „Eftir þriðju prentun
ákváðum við að hætta þessari
útgáfu, því að vitneskja sú, er
hún lét.í té, var villandi,“ sagði
einn af starfsmönnum bóka-
safnsins.
fundu járnbrautarverkamenn í
Baton Röuge 21 sþænska dúb-
lóna í malarhlassi frá Mikluey.
Reyndir og gætnir fjársjóða-
leitendur, sem hafa í raun og
veru fundið fjársjóði, grand-
skoða allar fáanlegar sannanir
áður en þeir hefjast handa. En
margir fjársjóðaleitendur rjúka
upp til handa og fóta, strax og
þeir heyra einhvern ávæning
af sögnum um sjóræningjagull
eða staðsett munnmæli af þessu
tagi. Fé það, sem þeir eyða fyr-
ir útbúnaði, ferðakostnaði og
leyfum rennur til hinna ýmsu
aðilja, er hlut eiga að máli.
Hvar er fjársjóður
Benitos.
Tökum til dæmis Cokoseyju,
sem liggur í Kyrrahafinu 300
míur suðvestur af Costa Rica.
í 100 ár hafa Íeiðangrar, ersum-
ir hafa komið alla leið frá Eng-
landi, leitað eyjuna eftir gull-
skrauti dómkirkjunnar í Lima,
Perú. Sagan hefst 1818, er
brezkur sjóliðsforingi, Bennett
Graham að nafni, gerðist sjó-
ræningi og riefndist Benito. Sag-
an segir, að hann hafi rænt
brezkt kaupfar, er átti að flytja'
áðurnefnda dýrgripi frá Lima
til Buenos Aires til öruggrar
gej'mslu meðan uppreisn Perú
gegn Spánverjum geisaði.
Eftir að búið var að handtaka
Benito og taka hann af lífi, koiri
kona ein fram í Kaliforníu, er
sagði, að Benito hefði fengið
sér í hendur uppdrátt, er sýndi
stað þann, er fjársjóðurinn væri
grafiriri. Sí og æ síðan hafa
æðisgengnir fjársjóðaleitendur
látið lokkast til Cokoseyjar, þar
á meðal stór-leiðangrar, kostaðir
manna, er börðust i Frelsisstríði af fjársterkum hlutafélögum,
Bandaríkjanna. Akkeri „Huss- Tveir slíkir leiðangrar hafa
Á AÐ LEITA
FÓLGINNA FJÁRSJÓÐA
20 þús. eintök
fjársjóðakorts.
Robert nokkur Nesiriith, höfJ
undur nýútkominnar bókar,
er nefnist „Leitið sjóræirigja-
fjársjóða“ (Dig for Pirate
Auðvelt að hafa fé
af trúgjörnum mönnum.
Margir virtust kaupa pésann
í þeirri von, að þeir gætu not-
að hann til að finna falda fjár-
sjóði. Fjársjóðaleitendur keyptu
samtals 3700 eintök af bókinni
og 3000 eftirspurnir bárust að
auki, er ekki var hægt að sinna,
þegar hætt var við endurprent-
un hennar.
Nesmith segir líka blátt á-
fram, að uppdrættir þeir, er
hann selur (16 tegundir upp-
drátta og korta á 1 dal hvert)
séu aðeins til skrauts. „Ef upp-
drættirnir sýndu nákvæma stað-
setningu fjársjóða, væri búið að
grafa þá upp fyrir löngu,“ segir
| hann. Um aðra þá. er hafa upp-
drætti af þessu tagi til sölu, er
vitað, að' þeir hafa selt trúgjörn-
um.mönnum falsaða fjársjóða-
uppdrætti fyrir okurverð.
Ef til vill er engin atvinnu-
grein örinur eins yfirfull af róm-
antískum og lokkandi sögnum
um mikinn ágóða og þessi. Sum-
ar eru sannar, aðrar hálfur
ars“ hefur fundizt, en engir fjár-
sjóðir.
í Texas og nágrannaríki þess,
Lousiana, gangá sögur um falda
fjársjóði ljósúm loga um allt.
Fjársjóðsleitendurnir í Hend-
richs-vatni þýkjast nokkurn
veginn öruggir um að sagnirnar
um Trammels-fjársjóðinn bygg-
ist á staðreyndUm. Að minnsta
kosti segir SoRelle, að „málm-
leitartæki háfi sýnt tilveru
málms á botni vatnsins, og við
höfum náð upp viðarbútum, er
grafnir voru undir hinu 142
ára botnfalli vatnsins". Hann
tekur fram, að botnleðjan hafi
valdið þeim mestum örðugleik-
um fram að þessu.
Lorenzo Reeves, lögreglu-
stjóri í Carthage, og James C.
verið undir stjórn James For-
bes, Kaliforníumanns, er hafði
700 manna flökk með alfskonar
tækjum, svo sem jarðýtum og
jarðborum. Þessir leiðangrar
fundu ekkert.
August Gissler, þýzkur ævin-
týramaður, bjó á Cocoseyju frá
1891 til 1908 og leitaði hins
vandfundna fjársjóðs. Hann
fann einn gullpening.
Stjórnin i Costa
Rica grœðir.
Sá aðili, sem mest hefur bor
ið úr býtum af Cocoseyjar-leið
öngrunum, að því er bezt verð
ur vitað, er ríkissjóður Costa
Rica, sem tekið hefur 1.000 dal
fyrir 30 daga leitarleyfi á eynni
Auk þess sendir Costa Rica einn
Atkins, fyrrverandi sýslumaður ig flokk hermanna með hverjum
í Panolasýslú, eiga 300 metra leiðangri, og verður kaup þeirra
af strandlengju hins 800 metra °g
annar kostnaður í sambandi
langa og 100 m. breiða Hend-
richs-vatns og nokkurn hluta
vatnsins. Þeir leigðu SoRelle
við þá, að greiðast af leiðang-
ursmönnum.
Flórída lætur sér hins vegar
hluta sinn af vatninu gegn 10 nægja
af hundraði þess ágóða, er feng-
ist af leitinni, hver sem hann
verður.
Einn gullhringur
hefur fundiz.t.
„Fólk hefur verið að leita að
þessum fjársjóði eins lengi og
ég man eftir,“ sagði Reeves lög-
100 dala þóknun fyrir
leyfi til fjársjóðaleitar allt að
einu ári.
Löngunin til þess að leita fal-
inna fjársjóða vaknar oft við
lestur „Gulleyjunnar“ eftir Ro-
bert Louis Stevensen, og það
eru ekki aðeins unglingar, sem
verða fyrir slíkum áhrifum.
Mönnum hefur talizt svo til, að
reglustjóri. „En allt og sumt , tortryggnir gróðamenn hafi til
sem fundizt hefur, að því er ég dæmis lagt út um 100.000 dali
bezt veit, er einn gullhringur.“ j síðan 1795 til fjársjóðaleitar á
í hinum afskekktu víkum; raunverulegri „Gulleyju“ —•
Louisianafylkis er talið, að La-
fitte, sjóræninginn, hafi falið
skrín full af gimsteinum og
gullpeningum. Einn þessara
felustaða var á Mikluey í Loui-
siana. Fyrir nokkrum árum
Eikarey (Oak Island) í Nýja-
Skotlandi.
Sagan um fjársjóðinn á Eik-
arey hefst dag einn árið 1795,
er.þrír ungir Nova Scotia-búar
Framhald af 3. síðu.