Vísir - 31.10.1959, Síða 4

YlSIft
Laugardaginn 31. október 1950
vfsis
DAGBLAÐ
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VlSIR H.F.
Yíslr kemur út 300 daga á ári, ýmist 8 eða 12 blað'síður.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Hersteinn Pálsson.
Skrifstofur blaðsins eru í Ingólfsstræti 3.
Ritstjórnarskrifstofur blaðsins eru opnar frá kl. 8,00—18,00.
Aðrar skrifstofur frá kl. 9,00—18,00.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3, opin frá kl. 9,00—19,00.
Sími: 11660 (fimm línur).
Vísir kostar kr. 25.00 í áskrift á mánuði,
kr. 2.00 eintakið í lausasölu.
Félagsprentsmiðjan k.f.
r
KIRKJA OG TRUMAL:
Hinn mikli flokkur.
Þjóðvarnaratkvæiin.
Þjóðviljinn í gær eys úr skál-
um reiði sinnar yfir Þjóð-
varnarflokkinn fyrir það, að
hann leyfði sér að bjóða
j fram til Alþingis. Á það, að
! sögn Þjóðviljans, að hafa
I valdið því, að kommúnistar
j eru tveimur færri á þingi en
j ella hefði orðið. Væri þetta
j rétt hjá Þjóðviljanum, ættu
j Þjóðvarnarmenn miklar
þakkir skilið fyrir framboð
sitt, því að þótt of stór hluti
þjóðarinnar hafi ekki áttað
sig á því enn, er framtíð
i; hennar og frelsi undir því
' komið, að áhrif kommúnista
fari minnkandi.
Fylgi kommúnista hér á íslandi
ber vott um mikinn van-
• þroska þjóðarinnar í stjórn-
' málum. í öllum öðrum lýð-
ræðislöndum liggur straum-
urinn frá kommúnisma, að
svo miklu leyti sem hægt er
að tala um að hann hafi ver-
ið til í sumum þeirra.
Reynslan hefir leitt í Ijós,
að sósíalisminn er úrelt
stefna, sem á engan hátt get-
j ur samrýmst hugsun og lífi
j nútímamanna, enda eru al-
’ þýðuflokkarnir út um heim
sem óðast að hverfa frá þeim
kennisetningum sem komm-
únistar hafa fyrir æðstu
boðorð meðan þeir eru að
reyna að ná völdum.
Það er viðurkennt af komm-
unistum hér, jafnt sem öðr-
um, að alþýðá manna búi
hvergi við betri kjör en hér á
íslandi. Þetta þakka komm-
únistar sér, en sannleikurinn
er sá, að þetta hefir áunnizt
þrátt fyrir skemmdarstarf-
semi þeirra. Hefði þeim t. d.
ekki tekizt að æsa til verk-
fallanna miklu 1955, væri
hagur almennings nú ennþá
betri en hann er og máttur
íslenzks gjaldmiðils ekki eins
lítill og raun ber vitni.
Nú hafa kommúnistar í hótun-
um að halda þessari iðju
sinni áfram með öllum
þeim ráðum, sem tiltæk
kunna að verða. Með því
móti ætla þeir að reyna að
þröngva sér inn í ríkisstjórn.
En hvaða flokkur eða flokk-
ar, sem tækju þá með sér í
stjórn, af ótta við slíkar hót-
anir, myndu komast að raun
um, að þeir framkvæma
þær ekki síður þegar þeir
eru komnir í ráðherrastól-
ana, þótt með riokkuð öðrum
hætti sé. Sú reynsla er þegar
fengin, og af henni ættu lýð-
ræðisflokkarnir að hafa lært
svo mikið, að þeir legðu
ekki út í fleiri ævintýri af
því tagi.
Það er átakanleg sönnun fyrir
þeirri óreiðu og sundrungu,
sem ríkt hefir í íslenzkum
stjórnmálum, að þeir flokk-
ar, sem vilja verja hið lýð-
ræðislega þjóðskipulag fyrir
árás kommúnismans, skuli
ekki hafa getað staðið ein-
huga saman gegn þeirri
hættu, sem óhjákvæmilega
leiðir af því, að leiða fjand-
menn þjóðskipulagsins upp í
ráðherrastóla.
En hver er þá sannleikurinn í
þessari fullyrðingu Þjóð-
viljans um afleiðinguna af
framboði Þjóðvarnarmanna.
Hvaða vissu hefir Þjóðvilj-
inn fyrir því, að allir sem
kusu lista Þjóðvarnarmanna,
hefðu kosið lista kommún
ista að öðrum kosti? Þetta er
vitanlega helber fjarstæða.
Fjöldinn allur af því fólki,
sem nú kaus Þjóðvarnar-
listann, eru kjósendur úr
öllum hinum flokkunum,
sem af ýmsum ástæðum hafa
verið óánægðir með stefnu
þeirra og verk og notuðu
tækifærið til þess að láta þá
■ óánægju í ljós með þessum
hætti. Hiris vegar hefði öll-
um þorra þessa fólks ekki
. dottið í hug að fara að kjósa
lista kommúnista, ef Þjóð-
varnarmenn hefðu ekki boð-
ið fram. Margt af því eru
eindregnir andstæðingar
kommúnista og myndu
aldrei greiða þeim atkvæði.
Þessi samsetningur Þjóðvilj-
ans er því rakalaus vitleya
frá upphafi til enda.
Samir við sig.
Misnotkun á valdaaðstöðu til
embættisveitinga hefir löng-
um einkennt stjórnarferil
vinstri flokkanna. Fram-
sóknarflokkurinn gaf for-
dæmið í þeim efnum og
hefir jafnan fylgt þeirri
reglu, að flokksliturinn einn
skuli skera úr um hæfni
umsækjenda. Alþýðuflokk-
urinn hefir einnig fylgt
i þessari reglú trúlega og er
löngu orðinn frægur fyrir að
pota sínum mönnum í góðar
stöður, þótt aðrir hæfari hafi
verið í boði.
Síðasta dæmið um þetta er
veiting póstmeistaraembætt-
isins í Rvk. Þar er gengið
fram hjá manni, sem verið
hefir í þjónustu póstsins síð-
an 1920, margsinnis gegnt
embætti póstmeistara í
fjarverum og forföllum, og
Á morgun, fyrsta sunnudag í
nóvember, höldum vér allra-
heilagra-messu, mikilvæga, dýr-
lega kirkjuhátíð. Guðspjall
dagsins er upphaf fjallræðunn-
ar, sæluboðskaparins og í kirkj
unum verður minnst hinna
mörgu trúu þjóna Drottins í
gegnum kynslóðum, allt frá
dögum postulanna, þeirra, sem
reyndust trúarhetjur, gengu
veg helgunarinnar, veg hlýðn-
innar við köllun Guðs, við boð-
skap sannleikans og réttlætisins
og kærleikans, við rödd sam-
vizkunnar, þótt vegurinn væri
grýttur og þyrnum settur og
þótt hann yrði þjáningabraut í
hvers konar háska og ofsókn
allt til dauða, píslarvættis-
dauða. Heilagt fordæmi þessa
mikla, hvíta flokks og heilög
örlög þeirra, sem hann skipa, er
gagnlegt íhugunarefni öllum
kristnum mönnum og háleit,
vekjandi hugleiðing.
Eg hafði hugsað mér að skrifa
hugvekju í tilefni þessa kirkju-
dags og minna á líf hinna heil-
ögu í fortíðinni og stórfenglega
lýsingu opinberinnarbókarinn-
ar á örlögum þeirra í dýrð Guðs
eilífu nálægðar. En nú hefur
það gerzt, sem breytir fyrirætl-
' un minni, og í stað þess að ræða
' um lýsandi fordæmi hinna heil-
ögu í heiminum og dýrlegt hlut-
J skipti þeirra í eilífu lífi, ætla
ég að minna á þá mörgu í okkar
1 kynslóð, sem búa við hina sár-
| ustp neyð og eymd og allsleysi,
sem engu tali tekur, hvað sem
trú þeirra kann að líða og sið-
ferðisþroska, menn, sem eru
svo illa settir í þessari kynslóð
hinna miklu tæknilegu sigra,
félagsþroska, samhjálpar og
mannúðar, að þeir búa við á-
takanlegri neyð en svo, að við,
íslenzkur almenningur í góðum
lífskjörum og skipulagðri sam-
hjálp þjóðfélagsins, höfum í-
myndunarafl til þess að gera
okkur grein. fyrir að þvílík ör-
lög geti verið búin nokkrum
mönnum í dag.
Þetta er kallað flóttamanna
vandamálið og er eitt af ein-
kennum tímanna, sem við lif-
um á, og menningar jarðbúa á
þessari öld. Ein afleiðing styrj-
aldanna og átaka milli þjóða og
stjórnmálastefna er sú, að millj-
ónir marina, sem ekkert hafa
til saka unnið, hafa hrakizt frá
heimilum sínum og lifa við alls-
leysi. Þá skortir ekki aðeins
brýnustu lífsnauðsynjar, húsa-
skjól, föt og fæði. Þeir hafa
enga atvinnu, hve vinnufúsir
sem þeir eru eiga ekkert heim-
ili, ekkert föðurland, enga
möguleika, engan rétt, enga
von um bjartari framtíð. Þann-
ig lifir þetta vonarsnauða fólk
ár eftir ár, langþreytt og lang-
reynt, og dregur fram lífið í
flóttamannabúðum eða hreys-
um eða undir berum himni í
hafði einróma meðmæli
póststjórnarinnar til starfs-
ins.
Þessi embættisveiting er Ijótur
blettur á ráðherraferli Em-
ils Jónssonar. Dettur nokkr-
um í hug, að hann hafi geng-
ið fram hjá Sveini Björns-
-syni, ef hann hefði verið
Alþýðuflokksmaður?
' skjóli við veggi og húsatröpp-
ur. Sumir betla sig áfram frá
degi til dags, sumir snuðra í
ruslatunnum og seðja hungur
sitt á útköstuðum leifum, sum-
ir eru svo heppnir að geta not-
ið matargjafa hjá hjálparstofn-
unum.
Fyrir framan mig á borðinu
liggja nokkur bréf og bækling-
ar eum þeta málefni. Þar er að
finna lýsingar ábyrgra manna á
bágindum þessa nauðstadda
fólks, nokkrar frásögur af ein-
staklingum og myndir af þeim.
í Hong Kong er mikill fjöldi
flóttamanna í sárustu örbyrgð.
] Þar er ekkjan Wan Oi. Hún er
39 ára og hefur verið ekkja í 5
ár, hjá henni eru börnin henn-
ar þrjú, of ung til að geta unn-
ið. Síðustu tvö árin eru þau bú-
in að hafast við í smákofa, gólf-
flöturinn er 6 fet á lengd, 8 á
breidd. Sjálf er hún lömuð á
vinstri hlið. Hvað má vera þeim
til bjargar? Engar tryggingar,
engar fjölskyldubætur, enginn
ekknastyrkur.
Klæðlítill, magur og veiklu-
legur drengur bíður þolinmóð-
ur í húsasundi, skjálfandi af
kulda. Bráðum verður matar-
leifum fleygt út úr þessu húsi,
þá verður e. t. v. hægt að seðja
sárasta sultinn. Hann heitir
Kwong Chi-cheong, 11 ára, lít-
ill eftir aldri, greindarlegur á
svip og í tali. Hann er foreldra-
laus, en á 13 ára systur, sem
stundum fær snúninga í húsi.
Þau hafast við tvö ein í litlu
kofaræksni.
Þannig lifir þetta þjáða fólk.
Og ofan á skort þess bætast
margvíslegir sjúkdómar, sem
auka enn á kröm þess. Meðal
flóttamanna í Hong Kong .pr
berklaveiki svo útbreidd, að
95% allra flóttamanna þar, yf-
ir 14 ára aldur, sem skýrslur ná
yfir, eru sýktir af henni á ein-
hverju stigi. Fæðuskorturinn,
klæðleysið, skjólleysið dregur
úr mótstöðuaflinu gegn sjúk-
dóminum og gerir baráttuna
við hann oft næsta vonlitla.
Á undanförnum árum hefur
verið unnið umfangsmikið
hjálparstarf fyrir nauðstadda
flóttamenn í heiminum. Ýmsar
kristnar kirkjudeildir hafa unn-
ið þar mikið kærleiksverk. Lút-
erska heimssambandið hefur
unnið stórvirki í þessum mál-
um. Það hefur hjálpað miklum
l fjölda manns til þess að flytj-
ast til Ámeríku, einkum til
hinnar litt numdu Suður-Ame-
ríku, og stofna þar heimili og
koma fyrir sig fótum þar. Það
hefur starfrækt hjálparstofnan-
ir í flóttamannabúðum og út-
býtt fatnaði og matargjöfum.
Þjóðkirkja íslands er meðlim-
ur í Lúterska heimssamband-
inu, og hún hefur beitt sér fyr-
ir þátttöku íslenzku þjóðarinn-
ar í þessu mannúðarstarfi.
E. t. v. finnst mönnum, að
skerfur okkar fámennu þjóðar
muni hrökkva svo skammt í
þetta hyldýpi neyðarinnar, að
varla taki því að hefjast handa.
En þetta er hinn mesti mis-
.skilningur, Þótt þeir verði auð-
vitað tiltölulega fáir, sem njóta
islenzkra gjafa, þá verður hjálp-
in kærkomin' og mikils virði
þeim, sem hennar njóta. Og við
höfum þá sérstöku aðstöðu, að
einmitt sú vara, sem við helzt
gætum sent til gjafar, er mjög
mikilvæg fyrir vannært og
veiklað f.lk. Það er skreið og
þorskalýsi.
Fiskurinn, sem íslenzka þjóð-
kirkjan sendi til flóttamanna-
búða Araba í Jórdan, var þeg-
inn með þakklæti. Læknar þess-
ara búða hafa haft sérstakar á-
hyggjur vegna protein skorts
fæðunnar þar, einkum vegna
barnanna. Þess vegna var fisk-
inum fagnað, og hvaðan að bár-
ust stjórn flóttamannabúðanna
beiðnir um þetta hnossgæti. í
Hong Kong var þorskalýsinu
fagnað sem mjög mikilvægri
hjálp, ekki sízt vegna þess hve
nauðsynlegt er að styrkja við-
námsþrótt barnanna gegn
berklaveikinni.
Biskupinn yfir íslandi hefur
ávarpað þjóðina og kvatt hana
til samstilltra átaka til hjálpar.
Á morgun hefst söfnunin í
kirkjum landsins.
Söfnuninni mun haldið áfram
á næstunni. Vonandi verður
þátttakan mikil og almenn.
Sumum þykir e. t. v. sem þeir
séu tæplega aflögufærir. En til
er ágætt ráð, sem gerir mönn-
urn fært að leggja fram sinn
skerf án þess að hafa af því fjár-
hagslega byrði. Það er að neita
1 sjálfum sér um einhvér lífsþæg-
indi eða munað um stund og
gefa andvirðið.
Á morgun skulum við minn-
ast hins rnikla hvíta flokks,
i hinna helgu manna, frumherja
i kristinnar trúar og hugleiða for
| dæmi þeirra. Það sem gerði þá
I helga og gaf þeim sigur í lífi og
dauða og gerði þá að lýsandi
leiðarljósum okkar hinna, var
kærleikur Krists, sem þeir
höfðu mætt og þekkt og orðið
gagnteknir af, svo að þeir urðu
sjálfir rótfestir í kærleikanum,
og hann varð þeirra eigind og
orkulind. Veginn til sigurs
gengu þeir með þeim hætti, að
þeir fetuðu í fótspor Krists,
hans, sem gerði málstað hinna
umkomulausu að sínum mál-
stað, er hann gaf kynslóðum
lærisveina sinna þessa knýjandi
lífsreglu: Það, sem þér gerið
einum þessara minna minnstu
bræðra, það gerið þér mér.
Minnumst þá einnig á morgun
hins mikla flokks í þrenging-
unni meðal vor, þeirra, sem
bera þjáningar og þunga nauð
vegna mistaka og kærleiks-
skorts vorrar kynslóðar. Neyð
þeirra liggi oss þungt á hjarta.
Flóttamennirnir.
Eins og frá var skýrt í blaðinu
í gær fer fram fjársöfnun, sem
prestar beita sér fyrir að for-
göngu biskups, í þágu flótta-
manna. Munu prestar hvetja til
þess í ræðum sínum, að menn,
sem aflögufærir eru, láti eitthvað
af hendi rakna í þágu þeirra
landlausu og lánlitlu milljória,
sem leitast er við að hjálpa. Mik-
il hjálp hefur verið veitt á und-
angengnum árum, en allt of litið
hefur miðað að því marki, að út
vega þessum milljónum sama
stað, einhvers staðar í heiminum,
þar sem þeir geta fengið réttindi
á borð við það sem aðrir njóta.
Á Flóttamannaárinu, sem nú er,
er reynt fyrii’ frumkvæði Sam-