Vísir - 10.07.1964, Blaðsíða 9

9
namaanntii
„Fara þær í gegnum tollinn?"
„Spyrjið íslenzka verkfræð-
inginn — þennan", og benti á
Pál Flygenring, sem hefur starf
að með Frökkunum að því að
steypa grunninn^ undir skot-
stöðvarnar.
Svo bætti hann við:
„Það er þeirra (íslenzku verk-
fræðinganna) höfuðverkur, en
ekki okkar.“
Skotpallurinn er fullgerður — flaugarnar sjálfar eiga að
ellefta þ. m. til landsins. (Myndir með greininni tók stgr.)
|^yðisandurinn teygir sig
eins og Sahara, og ekki er
stingandi strá, og ekki þrífst
einu sinni baktería; Hjörleifs-
höfði sést annað kastið, þeg-
ar sandrokið blindar ekki því
meir, og þingmannaleiðir eru
á milli mannabústaða: Þama
eru Fransmennimir að bjástra
við að setja upp stöðvar eld-
flauga, sem á að skjóta upp
í himinhvolfið I stefnu á haf
út frá og með 1. ágúst næst-
komandi, ef skiiyrði verða
fyrir hendi. Mýrdalssandur-
inn er líkastur landslagi á
himintungli, sem Skaparinn
hefur ekki talið ómaksins
vert að gæða Iífi, Nú hefur
nútímatæknin haldið þangað
innreið sína undir forystu
franskrar vísindastofnunar í
París, Centre National des
Etudes Spatiales, skammst.
CNES.
Þegar tíðindamaður Vísis kom
í Vík voru Frakkarnir tólf (tala
postulanna) að ljúka við að
neyta dögurðar á hótelinu. Þeir
drukku rauðan vökva með ís-
lenzku lambasteikinni og ostin-
um og franskbrauðinu, sem er
bakað á Selfossi. Þeir kneyf-
uðu vin rouge, sem menn
drekka í lestinni frá Le Havre
til Parísar, en sumir blönduðu
veigarnar með vatni — aðrir
drukku aðeins blávatn. Þarna
var túlkurinn með þeim, Sigurð-
ur Helgason, sem hefur stund-
að náttúruvísindanám í Frans
um fjögurra ára skeið. Fransk-
an hljómaði með gestíkúla-
sjónum af vörum þessara þel-
dökku manna. Þeir voru komn-
ir á afskekktan stað á norður-
hveli jarðar eins og útlendih,a-
sveit á æfingu.
Þeir fengu sér „café' au, iit“
eftir matinn. Þeir höfðu :kki
verið að vinna um morgiainn
vegna sandroksins, sem iafði
verið blindþreifandi. Amars
hafa þeir unnið sleitulaut síð-
an 3. júlí, en þá komu þir, frá
því snemma á morgnsáa og
langt fram á kvöld. Þðr hafa
nú gengið frá radfrpillinum,
reist þar mælingars.'öð úr gal-
vaníseruðu járni neð hagleik,
allri steypuvinnu er lokið á
stöðvunum, skotpilurinn full-
ger og eftir 4-5 <aga hafa þeir
fullreist húsið, þar sem eld-
flaugarnar verða^ettar saman
og útbúnar mælitaíjum.
Tjegar þeir vor að tygja sig
1 til' stöðvanntháðist tal af
Monsieur Le F**re, yfirverk-
fræðingi, 32 áragömlum París-
arbúa, sem var ippábúinn eins
og hann væri ó fara til þess
að lokka „une belle fiJ'' “ á
Boulevard St. Michelle. „Ég
er vanur að vina mikið heima
í Frakklandi,“sagði hann, „ég
á einn son, eis árs, - ég byrja
að vinna kl.i á morgnana, þá
„Oh, non“
„Bót í máli — kannski aðal-
atriði fyrir yður?“
„C’est vrai.“ (Satt segið þér).
Svo spurði fréttamaður:
„Af hverju völduð þið endi-
„Eru þessar tilraunir ykkar í
sambandi við heimsveldispólitík
de Gaulles?"
Þá baðaði Fransmaðurinn út
höndunum og sagði:
„Non absolument pas“ (Nei,
þessi utan-tima-og-rúm-för
Fransmannanna fara enga
smáræðis vegalengd í háloft-
inu upp og suður af íslanði; þær
komast í 480-600 kílómetra hæð
og detta ofan í sjóinn 300 kíló-
metra suður af ströndinni. Þær
komast lengst, ef hausinn er
léttur og ýmsar stöðvar úr
„heilanum", vísindatæki, eru
ekki í flauginni. Vísindamenn-
irnir gera sér vonir um, að fá
úr flaugunum merkar upplýs-
ingar, fjarsendar til jarðar, en
þar er tekið á móti þeim á seg-
ulbandi og pappír. Flaugar af
þessari gerð eru geróiíkar hern-
aðarflaugunum. Þær geta ekki
breytt stefnu, en fara eftir á-
kveðinni braut. Þær eru sendar
á loft í um það bil 80° halla
og snúast kringum sjáifa sig
7 hringi á sekúndu.
„Segjum sem svo, Mohseur
Le Fevre, — að allt klikki, rétt
Fransmennirnir drukku café au lait eftir matinn. Rauðvínið höfðu þeir fjarlægt af borðinu.
lega þennan stað til tilraunanna
— af hverju hélduð þið ekki á-
fram að skjóta í Sahara?“
„Mýrdalssandur er á 60.
ekki aldeilis) „þetta er gert ein-
göngu i vísindalegum tilgangi,
og fara þessar tilraunir okkar
fram í samráði við alþjóðleg-
á M ÝRDALSSANDI
er han ekki vaknaður, og þeg-
ar égsem heim á kvöldin er
hann ofnaður.“
„Eikonan yðar þá lika sofn-
uð?“
gráðu norðlægrar breiddar —
flaugin þarf að fara gegnum
segulsvið jarðar og hún heldur
á braut sinni upp að Van Allen
beltinu og fellur síðan í hafið."
Monsieur Le Fevre hugsr gott til glóðarinnar (eins og fleiri vísindalega þenkjandi Frakkar), þegar
eldflaugunum verður skdð.
ar vísindaiegar geirrirannsóknir,
og niðurstöður af tilraunum okk
ar verða birtar í „Cosper",
geimrannsóknarriti, gefnu út í
París.“
Þeir hyggjast skjóta flaugun-
um tveim, sem eru tveggja
þrepa og 7.50 metrar á lengd,
frá og með 1. ágúst, og rnunu
beir verða þá búnir að kanna
öll skilyrði, veður, hvernig ség-
ulsviðið stendur af sér, og hafa
þeir samband við veðurathug-
unarstöð í Reykjavik, sem mun
gefa þeim jafnóðum upplýsing-
ar frá loftbelg. Þegar flaugun-
um verður skotið, verða engir
áhorfendur 1 nálægð nema tveir
eða þrír vísinda- eða tæknirpenn
í smákassa, 40 metra frá skot-
staðnum. Flaugunum verður
fjarstýrt frá radarplaninu, þar
sem fylgzt verður með öllu í
alls kyns mælitækjum.
„Hvenær koma eldflaugarn-
ar?“
„Ellefta júlí, ef áætlun
stenzt.“
eftir að flaugin er komin á
loft — hvað gerið þið þá?“
„Við getum fjarstýrt henni á
þann hátt að eyðileggja hana,
svo að hún valdi ekki skaða.“
„Þorið þér að ábyrgjast, að
ekkert geti komið fyrir, — ekki
einu sinni t.d. að þið drepið
kindur fyrir bændunum?“
Monseur Le Fevre var næst-
um reiðubúinn að leggja höfuð
sitt að veði en hætti svo við það
á síðustu stundu sem kristinn
maður. „Við erum búnir að
senda eliefu svona skeyti á iöft
og ekkert hefur k'omið fyrir.“
„Við munum gera allar var-
úðarráðstafanir," hélt hann á-
fram, „og auk þess er tvöfalt,
ef ekki þrefalt öryggiskerfi í
sambandi við eldflaugaskotin."
„Hvað um úrgangsefni og eit-
urgufu aftan úr skrímslunum —
munu þau ekki hafa nein á-
hrif?“
„Það stafar hiti af flaugun-
um á tveggja, þriggja metra
svæði — það er allt og sumt;
sandurinn lyftist á loft, en þó
ekki nándar nærri eins mikið
og í morgun í rokinu.“
jpransmennirnir héldu nú til
stöðvanna, sumir raulandi
lagstúf. Þeir forðuðust að líta á
„les filles islandaises" — þeir
virðast vera undir ströngum
aga, heraga. („Þeir eru reglu-
lega almennilegir og líberai
strákar," sagði einn þorpsbúi,
kranamaður hjá Valentínusi,
sem hefur unnið með þeim).
Framhaid á bls 10