Vísir - 06.10.1959, Blaðsíða 4

trlsis
Þriðjudaginn 6; október 1959.

D AGB LAÐ
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Yísir kemur út 300 daga á ári, ýmist 8 eða 12 blaðsíður.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Hersteinn Pálsson.
' Skrifstofur blaðsins eru í Ingólfsstræti 3.
Ritstjórnarskrifstofur blaðsins eru opnar frá kl. 8,00—18,00.
Aðrar skrifstofur frá kl. 9,00—18,00.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3, opin frá kl. 9,00—19,00.
Sími: 11660 (fimm línur).
Vísir kcstar kr. 25.00 í áskrift á mánuði,
kr. 2.00 eintakið í lausasölu.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Þórður Jónsson, bókhaldari.
Jfíinrt ingarorð.
Fáa menn héfi ég þekkt, sem karlar“, eins og það er orðað
mér fannst jafn hressandi að
blanda geði við og Þórð Jónsson
bókhaldara. Má vera, að því
hafi meðfram valdið að mað-
urinn var enginn silkitunga,
engin veifiskati. Þórður sagði
sitt álit'á mönnum og málefn-
um á hispurslausan hátt, stund-
um blandað græskulausu gamni
og eigi ósjaldan kryddað með
Siðasta afrek Breta.
Það eru nú meira en 13 mán-
uðir síðan Bretar hófu hern-
að sinn á íslandsmiðum, þeg-
ar íslendingar færðu land-
helgina, fiskveiðatakmörkin,
út í 12 mílur. Síðan hefir það
hvað eftir annað komið fyrir,
að komið hefir verið að tog-
J urum, sem hafa verið fyrir
j innan gömlu fjögurra mílna
j mörkin, en hetjur hafsins í
l brezka flötanum hafa þá oft-
j ast verið nógu nærri til að
j koma í veg fyrir, að hægt
j væri að færa hina brotlegu
til hafnar. Svo mikla virð-
ingu hafa þeir borið fyrir
þeim mörkum, sem þeir
) höfðu viðui’kennt áður, og
j má um það segja, að þar hafi
Bretar sýnt sig í réttu ljósi.
Fyrir rúmri viku kom það fyr-
ir, að komið var að brezkum
togara við Grímsey, og
j reyndist hann við mælingar
einungis 2,4 mílur frá eynni
j og var með óbúlkuð veiðar-
færi. En herskip var nærri,
og það kom vitanlega í veg
J fyrir töku togarans, en bætti
grá ofan á svart með því að
sigla inn í þessa margviður-
kenndu landhelgi, sem Bret-
ar sömdu forðum um við
Dani. Enn sýndi Bretinn
virðingu sína fyrir lögum
og rétti. Skip landhelgis-
gæzlunnar fylgdust hinsveg-
ar með ferðum togarans, unz
skipstjórinn eða eigendur
skipsins gáfu fyrirmæli um,
að siglt skyldi til Brelands.
þessu máli hefir utanríkis-
ráðuneytið ekki getað ann-
að en sent mótmæli — eins
og oft áður. Það hefir heimt-
að — eðlilega — að togarinn
verði sendur - til íslenzkrar
hafnar, þar sem fjalla má
um mál hans og dæma skip-
stjórann eða sýkna hann —
eftir málavöxtum. Menn
bíða þess með nokkurri eft-
irvæntingu, hvort 'brezka
stjórnin he.fir í hyggju að
verða sér til skammar fyrir
alheimi með því að leggja
blessun sína yfir brot togar-
ans og banna, að hann sigli
til hafnar hér, eða sýni ör-
lítinn manndóm og viður-
kenni það, sem rétt er.
Fróðlegt verður að sjá, hvort
verður úr.
á reykvísku.
Ég ætla mér ekki að skrifa
um ævi og störf Þórðar Jóns-
sonar. Til þess brestur mig
kunnugleik. Þetta eru að-
eins örfá kveðjuorð. Þórður
lifði sín manndómsár í litlu
kauptúni austanfjalls, en efri
ár sín hér í Reykjavík. Vel
finnst fara á því að taka hér
upp greinarkorn (það er birt
stefnir gegn því að hér lifi
frjáls þjóð í frjálsu landi, og
heilbrigð æska lætur aldrei
nota málefni sín til fjár og
valdabaráttu einstaklinga, slíkt
eitrar allt hugsjónalíf og veitir
hvorki blessun né þroska. —
Þessi félagsskapur, sem var í
innsta eðli sínu þjóðernisvakn-
ing, og félagar því landvarna-
menn þjóðarinnar gegn öllu,
sem er til þjóðar- og þjóðernis-
spillingar, eins og við fyrstu
ungmennafélagar töldum okkur
skylt að starfa.“
Blessuð sé minning Þórðar
Jónssonar. Hann unni íslandi.
Rvík, 5. okt. 1959
Sefán Rafn.
n
Mikill taugaóstyrkur.
Annars var fróðlegt að sjá,
i hvernig skipstjórinn á tog-
aranum brást Við, er varð-
! / skipin hófu eftirförina og
) létu hann vita, að fylgzt væri
með ferðum hans. Hann
hafði að vísu herskip sér til
verndar, skip sem var
margfalt stærra og öflugra í
alla staði en varðskipin, en
samt treysti hann sér ekki
til að halda veiðum áfram.
Þetta er bezta sönnun, sem hægt
er að fá fyrir því, að Bretar
geta aldrei unnið þetta
„strið“ sitt á íslandsmiðum.
Þeir héldu, þegar þeir byrj-
uðu það fyrir 13 mánuðum,
að það mundi verða auð-
unnið, íslendingar mundu
; verða að gjalti fyrir fall-
byssukjöftum þeirra. Reynd-
in hefir orðið önnur og mjög
ánægjuleg fyrir okkur.
Taugaóstyrkur brezku skip-
stjóranna er margfalt meiri
en við höfum gert okkur í
hugarlund. Maður með taug-
ar í lagi hefði ekki farið að
flýja af miðunum hér, er
hann hafði öflugt, hrað-
skreitt herskip sér til vernd-
ar. Það má gera ráð fyrir,
að þeir sé fleiri sem líkt er
ástatt fyrir, og er það nokk-
ur hvatning. Það ber að
þakka skipstjóranum á St.
Alcuin fyrir að hafa sýnt
okkur, hversu mikið bar-
áttuþrekið er hjá mönnum
af hans tagi.
skemmtilegý sögu. Mér er ekki
grunlaust um að- skáldgáfa hafi
búið með Þórði, en það er óvist
að hann hafi vitað af því sjálf-
ur, og ekkert samdi hann í þá
átt, svo mér sé kunnugt. Hins-
vegar var Þórður bókamaður
og fróður um margt og það
voru bækurnar, sem leiddu til
kunningsskapar okkar í önd-
verðu. Það var ávalt hressandi
blær, sem fylgdi Þórði, því var
hann mér hugþekkur, og þótt
aldursmunur okkar væri eigi
all lítill, stóð han ekki í vegi
fyrir nánari kynningu, síður en
svo. Margir af mínum beztu
málvinum eru einmitt ,,gamlir
hér í heild) úr 30 ára minning- Slíkra manna er gott að minn-
arriti Ungmennafélags íslands, ast.
Rvík 1938. Greinin lýsir svo
einkar vel manninum sjálfum,
en Þórður var einn af braut-
ryðjendum ungmennafélaganna
hér á landi, U.M.F.Í. er sem
kunnugt er stofnað árið 1907.
Á bls. 81—82 í fyrrnefndu riti
er ’grein Þórðar svohljóðandi:
„Þánn 15. marz 1908 var Ung-
mennafélag Stokkseyrar stofn-
að og er ég einn af stofnendum
þess, og í þessi tæp 30 ár hefi
ég alltaf verið meðlimur ung-
mennafélaga.
Þegar ég lít til baka yfir
þessi 30 ár, þá minnist ég þessa
félagsskapar með gleði, því ung-
mennafélögin hafa haft meiri á-
hrif á
Gamlir" skátar
stofna féiag.
Stofnað liefur verið félag
„gamalla“ skáta í Reykjavík,
fyrir alla 23 ára og eldri,er hafa
verið skátar í æsku.
Alþjóðasamtök slíkra félaga
voru stofnuð 1953, og Banda-
lag ísl. skáta stofnaðiii, en 22
lönd eru meðlimir.
í kvöld ve/ður haldinn frarn-
haldsstofnfundur í tilefni dval-
_ mig“-en nokkur annarfé-'ar norska skátaforingjans Odd
lagsskapur, og þar hefi ég lifað | HoPP. on hann er rit?ri ”Sam-
, ollo*4 el'nf o i Nnmríi A -Pi 1 \~\ i __
margar af glöðustu stundum aiia“ skáta í Nöregi. A fundin-
urn segir Odd Hopp frá starfi
lífs míns.
En hver voru þá þau áhrif, I hinna »Sömlu ‘ norsku skáta °S
sem ég varð fyrir við starfsemi sýnir kvikmyndir úr hreyfing-
unni. Þá fer fram stjórnarkosn-
ing á fundinum, en Franch
U.M.F.? Ég var betur vakinn til
meðvitundar um að hverjum
góðum íslendingi væri skylt, að
láta allt, sem íslenzkt er, sitja í
fyrirrúmi, og varðveita þau
andlegu verðmæti, sem þrosk-
ast hafa með þjóðinni, og berj-
ast gegn hverju því, sem er til
hnekkis henni andlega og efna-
lega og vera til varnar gegn er-
lendu illgresi, sem sáð yrði um
landið, því heilbrigð æska rís
alltaf upp gegn hverju því, sem
„Hetjusymfonían“ í Þjóð-
leikhúsinu í kvöld.
Sfjórnandi Wilhelm Briickner-Rúggeberg.
Symfóníuhljómsveit íslands
heldur tónleika * Þjóðleikhúinu
í kvöld undir stjórn Wilhelm
Brúckner-Riiggebergs.
Hljómsvejtarstjórinn þekkja
Reykvíkingar síðan hann stjórn
aði óperunni „Carmen“ 11 sinn-
um við húsfylli í Auturbæjar-
Herðum sóknina.
Eitt af því, sem fram hefir
komið í brezku kosningahríð
inni, er að margir eru óánæð
ir með, hve lin brezk stjórn-
arvöld hafa verið við að afla
sér vina og bandamanna
vegna væntanlegrar ráð-
stefnu í Genf að vori um
reglur á hafinu.
Þetta kann að orsakast að
nokkru leyti af slæmri sam-
vizku brezkra stjórnarvalda
í þessu máli. Fyrsti leikur-
inn misheppnaðist — her-
•; skipin beygðu ekki íslend-
innga en minntu hinsvegar
á muninn, sem er á fram-
komu Breta gagnvart okkur
nú og Sovétríkjunum við
sömu aðstæður fyrir nokkr-
um árum. Ef Bretar færu nú
í liðsbón og töluðu um lög-
leysur íslendinga, mundu
þeir aðeins rifja upp fyrir
mönnum smánarlega hegðun
sína. Líklega mundi liðsbón
af þeirra hálfu aðeins gera
illt verra. Þetta athuga þeir
ekki, sem heimta. að Bretar
leiti sér vina og banda-
manna, en slæm samvizka
stjórnarinnar segir henni
það — óþyrmilega.
Við íslendingar eigum hins-
vegar að herða sóknina að
þessu leyti og láta einskis
ófreistað til að koma málstað
okkar á framfæri. Það var
rétt að bjóða hingað blaða-
mönum eins og gert var, en
við megum ekki fara að sofa
við svo búið. Við megum
ekki láta gleyma okkur. Það
þarf að senda erlendum blöð-
um fréttir af málinu eins oft
og unnt er, og utanríkis-
ráðuneytið á að gera það, því
að ekki endast fréttritarar
erlendra blaða og frétta-
stofa til þess, eins og ráðu-
neytið er þeim hjálplegt á
. öllum sviðum.
bíó. Hann er hljómsveitarstjóri
við óperuna í Hamborg og hef-
ur getið sér frægð á meginland-
inu. Nýverið stjórnaði „Túskild-
ingsóperunni11 við plötuupp-
töku.
Á tónleikunum í kvöld verða
Conserto eftir Hándel, Sigfried-
Idyl eftir Wagner og loks „Ero-
ica“ eftir Beethoven, hetju-
symfónían, nr. 3.
Michelsen hefur verið formað-
ur frá stofnun. Fundurinn verð-
ur í Tjarnarkaffi uppi og hefst
kl. 20.30. Allir skátar 23ja ára
og eldri eru velkomnir. Kaffi
verður framreitt.
PASSAMYNDIR
teknar í dag,
tilbúnar á morgun.
Annast allar myndatökur
innanhús og utan.
Pétur Thomsen
kgl. hirðljósmyndarl.
Ingólfsstræti 4.
Siml 10297.
Ábyggílcg slúlka
óskast í Verzlunina Skóla-
braut 1, Seltjarnarnesi,
V2 eða allan daginn. Uppl.
gefnar á staðnum kl. 6—8.
Flugmyndir Björns Pálssonar.
Sýndar á kvöldvöku Feröafélagsins.
Ferðafélag íslands heldur
fyrstu kvöldvöku sína á þessu
hausti fimmtudaginn 8. okt. í
Sjálfstæðishúsinu og hefst hún
kl. 21 (húsið opnað kl. 20.30).
Þar mun Björn Pálsson, flug-
maður, sýna eigin litskugga-
myndir og skýra þær.
Björn Pálsson þa.rf ekki að
kynna. Hann er fyrir löngu
orðin þjóðhetja. Á sínum mörgu
og gifturíku sjúkraflugferðum
hefur hann séð svo að segja
hvem krók og kima þessa lands
úr lofti. Það verður því fróð-
leg lexía í-landafræði íslands,
sem ferðafélagið býður upp á
á fimmtudagskvöldið
Að loknu erindi Björns verð-
ur brugðið upp fáeinum mynd-
um úr för Ferðafélagins inn á
Kjöl 22.—23. ágúst, en í þeirri
för var haldin stutt minningar-
athöfn við bautastein þann, sem
félagið reisti fráföllnum forseta
sínum, Geir Zoega, þar sem
vegur liggur hæst á Kili.
Að lokum er myndagetraun
og síðan dans.