Vísir - 02.03.1962, Blaðsíða 9
V I S I R
Föstudagur 2. marz 1962
i)
vel Massu hinn alkunni fall-
hlífaherforingi, sem tók þátt
í uppreisnartilraun í Algeirs-
borg hefur lýst yfir hollustu
við de Gaulle.
WWWWWíWWWW
:W:WWWWWWW::
wwww:wwww
W&m
mmm
&AHA&jOAHlM
$m 70BBAL
KHHWA
Wm WWW:
mmmmw
mmmm
W-WWWWW-
W:WW
WWW:
wwwwww
flpl!
Jt#M BCiHACtM
YAZÍO
BQVSSQi#
€*ME
Útlagastjórn Serkja, sem bráðlega snýr heim.
SJALFSTÆTT
eftir Þorstein Thorarensen
pyrir nokkru ræddi ég hér
í þessum vikulega þætti
um þá óhagganlegu afstöðu
de Gaulle forseta Frakklands
að gefa Alsír sjálfstæði og
ennfremur um andstöðu
öfgamanna við þá stefnu for-
setans. Rakti ég þar þá hættu
sem vofði yfir Frakklandi á
úrslitastund, að öfgamenn-
irnir myndu gera tilraun til
byltingar til þess að koma í
veg fyrir að samið yrði við
Serki um framtíð Alsír.
Nú er komið að þessari úr-
slitastund. Samkomulag hef-
ur ækizt í Alsír-málinu og
þing útlægra Serkja hefur
samþykkt það. Nú í vikulok-
in má vænta opinberrar til-
kynningar um samkomulag-
ið.
Enn er öll hætta ekki liðin
hjá, en línurnar farnar að
skýrast og virðist af öllum
sólarmerkjum, að de Gaulle
muni takast áformin og hætt-
an virðist minni en menn
ætluðu á byltingu í landinu.
Ólgan er þó mjög mikil
einkum í Algeirsborg og eru
hinir evrópsku íbúar enn til
í allt. En de Gaulle og stjórn
hans virðast nógu kröftug til
að koma vilja sínum fram.
gíðasta helgi í Algeirsborg
er nú kölluð blóðhelgin
mikla. Á sunnudaginn munu
um 60 manns hafa verið
myrtir þar, eða til jafnaðar
eitt morð á hverjum 15 mín-
útum.
/
Þar að auki gerðist sá at-
burður á sunnudagskvöldið
við Maison Carrée herbúð-
irnar um 10 km suður af Al-
geirsborg, að hermdarverka-
menn úr OAS gerðu árás á
búðirnar 1 kvöldmyrkrinu,
skutu yfir þær fjölda sprengi
kúlna úr rakettu-byssum,
svonefndum Basook. Kvikn-
uðvi við það miklir eldar í
herbirgðastöð hjá búðunum,
brunnu olíu- og benzíngeym-
ar en skotfærabirgðir
sprungu í loft upp. Varð
þetta stórkostlegt bál, sem
sást víða að.
Þegar slökkviliðsbílar
komu akandi eftir veginum
frá Algeirsborg mættu þeim
hindranir og hermdarverka-
mennirnir réðust á slökkvi-
liðsmennina miðja vegar
með vélbyssuskothríð og
handsprengjum. Varð að
kalla herlið út til að ryðja
slökkviliði leið til brunastað-
ar. Engar skýrslur liggja fyr-
ir um, hve margir fórust i
þessum skemmdarverkum.
Allt að einu virðist hið
franska öryggislið í Alsír
enn þess megnugt að við-
halda valdi frönsku stjórnar-
innar. En það reyndist þess
ekki megnugt að friða landið
og stöðva með öllu hermdar-
verkafaraldurinn sem geng-
ur yfir’ landið. Þó hefur her-
liðið nú fengið ákveðnar fyr-
irskipanir um að berjast
miskunnarlaust við OAS og
hefur aldrei áunnizt meira
en síðustu tíu dagana í að
handsama foringja þessa ó-
aldarfélags.
þessi síðasti þáttur mikillar
óaldar og hermdarverka
OAS hefur nú staðið í tvo
mánuði. Hún hófst eftir ára-
mótaræðu de Gaulle, þar
sem hann lýsti því yfir skor-
inort, að samið yrði við
Serki. Tilgangur öfgaseggj-
anna hefur verið að beita að-
ferðum glæpamanna til þess
að hræða og þvinga forustu-
menn frá því að koma mál-
inu fram og virðist þessi t. d.
hafa verið aðaltilgangurinn
með hermdarverkunum
heima í Frakklandi. En að-
gerðir þeirra hafa borið þver-
öfugan árangur og vakið upp
slíka reiði og fyrirlitningu á
OAS-samtökunum, að allra
sízt virðist vera nokkur
grundvöllur fyrir því heima
í Frakklandi að almenningur
gangi í lið með OAS í að
steypa de Gaulle af stóli.
Hermdarverkin hafa enn-
fremur haft þau áhrif, að
OAS-samtökin hafa misst
fylgi meðal herforingja. Það
er engin furða þegar daglega
berast fréttir um morð og ör-
kuml á konum og börnum.
Áður var talið að herinn
hefði mikla samúð með bar-
áttu evrópskra manna í Al-
sír og jafnvel litið á það sem
yfirvofandi að herinn stæði
fyrir byltingu gegn de
Gaulle. En framferði hermd-
arverkamannanna hefur
verið svo ofboðslegt að það
hefur fælt herforingjana frá
þeim og er nú farið að líta
svo á, að allur þorri hersins
sé nú tryggur forsetanum.
Hefur de Gaulle átt langa
fundi með tíerforingjum,
krafizt hlýðni og trúnaðar af
þeim og hefur málið nú snú-
izt svo að talið er að herinn
tryggi de Gaulle sigur. Má
geta þess sem dæmis, að jafn
j Alsír og þá einkum í borg-
unum Algeirsborg og Or-
an halda hryðjuverkin enn
áfram og þótt morðin séu
framkvæmd af handahófi,
virðist þó einn hugur og
skipulögð starfsemi standa
að baki. Það virðist nú eina
von ofbeldismannanna, að
þeim takizt að efna til misk-
unnarlauss kynþáttastríðs í
borgunum. Takizt þeim það
mætti ætla að fi’anska örygg-
isliðið missti stjórn á ástand-
inu.
Um % þeirra manna sem
myrtir hafa verið eru
serkneskir. Hitt eru evrópsk-
ir menn sem Serkir myrða í
hefndarskyni. Og þá er for-
ustumönnum eigi síður
OAS — skemmt. Þeirra ósk
er einmitt að kveikja slíkt
hefndar- og hatursbál milli
kynþáttanna að allt springi
í loft upp.
Þetta er sú hætta sem nú
er alvarlegust í Alsír og gera
ábyrgir menn sér fullkom-
lega ljóst að hverju er stefnt.
Hefur það nú vakið athygli,
að fylgismenn serknesku út-
lagastjórnarinnar hafa marg-
sinnis skorað á hina serk-
nesku íbúa að forðast hefnd-
araðgerðir eins og heitan
eldinn. Halda þeir uppi stöð-
ugum hvatningum til félaga
sinna um að nú verði að beita
öllum kröftum fyrst og
fremst til þess að viðhalda
lögum og reglu í landinu.
jjegar þessi grein er skrifuð
hefur enn ekki verið gef-
in út néin tilkynning um
samkomulag Frakka og
Serkja en það er þó almennt
kunnugt um efni þess. Sam-
komulag er um aðskilnað
Frakklands og Alsír og skal
síðarnefnda landið verða
sjálfstætt ríki. Er gert ráð
fyrir því, að yfir landinu
verði landsstjóri og ríkis-
stjórn. Mun landsstjórinn í
fyrstu verða franskur en for-
sætisráðherrann serkneskur.
Bæði franskir og serkneskir
menn munu sitja í ríkis-
stjórninni, en hin eiginlegu
völd munu verða í hördum
serkneskra manna.
Gert er ráð fyrir 3 ára
skinaðartímabili eða milli-
bilsástandi. Á franskur her
að vera í landinu þann tíma
og er ekki talin vanþörf á,
því að evrópskir menn munu
eiga erfitt með að sætta sig
Frh. á 7. s.