Vísir - 16.05.1960, Blaðsíða 9

Mánudaginn 16. maí 1960
V í S I B
Spretthlauparar —
sek í 200 m cg 46.1 í 440 m,
allt árangur sem setti að getá
í úrslit í þessum greinum í Róm
þótt hann komist vart til að
keppa í öllum greinunum.
Framh. af 3. síðu.
af þeim sem helst kemur til
greina á Ol. Tidwell hefur
einnig náð 9.4 sek í lOOy ( 10.2
á 100 m). Hann hefur til þessa
helzt verið þekktur sem 220 m
grindahlaupari og á m. a. 22.6
sek, eða aðeins 1/10 frá gild-
andi heimsmeti.
í Evrópu eru margir „hinna
gömlu góðu“ í bestu þjálfun,
sem þeir hafa verið í svo
snemma árs á sínum ferli. Man
fred Germar hefur hlaupið 100
m á 10.3 sek og 200 m á 20.8.
Germar hefur margsinnis jafn-
að heimsmeíið í 200 m á 20.6
sek, og er af sumum talinn
hafa fallegasta hlaupastíl síð-
an Jesse Owens var upp á sitt
besta. Hann var besti 200 m
hlaupari ársins 1958. Armin
Hary, sá sem hljóp 100 m á 10.0
sek árið 1958 (brautin hallaði
1 sm of mikið) hljóp ekki alls
fyrir löngu á 10.4 sek. Hann
hafði um tíma í hyggju að haett.a
við frjálsar íþróttir, en fyrir
orð formanns þýzka frjáls-
íþróttasambandsins tók hann þó
aftur til, eftir misheppnaða
Bandaríkjaför í fyrrahaust og
í vetur. Hann kemur varla til
með að sjá eftir því, miðað við
hinn góða árangur um daginn.
— í Frakklandi er Abdoluaye
Saye hinn helsti meðal sprett-
hlauparanna, iiann hefur þegar
náð 10.3 sek í 100 m (hann var
eini maðurinn í Evrópu sem
náði að hlaupa á 10.2 sek í
fyrra). Hann mun nú vera orð-
inn fullgildur franzkur ríkis-
borgari, og mun því að öllum
líkindum keppa fyrir þess hönd
í Róm. — Erakinn Piquemal
hefur náð 10.5 sek og Paul
Genevay 10.6 sek. — Frá Aust-
ur-Evrópulöndunum hefur lítið
frétst, Rússinn Anatoly Mik-
hailov (sem þekktastur er sem
110 m grindahlaupari) — náði
13.6 sek innanhúss í vetur)
hefur náð 10.4 sek. — Frá ít-
alíu hefur enn ekkert frétzt
af Livio Berrutti, en hann vann
m. a. Norton í 200 m hlaupi
í Málmey í fyrrasumar. — í
Astralíu hefur Bevyn Baker
náð besta tímanum, 10.5 sek
í 100 m. — E. B. Jeffreys 1
S-Afríku mun hefa náð 10.2
sek febrúar, en frekar hljótt
hefur verið um það afrek. Það
hefur þó verið tekið með í
afrekaskrár þær sem birst hafa
og mun vera unnið við löglegar
aðstæður. — Abdul Khaliq frá
Pakistan hefur náð 10.4 sek,
en hann er þegar orðinn heims-
þekktur íþróttamaður, og hefur
verið í röð íremstu sprett-
hlaupara í Asiu undanfarin ár.
— Þá er ótalinn árangur Milka
Singh frá Indlandi. Hann hef-
ur náð 10.4 sek 100 m, 20.7
Þetta stutta vfirlit yfir þann
árangur sem náðst hefur svo
snemma sumars , ætti að duga
til þess að sýna hvers er að
vænta á sumri komanda, og enns
eru um 3% mán. tiL Ol-leik-
anna, og því víðs fjarri að ölí
kurl séu komin til grafar.
☆ Sagan af John L. Lewis ☆ ☆ ☆
lllgresi í akrinum
1) Þegar John L. Lewis
lét af störfum sem forseti sam-
bands námaverkamanna \ Band
aríkjunum fyrir skemmstu,
hafði hann gegnt því starfi 1
full fjörutíu ár. Saga hans sem
leiðtoga og skipuleggjanda á
sviði verkalýðsmála 1 Banda-
ríkjunum er harla gott dæmi
um það frelsi, sem verkalýð-
urinn nýtur þar í landi. Hér
verður saga hans sögð í stuttu
máli. — John L. Levvis fædd- [
isí árið 1880 í borginni Lucas'
í Iowa-fylki og var af welskum!
ættum. Faðir hans, Thomas að
nafni, var láglaunamaður, er |
liafði mikinn áhuga fvrir verka- i
lýðsfélögum, er gætu bætt hag
námumanna. Um þær mundir
var ekki bannað 1 lögum —
eins p" nú — að reka menn
úr vinnu fyrir að starfa að
skipulagningu v'erkalýðsfélaga.
Thomas Levvis v'ar þess vegna
oft atvinnulaus. — John L,
Lewis hinn ungi hafði mikinn
hug é. að ganga menntabraut-
ina, en neningaleysi og erfið-
leikar föður hans við að halda
v'innu sinni, urðu til þcss að
hann varð að hætta í skóla ©g
af!a sér vinnu til að hjálpa
fjölskyldu sinni. John L. Lewis
var ckki orðinn fullra 15 ára,
þegar hann vann alilt að 6®
stundum í viku í kolanámu.
Frii. af 4. síðu:
ugar ástir. Er það merkilegt
rannsóknarefni fyrir vísindin.
Þjóðir hafa
tortímzt.
Mannkynsagan sýnir okkur
svo ekkd verður um deilt, að
róttæk og útbreidd spilling í
samlífi manna er hér hefur
rudd verið hefur valdið algjöru
tortímingu þjóða og orðið
heimsveldum að falli.
Skoðanir skáldsins úr Kötl-
um hefur hér verið um rætt
að eins, vegna þess að hann
gerðist málsvari illgresisins á
akri listarinnar, og taldi það
mestu skrautfjaðrir í skáldsögu
gerð nútímans, og sem þá um
leið dæmir óbeinlínis allar aðr-
ar bókmenntir fyrr og síðar,
sem að einhverju geta um ásta-
sambúð kynjanna, léleg eða
stórgölluð listaverk. Skáldið á
þó sjálft blómskrýddan ald.in-
garð í bókmenntaheiminum,
þegar frá eru dregnar nokkrar
pólitískar plötur, sem visna og
gleymast.
Eg hef hér rætt um nokkrar
þær hættur er steðja að þjóð
vorri, sem telja má á nokkurs
konar gelgjuskeiði, reynslulít-
il og illa viðbúin. Hef ég bent á
hvað heimili og skólar eru
máttvana gegn aðsókn spilling-
araflanna, sem tekið hafa
tækni nútímans í þjónustu j
sina, kvikmyndir, sorprit, og
hvað sem undraverðast er
sagnalist og ljóðagerð. Ljóst er
að hef ja þarf róttækar aðgerð-
ír til varnar.
Merkt starf
kirkjunnar.
Æskulýðsstarf kirkjunnar,
sem nú er víða á byrjunarstigi
þarf að efla og taka til allra
safnaða í landinu. Skátastarf-
semin og ýms fleiri félagsskap-
ur veitir ómetanlegan stuðn-
ing til varnar komandi kyn-
slóð. En dagleg dæmi sýna að
meira þarf til.
Allir þessir nefndu aðilar
verða að mynda einhuga fylk-
ingu, og krefjast stuðnings rík-
isvaldsins, til að hefta út-
breiðslu illgresisins.
Þegar banvænar sóttir ganga !
er ekki hikað við að hefta at-
hafnir einstaklinga og félaga. j
ef nauðsyn þykir. Vísindamenn
irnir eru önnum kafnir við að
leita ráða til að forða fjörtjóni
af geislaryki. Það er nauðsyn.
En mannssálina sem öllu er
dýrmætari, þarf ekki síður að
verja fyrir banvænu ryki spill-
inga aflanna. Vegna þess má
ekki sofa á verðinum, svo ó-
menningin komi ekki fram á-
formi sínu.
Því hefur spáð verið, að ís-
lendingar ættu forustuhlut-
verki að gegna á framþróunar
skeiði þjóðanna. En hvað sem
er um g.ildi þeirra spádóma þa
er víst, að lítil þjóð af góðum
stofni, sem býr i frjósömu og
fögru landi hefur ágætustu skil-
yrði til mikils þroska og getur
því orðið fyrirmynd milljón-
anna, ef snúið er frá helstefn-
unni til ljósheima heilbrigðs
lífs.
8/4. 1960.
Stgr. Davíðsson.
2) Sístarfandi gaf Lewis sér
ætíð tíma, þrátt fyrir langan
vinnutíma í námunum, til að
sinna ýmsum áhugamálum.
Hann stjórnaði baseball-flokki
bæjarins, var driffjöðrin í mál-
fundaféllagi sínu. Það var í mál-
fundafélaginu, sem hann
þroskaði mælskuhæfileika sína,
sem sísar átti eítir að koma
’ -”51 ” I. — — — Eins og
faðír (ip*->s hafði Lewis ódrep-
| andi áhuga á að bæta kjör
liinna vinnandi stétta. Arið
1901 ákvað Lewis að víkka sjón
deildarhring sinn, þá 21 árs
gamall. Hann yfirgaf lowa og
lngði upp í ferðalag um Banda-
ríkin, og vann fyrir sér -við
margvísileg störf { námiun.
Ilonum þótti óstand verkalýðs- 1
mála ískyggilegt.--------Gram
ur en ákveðinn 1 að vinna fyrir
verkalýðinn, sneri Lewis til
lowa o" fékk starf hjá sam-
tökum námuverkamanna, senffl
þá voru máttlaus félagsskapur,
sem varð lítið ágengt. Hantt
vann nótt sem nýtan dag til a$
hjálpa námuverkamönnum*
Harðvítug framsækni ©g
mælska leiddu til liins skjóta
framan hans í verkalýðsf®*
laginu.
3) Árið 1907 kvæntist Lewis
Myrta Edith Bell, sem var kenn
ari að atvinnu. Þau höfðu ver-
ið ástfangin síðan í skci’.a og
liún hiálpaði honum við nám-
ið þegar hann hætti skóla. Hún
fórnaði r.hugamálum ,cínum til
að styðja hann •' störfum hans
og var stoð hans og stytta þar
til hún lézt 1942.-----Árið
1920 var Jolm Lewis kjörinn
forseti félags námuverkamanna.
Ilann leitaðist nú enn frekar
víð að bæta kjör námumanna.
Hann þekkti vandamál þeirra
til hlítar og tókst með skyn-
semi o" kænsku að ráða fram
úr þeim. Hann leitaðist ætíð
við að semja beint við sjálfa
cigendur námanna. — — —
Lewis var óbifanlegur í við-
leitni sinni til að bæta Hfskjiip
og vinnuskilyrði námumanna,
Ef Kamningar mistókust, skipu-
lagði hann hiklaust verkfölL
Smn verkföllin voru dýrkeypt9
en verkamennirnir fengu smátt
og smátt betri kjör, styttri;
vinnutíma, hærri laun og bætt
vinnuskilyrði. ,