Vísir - 18.04.1962, Page 7

Miðvikudagurinn 18. apríl 1962.
VISIR
Verkfneðingafélag íslands
50 ára á morgun
. Verkfræðingafélag íslands
er 50 ára á morgun. Þessara
merku tímamóta í sögu fé-
lagsins er minnzt með ýmsu
móti og hefur sums þegar
verið getið hér í blaðinu. —
Stjóm VFÍ ræddi við frétta-
menn nú í vikunni og var
þeim gerð grein fyrir öllum
áformum tengdum afmælinu
og sagt frá starfi þess á liðn-
um tíma.
Félagið var stofnað með 13
félagsmönnum og eru tveir
Fyrsti formaðurinn:
Jón Þorláksson.
þeirra á lífi, M. E. Jessen,
fyrrum skólastjóri Vélskól-
ans, og Paul Smith, sem nú
er búsettur í Noregi. Fyrsti
formaður félagsins var Jón
Þorláksson Iandsverkfræðing
ur, síðar forsætisráðherra.
Frumherjinn.
Jón Guðnason magister
segir frá því í ritgerðinni
Verkfræðingafélag íslands
1912—1962, sem verður hluti
hinnar merku Sögu verklegra
framkvæmda á þessari öld, er
fyrr hefur verið getið hér í
blaðinu, að hinn 8. september
1891 hafi Ölfusárbrú verið
vígð, „fyrsta stóra mannvirk-
ið hér á landi og tákn þess,
að nýir tímar voru að renna
upp, tímar stórhugs og fram-
taks. Sama ár og þetta stór-
virki var gert, Iauk fyrsti
íslendingurinn verkfræði-
námi við Fjöllistaskólann í
Kaupmannahöfn. Þessi frum-
herji ísl. verkfræðinga var
Sigurður Thoroddsen (1863
—1955), sonur Jóns Thorodd-
sens skálds og sýslumanns og
Kristínar Þorvaldsdóttur“.
Sigurður kom heim 1893 og
gerðist landsverkfræðingur
og gegndi því starfi til 1905,
er hann varð kennari við
Menntaskólann í Reykjavík
og síðar yfirkennari.
Verkfræðingarnir Jón Þor-
láksson og Thorvald Krabbe
höfðu forustu um stofnun
VFI. Voru þeir valdir til þess
á stofnfundi að semja laga-
frumvarp og var Paul Smith
þriðji maður, sem til þess var
kjörinn. — Hins merka starfs
félagsins verður væntanlega
síðar getið, en hér ber að
nefna þegar, að félagið hef-
ur um áratuga sk§ið, eða frá
1912, gefið út tímarit, sem
upphaflega hét Ársrit Verk-
fræðingafélags íslands en síð-
ar Tímarit Verkfræðingafé-
lags íslands. í þessu merka
tímariti eru m. a. Iýsingar á
öllum helztu mannvirkjum,
sem gerð hafa verið hér á
landi á þessari öld og sagt
frá undirbúningi þeirra og
rannsóknum á auðlindum ís-
lands. Enn fremur ber að
nefna starf Orðanefndar, sem
er hið merkasta, en orðastarf
VFÍ mun mjög hafa ýtt und-
ir það, að stjómarvöldin og
Háskóli íslands létu það sig
skipta. „Málið mótast af
þeim atvinnuháttum, sem
menn eiga við að búa, og
breýtist með þeim“, segir í
ritgerð Jóns magisters og er
orð að sönnu.
Ör vöxtur.
Félagið hefur vaxið ört,
einkum síðustu áratugina og
eru félagsmenn nú 317, —
eru 267 á íslandi, erlendis 50.
Byggingaverkfræðingar eru
92, efnafræðingar og efna-
verkfræðingar 45, skipa- og
vélaverkfræðingar 46 og ýms
Fyrsti íslenzki verkfræðing-
urinn: Sigurður Thoroddsen.
ir verkfræðingar, arkitektar
og iðnfræðingar 35. — Ýmsar
sérdeildir og stofnanir starfa
nú innan VFÍ.
Fulltrúar verkfræðingafé-
laganna á Norðurlöndum eru
gestir félagsins í tilefni af-
mælisins. Til veglegs afmæl-
ishófs er efnt fyrir félags-
menn og gesti þeirra.
Rúmleysis vegna eru eigi
tök á að gera nánari grein
fyrir þessu me.rka félagi að
þessu sinni.
Vísir óskar félaginu allra
heilla á hálfrar aldar afmæl-
inu.
Nótt í Moskvu
FjöEbreytt skemmtun í Austurbæjorbíó
Enn er kominn hingað ágætur
hópur listafólks frá Sovétríkjunum,
nú á vegum Skrifstofu skemmti-
krafta, og var fyrsta skemmtunin
haldin í Austurbæjarbíó s.I. sunnu-
dagskvöld, hin næsta á sama stað
nú í kvöld.
*
Pétur Pétursson (fyrrv. útvarps-
þulur) ávarpaði fyrst gesti og kvað
skemmtun þessa upphaf að fjöl-
breyttum skemmtunum með völd-
um kröftum erlendum og innlend-
um, sem skrifstofan myndi beita
sér fyrir.
Fyrstur gekk fram hröðum skref-
um ungur maður og snaraðist að
píanóinu, lék þrjú lög, sem báru
því góðan vott, að pilturinn hafði
vel lært að umgangast hljóðfærið
ekki sízt fantasían eftir Chopin.
Þessi ungi maður lék og á eftir
undirleik við balletdans og söng
úrvalssöngvara af mikilli kunnáttu.
Ballet-mærin Nelly Navassardova
kom næst fram á sviðið, dansaði
tilbrigði úr ballettinum „Parls
brennur", flögrandi létt, bærðist og
kipptist eins og strá I golu, brosti
eins og blómálfur. Þá birtist Maja
Kochanova, frá Stanislavskyleik-
leikhúsinu í Moskvu, myndarleg og
lagleg stúlka, en svo mjög ung, að
maður bjóst ekki við neinu stór-
felldu. En það koma þá á daginn,
að telpan hafði enga smáræðis
rödd, glæsikóloratúra, sem hálf-
dáleiddi gesti með hljóðlíkingum
sinum, eins og í Næturgalanum
eftir Kropivnitsky og svissneska
þjóðlaginu Bergmál, og Sögur úr
Vínarskógi eftir Strauss hljómuðu
glitrandi úr munni hennar. Hún
hefir mjög fallega framkomu og
æskuþokka, og það var ekki sízt
unun að sjá hana komast i stemn-
inguna fyrir hvert lag, „falla I
transinn" sem tilheyrði. „Gamall
ósetískur dans“ hét næsta atriði.
Fyrst kemur fram hár ungur mað-
ur, myndarlegur í þjóðbúningi og
hélt á harmóníku. Byrjar að leika,
og þá sprettur fram lítili dansari
grannur, leiftursnar, fer fyrst
skeiðandi í hring. AJlir biða eftir
dömunni, sem á að dansa með
honum, en það verður nokkur bið.
Þá kemur hinumegin inn á sviðið
há stúlka og mjó, með hrafnsvart
hár liggjandi í tveim fléttum niður
að hnésbótum. Hún var eins og
einhvér álfakroppur, svo stuttstíg
í síðri blárri skikkju, að ekki sáust
fætur hennar eða leggir hreyfast,
heldur leið hún yfir sviðið eins
og huldukona, líkast því sem hún
rynni á hjólum. .
Vitaskuld hlaut að koma að þvi,
að hér heyrðist bassi og sá var
ekki slappur, heitir Boris Masoun,
þá var nú fyrst fullkomnuð rúss-
nesk skemmtun, þegar þessi ungi
maður með fimadjúpa og dimma
rödd hefir sungið Sönginn um
flóna og Móðurjörð mína eftir
Daulkhanyan. Enn birtist ungur
maður með harmoníku, flytur þjóð-
lag og leikur sér að spænskum
dans úr Svanavatninu eftir Tsjæ-
kovsky, en þótt vel sé leikið, þá
er harmónikan ekki fallin til að
flytja „klassiska" músík. „Dans
tveggja vina“ hét eitt atriði, fallegt
og einlægt, það sýndust vera tvi-
burar, þessi litlu karlar, sem döns-
uðu, svo nauðalíkir voru þeir á
vöxt og yfirbragð.
Loks sungu allir lagið Nótt í
Moskvu, sem fer nú eins og eldur
í sinu um allar jarðir, og síðan
þakkaði listafólkið góðar viðtökur
með þvi að þeyta blómum fram í
salinn og þakka áheyrendum ágæta
stemning. — G. B.
Hvanneyri missti
af henni
Það er sjaldgæft að rekast á „Mér finnst það satt að segja
stúlkur, sem hafa áhuga fyrir dálítið einkennilegt. Það er eins
að fara í bændaskóla. Við hitt- og unga fólkið hér hafi enga
um þó eina nýlega. Heitir hún sómatilfinningu. Öllum er alveg
Guðlaug Karlsdóttir, 19 ára að
aldri og ekki sérlega fjósakonu-
leg í útliti. Faðir hennar er Karl
Ó. Runólfsson tónskáld.
„Hvenær vaknaði áhugi þinn
á búskap?“
„Ég hef alltaf haft gaman af
sveitastörfum. Ég var i sveit á
sumrin, þegar ég var yngri og
hafði ákaflega gaman af. Þegar
ég var 13 ára datt mér fyrst
í hug að fara í bændaskóla.
Foreldrum mínum leizt ekki
sérlega vel á hugmyndina, ?n
þau vöndust henni smám sam-
an.“
„Hvenær sóttir þú um inn-
göngu?” i
„Ég skrifaði Guðmundi Jóns-
syni, skólastjóra á Hvanneyri,
þegar ég var sextán ára. Hafði
ég skömmu seinna tal af hon-
um þegar hann kom til Reykja-
víkur. Hann var ákaflega elsku-
Iegu við mig, en mjög tregur til
að taka mig í skólann. Taldi
hann á því öll vandkvæði, svo
sem það að skólinn hefði engin
húsakynni til að taka kven-
fólk, og strákarnir svæfu allir í
einum skála.
Loks féllst hann þó á að
taka mig í bóklegt nám 1 skól-
anum, en ekki verklegt. Vildi
hann gera það með þeim skil-
yrðum að ég útvegaði mér sjálf
húsnæði hjá einhverjum á staðn
um og bauðst til að vera mér
hjálplegur við að útvega það.
Ekki vildi ég þó ganga að
þessu. Þetta er ekki hálfur lær-
dómur nema maður fái að vera
með í öllu. Raunar skil ég ekki
hvers vegna ég skyldi ekki taka
þátt í verklegu námi. Þetta eru
þó störf, sem hver einasta
sveitakona verður að vinna við
og fæst enginn um það.“
„Gætir þú hugsað þér að
giftast bónda, sem kannske
byggi á afskekktum stað?“
„Það fer allt éftir því hvort
ég væri hrifin af honum. Mér
þykir gaman að öllum sveita-
verkum og ég fæ ekki séð að
það ráði hamingjunni hvar mað-
ur er staðsettúr. Mér þykir
meira að segja gaman að moka
flór, þó að sumum kunni að
þykja það ótrúlegt."
„Hvað gerðir þú eftir þessi
málalok? •
„Mér var skömmu seinna boð
in vinna i Bandarikjunum og
tók ég henni. Skömmu eftir að
ég fór út hringdi skólastjórinn
á Hólum til foreldra minna og
bauð mér skólavist. Þá var það
of seint en það er alls ekki út-
séð um þac enn hvort ég geri
þetta seinna.“
„Hvernig finnst þér að koma
heim eftir að vera í Bandaríkj-
unum?“
Guðlaug Karlsdóttir.

sama um allt, bæði hvað það
sjálft og aðrir gera. Rétt eftir
að ég kom heim fór ég til dæm-
is á dansstað og ég fékk ekki
betur séð en að annar hver
maður væri með einhverskonar
eiturlyf. Þótti þetta sjálfsagður
hlutur. Þetta varð éjj aldrei vör
við, þegar ég var síðast heima
fyrir sjö mánuðum. Annars
finnst mér mun skemmtilegra
að skemmta mér með íslending-
um en Amerikönum. íslenzkir
karlmenn eru miklu frjálslegri
en amerískir og auk þess hafa
þeir amerísku tilhneygingu til
að vera mömmudrengir."
„Hvert er erindi þitt til ís-
lands?“
„Ég er hér sannarlega ekki
í skemmtiferð. Ég fór til tann-
læknis í New York og lét taka
mynd af tönnunum í mér.
Spurði ég hann síðan hvað
myndi kosta að gera við þær.
Ég gat ekki talað þegar ég
heyrði svarið. Hann sagði að
það myndi kosta þúsund doll-
ara , sem er um 43 þúsund fs-
lenzkar krónur, og þó var þetta
ekki dýrari tannlæknir en ger-
ist og gengur. Með því að koma
heim spara ég mér um fimm
hundruð dollara, þegar fargjöld
eru reiknuð með.“
Það sem hér birtist ætti að
verða ógiftum bændasonum til
mikillar uppörvunar og Hvann-
eyrarskóla til ævarandi eftir-
sjár.
<WWWS/VAAAAA/VNAA/WWWWWWW\AA/S/WW>
I