Vísir - 01.02.1963, Síða 4

4
V í SIR . Föstudagur 1. febrúar 1963.
ViðtaJ við
— Hvert er hlutverk
Innkaupastofnunar rík-
isins?
— Að annast öll inn-
kaup allra ríkisstofnana
á Iandinu?
— Hvemig er þeirri
starfsemi háttað?
— Við bjóðum út þeg-
ar um meiri háttar vöru-
kaup er að ræða ella
könnum við markaðinn
til að finna lægsta verð
ásamt viðunandi gæð-
um, á þeim vörutegund-
um, sem kaupa þarf.
í þessum tveimur svörum ger-
ir Pétur Pétursson, forstjóri Inn
kaupastofnunar ríkisins, grein
fyrir hlutverki stofnunarinnar
Til að kynna okkur starfsemi
Pétur Pét-
r ríkisins
þarf að kaupa, en Innkaupastofn
unin sér síðan um kaupin, að
undangengnu útboði eða mark-
aðsathugun.
Samstarfið við
ríkisstofnanir.
— Hvernig er samstarfi ríkis-
stofnana og Innkaupastofnunar-
innar háttað, þegar útboð eða
innkaup eru undirbúin?
— Stofnun, sem óskar eftir
því að við önnumst innkaup til-
kynnir okkur fyrst og fremst
hvað hún vilji kaupa, þ. e. a. s
vörutegund, eiginleika, og ým-
islegt annað, sem máli kann að
skipta. Ef um meiri háttar magn
er að ræða fer fram útboð.
Stofnunin, sem leitar til okkar,
leggur þá fram tæknilega lýs-
ingu á því, sem kaupa skal, en
við sendum síðan tilkynningar
til innflytjenda um útboðið, á-
samt lýsingunni, og veitum all-
ar aðrar upplýsingar, eftir því
sem þeirra er óskað. Eftir að
Pétur Pétursson forstjóri,
Bandaríkjamenn reikna með að
þær spari frá 5—10% miðað
við heildarinnkaup. Það er ekki
hægt að segja með neinni vissu
um spamað Innkaupastofnunar
ríkisins, en eins og ég sagði, þá
er hann verulega mikill.
— Hvers vegna < annizt þið
ekki öll innkaup rikisstofnana,
í samræmi við lögin um Inn-
kaupastofnunina?
— Ýmsar stofnanir hafa ekki
ennþá notfært sér þá þjónustu,
sem hér er veitt, og vilja af
ýmsum ástæðum annast þetta
sjálfar, sem ég tel ekki hag-
kvæmt út frá vinnusjónarmiði.
Þegar þessi stofnun er til, þá
á hún að annast innkaupin. —
Margar af stærstu ríkisstofnun-
um landsins kaupa með aðstoð
okkar t. d. raforkumálaskrif-
stofan, vita- og hafnarmálaskrif-
stofan, vegamálaskrifstofan og
spítalarnir, svo eitthvað sé
nefnt. Þessar stofnanir hljóta
að gera þetta vegna þess að
þær telja það hagkvæmt. Svo
dæmið þyrfti að gerast upp.
Ég hef alltaf haft þá skoðun,
að þessi stofnun komi ekki að
fullu gagni, nema lögin um hana
séu útfærð til fulls.
Undirstaða hagkvæmra
innkaupa.
— Hvað er nauðsynlegt að
gera frekar?
— Til að skapa grundvöll fyr
ir sem hagkvæmustum inn-
VIRDLAGID
ilinn vill selja, en hinn vill
kaupa.
Sparnaður.
t— Reiknið þið með að Inn-
kaupastofnunin spari ríkinu mik
ið fé?
— Já, tvímælalaust. Þær upp-
hæðir skipta áreiðanlega fáein-
um milljónum. Þó önnumst við
ekki nema y3 — y3 af öllum inn-
kaupum ríkisstofnana, eða fyrir
um 84 millj. á s.l. ári. Sparn-
aðurinn myndi auðvitað verða
miklu meiri ef við hefðum öll
innkaupin á hendi. Langflest
ríki Bandaríkjanna hafa sérstak
ar innkaupastofnanir, hliðstæða
þessari, sem hér um ræðir. —
Erfitt að fá menn
í lögregluna
kaupum verður að skipuleggja
samstarf hinna einstöku ríkis-
stofnana svo að hægt sé að
kaupa sameiginlega inn fyrir
þær, þegar svo ber undir. Því
meira, sem magnið er þeim mun
meiri möguleikar eru á verð-
lækkunum.
— Hvað lim samstarf um-
boðsmanna erlendra verksmiðja
og Innkaupastofnunarinnar?
— Það hefur verið með ágæt-
um. Hér er ekki verið að leggja
til að verzlunin verði þjóðnýtt
eða verið að gera upp á milli
hæfra bjóðenda. Ríkið er aðeins
að reyna að spara peninga —
og hver getur haft á móti þvi?
— á. e.
hennar nánar hefur Pétur fall-
izt á að svara nokkrum spurn-
ingum með þeim ummælum, að
það ríki mikill misskilningur
um starfrækslu Innkaupastofn-
unarinnar: Sumir telja, að sú
starfsemi, sem ríkið rekur með
þvl að starfrækja sjálft Inn-
kaupastofnun, sé einhvers kon-
ar þjóðnýting. Slíkt er höfuð-
misskilningur, segir hann.
Þjónustustofnun.
— Innkaupastofnanir, heldur
Pétur áfram, hvort sem ríki eða
borgir1 reka þær, eru auðvitað
fyrst og fremst þjónustustofn-
anir, þar sem starfsfólkið er
sérhæft í því einu að annast
innkaup ýmissa vörutegunda,
og sjá um alls konar samninga-
gerðir fyrir aðrar stofnanir, sem
eru sérhæfðar á öðrum sviðum,
svo sem að leysa tæknileg
vandamál eða annast sérstakar.
framkvæmdir. — Forráðamenn
þeirra eru auðvitað fyrst og
fremst sérfræðingar á sínu séí-
staka sviði t. d. vegamála, hafn
armála, raforkumála o. s. frv.
Sérfræðingar eiga ekki að
standa í alls konar bréfaskrift-
um og viðskiptaviðræðum varð-
andi pantanir. Þeir taka sínar
tæknilegu ákvarðanir, gera
tæknilega lýsingu á þvi, sem
tilboðin hafa borizt leggur við-
komandi ríkisstofnun gæðamat
á tilboðið ,og er það haft ti)
hliðsjónar, ásamt verðlagi, þeg-
ar ákvörðun er tekin um það
hvaða tilboði skuli taka. Ef um
minni háttar innkaup er að ræða
og þýðingarlítið að bjóða kaup-
in út, kannar Innkaupastofnun-
in markaðinn í nokkrum lönd-
um og lehar samninga um
Iægsta verðlag.
Meginkostirnir.
— Hverjir eru meginkostir
þessa fyrirkomulags?
— Útboðin skapa framleið-
endum og umboðsmönnum
fyllstu samkeppni. Bjóðendur
geta verið viðstaddir, þegar til-
boðin eru opnuð. Kaupandi og
bjóðendur geta yfirfarið og rætt
um hin ýmsu atriði, sem upp
kunna að koma. Mikið magn
gerir bjóðendur áhugasama, og
það er tryggt að ríkið þarf ekki
að eyða meiru en nauðsynlegt
er vegna kaupanna. Útboðsfyr-
irkomulagið hefur leitt til mik-
illa verðlækkana á ýmsum vöru-
tegundum.
Innkaup á
einni hendi.
— Geta ekki einstakar rlkis-
stofnanir annazt þetta sjálfar?
— Þegar á allt er litið er
augljóst að heppilegast er að
hafa innkaupin öll á hendi
sömu stofnunarinnar. Starfsfólk
Innkaupastofhunarinnar er þjálf
að í innkaupum, sem er sér-
stakt svið, óskylt söiutækni.
Ýmis kostnaður við útboðin og
innkaupin verður miklu minni
en ella. Og það er líklegt að sér-
jrjálfuð stofnun nái betri árangri
í samningum um vörukaup en
fyrirtæki, sem getur ekki eitt,
vegna óhæfilegs tilkostnaðar,
annazt markaðskönnun og gert
yfirgripsmikinn samanburð á
verðlagi, en hvort tveggja er
nauðsynlegt.
Sérhæfð innkaup.
— Á þetta eins við um inn-
kaup sérhæfra tæknilegra
hluta?
-- Tvímælalaust. Ég byggi
þetta t. d. á innkaupum ýmissa
lækningatækja vegna nýja
Landsspítalans. Þar tókst að fá
verulega verðlækkun eingöngu
með samningum, Hið sama á
við um ýmis önnur sérstök og
sérfræðileg innkaup. Sérfræðing
ar viðkomandi stofnana ákveða
auðvitað hvaða tæki eða vörur
eigi að kaupa. Eftir að það hef-
ur verið gert, getur Innkaupa-
stofnunin gert tvennt: I fyrsta
lagi bent á fleiri framleiðendur
og í öðru lagi tekið upp samn-
inga um verðlækkun og skil-
mála, sem oftast nær bera ein-
hvern árangur, þegar annar að-
Það ætlar að ganga mjög erfið-
lega að fá menn til að fylla í skörð
in hjá lögreglunni, því að þar vant-
ar nú um tuttugu menn.
Vísir hefur átt stutt samtal við
Sigurjón Sigurðsson lögreglustjóra
um þessi mál. Hann auglýsti fyrir
nokkru eftir umsöknum um lög-
regluþjónastöður, en umsóknir
urðu sárafáar, og ekki að vita,
hversu margir umsækjenda koma
til greina. Það eru einkum launa-
kjörin, sem menn setja fyrir sig,
því að lögreglan stendur illa að
vígi I samkeppni um vinnuaflið,
þegar vinna er eins^geysilega mikil
og nú. En verði veruleg breyting
til batnaðar á launakjörum lög-
reglumanna á næstunni, eins og
á launum annarra opinberra starfs
manna, en þau mál eru f deiglunni,
eins og lesendum Vísis er kunn-
ugt, ætti að verða auðveldara að
fá menn til starfa I lögreglunni. Er
það og mikið nauðsynjamál fyrir
allan almenning, að í lögreglunni
sé valinn maður I hverju rúmi, svo
að hún sé sem hæfust til að gegna
hlutverki sínu I þágu öryggis borg-
aranna.
ma