Vísir - 09.04.1960, Qupperneq 4

4
vlsiB
Laugardaginn 9. apríl 1960
■ "....... 1 1 ■'
T18IK
D A G B L A Ð
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Vífllr kemur út 300 daga á ári, ýmist 8 eða 12 blaðsíður.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Hersteinn Pálsson.
^krifstofur blaðsins eru í Ingólfsstræti 3.
Ritatjómarskrifstofur blaðsins eru opnar frá kl. 8,30—18,00.
Aðrar skrifstofur frá kl. 9,00—18,00.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3, opin frá kl. 9,00—19,00.
Sími: 11660 (fimm línur).
Vísir kostar kr. 30,00 í áskrift á mánuði.
Kr. 3,00 eintakið í lausasölu.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Þeir höfðu sagt það sjálfir.
í ræðu þeirri, sem Ólafur
Björnsson flutti þ. 6. þ. m.
á Alþingi, þegar hann fylgdi
úr hlaði nefndaráliti meiri-
) hluta fjárhagsnefndar með
frumvarpi ríkisstjórnarinnar
J um tekju- og eignarskatt,
hrakti hann með orðum
stjórnarandstæðinga sjálfra
1 þær staðhæfingar Tímans og
' Þjóðviljans, að „enginn hafi
1 boðað eða látið sér detta í
hug fyrir síðustu kosningar,
að þjóðin þyrfti að taka á sig
■ einhverjar byrðar vegna á-
stands efnahagsmálanna“.
Vinstri stjórninni og ráðunaut-
um hennar í efnahagsmálum
• var þetta vel ljóst haustið
1958. Á þingi Alþýðusam-
bandsins þá var útbýtt
> skýrslu um ástand efnahags-
* málanna, og var hún samin
af Torfa Ásgeirssyni, efna-
hagmálaráðunaut Alþýðu-
1 sambandsins og aðalráðunaut
vinstri stjórnarinnar ásamt
Jónasi Haralz.
Ólafur Björnsson sagði, að sam-
kvæmt sínu áliti væri í
skýrslu þessari brugðið upp
■ einkar skýrri mynd af á-
standi efnahagsmálanna eins
og það var þá, að dómi
stjórnar Alþýðubandalags-
ins, ríkisstjórnarinnar sjálfr-
1 ar og ráðunautanna, sem
þessir aðilar höfðu sér til að-
stoðar.
Þegar höfundur skýrslunnar
hafði gert grein fyrir hinum
^ miklu erlendu lántökum ís-
lendinga frá lokum seinni
heimsstyrjaldarinnar sagði
hann:
„Sá horft fram á við, þá
er það augljóst mál, að þetta
lántökuskeið er senn runnið
á enda og við blasir tímabil,
þar sem þjóðin í stað þess
að hafa til ráðstöfunar allt
verðmæti sinnar eigin fram-
leiðslu og að auki 5—10%
af erlendu fé, aðeins hefir til
umráða eigin framleiðslu að
frádregnum vöxtum og af-
borgunum liinna erlendu
lána.“
Svo mörg eru þau orð, og þau
eru ekki rituð að undirlagi
Sjálfstæðisflokksins, því að
hann var þá utangarðs. Og
eins og menn muna, hélt þá
verandi foi’sætisráðherra,
Hermann Jónasson, því fram,
að allt mundi fara vel um
stjórn landsins, ef hægt væri
að útiloka Sjálfstæðismenn
frá öllum áhrifum. Þetta
reyndist nú að vísu ekki rétt
spá, fremur en sumar aðrar
spásagnir Hermanns, því
svo sem vitað er varð hann
að segja af sér eftir að fyrr-
nefnd skýrsla var lögð fram.
f þessari skýrslu Torfa Ás-
geirssonar kemur það ber-
lega fram, að vinstri stjórn-
inni og ráðgjöfum hennar
hefir verið það ljóst, þegar
á árinu 1957, að þjóðin yrði
að draga úr fjármunanotkun
sinni þá á næstunni. Það er
því furðuleg ósvífni, þegar
blöð stjórnarinnar halda því
fram nú, að enginn hafi til
þess vitað eða á það minnzt
fyrr en eftir að vinstri stjórn-
in var farin frá, að þjóðin
hafi lifað um efni fram.
KIRKJA □□ TRUMAL:
Dymbilvika.
ÖHum var Ijóst hvernig
komið var.
En þeim mun meiri ósvífni er
5* það af málgögnum stjórnar-
í andstöðunnar að flytja áróð-
f’ ur sinn eins og þau gera, sem
vitað er, að við erum nú í
mörgu tilliti að súpa seyðið
af gerðum vinstri stjórnar-
1 innar. Hefði fjármálum
' þjóðarinnar verið stjórnað
með festu og forsjá þann
■ tíma, sem hún var við völd,
hefðu óþægindin orðið minni
nú.
Það c situr sannarlega ekki á
þeim flokkum, sem mestu
i réðu um stefnu vinstri
f stjórnarinnar, að ráðast eins
t heiftarlega og þeir gera á nú-
F verandi stjórn og stuðnings-
* flokka hennar fyrir viðreisn-
^ arráðstafanir, sem voru lífs-
] nauðsyn fyrir þjóðina, eins
og málum hennar var komið,
m. a. vegna óstjórnar Fram-
sóknar og kommúnista.
Hið sanna er, að forustumönn-
um allra stjórnmálaflokk-
ana var Ijóst fyrir 2—3 árum,
að í algert óefni var komið
og lífsnauðsyn að snúa við á
ógæfubrautinni. Allir lýð-
ræðisflokkarnir voru stað-
ráðnir í að gera þetta, Fram-
sókn ekkert síður en hinir
tveir, en það hörmulega við
afstöðu Framsóknarflokksins
í þjóðmálum er ævinlega
það, að forustulið hans setur
ævinlega eigin hag og sinn-
- ar klíku ofar hagsmunum
þjóðarinnar. Þess vegna vilja
j Framsóknarmenn engar við*
reisnarráðstafanir styðja
nema þeir fái að vera í ríkis-
Nú er að hefjast lokaþáttur
föstunnar, síðasta vikan hefst á
morgun með pálmasunnudegi.
Oft er þessi vika ranglega köll-
uð páskavika. Það heitir hún
alls ekki. Páskavika heitir vik-
an, sem hefst á páskadag, en á
morgun byrjar dymbilvika,
sem stundum er líka kölluð
kyrra vika. Við megum ekki
leyfa þessum málspjöllum að
festast í tungunni, málspjöll-
um, sem byggjast á vanþekk-
ingu og bera í sér hugtakarugl-
ing. Dymilvika er gamalt og
gott orð, minjar um fyrra helgi-
hald kirkjunnar, í fullu sam-
ræmi við inntak og helgiblæ
þessara daga.
Allir þeir, sem vilja taka
meiri og innilegri þátt í lífi
kirkjunnar og helgihaldi, vilja
þroskast í trúnni og tileinka
sér æ betur trúarsannindin,
sem kirkjan flytur, ættu að
gefa sérstaklega gaum að dymb
ilviku, og þeir ættu að gera
hana að kyrru viku í lífi sínu á
hverju ári með því að lifa kyrr
látu lífi, neita sér um allt
skemmtanalíf, heimboð og
veizlur, neyta einfaldrar fæðu
daglega en hafna öllu óhófi í
mat og drykk, neita sér um
hvers konar íburð og sælkera-
líf. Kvöldvökunum er bezt varið
heima hjá fjölskyldunni,, og
hvert þeirra ætti að hafa sína
helgistund, þar sem valinn
passíusálmur væri lesinn og
þáttur úr píslarsögunni og
enda svo með Faðir vor. Trú-
I legt þætti mér, að þessi ný-
breytni mæltist vel fyr.ir hjá
fjölskyldunni, ekki sízt hjá hálf
stálpuðum og stálpuðum börn-
um. Trúlegt þætti mér að af
þeirri viku mætti það leiða, að
menn fyndu nýja hamingju í
heimilislífinu, og okkur yrði
ljósara en fyrr, að við eigum
erindi í kirkjuna, eins og hún
og boðskapur hennar á erindi
við okkur, inn í einkalíf okkar,
ekk,i síður er) samlíf okkar og
þjóðfélagslíf almennt.
í dymbilviku minnis.t kirkj-
an síðustu daganna í lífi Jesús
Krists og dauða hans. Guð-
spjöllin rekja atburðina svo
nákvæmlega, að við vitum,
hvað gerðist á hverjum degi, en
helgidagur vikunnar minna á
stærstu viðburðina.
Pálmasunnudagur segii’ frá
innreið Drottins í borgina
helgu, Jerúsalem. Hann gerir
innreið sína, eins og konungur
í höfuðborg, og hann er hylltur
stjórn, til þess að geta vernd-
að sérhagsmuni klíkunnar og
séð um að hún beri ekki
byrðarnar til jafns við aðra.
Þetta er satt, þó að ljótt sé.
Það er hörmulegt að lýðræð-
isflokkur skuli láta slík sjón-
armið ráða afstöðu sinni til
velferðarmála þjóðarinnar.
Áhyggjur Framsóknarmanna
eru ekki út af kjaraskerð-
ingu almennings. Þeirra
vegna mætti hún vera enn
meiri. Á fyrsta valdatíma
vinstri stjórnarinnar rýrn-
uðu lífskjör þjóðarinnar um
rúmlega 7%, og engan mun
reka minni til að Tíminn
vorkenndi almenningi að
bera þá byrði.
eins og konungur, honum er
fagnað með lofsöng, hann er
hylltur með fögrum orðum og
stærstu orðum tungunnar, og
lotning er honum sýnd í til-
beiðslu. Þetta er fagnandi glað-
ur lýður, þakklátur og glaður,
fólk, sem elskar hann mikið af
því að hann hefur gefið því mik
ið, og það væntir sér mikils af
honum á komandi dögum. En
þetta er blindað fólk af birtu
þessa dags og sér ekkert fram
í framtíðina, sér ekki hvert
hann stefnir, veitir því ekki at-
hygli, að reiðskjóti konungs
þessa er áburðargripur, sér
jafnvel ekki tárin, sem hann
fellir. Jesús grætur á þessari
stóru stund, þegar höfuðborgin
hyllir hann og þjáður líður
tjáir honum elsku sína og þakk-
ir fyrir miskunnarverkin, sem
hann hefur gert þeim.
Hann sér lengra en þeir.
Augu hans líta borgina fögru
framundan. Þar sér hann hæð-
ina rísa, Golgata, þar sem há-
sæti hans á að standa. En hann
grætur ekki yfir sjálfum sér.
Hann sér ennþá lengra Hann
sér örlög þeirrar borgar, sem
ekki þekkiir sinn vitjunartíma,
hafnar tækifærinu mikla, sem
ekki kemur aftur, hafnar hjálp-
ræði sínu, en velur sér glötun
í blindni. Þess vegna grætur
hann. Það er kærleikur Guðs
til hins ráðvillta manns, sem
grætur.
Og dagarnir fáu líða. Loka-
þátturinn nálgast. Skírdags-
kvöld er komið. Skilnaðarræð-
an, full af umhyggjusemi, rík
af guðlegri vizku og trúarstyrk
ingu, heit af kærleika. Hann
krýpur niður og þvær fætur
þeirra. Þar situr Júdas Ískaríot,
einnig við hans fætur krýpur
hann og þvær þá. Þannig er
hans hugur til þe.irra allra, einn
ig þess, sem bregzt og þess, sem
svíkur, kærleikur, virkur, þjón-
andi, fórnandi.
Heilög kvöldmáltíð. Áður
hefur hann sagt: Sá, sem etur
hold mitt og drekkur blóð mitt,
hefur eilíft líf. Nú tekur hann
brauð og vín, gefur þeim og
segir: Líkami minn, fyrdr yður
gefinn, blóð mitt, fyrir yður út-
hellt. Gjörið þetta í mína minn-
ingu, Þannig kvaddi hann þá
kvöldið fyrir föstudaginn langa.
Og í ljósd þessara orða sáu þeir
síðar atburði þess myrka dags.
Mikilvægi heilagrar kvöldmál-
tíðar þá, og mikilvægi hennar
enn þann dag í dag má marka
á þeim orðum,* sem hann beindi
til þeirra við upphaf hennar:
Hjartanlega hef ég þráð að
neyta þessarar máltíðar með
yður. Þau orð taka til fleiri en
hinna tólf, áreiðanlega einnig
til okkar. Hjartanlega hefi ég
þráð.
Og föstudagurinn langi’nieð
píslir og krossdauða, en sigur-
orð á dauðastund: Það er full-
komnað.
Enn er vikan ekki liðin frá
konungsinnreið í höfuðborg
með hyllingu og fagnaðarlátum
þess fólks, sem ekki vissi hvern
það var að hylla eða hvað það
var að þakka. Og nú áður en
vikan er liðin á enda er kross-
tréð, tákn sárustu þiáninga
mannanna, dýpstu niðurlæg-
ingar, þyngstu refsingar sekt-
ar, orðið hans hlutskipti, hans
hásæti.
Og vikunni lýkur með sabb-
atsdegi, helgidegi Gyðinga,
dimmasta degi í sögu mann-
kynsins á þessari jörð. Lokuð,
innsigluð gröf með stórum
steini fyrir grafarmunnanum.
En næsta vika á eftir hefst
með sögu um þennan stein, og
þá verða allar kirkjur landsins
fullar af fólki, sem þráir að
heyra þá sögu.
Innflutningur —
Framh. af 1. síSu.
til greiðslu á kostnaði við verð-
lagseftirlitið.
Ákvœði til bráðabirgða.
Gjaldeyris- og innflutnings-
leyfi, svo og útflutningsleyfi,
sem í gildi eru, þegar lög þessi
taka gildi, skulu haldast. Þó
skal heimilt að ákveða, að þau
skuli afhendast til skrásetning-
ar.
■ í greinargerð segir m. a.:
í frumvarpi þvi, sem hér ligg-
ur fyrir, eru ákvæði um þær
breytingar á gjaldeyris- og inn-
flutningsmálum, sem nauðsyn-
legar eru til þess að framkvæma
steefnu ríkisstjórnarinnar. Aðal-
breytingin frá því fyrirkomu-
lagi, sem ríkt hefur til þessa,
er sú, að innflutningur verður
frjáls á öllum vörutegundum,
sem eru ekki að miklu leyti
fluttar inn frá jafnkeypislönd-
um. Innflutningur þeirrar vöru,
sem að miklu leyti eru flutt inn
frá þessum löndum, verður háð-
ur leyfum. Hann verður þó ekki
takmarkaður frá jafnkeypis-
löndunum, þar eð leyfi til inn-
flutnings frá þeim verða gefin
út, eins og óskað verður eftir.
Raunveruleg takmörkun inn-
flutnings með innflutningsleyf-
um mun því aðeins eiga sér stað,
að því er snertir innflutning fyr-
ir frjálsum gjaldeyri á þeim vör
um, sem annars eru að mestu
leyti fluttar inn frá jafnkeypis-
löndunum, en ekki er að öllu
leyti hægt að fá þaðan. Þessi
innflutningur mun hins vegar
ekki nema meiru en 10—15%
af heildarinnflutningi til lands-
ins. Að því er snertir gjaldeyris-
greiðslur fyrir annað en inn-.
flutning, munu þær enn um sinn
verða háðar leyfum að verulegu
leyti. Ætlunin er hins vegar
að setja um þær leyfisveitingar
fastar reglur.
Þessi breyting gerir það að
verkum, að hægt er að koma
úthlutun leyfa fyrir á einfald-
ari og ódýrari hátt en verið
hefur. Er í þessu frumvarpi lagt
til, að úthlutunin verði falin
þeim viðskiptabönkum, sem
hafa með höndum kaup og sölu
á erlendum gjaldeyri, sam-
kvæmt reglum, sem ríkisstjórn-
in setur.
Þá er það nýmæli í sambandi
við gjaldeyrismálin, að gert er
ráð fyrir, að ekki megi semja
um erlend lán til lengri tíma
en eins árs nema með samþykki
ríkisstjórnarinnar. Áður hefur
þetta ákvæði aðeins gilt um
opinbera aðilja.
Nauðsynlegt er, að ríkisstjórn-
in hafi fullt vald yfir því, hvaða
skuldbindingar eru gerðar um
gjaldeyrisgreiðslur fram í tím-
ann.