Vísir - 09.10.1961, Blaðsíða 9

'Mánudagur i,. október 1961
V f S I R
9
Fyrir austan njdta
þeir bara sælunnar!
t
Komið að járntjaldinu á nokkrum
Berlín, 18. sept.
Fyrir fáeinum dögum
komu óvenjulegir gestir
á fund landamæravarða
þeirra, sem hafa bæki-
stöð sína við Liibeck,
Hansaborgina fornu, og
hafa eftirlit með mörk-
unum milli sambands-
lýðveldisins þýzka og
hernámssvæðis sovét-
stjórnarinnar í Austur-
Þýzkalandi, en mörkin
liggja þarna svo að
segja um úthverfi borg-
arinnar.
Komumenn voru Indverj-
ar, sem verið höfðu gestir
austur-þýzkra kommúnista.
Indverjarnir voru að vísu
ekki kommúnistar, en þeir
höfðu fengið ærlegan
skammt, af kommúnista-
áróðri fyrir austan járntjald-
ið, og nú ætluðu þeir að fá
endanlega sönnun fyrir því,
sem þeim hafði verið sagt
hjá viðhlæjendunum austan
járntjaldsins.
★•
Indverjum hafði t. d. ver-
ið sagt frá miklum og marg-
víslegum viðbúnaði, sem við
hafður væri til að koma í
veg fyrir, að menn gætu farið
austur yfir mörkin, komizt
úr kvalræði kapitalismans
og 1 sæluríki sósíalismans.
Nú voru Indverjarnir að
hefja heimförina og þeir
ætluðu að ganga úr skugga
um það í upphafi hennar,
hvort vestanmenn þyrðu að
leyfa þeim að sjá allar að-
ferðirnar, sem beitt væri til
að halda fólki í fangelsi
þarna.
Landamæraverðirnir sögðu,
að þeir yrðu að hryggja Ind-
verjana með því, að þeir
hefðu ósköp lítið að sýna sín
megin markanna — þar
væru engir hervirki eða girð-
ingar til að tefja fyrir mönn-
um, sem fara vildu milli
svæðanna. Austanmenn sæju
algerlega um það atriði og
svo dyggilega, að önnur störf
en bygging torfæranna á
mörkunum væru sennilega
ekki betur af hendi leyst.
Indverjar voru síðan
leiddir um, og þeir sáu
sér til undrunar, að
vestan markanna er
ekki um neinn viðbún-
að að ræða — þar geta
allir farið frjálsir ferða
sinna — en hvarvetna
austan markanna má
sjá vopnaða verði á
ferð, svo og má eygja
torfærur, þar sem
runnar eða tré skyggja
ekki á.
★
Það er í aðra röndina bros-
legt að sjá allan þann við-
búnað, sem kommúnistar
hafa þarna á svæðamörkun-
um. Mönnum hefir verið
sagt svo mikið um sæluna í
alþ.lýðveldunum svonefndu,
stöðum hjá
að það er næstum erfitt að
átta sig á því, að kommún-
istar skuli telja nauðsynlegt
að setja upp þessar torfærur,
slá slíkum veggjum um þá,
sem sælunnar njóta. Maður-
inn er nú einu sinni þannig
gerður, að allt hans strit og
barátta miðast við að afla
sér einhverra gæða, skapa
sér betri aðstöðu í lífinu,
verða einhverrar „sælu“ að-
njótandi.
En það hlýtur að
vera eitthvað bogið
við þessa sælu komnv
únista, úr því að ó-
hjákvæmilegt er að
NEYÐA menn til að
njóta hennar, úr því
að menn vilja ekki búa
við hana ótilneyddir!
★
„Járntjaldið" svonefnda
er viðurkenning kommún-
ista á því, að í ríkjum þeirra
er ekki um r.eina sælu að
ræða, síður en svo. Járntjald-
ið er viðurkenning þess, að
kommúnisminn þolir ekki
frjálsan samanburð, frjálsar
samgöngur við löndin, þar
sem lýðræðið ríkir Kommún-
isminn verður að loka þræla
sína INNI, og hann verður
að loka. hina frjálsu ÚTI, svo
að hvorugur geti borið sann-
leikanum vitni.
Lúbeck.
í vikunni sem leið komum
við nokkrir blaðamenn að
svæðamörkunum á nokkrum
stöðum í og við Liibeck. Það
var fróðlegt r>ð koma þarna
og sjá lífið og starfið, lífs-
gleðina, vestan við mörkin
og kyrrðina, doðann og
drungann hinum megin við
þau. Það er engin furða þótt
Indverjarnir, sem að fram-
an getur, og höfðu verið
þarna skömmu á undan okk-
ur, yrðu dálítið undrandi,
þegar þeir gátu gert sam-
anburð á því, sem þeim
hafði verið sagt, og hinu, sem
þarna blasir við allra augum.
„Járntjaldið" er um
2000 km. langt frá
Eystrasalti suður um
alla álfu — til landa-
mæra Austurríkis. Það
er víðast 5 km. breitt,
þar sem margfaldar
gaddavírsgirðingar eru
til trafala, en varðturn
ar eru með stuttu milli-
bili, svo að auðveldara
sé að fylgjast með
mannaferðum á svæð-
inu sjálfu — og fyrir
vestan það.
★
Þetta fimm kílómetra
breiða belti, sem fengið hef-
ir nafnið járntjaldið, er að
mestu mannlaust, en þó ekki
að öllu leyti, því að þar er
til dæmis mikill fjöldi lög-
reglumanna á ferð öllum
stundum. Þeir blasa ‘þó ekki
við augum, því að þeir láta
sem minnst á sér bera, nema
nauðsynlegt sé. En þeir
skoða. hvern þann, sem
nálgast að vestan, vandlega
í sjónaukum, þar sem þeir
leynast bak við tré eða
runna eða í húsum, sem
næst eru markalínunni. Allir
íbúar svæðisins eru undir
ströngu daglegu eftirliti og
mega ekki vera á ferli úti
frá sólarlagi til sólarupprás-
ar.
Þegar við blaðmennirnir
komum að mörkunum við
Lubeck, sáum við í sjónauk-
um þeim, sem okkur voru
lánaðir, hvernig greinum
var ýtt varlega til hliðar í
kjarrinu handan markanna
og þar blöstu við stór augu
sjónauka, sem landamæra-
verðirnir rauðu beindu að
okkur. Þetta endurtók sig
hvarvetna, þar sem við
komum að mörkunum — við
vorum skoðaðir vandlega
úr fylgsni rauðu varðanna.
Það var engu líkara en þeir
óttuðust innrás af hálfu þess-
arra komumanna, og sást þó
aðeins 1 í einkennisbúningi
landamæravarða í hópnum.
Og hann var óvopnaður í
þokkabót!
Annars er það svo,
að þessir rauðu verðir
eru hræddari við ljós-
myhdavélar en nokkuð
annað, og þeir eru enn
varari um sig, ef þeir
verða varir við menn,
sem hafa slík tæki með
ferðis. Það sáum við
þarna, en þó enn betur
í Berlín, svo sem
greint mun frá við
annað tækifæri.
Þegar slík athugun hafði
farið fram á einum stað, og
við virtumst ekki allt of
hættulegir, gengu tveir for-
ingjar þeirra rauðu fram úr
skjóli trjánna. Þeir gengu
niður að læknum, sem þarna
myndar mörkin, fóru yfir
fimm metra breiða plægða
rák, sem hvarvetna er með-
fram mörkunum og veifuðu
til landamæravarðarins, sem
með okkur var. Þeir virtust
þurfa að tala eitthvað við
hann, en áður en af sam-
ræðum gæti orðið sögðu þeir,
að við hinir yrðum að víkja
spölkorn frá. Við gerðum
það, en fengum síðar að vita,
að þeir ætluðu að skila ein-
hverjum manni síðar um
daginn og vildu láta mæta
sér þar á ákveðinni stundu.
★
Þegar samtalinu lauk og
þeir rauðu hurfu á brott,
gerðist dálítill skrípaleikur.
Sá, sem virtist fyrir þeim
félögum, tók nokkur sprek,
gekk síðan aftur á bak yfir
plægðu rákina og máði fót-
spor þeirra út með sprek-
unum. Það var sannarlega
broslegt að sjá þennan harð-
leita, borðalagða foringja
bogra við þetta.
Það eru nefnilga
hafðar nánar gætur á
plægðu rákinni á degi
hverjum, til að ganga
úr skugga um, hvort
nokkur hafi farið yfir
hana, forðað sér úr
sælunni. Og vitanlega
verður að plægja hana
með reglulegu milli-
bili, svo að hún harðni
ekki, því þá er erfið-
ara að greina fótspor.
Við komum og að stað
á markalínunni, þar sem
hún lokar þjóðvegi — breiðri
braut, sem hefir a. m. k.
verið vel haldið við þeim
megin, sem við erum. Þarna
var um skeið hægt að fara
yfir mörkin. Á síðasta vori
tilkynntu austur-þýzk stjórn
arvöld, að þeir skemmti-
ferðamenn, sem vildu fara
þama til eða frá Austur-
Þýzkalandi, mundu fá sér-
staklega góða fyrirgreiðslu
— svo sem venja væri til að
veita skemmtiferðamönnum.
Varð þetta til þess, að
ýmsir notfærðu sér þessa
leið til að aka um Austur-
Þýzkaland, en 13. ágúst
breyttist hér allt eins og
annars staðar. Skemmiferða-
menn misstu áhugann —
þeir áttu erfitt með að hugsa
sér, að hægt væri að
Prh. á 10. s.
Hér sést hluti af járntjaldinu. Það er ekki nóg að hafa tvöfalda gaddavírsgirðingu með-
fram svæðamörkum, heldur hefir einnig verið grafinn skurður meðfram henni. —